Khi nghe đến chỉ định cắt bỏ cả hai thận, không ít người rơi vào tâm trạng lo lắng, hoang mang và đặt ra hàng loạt câu hỏi về khả năng duy trì sự sống cũng như chất lượng cuộc sống sau phẫu thuật. Đây cũng là băn khoăn chung của nhiều bệnh nhân và gia đình khi đứng trước quyết định điều trị quan trọng này. Liệu cắt 2 quả thận có sống được không? Thông tin này sẽ được bác sĩ giải đáp chi tiết trong bài viết dưới đây.
Người bị cắt bỏ cả 2 quả thận vẫn có thể sống khỏe mạnh, nhưng chỉ khi được lọc máu định kỳ hoặc ghép thận. Bởi khi không còn thận, máu không thể tự loại bỏ độc tố, cặn bã và dịch dư thừa. Nếu không được ghép thận hoặc lọc máu kịp thời thời thì các chất như ure, creatinin, kali… sẽ tích tụ, gây nhiễm độc máu, loạn nhịp tim, phù phổi, thậm chí tử vong.
Về bản chất, thận là cơ quan sống còn trong hệ tiết niệu, đảm nhiệm chức năng lọc máu, cân bằng nước, điện giải và đào thải độc tố. Ở người trưởng thành, việc phải cắt bỏ 1 hoặc 2 quả thận thường do nguyên nhân bệnh lý. Mất 1 bên thận có thể do hiến tặng, chấn thương, ung thư hoặc nhiễm trùng nặng. Còn trường hợp phải cắt bỏ cả 2 thường gặp trong điều trị ung thư lan rộng, ngăn di căn hoặc do chấn thương thận nghiêm trọng cần phải cắt bỏ thận còn lại.
Sau phẫu thuật, bệnh nhân bắt buộc phải phụ thuộc hoàn toàn vào máy lọc máu nhân tạo để loại bỏ độc chất và cân bằng điện giải. Nếu được ghép thận thành công, người bệnh có thể khôi phục gần như hoàn toàn chức năng thận, sống khỏe mạnh và sinh hoạt bình thường. Do đó, việc tuân thủ phác đồ điều trị, lọc máu định kỳ, kiểm soát huyết áp và chế độ ăn uống hợp lý là yếu tố then chốt giúp kéo dài tuổi thọ và duy trì chất lượng cuộc sống cho người không còn thận tự nhiên.
Tỷ lệ sống sau khi cắt bỏ cả hai quả thận phụ thuộc vào nhiều yếu tố như tình trạng sức khỏe tổng thể, nguyên nhân gây tổn thương thận và hiệu quả của phương pháp điều trị thay thế thận. Nhờ tiến bộ y học, phẫu thuật cắt thận 2 bên ngày nay đã an toàn hơn rất nhiều so với trước đây.
Sau phẫu thuật, để duy trì sự sống cho người mất 2 quả thận hoàn toàn phụ thuộc vào các phương pháp thay thế chức năng thận sau đây: (1)
Bên cạnh đó, việc kết hợp điều trị nội khoa, kiểm soát huyết áp, duy trì chế độ dinh dưỡng hợp lý, hạn chế muối, kali và đạm,… đóng vai trò quan trọng trong việc phòng ngừa biến chứng tim mạch, thiếu máu hay rối loạn điện giải. Khi được theo dõi và chăm sóc toàn diện, người bị mất 2 quả thận vẫn có thể duy trì tiên lượng sống tốt và ổn định.
