Làm sao để không hồi hộp khi đo huyết áp? Cách khắc phục

Nhiều người mắc “hội chứng áo choàng trắng” khi được đo huyết áp. Họ có tâm lý căng thẳng dẫn đến tim đập nhanh, kết quả huyết áp tăng cao hơn bình thường, không phản ánh đúng tình trạng thực tế. Vậy làm sao để không hồi hộp khi đo huyết áp? Dưới đây là một số biện pháp giúp giảm căng thẳng khi đo huyết áp.

Vì sao hồi hộp có thể ảnh hưởng đến kết quả đo huyết áp?

Huyết áp là áp lực của máu tác động lên thành động mạch, được tạo ra do sự tương tác giữa lực co bóp cơ tim và sức cản động mạch, giúp đưa máu đi khắp cơ thể. Đo huyết áp được áp dụng thường quy trong hầu hết mọi quy trình khám chữa bệnh, giúp theo dõi, đánh giá tình trạng sức khỏe người bệnh hiện tại. Tuy nhiên, huyết áp không giữ nguyên một giá trị, mà sẽ liên tục thay đổi, phụ thuộc vào điều kiện sinh lý thời điểm đo. Một người khi hoạt động thể chất nặng, uống caffein, quan hệ tình dục, căng thẳng, hồi hộp, hay mắc bệnh tâm lý như “hội chứng áo choàng trắng”… đều có thể khiến huyết áp tăng lên.

Khi nồng độ adrenalin và cortisol trong máu tăng lên, khiến tim đập nhanh, giãn đồng tử và làm tăng lượng tiêu thụ oxy của cơ thể, huyết áp cũng tăng theo.

Cách giảm hồi hộp khi đo huyết áp

Khi đã mắc “hội chứng áo choàng trắng”, nhiều người thắc mắc làm sao để không hồi hộp khi đo huyết áp. Dưới đây là một số lưu ý nhỏ để giúp người bệnh chuẩn bị tâm lý tốt hơn.

1. Chuẩn bị tinh thần trước khi đo huyết áp

• Nghe nhạc nhẹ hoặc ngồi thiền thư giãn

Thiền là một liệu pháp tuyệt vời để làm dịu tâm trí và giảm căng thẳng. Thực hành thiền thường xuyên, dù chỉ 5 phút mỗi ngày cũng có thể làm giảm huyết áp trong thời gian dài. Nếu bạn sắp đo huyết áp, hãy thử ngồi thiền 5-10 phút trước đó.

Nghe nhạc cũng là một cách tốt để thư giãn. Bạn có thể thử nghe một bài nhạc nhẹ nhàng trong khi các nhân viên y tế đo huyết áp để phân tán sự tập trung, làm giảm sự căng thẳng.

• Hít thở sâu và chậm để giữ bình tĩnh

Khi không có điều kiện để nghe nhạc hay ngồi thiền, một cách đơn giản hơn có thể áp dụng là hít thở sâu. Bạn hãy thử hít thở sâu 3 lần trước khi đo và giữ nhịp thở bình thường trong quá trình đo để nhận được kết quả chính xác nhất.

• Tránh suy nghĩ tiêu cực hoặc lo lắng quá mức

Sự lo lắng quá mức về kết quả cũng như hàng loạt câu hỏi có thể chạy trong đầu như huyết áp của mình có tăng lên không, huyết áp cao phải làm sao, tại sao bản thân tim đập nhanh, làm sao để không hồi hộp khi đo huyết áp… có thể giá trị huyết áp tăng vọt.Thay vào đó, chúng ta hãy thử “làm quen” với cảm giác đo huyết áp, “thuyết phục” bản thân đây chỉ là một “thao tác” đơn giản như mặc quần áo và không nghĩ gì về kết quả ra sao.

>>> Có thể bạn cần: 9 cách điều trị nhịp tim nhanh hiệu quả giúp ổn định trở lại

2. Tư thế đúng giúp giảm lo lắng khi đo huyết áp

Tư thế ngồi đo huyết áp có thể ảnh hưởng đến khả năng lưu thông máu của cơ thế. Do đó, để có một kết quả đo huyết áp chính xác, tư thế ngồi cũng đặc biệt quan trọng.

• Ngồi thẳng, đặt tay ngang tim để có kết quả chính xác: Nếu tay thấp hơn tim, kết quả đo huyết áp sẽ cao hơn giá trị thực tế, vì ở “càng thấp”, áp lực máu sẽ càng cao. Tương tự áp suất máu ở chân sẽ cao hơn áp suất máu ở tay.
• Giữ cơ thể thả lỏng, không nói chuyện trong khi đo: Khi đo huyết áp, cơ thể cần thư giãn và ngồi yên. Việc nói chuyện có thể khiến nhịp tim và áp lực mạch máu thay đổi, đặc biệt khi có cảm xúc vui vẻ, hào hứng, lo lắng, tức giận… kèm theo.
• Tránh ngồi bắt chéo chân hoặc cử động mạnh: Trong nghiên cứu đánh giá tình trạng bắt chéo chân có ghi nhận tăng huyết áp tâm thu khoảng 6,7 mmHg ở những người tăng huyết áp và 7,9 mmHg ở những người tiểu đường được điều trị. Huyết áp tâm trương tăng 2,3 mmHg ở những người tăng huyết áp và 1,7 mmHg ở những người tiểu đường được điều trị.

