90% người dùng máy tính dành hơn 3 giờ mỗi ngày làm việc với máy tính mắc phải hội chứng thị giác màn hình (CVS) [1]. Vậy nguyên nhân và triệu chứng của bệnh ra sao?
Hội chứng thị giác màn hình (CVS) là một nhóm các triệu chứng khi sử dụng máy tính hoặc các thiết bị kỹ thuật số khác trong thời gian dài. Các triệu chứng như: kích ứng mắt, mờ mắt và đau đầu, cùng các triệu chứng khác. Những triệu chứng này thường tạm thời nhưng chúng có thể làm gián đoạn thời gian làm việc hoặc thói quen bình thường.
Hội chứng thị giác màn hình tuy không phải là một căn bệnh nguy hiểm, nhưng mang đến nhiều cảm giác khó chịu cho người mắc phải, ảnh hưởng sinh hoạt thường nhật, giảm chất lượng sống. Việc điều trị có thể giúp kiểm soát các triệu chứng, tuy nhiên về lâu dài, các triệu chứng tái phát có thể ảnh hưởng đến năng suất làm việc và cả đời sống cá nhân của người bệnh.
Người bị hội chứng thị giác màn hình có nhiều biểu hiện khác nhau, bao gồm:
Công nghệ thông tin ngày càng phát triển dẫn tới ngày càng có nhiều người mắc phải hội chứng thị giác màn hình. Thời gian nhìn vào màn hình càng dài thì nguy cơ mắc bệnh càng cao. Dù bạn dành nhiều thời gian để xem ti vi hay đọc sách giấy thì mắt vẫn cần hoạt động với một cường độ cao, tuy nhiên ánh sáng xanh từ màn hình điện tử có thể đem đến nhiều tác động xấu đến mắt:
Người mắc bệnh khô mắt, các tật khúc xạ như cận thị hoặc người mắc các bệnh về mắt ảnh hưởng đến khả năng tập trung của mắt có nhiều nguy cơ phát triển hội chứng thị giác CVS hơn.
Không. Hiện nay, vẫn chưa có bằng chứng chứng minh hội chứng thị giác màn hình gây ra bất kỳ tổn thương lâu dài nào cho mắt. Tuy nhiên, sử dụng thường xuyên máy tính có thể dẫn đến mỏi mắt và khó chịu, kích ứng mắt, từ đó dẫn đến nhiều vấn đề về mắt nghiêm trọng hơn.
Khám bác sĩ nhãn khoa định kỳ sẽ giúp kiểm tra hiện trạng mắt, phát hiện các bệnh lý nguy hiểm và theo dõi nếu mắt gặp các vấn đề nguy hiểm. Đến gặp bác sĩ ngay nếu bạn:
CVS có thể được chẩn đoán thông qua quá trình thăm khám mắt toàn diện. Việc kiểm tra có thể bao gồm:
Gần 71% người gặp phải các triệu chứng của hội chứng thị giác màn hình cần đeo kính hoặc kính áp tròng kê toa. [2]
Đến gặp bác sĩ nhãn khoa để được khám và đo mắt là bước đầu tiên trong việc nâng cao hiệu quả của thiết bị hỗ trợ quang học trong việc loại bỏ các triệu chứng của CVS. Thói quen sinh hoạt và làm việc với máy tính của người bệnh sẽ giúp bác sĩ tìm ra đơn thuốc phù hợp với nhu cầu của từng cá nhân. Ngoài ra, bác sĩ nhãn khoa có thể chẩn đoán xem liệu một bệnh nghi ngờ khác có phải là nguyên nhân gây ra một số triệu chứng nhất định hay không và đề xuất các phương án điều trị.
Khi đeo kính, quang tâm của mỗi thấu kính được đặt ngay trước mắt. Nếu kính trượt xuống mũi, quang tâm sẽ dịch chuyển xuống dưới giữa mắt, làm mờ tầm nhìn và khiến mắt dễ mỏi hơn. Tránh để kính bị trượt xuống mũi sẽ làm mắt phải điều tiết nhiều hơn và gây căng cổ.
