Các khối u thận được phân loại theo giai đoạn của chúng, loại phụ và mức độ ác tính của tế bào khối u. Ba yếu tố này là cơ sở để bác sĩ có thể đưa ra lộ trình điều trị và các lựa chọn điều trị với bạn.
Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi THS.BS Nguyễn Tân Cương – khoa Tiết niệu, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, TP.HCM.
Các lộ trình điều trị được khuyến nghị dựa trên giai đoạn TNM (TNM – Phân loại giai đoạn khối u thận dựa trên sự lan rộng của khối u và các hạch bạch huyết), độ Fuhrman và loại khối u. Tiên lượng cụ thể trong trường hợp của bạn cũng có thể được ước tính.
Nếu bạn được chẩn đoán ung thư thận khu trú, bác sĩ của bạn có thể khuyên bạn nên điều trị ung thư bằng các phương pháp như cắt bỏ một phần thận, cắt thận triệt để, theo dõi tích cực, hủy khối u với sóng vô tuyến hoặc áp lạnh. Mỗi thủ tục đều có ưu điểm và nhược điểm. Sự lựa chọn phương pháp điều trị phụ thuộc vào tình hình cụ thể của bạn.
Phần này mô tả các chọn lựa điều trị khác nhau, bạn nên thảo luận với bác sĩ của bạn. Đây là thông tin chung không phải dành cho cá nhân bạn. Hãy nhớ rằng các tình huống có thể khác nhau ở các nước khác nhau.
Lựa chọn tốt nhất để điều trị khối u thận là phẫu thuật.
Ung thư thận khu trú có thể được loại bỏ thông qua một trong hai phương pháp cắt một phần thận hoặc cắt toàn bộ thận (cắt thận triệt căn). Cả hai phương pháp đều có thể được thực hiện bằng phẫu thuật mở hoặc nội soi. Phẫu thuật nội soi cũng có thể được thực hiện với sự hỗ trợ của hệ thống robot phẫu thuật.
Trong quá trình cắt bỏ một phần thận, chỉ cắt bỏ khối u, để lại các mô thận lành không bị ảnh hưởng. Phẫu thuật này được khuyến khích bất cứ khi nào có thể. Nếu không thể loại bỏ toàn bộ khối u, bác sĩ sẽ đề nghị cắt thận triệt để. Điều này có nghĩa là quả thận nơi có khối u và mô xung quanh bị loại bỏ hoàn toàn.
Đôi khi, phẫu thuật có thể không phải là lựa chọn tốt nhất cho bạn. Điều này có thể do tuổi tác hoặc tình trạng sức khỏe của bạn. Nếu khối u nhỏ hơn 4 cm, bác sĩ có thể đề nghị giám sát tích cực. Bác sĩ lên lịch thăm khám định kỳ để theo dõi khối u.
Đây là hình thức điều trị cho ung thư thận khu trú mà bác sĩ theo dõi tích cực khối u. Phương pháp này được khuyến nghị nếu phẫu thuật không phải là lựa chọn tốt nhất cho bạn và bạn có một khối u trong thận nhỏ hơn 4 cm.
Một số lý do mà bác sĩ của bạn có thể nói rằng bạn không phù hợp để phẫu thuật bao gồm tuổi của bạn hoặc các bệnh nội khoa nào làm cho phẫu thuật nguy hiểm cho bạn. Nếu bạn quyết định điều trị giám sát tích cực, bác sĩ của bạn có thể thực hiện sinh thiết khối u thận. Mô khối u được lấy trong quá trình sinh thiết được phân tích để đảm bảo rằng nó không tiến triển nhanh. Nếu khối u là loại tiến triển nhanh thì giám sát không phải là một lựa chọn cho bạn, bạn có thể được đề nghị điều trị bằng một phương pháp khác.
Nếu bạn là một bệnh nhân phù hợp việc giám sát tích cực, bác sĩ của bạn sẽ thiết lập một lịch trình thăm khám nghiêm ngặt. Mỗi lần khám, bác sĩ đặt câu hỏi về bất kỳ thay đổi đáng chú ý nào trong sức khỏe của bạn, thực hiện thăm khám và thảo luận về kết quả của xét nghiệm của bạn. Trước mỗi lần khám, bạn được chụp CT hoặc siêu âm bụng để theo dõi sự phát triển của khối u. Chụp X-quang ngực cũng có thể được thực hiện để kiểm tra phổi của bạn.
