Nhiều người đặt câu hỏi “đau khớp háng có nên đi bộ không” vì lo ngại nếu đi bộ có thể khiến cơn đau tăng nặng. Đi bộ không đúng cách còn có thể khiến bệnh trở nặng, tổn thương khớp háng, khiến việc điều trị gặp nhiều khó khăn. Bài viết dưới đây sẽ giải đáp những thắc mắc đau khớp háng có nên đi bộ không, có khiến bệnh nặng hơn không và cách đi bộ đúng không ảnh hưởng khớp háng.
Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Ths.Bs Hoàng Thị Quỳnh Anh – Trung tâm Chấn thương chỉnh hình, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM
Đau khớp háng là một vấn đề sức khỏe khá phổ biến, thường gặp ở người lớn tuổi, người bị thừa cân, người bị chấn thương hoặc những người bị mắc bệnh lý xương khớp như thoái hóa khớp háng, viêm khớp dạng thấp, viêm khớp cột sống, hoại tử vô khuẩn chỏm xương đùi…
Một trong những câu hỏi mà nhiều người quan tâm là liệu đau khớp háng có nên đi bộ không. Câu trả lời cụ thể phụ thuộc vào nguyên nhân gây đau và tình trạng, mức độ đau của từng người nhưng nhìn chung việc đi bộ có thể đem lại nhiều lợi ích cho sức khỏe được thực hiện đúng cách.
Đi bộ có nhiều tác dụng đối với người bị đau khớp háng, giúp tăng cường lưu thông máu, giảm đau và hỗ trợ cải thiện sức khỏe tổng thể như: (1)
Đi bộ kích thích cơ thể sản xuất hoạt dịch khớp, giúp khớp háng hoạt động trơn tru, giảm ma sát. Việc đi bộ hàng ngày cũng giúp giảm cứng khớp, do cơ gấp ở hông được nới lỏng, cải thiện sự linh hoạt và phạm vi chuyển động của khớp háng.
Khi đi bộ, nhịp tim tăng lên, mang máu giàu oxy và dưỡng chất tới khắp cơ thể, bao gồm khớp háng một cách hiệu quả. Hoạt động này cũng kích thích cơ bắp ở chân liên tục co bóp, đẩy máu từ chân trở về tim dễ dàng, giúp giảm tình trạng ứ đọng máu ở chi dưới, ngăn ngừa suy giãn tĩnh mạch.
Việc đi bộ giúp cơ thể sản xuất oxit nitric, đóng vai trò là chất giãn nở mạch máu. Mạch máu giãn nở giúp lưu thông máu dễ dàng, giảm áp lực lên tim và giảm nguy cơ tăng huyết áp.
Đi bộ sẽ kích thích cơ thể sản xuất dịch nhờn bôi trơn khớp giúp giảm ma sát giữa các đầu xương, ngăn ngừa cứng khớp và giảm các phản ứng viêm tại khớp từ đó giúp giảm đau.
Đi bộ cũng tăng cường tuần hoàn máu đến khớp, mang máu giàu oxy và chất dinh dưỡng cần thiết để sửa chữa mô tổn thương, giảm tình trạng viêm kéo dài.
Thừa cân là một trong những nguyên nhân dẫn đến đau khớp, thoái hóa khớp sớm. Việc kiểm soát cân nặng hợp lý có ý nghĩa rất lớn đối với người bệnh đau khớp háng. Đi bộ thường xuyên là một trong những bài tập giảm cân đơn giản, dễ thực hiện.
Quá trình đi bộ sẽ đốt cháy calo, kích thích cơ thể trao đổi chất, giúp giảm mỡ, tăng cường cơ bắp… Đi bộ nhanh trong 30 phút có thể đốt cháy 200 calo. Theo thời gian, lượng calo đốt cháy có thể giúp giảm cân, kiểm soát cân nặng, hữu ích với người có bệnh lý xương khớp
Thường xuyên duy trì thói quen đi bộ mỗi ngày kích thích cơ thể giải phóng hormone endorphin, một hormone giảm đau tự nhiên và tăng hormone dopamin, serotonin giúp cải thiện tâm trạng, tăng sự tập trung và giảm cảm giác lo âu, trầm cảm.
Đi bộ còn giúp ổn định mức cortisol, một loại hormone gây lo âu, từ đó giúp cơ thể thư giãn, giảm cảm căng thẳng.
Nhiều nghiên cứu chỉ ra lợi ích của đi bộ giúp tăng cường sức khoẻ tổng thể như tim mạch, xương khớp, thần kinh…:
Trong một số trường hợp đau khớp háng nghiêm trọng, kèm theo các triệu chứng dưới đây, người bệnh nên dừng việc đi bộ và đến các chuyên khoa cơ xương khớp, chấn thương chỉnh hình từ các bệnh viện uy tín để thăm khám: (2)
Giày đi bộ tốt giúp căn chỉnh tư thế, giảm xóc, ổn định và hỗ trợ cho bàn chân và mắt cá chân. Giày quá cứng sẽ làm tăng áp lực lên bàn chân và khớp hông, khiến người bệnh có thể gặp chấn thương khi đi bộ.
