Quá trình nuôi phôi trong phòng thí nghiệm không phải tất cả các phôi đều phát triển thành phôi nang (blastocyst) đúng vào ngày thứ 5. Với những phôi chưa đạt đến giai đoạn này, bác sĩ có thể chỉ định tiếp tục nuôi phôi đến ngày 6. Vậy tại sao phải nuôi phôi ngày 6? Trường hợp nào nên áp dụng? Và điều này có ảnh hưởng đến tỷ lệ đậu thai hay không? Cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây.
Trong quá trình nuôi phôi tại phòng thí nghiệm thì phôi ngày 5 thường được xem là mốc vàng để đánh giá sự phát triển của phôi. Tuy nhiên, không phải tất cả phôi đạt đến giai đoạn phôi nang vào ngày thứ 5. Do đó, nuôi phôi ngày 6 thường sẽ được áp dụng trong một số trường hợp sau::
Thông thường vào ngày thứ 5, phôi phải đạt được những hình thái đặc trưng của phôi nang (blastocyst). Tuy nhiên, không phải tất cả các phôi đều phát triển ở cùng một tốc độ. Một số phôi có thể phát triển chậm hơn so với mức bình thường. Trong trường hợp này, việc nuôi phôi ngày 6 sẽ giúp bác sĩ đánh giá được chính xác hơn chất lượng và tiềm năng phát triển của các phôi, từ đó lựa chọn được những phôi có chất lượng tốt nhất để chuyển vào tử cung.
Nuôi phôi đến ngày 6 không phải là một ngoại lệ mà là một chiến lược nhằm tối ưu hóa số lượng phôi có tiềm năng làm tổ. Việc lựa chọn và thực hiện chuyển phôi nang vào ngày 6 cũng khá phổ biến. (1)
Nếu chưa chọn đủ số lượng phôi tốt để thực hiện chuyển phôi, tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh các bác sĩ có thể đề nghị tiếp tục nuôi phôi đến ngày 6 để tăng cơ hội có được phôi chất lượng cao. Một số phôi có tốc độ phát triển chậm hơn nhưng vẫn có tiềm năng phát triển thành phôi tốt khi được nuôi thêm một ngày.
Việc kéo dài thời gian nuôi phôi giúp bác sĩ có thêm cơ sở để đánh giá chính xác chất lượng phôi, từ đó chọn ra những phôi khỏe mạnh nhất để chuyển vào tử cung, nâng cao tỷ lệ làm tổ và mang thai thành công. Nếu sau ngày 6 vẫn chưa có đủ số lượng phôi đạt tiêu chuẩn, bác sĩ có thể tư vấn thêm các phương án khác như thực hiện thêm một chu kỳ kích thích buồng trứng để lấy thêm trứng hoặc xem xét sử dụng phôi ngày 5 nếu có.
Nuôi phôi đến ngày 6 có thể giúp tăng tỷ lệ mang thai thành công bằng cách chọn lọc những phôi khỏe mạnh nhất để chuyển vào tử cung. Khi phôi phát triển đến ngày 6 và trải qua quá trình phân chia và biệt hóa rõ ràng hơn, giúp bác sĩ dễ dàng đánh giá chất lượng và tiềm năng làm tổ.
Những phôi có thể tiếp tục phát triển đến giai đoạn này thường có khả năng sống sót cao hơn, bám vào niêm mạc tử cung tốt hơn và giảm nguy cơ sảy thai sớm. Ngoài ra, việc nuôi phôi lâu hơn cũng giúp loại bỏ những phôi kém chất lượng, từ đó nâng cao cơ hội mang thai thành công ngay từ lần chuyển phôi đầu tiên.
Việc nuôi phôi đến ngày 6 thường được chỉ định trong một số trường hợp sau:
Nếu phôi nuôi đến ngày 5 không phát triển hoặc phát triển kém, bác sĩ có thể xem xét tiếp tục nuôi thêm đến ngày 6 để xem phôi có thể đạt đến giai đoạn phôi nang hay không. Tuy nhiên, nếu phôi vẫn không tiến triển hoặc ngừng phát triển, có thể do một số nguyên nhân như chất lượng trứng hoặc tinh trùng không tốt, bất thường về nhiễm sắc thể, điều kiện nuôi cấy phôi không phù hợp, chất lượng phôi ban đầu kém
Nếu phôi ngày 5 phát triển chậm hơn bình thường, bác sĩ có thể tiếp tục nuôi thêm đến ngày 6 để đánh giá khả năng phát triển của phôi. Một số phôi có tốc độ phát triển chậm nhưng vẫn có thể đạt đến giai đoạn phôi nang vào ngày 6 và có tiềm năng làm tổ tốt.