Trong hầu hết các trường hợp, cần tái khám 3 tháng một lần trong năm đầu tiên sau khi chẩn đoán.
Trong 2 năm kế tiếp, thăm khám mỗi 6 tháng một lần, và sau đó mỗi năm một lần. Nói chung, các khối u thận nhỏ có xu hướng phát triển chậm, ung thư hiếm khi di căn sang các cơ quan khác. Nếu trong quá trình theo dõi, xét nghiệm cho thấy khối u đang phát triển nhanh, hoặc nếu bạn có các triệu chứng cho thấy bệnh đang tiến triển, bác sĩ sẽ lập tức lên kế hoạch điều trị khác.
Các lựa chọn để điều trị bao gồm phẫu thuật để loại bỏ khối u hoặc toàn bộ thận, hoặc hủy khối u bằng áp lạnh hoặc bằng sóng vô tuyến (RFA). Các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định chọn lựa điều trị bao gồm:
Nếu lựa chọn phẫu thuật, cắt một phần thận nên được ưu tiên bất cứ khi nào có thể. Trong cuộc phẫu thuật này, khối u loại bỏ nhưng bác sĩ phẫu thuật để lại càng nhiều càng tốt mô lành của thận còn nguyên vẹn.
Nếu khối u tiếp tục phát triển, bạn có thể cần điều trị thêm. Lựa chọn tốt trong trường hợp này có thể là liệu pháp hủy u bằng sóng tần số vô tuyến (RFA) hoặc áp lạnh. Mục đích của các điều này là để tiêu diệt tế bào khối u bằng cách làm nóng (RFA) hoặc đông lạnh (áp lạnh).
Hãy trao đổi rõ với bác sĩ về tiền sử bệnh của bạn hoặc nếu có bất kỳ trường hợp nào bị ung thư thận trong gia đình bạn; chức năng thận của bệnh nhân lúc bình thường, tình trạng và số lượng quả thận… trước khi điều trị
Sau khi phẫu thuật, bạn sẽ gặp lại bác sĩ của bạn. Trong lần khám này, bác sĩ sẽ thảo luận về kết quả của phẫu thuật và lịch tái khám. Bạn hãy yêu cầu một kế hoạch chăm sóc để bạn có thể gặp bác sĩ của bạn và loại xét nghiệm nào có thể cần thiết trước mỗi khi tái khám. Điều này phụ thuộc vào các đặc điểm của khối u.
Điều quan trọng là bạn phải liên tục tái khám theo lịch hẹn. Trong thời gian này, bác sĩ sẽ theo dõi thận của bạn và có thể phát hiện khối u tái phát. Hãy báo cho bác sĩ của bạn biết nếu nhận thấy bất kỳ triệu chứng mới nào. Đừng ngại liên hệ với nhóm điều trị của bạn và cho họ biết về các triệu chứng trước khi thăm khám.
Trong những trường hợp cụ thể, nếu bạn được chẩn đoán ung thư thận khu trú tiến triển, bác sĩ có thể đề nghị điều trị ung thư với phẫu thuật cắt bỏ thận triệt để hoặc tắc mạch. Mỗi phương pháp có những ưu và nhược điểm riêng. Các lựa chọn điều trị phụ thuộc vào tình trạng cụ thể của bạn. Phần này mô tả các phương pháp điều trị khác nhau mà bạn nên thảo luận với bác sĩ của bạn.
Phương pháp điều trị phổ biến nhất để chữa khỏi ung thận khu trú tiến triển là phẫu thuật cắt bỏ thận có chứa khối u, gọi là phẫu thuật cắt thận tận gốc. Điều này có nghĩa là thận có khối u và các mô xung quanh được loại bỏ. Cắt thận tận gốc có thể được thực hiện bằng phẫu thuật mổ mở hoặc nội soi. Nếu phẫu thuật là không thể hoặc có nhiều rủi ro, bác sĩ có thể đề nghị tắc mạch.
Sau khi phẫu thuật, bạn sẽ gặp lại bác sĩ của mình. Trong lần khám này, bác sĩ sẽ thảo luận kết quả của phẫu thuật và lịch trình tái khám. Bạn hãy yêu cầu một kế hoạch chăm sóc để bạn có thể gặp bác sĩ của bạn.