Để nâng cao chất lượng cuộc sống và kéo dài tuổi thọ khi không còn thận tự nhiên, người bệnh cần kiên trì tuân thủ một số nguyên tắc sau:
Yếu tố quan trọng là người bệnh cần tuân thủ lịch chạy thận định kỳ và dùng thuốc đều đặn. Việc chạy thận đúng giờ, đủ số lần giúp loại bỏ độc chất tích tụ, duy trì cân bằng nước – điện giải và ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm như tăng kali máu, phù phổi hoặc rối loạn nhịp tim,…
Bên cạnh đó, các loại thuốc được bác sĩ kê đơn như thuốc hạ huyết áp, điều chỉnh canxi, phosphate, tạo hồng cầu hoặc thuốc chống thải ghép (nếu đã ghép thận) cần được dùng đúng liều, đúng thời điểm. Việc tự ý bỏ hoặc thay đổi thuốc có thể khiến tình trạng bệnh tiến triển xấu nhanh chóng.
Để xây dựng chế độ dinh dưỡng hợp lý, người bệnh nên ăn nhạt, hạn chế protein, kali, phosphate và nước theo hướng dẫn của bác sĩ, đồng thời cần tăng cường thực phẩm giàu năng lượng, dễ tiêu hóa.
Việc giữ huyết áp ổn định còn giúp bảo vệ hệ tim mạch – cơ quan chịu ảnh hưởng nhiều nhất khi thận không còn hoạt động. Ngoài ra, bỏ thuốc lá, hạn chế rượu bia và duy trì cân nặng hợp lý cũng góp phần làm giảm gánh nặng cho tim và hệ tuần hoàn.
Một yếu tố thường bị xem nhẹ nhưng vô cùng quan trọng là người bệnh cần giữ tinh thần tích cực và duy trì vận động nhẹ nhàng. Các bài tập nhẹ như đi bộ, yoga, hít thở sâu hay thiền giúp cải thiện tuần hoàn, hỗ trợ tiêu hóa và nâng cao sức khỏe tinh thần cho người bệnh.
Đồng thời tâm lý thoải mái, tin vào phác đồ điều trị cùng sự đồng hành của người thân chính là “liều thuốc” tự nhiên giúp bệnh nhân hồi phục tốt hơn và chống lại mệt mỏi, trầm cảm sau thời gian dài điều trị.
Đối với bệnh nhân đang chạy thận, việc tái khám định kỳ có ý nghĩa đặc biệt quan trọng giúp bác sĩ theo dõi sát sao diễn tiến sức khỏe người bệnh và kịp thời điều chỉnh phác đồ điều trị phù hợp. Trong mỗi lần tái khám bệnh nhân thường được thực hiện các xét nghiệm như công thức máu, chức năng gan, cũng như đánh giá các chỉ số sinh hóa máu gồm ure, creatinin, điện giải,…
Những thông tin này cho phép bác sĩ nhận định sớm nguy cơ biến chứng, mức độ kiểm soát bệnh và hiệu quả của quá trình lọc máu, từ đó tối ưu hóa phương pháp điều trị hiệu quả hơn cho từng cá thể.
Tóm lại, người mất 2 quả thận vẫn có thể sống khỏe mạnh nếu tuân thủ điều trị nghiêm túc, không tự ý ngưng thuốc, tránh sử dụng dược phẩm hoặc thực phẩm chức năng không rõ nguồn gốc. Sự phối hợp chặt chẽ giữa bệnh nhân, bác sĩ và gia đình là yếu tố then chốt giúp duy trì sức khỏe ổn định, giảm biến chứng và kéo dài tuổi thọ cho người bệnh.
Để đặt lịch thăm khám và tư vấn cùng các bác sĩ tại Trung tâm Tiết niệu – Thận học – Nam khoa, Hệ thống BVĐK Tâm Anh, quý khách hàng có thể đặt lịch trực tuyến qua thông tin sau đây:
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Như vậy, cắt 2 quả thận có sống được không còn phụ thuộc vào khả năng tuân thủ điều trị của người bệnh. Dù hành trình này không dễ dàng, nhưng với phác đồ điều trị khoa học, sự chăm sóc chuyên nghiệp của đội ngũ y tế và ý chí vững vàng của người bệnh, cuộc sống sau khi cắt hai thận vẫn có thể trọn vẹn, chất lượng và đầy hy vọng.
