U bao hoạt dịch là một tình trạng bệnh lý có thể gây ra nhiều triệu chứng khó chịu và ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Việc tìm hiểu kỹ càng các dấu hiệu đặc trưng của bệnh u bao hoạt dịch trở nên vô cùng cần thiết, góp phần giúp bệnh nhân có thể phát hiện sớm và tiến hành điều trị một cách kịp thời, hiệu quả. Vậy u bao hoạt dịch là bệnh gì?
U bao hoạt dịch (hay u nang hoạt dịch) là những khối u chứa đầy dịch nhầy dạng keo thường được thấy ở cổ tay, bàn tay và cũng thấy ở gối và bàn chân, ngay dưới da. Mặc dù nguyên nhân chính xác của sự phát triển của u bao hoạt dịch vẫn chưa được biết, nhưng các nhà nghiên cứu tin rằng chúng phát sinh từ chấn thương vi mô lặp đi lặp lại dẫn đến thoái hóa nhầy của mô liên kết vùng khớp. Mặc dù phần lớn u bao hoạt dịch không có triệu chứng, bệnh nhân có thể bị đau, tê, yếu và không hài lòng về mặt thẩm mỹ.
U bao hoạt dịch có thể xuất hiện ở các khớp bàn tay và cổ tay chiếm 60-70%.
Bệnh u bao hoạt dịch thường thấy ở mặt lưng cổ tay, mặt lòng cổ tay, bên trụ hoặc bên quay ở tay. Người bệnh có thể phát hiện u nang hoạt dịch khi gập hoặc duỗi cổ tay tùy theo vị trí khối u sẽ thấy một khối u lồi lên, những trường hợp khối u lớn có thể thấy rõ ngay cả khi để tay tự nhiên.
Các khớp ngón tay cũng là một trong những vị trí u bao hoạt dịch thường gặp. Bệnh có thể ảnh hưởng các dây thần kinh xung quanh ngón tay và gây đau, tê, khiến người bệnh khó thực hiện thao tác cầm, nắm.
U bao hoạt dịch có thể gây ra khối u sưng ở quanh khuỷu tay khiến người bệnh gặp khó khăn trong việc co – duỗi cánh tay.
Tương tự với vị trí khuỷu tay, u bao hoạt dịch đầu gối có thể ảnh hưởng khả năng co và duỗi của chân, chèn ép cấu trúc xung quanh gây khó chịu, khối u lớn có thể sờ thấy rõ dưới da phía trong khoeo chân,điều này làm ảnh hưởng khả năng đi đứng của người bệnh.
Bệnh u bao hoạt dịch vai hay u bao hoạt dịch khớp vai cũng là một trong những trường hợp thường gặp. Khối u sưng ở vai có thể có kích thước lớn, gây chèn ép dây thần kinh gây đau và yếu cơ.
Người bệnh u bao hoạt dịch có thể xuất hiện một vài triệu chứng sau đây: (1)
Tùy trường hợp, mức độ và dạng triệu chứng u bao hoạt dịch có thể khác nhau. Thông thường không có biểu hiện bất thường khi mắc bệnh trong. Nhìn chung, triệu chứng u bao hoạt dịch có thể thay đổi tùy thuộc vào mức độ bệnh và vị trí khớp bị ảnh hưởng.
Các nhà nghiên cứu hiện vẫn chưa đưa ra kết luận chính thức về nguyên nhân bị u bao hoạt dịch. Tuy nhiên, một số giả thuyết cho rằng bệnh u bao hoạt dịch có thể hình thành do sự thoái hóa nhầy của mô liên kết bao khớp thứ phát sau tổn thương mãn tính của các chấn thương lặp đi lặp lại nhiều lần
Bất kỳ ai cũng có thể bị u bao hoạt dịch, tuy nhiên nguy cơ mắc bệnh có thể tăng cao bởi một vài yếu tố sau:
Bệnh u bao hoạt dịch là khối u lành tính, đa phần bệnh nhân đến khám vì lí do thẩm mỹ. Tuy nhiên, một số vị trí có thể gây nên các triệu chứng khác như u ở mặt mu tay gây chèn ép nhánh nông thần kinh quay gây đau, tê mặt mu tay ngón I, II,III, u ở mặt lòng bàn tay gây chèn ép thần kinh giữa giống như trong hội chứng ống cổ tay, u mặt lòng khớp bàn ngón tay gây chèn ép làm khó gấp ngón tay như bệnh lý ngón tay cò súng.
