Nhiễm khuẩn sơ sinh vẫn là thách thức lớn đối với đội ngũ bác sĩ điều trị và các bậc phụ huynh. Theo thống kê của Tổ chức Y tế thế giới tỷ lệ nhiễm khuẩn bệnh viện (NKBV) chiếm 5% tại các nước châu Âu, tại nước thu nhập thấp và trung bình giao động từ 5,7%-19,1%. Trong đó, tỷ lệ trẻ sơ sinh bị nhiễm khuẩn, nhiễm trùng luôn ở mức cao.
Nhiễm khuẩn sơ sinh là tình trạng nhiễm khuẩn trên trẻ lứa tuổi sơ sinh (từ lúc sinh cho đến 28 ngày tuổi).
Trẻ sơ sinh là đối tượng đặc biệt dễ mắc NKBV do hệ thống miễn dịch chưa phát triển đầy đủ. Nhất là ở những trẻ sơ sinh non yếu, vừa sinh ra đã phải cần nhiều thủ thuật xâm lấn vào cơ thể.
NKBV là một trong những thách thức và mối quan tâm hàng đầu không chỉ ở những nước chậm phát triển, đang phát triển mà vẫn còn ở cả các quốc gia phát triển trên toàn thế giới. NKBV có nguy cơ cao xảy ra ở các khoa như: khoa sơ sinh, khoa bỏng, khoa hồi sức tích cực (HSTC) và đặc biệt ở những trẻ có can thiệp thủ thuật xâm lấn.
Trẻ sinh non tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh
Triệu chứng bệnh tùy thuộc vào loại nhiễm khuẩn. Trẻ thường có một giai đoạn ngắn quấy khóc hoặc biếng bú. Tuy nhiên, cần theo dõi nếu trẻ có những triệu chứng sau:
Bác sĩ kiểm tra nhịp thở của trẻ sinh non
Nguyên nhân gây ra nhiễm khuẩn sơ sinh
Trẻ sơ sinh có tuổi thai càng thấp hoặc trẻ sinh ra thiếu cân, đặc biệt trẻ có cân nặng < 1.500 gam có nguy cơ nhiễm khuẩn bệnh viện cao hơn so với trẻ đủ tháng. Nhiều nghiên cứu cho thấy tỷ lệ nhiễm khuẩn bệnh viện thay đổi theo cân nặng của trẻ: ở trẻ 501 gam – 750 gam (26%); 751 gam – 1.000 gam (22%); 1.001 gam – 1.250 gam (15%); 1.251 gam – 1.500 gam (8%).
Ngoài ra, một số yếu tố cơ địa khác làm tăng nguy cơ mắc nhiễm khuẩn bệnh viện ở trẻ sơ sinh gồm: trẻ ngạt khi sinh, suy giảm miễn dịch và tình trạng bệnh nặng.
Trẻ chào đời khỏe mạnh, bình an là mong muốn của các bậc cha mẹ
Nhân viên Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh tuân thủ nguyên tắc khẩu trang, sát khuẩn tay khi chăm sóc trẻ sơ sinh
Tác nhân gây bệnh ở trẻ sơ sinh
Trẻ sơ sinh có nguy cơ nhiễm các bệnh như: Thủy đậu, viêm gan, HIV, Coxsackie, Echo virus, Liên cầu tan huyết nhóm B, Listeria, Haemophilus Influenzae, phế cầu, sốt rét. Ngoài ra, trẻ có thể nhiễm khuẩn do mẹ bị rỉ ối hoặc vỡ ối kéo dài: E.coli, Klebsiella, Pseudomonas, Proteus, Bacteria, tụ cầu, liên cầu nhóm B…Trẻ cũng có thể mắc bệnh do: Tụ cầu vàng, Phế cầu, Clostridium, trực khuẩn mủ xanh, Coliform, nấm candida. Ba tác nhân gây bệnh ở trẻ sơ sinh chính là: Vi khuẩn, virus, nấm
Ba vi khuẩn thường gây nhiễm trùng sơ sinh sớm gồm: Liên cầu khuẩn nhóm B, Colibacille, Listéria. Ngoài ra, cũng có nhiều vi khuẩn có thể gây nhiễm trùng truyền qua đường mẹ – thai nhi nhưng hiếm gặp như: Haemophilus, Méningococcus, Staphylococcus, Pneumococcus….