Nếu chỉ chọn được ít phôi tốt vào ngày 5, bác sĩ có thể đề xuất tiếp tục nuôi phôi đến ngày 6 để tăng cơ hội có thêm phôi đạt tiêu chuẩn. Một số phôi phát triển chậm có thể chưa đạt đến giai đoạn phôi nang vào ngày 5 nhưng vẫn có khả năng phát triển hoàn chỉnh vào ngày 6 và đủ điều kiện để chuyển hoặc trữ đông.
Ở phụ nữ lớn tuổi, đặc biệt là trên 35-40 tuổi, chất lượng trứng suy giảm dẫn đến số lượng phôi tốt ít hơn và nguy cơ bất thường nhiễm sắc thể cao hơn. Điều này ảnh hưởng đến tỷ lệ thụ thai và giữ thai thành công trong quá trình thụ tinh ống nghiệm (IVF). Nuôi phôi đến ngày 6 giúp chọn ra phôi khỏe mạnh nhất để chuyển, tránh chuyển những phôi yếu hoặc kém chất lượng.
Nếu một người có tiền sử IVF thất bại nhiều lần, bác sĩ sẽ cần đánh giá kỹ nguyên nhân và điều chỉnh phương pháp điều trị để tăng tỷ lệ thành công trong các chu kỳ tiếp theo. Nuôi phôi đến ngày 5-6: Giúp chọn lọc phôi khỏe mạnh nhất, tăng khả năng làm tổ thành công.
Tuy nhiên, không phải mọi phôi đều cần kéo dài thời gian nuôi cấy đến ngày 6. Quyết định này phụ thuộc vào tiềm năng phát triển của phôi. Nếu phôi có sự tiến triển từ ngày 3 đến ngày 5, đạt đến giai đoạn phôi dâu (tương đương phôi ngày 4) hoặc phôi nang sớm, thì việc tiếp tục theo dõi đến ngày 6 là hợp lý. Ngược lại, nếu phôi không có dấu hiệu phát triển thêm từ ngày 3 đến ngày 5 có nghĩa phôi ngừng phát triển với hình thái phôi ngày 5 dừng lại như phôi ngày 3 (phôi “block”) thì việc nuôi cấy ngày 6 cũng không mang lại giá trị.
Phôi ngày 6 loại 2 hoặc loại 3 thường có chất lượng trung bình và thấp hơn so với phôi loại 1. Tuy nhiên, chúng vẫn có khả năng làm tổ và phát triển thành thai kỳ khỏe mạnh, dù tỷ lệ thành công sẽ thấp hơn so với phôi loại 1 ngày 5 hoặc ngày 6.
Phân loại theo thang điểm Gardner (ví dụ: 4BB, 3BC,…):
Phôi ngày 6 loại 2 có cơ hội mang thai nhưng thấp hơn so với phôi loại 1. Phôi loại 3 thường có tỷ lệ thành công không cao nhưng vẫn có thể cân nhắc trong một số trường hợp
Phôi ngày 6 hoàn toàn có thể được thực hiện sàng lọc di truyền trước chuyển phôi (PGT) nếu đạt đủ điều kiện về chất lượng và giai đoạn phát triển.
Cụ thể, phôi cần phát triển đến giai đoạn phôi nang, với cấu trúc rõ ràng giữa khối tế bào trong và lớp tế bào nuôi, đồng thời phải có chất lượng đủ tốt (thường là loại 1 hoặc loại 2) để có thể sinh thiết một số tế bào mà không làm ảnh hưởng đến khả năng phát triển của phôi.
Phôi ngày 6 sẽ được chỉ định làm PGT trong các trường hợp như vợ hoặc chồng mang gen bệnh di truyền, tiền sử sảy thai liên tiếp, tuổi người mẹ trên 35 hoặc khi cần chọn lọc phôi khỏe mạnh để tăng tỷ lệ thành công. Sau sinh thiết, phôi sẽ được trữ đông để chờ kết quả PGT rồi mới tiến hành chuyển phôi. Tuy thời gian nuôi phôi đến ngày 6 có thể khiến quá trình kéo dài hơn một chút so với phôi ngày 5, nhưng nếu phôi đạt chất lượng và đủ điều kiện, việc sàng lọc vẫn hoàn toàn khả thi và là một lựa chọn tối ưu trong nhiều trường hợp.
Để đặt lịch thăm khám với các bác sĩ, chuyên gia tại BVĐK Tâm Anh, Quý khách vui lòng liên hệ:
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Bài viết trên đã giải đáp về vấn đề tại sao phải nuôi phôi ngày 6? Việc nuôi phôi đến ngày 6 trong quá trình thụ tinh ống nghiệm không chỉ giúp bác sĩ lựa chọn được những phôi có chất lượng tốt nhất, mà còn tăng cơ hội thành công cho cả quá trình IVF. Mặc dù không phải tất cả phôi ngày 6 đều có thể thành công, nhưng đây là một chiến lược quan trọng, đặc biệt đối với những trường hợp cần thêm thời gian để phát triển phôi.