Các triệu chứng này có thể ảnh hưởng đến chức năng bàn tay của người bệnh ảnh hưởng đến chất lượng sống. Nên được thăm khám và điều trị, để trả lại chức năng và cải thiện chất lượng cuộc sống. Như vậy, dù u bao hoạt dịch là một bệnh lí lành tính nhưng người bệnh vẫn nên thăm khám để xác định bệnh, chẩn đoán phân biệt các bệnh lý khác và hướng dẫn theo dõi điều trị phù hợp.
Một vài biến chứng thường gặp của bệnh u bao hoạt dịch có thể kể đến là:
Người bệnh nên đến gặp bác sĩ ngay khi phát hiện những dấu hiệu bất thường đầu tiên ở khớp, điển hình là khối u sưng quanh khớp dù có kích thước to hay nhỏ.
Các trường hợp bị đau nhức khớp dài ngày nhưng không có dấu hiệu thuyên giảm cũng cần đến bệnh viện để kiểm tra. Người bệnh không nên chủ quan chờ đến khi triệu chứng trở nặng mới thăm khám, vì tổn thương khớp lan rộng có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm.
Để chẩn đoán bệnh u bao hoạt dịch, bác sĩ có thể áp dụng một hoặc nhiều phương pháp sau đây:
Bài liên quan: U bao hoạt dịch cổ chân
Người bệnh u bao hoạt dịch cần điều trị theo chỉ định của bác sĩ. Ở đa số trường hợp mà Tâm Anh ghi nhận, bác sĩ sẽ giải thích bệnh nhân đây là khối u lành tính và có thể tự thoái triển mà không cần can thiệp. Điều trị bằng hút dịch thường có tỉ lệ tái phát cao hơn phẫu thuật. (2)
Hút dịch để điều trị bệnh u bao hoạt dịch là phương pháp sử dụng kim và ống tiêm để dẫn lưu dịch khớp ra khỏi bao hoạt khớp. Việc hút u bao hoạt dịch được bác sĩ xem xét chỉ định tùy theo vị trí của u, vị trí như ở mặt lòng cổ tay gần động mạch quay hoặc khoeo chân sẽ không thực hiện thủ thuật này.
Trong một số trường hợp bệnh, bác sĩ có thể cân nhắc và chỉ định can thiệp ngoại khoa là phẫu thuật để điều trị u bao hoạt dịch như gây đau, tê, ảnh hưởng chức năng khớp hoặc liên quan đến nhu cầu về mặt thẩm mỹ của bệnh nhân. Mục tiêu của phẫu thuật là loại bỏ phần u bao hoạt dịch gây các triệu chứng khó chịu cho bệnh nhân, lấy lại chức năng của khớp. Phẫu thuật có tỉ lệ tái phát thấp hơn hút dịch.
Bài lien quan: Viêm màng hoạt dịch
Khó có thể phòng ngừa bệnh u bao hoạt dịch bởi nguyên nhân gây bệnh vẫn chưa được xác định. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu tin rằng các chấn thương lặp đi lặp lại tại vùng khớp có thể gây bệnh, nên khi có các chấn thương tại vùng khớp đặc biệt là ở cổ bàn tay người bệnh cần được thăm khớp và hỗ trợ bằng nẹp cố định khớp phù hợp với chấn thương.
Một vài trường hợp u bao hoạt dịch có kích thước nhỏ và không gây triệu chứng có thể tự biến mất sau một khoảng thời gian mà không cần điều trị. Tuy nhiên, người bệnh vẫn không nên chủ quan khi phát hiện bệnh. Để bảo vệ sức khỏe và phòng ngừa biến chứng, người bệnh nên đến gặp bác sĩ để thăm khám và điều trị bệnh u bao hoạt dịch theo chỉ định và được chẩn đoán phân biệt với các bệnh lý u khác.
Để thăm khám và điều trị bệnh cơ xương khớp, bạn hãy liên hệ Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, Phòng khám Đa khoa Tâm Anh Quận 7 thông qua thông tin sau:
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Tìm hiểu triệu chứng, chẩn đoán và điều trị u bao hoạt dịch kịp thời có ý nghĩa rất lớn đối với sức khỏe người bệnh. Khi phát hiện bất kỳ dấu hiệu bất thường nào ở cơ xương khớp, hãy nhanh chóng liên hệ với bác sĩ để được hỗ trợ, tư vấn.