Khi đi bộ, người bệnh nên chọn loại giày phù hợp, thoải mái:
Người bệnh nên đi bộ trên bề mặt bằng phẳng, hạn chế bề mặt gồ ghề, độ dốc cao. Bề mặt phẳng giúp bước đi ổn định, tránh các chuyển động bất thường có thể làm tăng áp lực lên khớp háng và giảm nguy cơ trật khớp hoặc căng cơ.
Đối với người bị đau khớp háng, việc khởi động kỹ đóng vai trò rất quan trọng, giúp giảm nguy cơ chấn thương và tăng hiệu quả vận động. Khởi động kỹ giúp khớp được bôi trơn, di chuyển dễ và không bị đau đột ngột, các dây chằng xung quanh không bị cứng và co rút.
Nếu người bệnh bắt đầu đi bộ với tốc độ nhanh, khớp háng có thể bị sốc và đau nặng hơn do áp lực đột ngột.
Người bệnh có thể thực hiện các động tác khởi động nhẹ nhàng như xoay khớp cổ chân, đầu gối; co duỗi chân; đưa chân ra trước và sau để làm nóng cơ hông…
Khi tập đi bộ , người bệnh nên bắt đầu nhẹ nhàng, thời gian tập chỉ kéo dài 10-15 phút, không nên đi bộ gắng sức. Nếu đi bộ quá nhanh hoặc quá lâu từ đầu, khớp háng có thể bị quá tải, dẫn đến sưng viêm nghiêm trọng hơn.
Người đau khớp háng có thói quen đi lệch dáng để tránh đau nặng hơn (tư thế chống đau). Điều này vô tình làm tổn thương các khớp khác như khớp gối, cột sống… do chịu lực không đều. Người bệnh nên giữ đúng tư thế khi đi bộ: (3)
Trường hợp người bệnh tập phục hồi chức năng sau phẫu thuật thay khớp háng; người đau khớp nặng hoặc người cao tuổi có thể cần đến các dụng cụ hỗ trợ khi đi bộ như gậy đi bộ, khung tập đi hoặc nẹp hỗ trợ khớp háng…
Những dụng cụ này hỗ trợ giữ tư thế đúng, giảm áp lực lên khớp háng khi đi bộ và duy trì thăng bằng cho người bệnh, tránh nguy cơ té ngã.
Người bệnh cần theo dõi sức khỏe để điều chỉnh thời gian và cường độ đi bộ. Nếu việc đi bộ dẫn đến đau tăng lên, thậm chí sưng nóng đỏ khớp, người bệnh cần dừng đi lại, nghỉ ngơi và chườm lạnh vùng đau. Sau 24-48 giờ cơn đau không thuyên giảm, người bệnh nên đi khám.
Nên bắt đầu với tốc độ chậm và quãng đường ngắn. Nếu cảm thấy thoải mái có thể tăng dần thời gian tập. Người bệnh không nên cố gắng tập luyện quá sức gây ảnh hưởng đến khớp háng.
Đạp xe đạp là cách giảm đau khớp háng an toàn, giảm áp lực lên khớp háng do trọng lượng cơ thể được hỗ trợ bởi yên xe. Khi đạp xe có thể tăng cường cơ đùi, cơ hông, hỗ trợ ổn định khớp háng và cải thiện tuần hoàn máu, giúp khớp linh hoạt hơn.
Người bệnh có thể tập đạp xe đạp trong nhà với cường độ nhẹ.
Lưu ý, nên chỉnh yên xe vừa phải trước khi tập để chân duỗi thẳng thoái mái.
Để giảm đau khớp háng, tăng cường độ linh hoạt của khớp, người bệnh có thể tập yoga. Yoga có tác dụng tốt đối với cơ xương khớp, giảm cân và tăng cường sức khỏe tổng thể.
Các bài tập yoga tốt cho khớp háng như tư thế cây cầu, tư thế bươm bướm, tư thế em bé…
Ngoài đi bộ, người bệnh có thể lựa chọn bơi lội để cải thiện sự linh hoạt của khớp háng và tăng cường khả năng vận động. Khi bơi giúp giảm trọng lực tác động lên khớp, tăng cường sức mạnh cơ bắp, tăng cường tuần hoàn máu và giảm viêm khớp.
Người bệnh nên lựa chọn các động tác bơi ngửa, bơi sải nhẹ nhàng hoặc bài tập đi bộ dưới nước. Nếu đau nhiều không nên bơi ếch vì động tác đá chân có thể làm căng khớp háng.
Đi bộ là cách vận động tốt hỗ trợ cải thiện tình trạng đau khớp háng nếu người bệnh thực hiện đúng cách và điều chỉnh phù hợp với sức khỏe. Nếu cơn đau kéo dài và không có dấu hiệu giảm, người bệnh nên đến các chuyên khoa cơ xương khớp hoặc chấn thương chỉnh hình để thăm khám.
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Trên đây là giải đáp thắc mắc “đau khớp háng có nên đi bộ không”. Người bệnh nên theo dõi sức khỏe, dựa theo tình trạng bệnh để tập luyện đều đặn, không nên gắng sức nếu cơn đau nhiều và kéo dài. Khi đi bộ, nên lựa chọn các loại giày chạy bộ phù hợp, khởi động kỹ, cường độ phù hợp để giảm áp lực lên khớp mà vẫn duy trì vận động. Nếu đi bộ gây khó chịu, người bệnh có thể thay thế bằng các bài tập khác như đạp xe, yoga, bơi lội…