Trẻ sơ sinh có thể bị nhiễm virus trong bào thai, lúc sinh, hoặc sau khi sinh. Đa số nhiễm virus do trẻ hít hoặc nuốt phải vi khuẩn sống bình thường trong đường sinh dục của mẹ khi đi qua trong lúc sinh. Sau đó vi khuẩn hoặc virus đi vào phổi hoặc vào máu của bé. Một số loại virus như Herpes hay thủy đậu có thể gây ra bệnh nặng ở trẻ sơ sinh, nhất là trẻ sinh non. Virus có thể đi vào máu của trẻ sơ sinh khi trẻ còn trong bụng người mẹ bị nhiễm virus này, hoặc nhiễm sau sinh nếu tiếp xúc với người mắc bệnh.
Nấm miệng Candida là bệnh thường gặp ở trẻ em. Nấm Candida bình thường tồn tại ở da, hệ tiêu hóa, cơ quan sinh dục nữ. Trẻ em thường nhiễm nấm Candida trong lúc sinh khi mẹ bị nấm Candida âm đạo lúc mang thai. Miệng trẻ sơ sinh có pH thấp thuận lợi cho nấm phát triển. Những yếu tố thuận lợi khiến nấm ở miệng phát triển gây bệnh gồm miễn dịch trẻ chưa trưởng thành, vệ sinh răng miệng kém.
Đảm bảo được điều kiện vô khuẩn, các nhân viên y tế phải:
Nhân viên y tế đảm bảo môi trường vô khuẩn đón bé chào đời
Chăm sóc trẻ đúng cách giúp hạn chế nhiễm khuẩn sơ sinh
Trẻ sơ sinh có hệ miễn dịch yếu, trong sữa mẹ có các kháng thể giúp trẻ chống lại virus. Do đó, trẻ sơ sinh cần được bú mẹ, sữa mẹ là thức ăn quan trọng. Đã có kết quả nghiên cứu trẻ bú mẹ ít bị nhiễm khuẩn hơn trẻ bú bình.
Cho trẻ bú mẹ có thể hạn chế nguy cơ nhiễm khuẩn sơ sinh
Đối với trẻ sơ sinh đặc biệt lưu ý trong việc chăm sóc các vùng da, rốn và mắt vì ở giai đoạn này, các vùng này rất nhạy cảm và dễ dàng bị nhiễm khuẩn.
Giữ thân nhiệt ổn định: Trẻ sơ sinh cơ thể non nớt, rất dễ hạ thân nhiệt sau sinh. Do đó, trẻ sinh ra phải giữ thân nhiệt ổn định không quá lạnh cũng không quá nóng. Cần lưu ý có 1 số phụ huynh vì quá lo lắng trẻ bị lạnh, nên cho trẻ mặc quần áo hoặc quấn khăn quá dày, khiến trẻ nóng, khó chịu.
Tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, công tác phòng ngừa nhiễm khuẩn và củng cố hệ thống kiểm soát nhiễm khuẩn luôn là ưu tiên hàng đầu xuyên suốt quá trình vận hành bệnh viện. Khoa Kiểm soát nhiễm khuẩn Bệnh viện đã được Ban Lãnh đạo bệnh viện rất quan tâm và thành lập ngay từ buổi đầu bệnh viện hoạt động, đảm bảo việc kiểm tra – giám sát những vấn đề về KSNK của bệnh viện: Môi trường sạch, kỹ thuật và dụng cụ chăm sóc bệnh vô khuẩn… bên cạnh đó việc tuyên truyền và giáo dục người bệnh và người nhà cùng tham gia vệ sinh tay đã góp phần không nhỏ vào việc phòng bệnh và giảm nguy cơ nhiễm khuẩn, đặc biệt nhiễm khuẩn sơ sinh.
Khoa Nhi Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh với trang thiết bị máy móc tân tiến, cùng với đội ngũ Y Bác sĩ giỏi chuyên môn, yêu trẻ, các Thầy thuốc đã cùng quyết tâm phòng ngừa nhiễm khuẩn sơ sinh thông qua việc áp dụng chặt chẽ các qui trình qui định về kiểm soát nhiễm khuẩn theo quy định của Bộ Y tế cũng như tiêu chuẩn Quốc tế với mong muốn giảm thiểu tối đa nguy cơ lây nhiễm chéo cho trẻ khi đến thăm khám và điều trị. Quý khách có thể liên hệ qua:
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Nhiễm khuẩn sơ sinh tuy nguy hiểm nhưng hoàn toàn có thể phòng ngừa được nếu trẻ được sinh ra ở môi trường bệnh viện có quy trình kiểm soát nhiễm khuẩn chặt chẽ, đội ngũ bác sĩ khoa sản kinh nghiệm và chăm sóc đúng cách từ bố mẹ.
