Viêm màng bồ đào là tình trạng viêm nhiễm gây sưng và tổn thương các mô bên trong mắt. Nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách, bệnh có thể dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng, bao gồm mất thị lực và các vấn đề về mắt khác. Viêm màng bồ đào có thể ảnh hưởng đến 1 hoặc cả 2 bên mắt. Vậy điều trị viêm màng bồ đào như thế nào và cần chú ý điều gì khi chăm sóc người bệnh? Thạc sĩ bác sĩ Phạm Vũ Huy Tùng, Trung tâm Mắt Công nghệ cao, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM sẽ chia sẻ chi tiết qua bài viết dưới đây.
Trước khi tìm hiểu về việc điều trị viêm màng bồ đào, chúng ta sẽ tìm hiểu về các phương pháp chẩn đoán của tình trạng này. Để chẩn đoán viêm màng bồ đào, bác sĩ nhãn khoa sẽ tiến hành 1 loạt kiểm tra chuyên sâu nhằm đánh giá toàn diện cấu trúc và chức năng của mắt. Ngoài ra, bác sĩ cũng sẽ thu thập chi tiết tiền sử bệnh và các yếu tố liên quan. Các phương pháp thường được sử dụng bao gồm [1]:
Ngoài các kiểm tra cơ bản trên, bác sĩ có thể chỉ định thêm một số xét nghiệm chuyên sâu hơn tùy thuộc vào tình trạng cụ thể của mắt bạn:
Hiện tại không có phương pháp điều trị đặc hiệu để chữa khỏi hoàn toàn viêm màng bồ đào. Phác đồ điều trị cho mỗi trường hợp sẽ rất khác nhau, phụ thuộc vào căn nguyên gây bệnh và mức độ nghiêm trọng của tình trạng viêm. Mặc dù vậy, quá trình điều trị viêm màng bồ đào luôn tuân thủ các nguyên tắc cơ bản sau:
Dưới đây là các cách điều trị viêm màng bồ đào mắt [2]:
Corticosteroid đóng vai trò chủ chốt trong điều trị viêm màng bồ đào và có thể được sử dụng dưới nhiều hình thức khác nhau, bao gồm thuốc nhỏ tại chỗ, tiêm tại chỗ (quanh mắt hoặc nội nhãn) và thuốc toàn thân (uống hoặc tiêm tĩnh mạch).
Liệu pháp corticosteroid toàn thân có thể được chỉ định trong các tình huống viêm màng bồ đào nghiêm trọng như:
Phác đồ điều trị thường bắt đầu với liều cao để kiểm soát tình trạng viêm cấp tính, sau đó giảm dần liều dựa trên sự cải thiện lâm sàng của người bệnh. Trong các trường hợp viêm màng bồ đào đặc biệt nặng, có thể cân nhắc sử dụng methylprednisolone tiêm tĩnh mạch, thường với liều 1gr mỗi ngày trong vòng 3 ngày. Nếu liệu pháp steroid toàn thân cần kéo dài với liều trên 7,5mg mỗi ngày trong hơn 3 tháng, bác sĩ có thể cân nhắc sử dụng các thuốc ức chế miễn dịch thay thế để giảm thiểu tác dụng phụ lâu dài của steroid.
Trong các cách điều trị bệnh viêm màng bồ đào mắt, thuốc giãn đồng tử và thuốc liệt cơ thể mi đóng vai trò quan trọng trong việc làm giảm các triệu chứng khó chịu như đau nhức và sợ ánh sáng. Cơ chế hoạt động của chúng là làm giảm sự co thắt của cơ mi và cơ vòng đồng tử. Bên cạnh đó, các thuốc này còn được sử dụng để ngăn ngừa hoặc phá vỡ tình trạng dính mống mắt vào mặt trước thủy tinh thể.
Việc lựa chọn loại thuốc và tần suất sử dụng sẽ được bác sĩ điều chỉnh cẩn thận dựa trên mức độ nghiêm trọng của tình trạng viêm và diễn tiến của bệnh.
Một mục tiêu quan trọng trong quá trình điều trị viêm màng bồ đào là giảm thiểu tối đa việc sử dụng corticosteroid, nhằm hạn chế các tác dụng phụ tiềm ẩn trên toàn thân và mắt. Do đó, liệu pháp điều hòa miễn dịch đóng vai trò thiết yếu trong việc kiểm soát tình trạng viêm màng bồ đào không do nhiễm trùng (NIU).
Các chỉ định liên quan đến tổn thương ở mắt sau đây cho việc sử dụng liệu pháp điều hòa miễn dịch toàn thân không chứa corticosteroid (NCSIT):
Ngoài ra liệu pháp này còn được cân nhắc sử dụng khi các phương pháp điều trị steroid tại chỗ hoặc tiêm tại chỗ không mang lại hiệu quả mong muốn. Ngoài ra, NCSIT cũng cần thiết trong trường hợp người bệnh phải sử dụng steroid toàn thân ở liều cao, khi bệnh tái phát sau khi đã giảm liều steroid hoặc khi người bệnh không thể dung nạp steroid và cuối cùng là cần một lựa chọn điều trị thay thế.