Người dùng kính 2 tiêu điểm, 3 tiêu điểm, cần đặc biệt chú ý đến độ vừa vặn của kính. Bản chất của kính sẽ khiến người đeo khó nhìn thẳng mọi thứ ở phía trước và ở khoảng cách 1 sải tay, thường là vị trí của màn hình máy tính.
Do đó, những người sử dụng các thiết bị hỗ trợ quang học đặc biệt này thậm chí còn xuất hiện nhiều triệu chứng liên quan đến CVS hơn, đặc biệt là mỏi mắt, cổ và các vấn đề về khả năng tập trung.
Để giảm các triệu chứng hội chứng thị giác màn hình này, có thể cần phải tăng chiều cao của kính hai tròng, điều chỉnh độ sáng của thấu kính hoặc kính đặc biệt được thiết kế dành riêng cho sử dụng máy tính có thể cần phải được bác sĩ nhãn khoa chỉ định.
Người đeo kính áp tròng cần nhớ thường xuyên chớp mắt khi làm việc với máy tính. Việc sử dụng máy tính khiến tỷ lệ chớp mắt giảm xuống gần 1/3 so với mức bình thường, trong khi ánh mắt nhìn thẳng về phía trước để nhìn vào màn hình sẽ khiến mắt tiếp xúc với không khí nhiều hơn.
Điều này khiến mắt bị khô và ngứa nhanh hơn nhiều so với bình thường, đặc biệt là khi đeo kính áp tròng trên giác mạc. Nếu chớp mắt thường xuyên không đủ để loại bỏ tình trạng khô và ngứa, bác sĩ nhãn khoa có thể kê đơn thuốc nhỏ mắt dành riêng cho kính áp tròng.
Để phòng ngừa hội chứng thị giác CVS, cách hiệu quả nhất là giảm thời gian tiếp xúc với thiết bị điện tử. Các biện pháp sau đây sẽ giúp giảm cảm giác mỏi mắt và phòng ngừa hội chứng thị giác màn hình:
Để giảm thiểu tác hại từ hội chứng màn hình, bạn nên giảm thời gian tiếp xúc với máy tính và thường xuyên để mắt nghỉ ngơi. Điều chỉnh kích thước phông chữ phù hợp, điều chỉnh độ tương phản và thay đổi nhiệt độ màu để giảm ánh sáng xanh có thể giúp bớt khô mắt. Nên khám bác sĩ ngay khi mắt xuất hiện các triệu chứng bất thường.
Điều chỉnh tư thế để mắt có thời gian nghỉ ngơi, ngoài ra cần tránh tác nhân gây hại như khói, bụi và các chất kích thích như rượu bia, thuốc lá,… Thăm khám mắt định kỳ cũng rất quan trọng, góp phần bảo vệ thị lực giúp mắt sáng khỏe. Thường xuyên chớp mắt để tránh tình trạng khô mắt. Bổ sung thêm độ ẩm cho mắt bằng cách dùng nước mắt nhân tạo.
Hạn chế tối đa để mắt tiếp xúc với màn hình điện tử là biện pháp đơn giản và hiệu quả nhất. Ánh sáng xanh gây rối loạn nhịp sinh học nghiêm trọng, vì vậy 2-3 tiếng trước khi ngủ bạn không nên sử dụng điện thoại hay xem ti vi mà có thể thay những thói quen này bằng những sở thích khác như nghe nhạc, nghe radio, đọc sách, đi dạo,…
Trung tâm Mắt BVĐK Tâm Anh là nơi quy tụ đội ngũ chuyên gia, bác sĩ đầu ngành với nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực thăm khám, sàng lọc, tư vấn và điều trị các bệnh về mắt như: viêm loét giác mạc, lẹo mắt, giác mạc hình nón, viêm màng bồ đào, tăng nhãn áp, viêm kết mạc, đục thủy tinh thể, thoái hóa điểm vàng,…
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Hy vọng bài viết trên đã cung cấp thêm thông tin cho độc giả về hội chứng thị giác màn hình. Nếu bạn xuất hiện những dấu hiệu như mỏi mắt, khô mắt hoặc tầm nhìn bị suy giảm đột ngột, bạn nên đi khám bác sĩ ngay để phòng tránh những biến chứng nguy hiểm cho mắt.