Ngồi bắt chéo chân (một chân gác lên chân còn lại) có thể làm kết quả đo huyết áp tăng lên trong quá trình đo huyết áp dẫn tới chẩn đoán tăng huyết áp giả (giá trị huyết áp tăng cao nhưng không đúng với tình trạng người bệnh). (1)

3. Chọn thời điểm đo huyết áp giúp hạn chế căng thẳng

• Đo huyết áp khi cơ thể ở trạng thái thư giãn: Không nên đo huyết áp ngay khi vừa hoạt động nặng, tập thể dục… tốt nhất là nghỉ ngơi 30 phút để cơ thể về trạng thái bình thường. Nếu như bạn mới đi bộ một đoạn đường để đến nơi khám, đi nắng… nên ngồi nghỉ 10-15 phút trước khi tiến hành đo.
• Không đo ngay sau khi uống cà phê, rượu bia hoặc ăn quá no: Người bệnh nên kiêng uống cà phê, rượu bia, trà, sôcôla… vài giờ trước khi đo huyết áp, hoặc tối thiểu 30-60 phút.

>>> Xem thêm: Nằm đo huyết áp có chính xác không? Nên nằm hay ngồi đo?

4. Cách đo huyết áp tại nhà để tránh áp lực tâm lý

Áp lực tâm lý đối với người bệnh mắc “hội chứng áo choàng trắng” là điều rất khó kiểm soát. Dù không gây hại nhưng lâu dần có thể ảnh hưởng đến việc theo dõi sức khỏe, chẩn đoán nhầm lẫn với chứng tăng huyết áp giả.

Trong những trường hợp này, người bệnh được hướng dẫn đo huyết áp tại nhà là cách hữu hiệu nhất để tránh áp lực tâm lý. Phương pháp phổ biến nhất là đo huyết áp ở bắp tay.

• Lựa chọn tư thế ngồi dựa lưng thoải mái, không bắt chéo chân, tay để lên bàn và ngang tim.
• Mặc áo ngắn tay. Quấn băng cánh tay vào tay trần hoặc xắn tay áo lên, đảm bảo khoảng cách từ mép vòng bít đến khuỷu tay là 1-2 cm.
• Chú ý biểu tượng báo hiệu băng quấn đã quấn đúng hay chưa. Không nên bó quá chặt hay quá lỏng, thử gập tay để kiểm tra xem băng có thoải mái không.
• Cuối cùng bật máy và chờ đọc kết quả theo hướng dẫn của máy.

Lưu ý rằng:

• Không nói chuyện khi đo.
• Cơ thể ở trạng thái thả lỏng, thư giãn. Tránh hoạt động nặng, hoặc sử dụng thức uống có cồn, chất kích thích trước đó.
• Ngoài tư thế ngồi, người bệnh cũng có thể đo huyết áp ở tư thế đứng hoặc nằm. Đặc biệt với những người cao tuổi, nên đo huyết áp ở tư thế đứng để kiểm tra có hay không tình trạng hạ huyết áp tư thế.
• Nên đo huyết áp vào một thời điểm cố định trong ngày.
• Để có kết quả chính xác nhất, người bệnh nên đo huyết áp tối thiểu 2 lần, mỗi lần cách nhau từ 5-10 phút. Khi nhận thấy chênh lệch giá trị giữa hai lần ≥ 10 mmHg ở cánh tay, hãy nghỉ ngơi thêm một chút và đo lần 3. Giá trị cuối cùng sẽ là trung bình của hai lần đo cuối.

Xem thêm video: Hướng dẫn đo huyết áp đúng cách tại nhà

Câu hỏi thường gặp

1. Vì sao mỗi lần đo huyết áp lại cho kết quả khác nhau?

Huyết áp không giữ nguyên một giá trị mà sẽ biến thiên theo sinh lý tại thời điểm được đo. Với người khỏe mạnh, giá trị huyết áp có thể thay đổi nhưng vẫn nằm trong giới hạn bình thường:

• Huyết áp tâm thu (tối đa): 135 mmHg.
• Huyết áp tâm trương (tối thiểu): 85 mmHg.

2. Bao lâu nên đo huyết áp một lần để theo dõi chính xác?

Với bệnh nhân tăng huyết áp, bệnh mạch vành, rối loạn lipid máu, nhồi máu cơ tim… nên đo huyết áp mỗi tuần hoặc thậm chí mỗi ngày. Tùy thuộc vào nhu cầu cũng như đặc điểm của từng người, bác sĩ tại bệnh viện Tâm Anh sẽ có lời khuyên phù hợp.

Để đặt lịch khám, điều trị tăng huyết áp và các bệnh tim mạch tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, quý khách có thể liên hệ theo thông tin:

Hy vọng qua bài viết này, người bệnh đã biết làm sao để không hồi hộp khi đo huyết áp. Tuy nguyên nhân phần lớn xuất phát từ tâm lý, nhưng việc kiểm soát căng thẳng là điều cần thiết để bác sĩ ghi nhận kết quả một cách chính xác, phản ánh đúng thực tế, tránh sai lệch trong chẩn đoán, điều trị.