Trong một số ít trường hợp, khi các phương pháp điều trị nội khoa không đủ hiệu quả hoặc có các biến chứng đặc biệt, phẫu thuật có thể được cân nhắc trong điều trị viêm màng bồ đào. Dưới đây là một số phương pháp phẫu thuật có thể được áp dụng:
Bên cạnh việc tuân thủ phác đồ điều trị viêm màng bồ đào bằng thuốc, việc chăm sóc mắt đúng cách cũng đóng vai trò then chốt trong quá trình kiểm soát tình trạng bệnh, giúp giảm nhẹ các triệu chứng khó chịu và bảo vệ thị lực lâu dài [3]. Dưới đây là một số hướng dẫn quan trọng mà bạn nên đặc biệt lưu ý và thực hiện:
Tăng cường các loại thực phẩm giàu vitamin A (có trong gan động vật, lòng đỏ trứng, cà rốt, bí đỏ), vitamin C (trong các loại rau xanh và trái cây tươi), vitamin E (trong các loại hạt, dầu thực vật), lutein và zeaxanthin (trong rau lá xanh đậm, lòng đỏ trứng) và omega-3 (trong cá béo) để hỗ trợ sức khỏe mắt và giảm viêm. Ngoài ra hãy nhớ ăn chín uống sôi để đảm bảo an toàn.
>> Tham khảo chi tiết hơn: Viêm màng bồ đào kiêng ăn gì?
Tránh dụi mắt để không đưa thêm vi khuẩn hoặc tác nhân gây kích ứng vào mắt. Rửa tay thường xuyên, đặc biệt trước khi chạm vào mắt hoặc nhỏ thuốc. Tránh làm việc hoặc nhìn vào màn hình điện tử liên tục trong thời gian dài, hãy cho mắt thời gian nghỉ ngơi.
Hãy đeo kính râm có khả năng chống tia UV khi ra ngoài trời nắng, ngay cả trong những ngày râm mát. Ngoài ra việc nhìn vào màn hình máy tính, điện thoại hoặc máy tính bảng trong thời gian dài có thể gây mỏi mắt và khô mắt, có thể không tốt cho người bị viêm màng bồ đào. Nên có biện pháp bảo vệ mắt khi sử dụng các thiết bị này, chẳng hạn như điều chỉnh độ sáng màn hình, sử dụng bộ lọc ánh sáng xanh hoặc nghỉ giải lao thường xuyên.
Trong các hoạt động có nguy cơ gây chấn thương mắt (ví dụ: chơi thể thao, làm việc trong môi trường có bụi bẩn, hóa chất), việc đeo kính bảo vệ mắt là rất quan trọng để ngăn ngừa bụi bẩn hoặc các dị vật xâm nhập vào mắt.
Một yếu tố quan trọng trong việc quản lý và bảo vệ thị lực cho người bệnh viêm màng bồ đào là tuân thủ nghiêm ngặt chỉ định của bác sĩ về loại thuốc, liều lượng và thời gian sử dụng. Không tự ý thay đổi liều lượng, ngừng thuốc hoặc sử dụng thêm bất kỳ loại thuốc nào khác mà không có sự hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa mắt. Việc tuân thủ điều trị đúng cách đóng vai trò then chốt trong việc kiểm soát tình trạng viêm, ngăn ngừa tái phát và bảo vệ thị lực lâu dài.
Viêm màng bồ đào bao lâu thì khỏi? Tình trạng này có thể cải thiện trong vòng vài tuần đến 2-3 thang. Thời gian khỏi bệnh còn tùy thuộc vào tình trạng của mỗi người, nguyên nhân gây bệnh, phác đồ điều trị,… Không có mốc thời gian cụ thể cho việc điều trị viêm màng bồ đào.
Khả năng chữa khỏi hoàn toàn viêm màng bồ đào phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh. Nếu nguyên nhân là nhiễm trùng hoặc liên quan đến một bệnh toàn thân có thể kiểm soát tốt, thì có khả năng chữa khỏi. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, đặc biệt là tình trạng tự phát hoặc liên quan đến các bệnh mạn tính, mục tiêu điều trị thường là kiểm soát viêm, giảm triệu chứng và ngăn ngừa tái phát để bảo vệ thị lực lâu dài, hơn là chữa khỏi hoàn toàn.
Có, viêm màng bồ đào sau khi điều trị hoàn toàn có khả năng tái phát. Ngay cả khi điều trị thành công đợt viêm hiện tại, nguyên nhân gốc rễ (nếu là bệnh tự miễn hoặc không xác định được) vẫn có thể tiềm ẩn và gây ra các đợt viêm mới trong tương lai.
Nếu bạn đang tìm kiếm một cơ sở y tế uy tín để thăm khám và điều trị viêm màng bồ đào, Trung tâm Mắt Công nghệ cao, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh là lựa chọn đáng tin cậy. Tại đây, bạn sẽ được đội ngũ bác sĩ đầu ngành, giàu kinh nghiệm và chuyên môn cao trực tiếp thăm khám một cách cẩn thận, từ đó xây dựng phác đồ điều trị tối ưu và phù hợp nhất với tình trạng mỗi người bệnh.
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Mặc dù phương pháp điều trị viêm màng bồ đào có thể đa dạng nhưng mục tiêu chính vẫn là kiểm soát hiệu quả tình trạng viêm và sưng, từ đó ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm. Đối với những người có các bệnh nền, đặc biệt là các bệnh tự miễn, việc phối hợp chặt chẽ với bác sĩ để quản lý đồng thời các tình trạng bệnh là rất quan trọng nhằm giảm thiểu nguy cơ biến chứng nguy hiểm.