Khối u thận có thể di căn đến các cơ quan khác thường ở phổi, xương hoặc di căn đến hạch bạch huyết ở xa, hoặc não. U di căn có thể phát hiện khi chụp CT, hoặc khi tái khám sau điều trị bởi các triệu chứng, thường gặp nhất là ho dai dẳng nếu di căn phổi, hoặc đau xương nếu ung thư đã lan rộng đến xương.
Bác sĩ sẽ chỉ định liệu pháp điều trị nhắm trúng đích, kết hợp giữa điều trị bằng phẫu thuật và liệu pháp kháng sinh mạch.
Liệu pháp kháng sinh mạch là một lựa chọn điều trị cho ung thư thận di căn, sử dụng một nhóm thuốc làm chậm tăng trưởng khối u, thậm chí thu nhỏ khối u. Thuốc ngăn cản sự hình thành các mạch máu mới nuôi ung thư và hạn chế ung thư phát triển. Liệu pháp kháng sinh mạch được gọi là liệu pháp nhắm trúng đích vì nó tác động trực tiếp đến các tế bào ung thư.
Có nhiều loại khác nhau, mỗi loại nhắm đến các yếu tố cụ thể ảnh hưởng đến sự phát triển khối u. Hầu hết các loại thuốc kháng sinh mạch sử dụng đường uống ngay tại nhà, chỉ có số ít dùng tiêm tĩnh mạch tại bệnh viện. Các loại thuốc kháng sinh mạch phổ biến là: Sunitinib, Pazopanib, Axitinib, Sorafenib, Cabozantinib, Lenvatinib, Tivozanib, Bevacizumab…
Một số ít trường hợp, xạ trị nhằm mục đích giảm kích thước của khối u nguyên phát và tổn thương di căn. Điều này sẽ cơ hội sống lâu hơn và có ít triệu chứng hơn.
Phẫu thuật cắt bỏ thận giảm khối lượng tế bào ung thư, nếu bệnh nhân có đủ sức khỏe. Nếu thành công có thể sống lâu hơn và ít tác dụng phụ hơn. Nếu di căn gây đau đớn nhiều hoặc triệu chứng khác, có thể bác sĩ phải phẫu thuật loại bỏ thêm các khối u di căn khác nếu các khối u này có thể loại bỏ được.
Nếu khối u nguyên phát không quá lớn hoặc quả thận còn lại của bạn không hoạt động tốt, bác sĩ có thể đề nghị cắt một phần thận làm giảm khối lượng tế bào. Trong phẫu thuật này, bác sĩ để lại mô thận khỏe mạnh còn nguyên vẹn càng nhiều càng tốt. Phẫu thuật thường được kết hợp với một số loại thuốc điều trị ung thư thận như, phổ biến nhất là liệu pháp kháng sinh mạch.
Nếu không thể phẫu thuật, bác sĩ sẽ điều trị bằng những loại thuốc tác động đến cơ chế phát triển của khối u. Điều trị bằng thuốc có thể làm giảm các triệu chứng và thu nhỏ khối u nguyên phát và các khối di căn.
Nếu di căn gây ra các triệu chứng sau phẫu thuật, hoặc trong khi bạn được điều trị bằng thuốc, xạ trị có thể giúp làm giảm triệu chứng.
Đây là một lựa chọn khác. Các nghiên cứu lâm sàng thường được thiết kế để kiểm tra hiệu quả điều trị giữa những nhóm bệnh nhân cụ thể, nhưng không phải ai cũng có đủ điều kiện tham gia. Bệnh nhân có cơ hội được điều trị bằng thuốc hoặc thiết bị mới, đã được kiểm tra về độ an toàn nhưng chưa phổ biến rộng rãi. Các triệu chứng và tình trạng chung sẽ được theo dõi thường xuyên và chặt chẽ hơn so với khi điều trị thông thường và ghi nhận.
Với những trường hợp người bệnh không thể phục hồi sau điều trị ung thư thận, khi mọi điều trị không còn thành công… Người bệnh và gia đình có thể đề nghị chăm sóc giảm nhẹ để làm cho đời sống tinh thần và thể chất bệnh thoải mái hơn. Chăm sóc giảm nhẹ là một khái niệm chăm sóc với mục tiêu tối ưu hóa chất lượng cuộc sống của bạn nếu bạn không thể khỏi bệnh.
Để đặt lịch khám với các chuyên gia khoa Tiết niệu – Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, khách hàng có thể điền thông tin tại đây, hoặc liên hệ Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh:
