Marker ung thư đại tràng là chất chỉ điểm sinh học được sử dụng để hỗ trợ phát hiện, theo dõi và đánh giá điều trị ung thư đại tràng. Mỗi dấu ấn ung thư đều có đặc điểm và ý nghĩa riêng. Thông qua chỉ dấu này và các xét nghiệm liên quan, bác sĩ có thể đưa ra phác đồ điều trị phù hợp cho người bệnh, nâng cao chất lượng và hiệu quả của phác đồ.
Marker ung thư đại tràng hay còn gọi là chất chỉ điểm khối u đại tràng, dấu ấn ung thư đại tràng là các chất sinh học được tạo ra bởi các tế bào ung thư hoặc các tế bào khác của cơ thể đáp ứng với ung thư. Các chất chỉ dấu ung thư này được tìm thấy trong máu, phân hoặc mô của khối u.
Xét nghiệm phát hiện Marker ung thư đại tràng thường được sử dụng để hỗ trợ phát hiện, theo dõi điều trị và đánh giá mức độ tái phát ung thư đại trực tràng. Tuy nhiên, chúng không dùng để chẩn đoán sớm đơn độc. (1)
Các marker ung thư đại tràng có thể được kết hợp cùng các xét nghiệm khác để chẩn đoán ung thư, dự đoán tiên lượng sau khi chẩn đoán và quyết định phác đồ điều trị. Phát hiện sớm ung thư đại tràng qua chỉ dấu ung thư và các chẩn đoán hình ảnh khác giúp người bệnh có cơ hội được điều trị triệt để, kéo dài tiên lượng sống.
Trong K đại tràng, Marker ung thư đại tràng đóng vai trò quan trọng nhằm đánh giá mức độ phát triển của ung thư, đánh giá mức độ đáp ứng điều trị bệnh như:
Chỉ định marker ung thư đại trực tràng được cân nhắc trong các trường hợp lâm sàng cụ thể. Một số trường hợp bác sĩ chỉ định xét nghiệm dấu ấn ung thư đại tràng như:
Thực hiện xét nghiệm để phát hiện marker ung thư đại tràng là cần thiết đối với một số đối tượng. Tuy nhiên, phương pháp này không được khuyến cáo sử dụng đơn lẻ để phát hiện ung thư do độ nhạy và đặc hiệu thấp. Marker K đại tràng nên phối hợp với nội soi, xét nghiệm phân hoặc chẩn đoán hình ảnh cho một số đối tượng nguy cơ cao:
Xét nghiệm dấu ấn ung thư đại tràng được thực hiện bằng cách xét nghiệm máu thường quy. Người bệnh cần đến bệnh viện có chuyên khoa ung bướu và xét nghiệm để kiểm tra lấy mẫu máu.
Quy trình lấy mẫu xét nghiệm dấu ấn ung thư đại tràng:
Lưu ý trước khi lấy máu:
Marker ung thư đại tràng CEA là xét nghiệm kháng nguyên phôi thai (Carcinoembryonic Antigen). Thông thường mức CAE cao khi sinh ra và giảm dần khi già đi. Một số loại ung thư, bao gồm K đại tràng có thể làm tăng loại protein này. (2)
Chỉ dấu ung thư đại tràng CEA bình thường là 0 – 2,9 ng/mL. Nếu cao trên mức 2,9 ng/mL người bệnh có nguy cơ ung thư đại tràng.
Marker ung thư đại tràng CA 19-9 (kháng nguyên ung thư 19-9) nhằm đo lượng proterin có tên CA 19-9. Giá trị tham chiếu của CA 19-9 thường dưới 37 U/mL.
Nồng độ CA 19-9 tăng cao có thể cảnh báo tình trạng như ung thư trực tràng, ung thư ống mật, ung thư tế bào gan hoặc một số tình trạng lành tính.
CA 50 (kháng nguyên đại tràng 50) là một trong chỉ dấu khối u được sử dụng để đánh giá và theo dõi ung thư đại tràng. CA 50 có thể tăng cao khi có ung thư đại tràng, đặc biệt là ở giai đoạn sau của bệnh.
Giá trị tham chiếu bình thường cho CA 50 thường dao động từ dưới 20 U/mL đến 35 U/mL. Tuy nhiên, các giá trị này có thể thay đổi phụ thuộc vào độ tuổi, giới tính, dân số và phương pháp phân tích được sử dụng.
CA 242 (kháng nguyên ung thư 242) là marker ung thư đại tràng, thường được đo cùng chỉ dấu CAE và CA 19-9. Nồng độ CA 242 tăng cao có nhiều khả năng được quan sát thấy ở bệnh nhân ung thư trực tràng, đặc biệt ở giai đoạn sau.
Mức CA 242 bình thường thường dưới 20 U/mL. Mức CA 242 tăng cao có thể chỉ ra nhiều tình trạng khác nhau, bao gồm ung thư đường tiêu hóa như ung thư đại trực tràng, viêm tụy hoặc các tình trạng lành tính khác.
Xét nghiệm Marker để chẩn đoán ung thư đại tràng thường không thể khẳng định độ chính xác tuyệt đối. Chỉ dấu ung thư không đặc hiệu, các chỉ dấu khi xét nghiệm có thể tăng trong nhiều loại ung thư khác như ung thư dạ dày, ung thư tuyến tụy… và cả các bệnh lành tính như viêm ruột, viêm gan… Độ nhạy của các marker ung thư đại tràng ở mức tương đối, không đạt 100%. Có trường hợp mắc ung thư đại tràng ở giai đoạn sớm, kết quả xét nghiệm Marker CEA vẫn bình thường.
Do đó, kết quả marker chẩn đoán ung thư đại tràng có thể hữu ích nhưng không hoàn toàn chính xác nếu dùng đơn lẻ.
Chi phí thực hiện xét nghiệm marker ung thư đại tràng phụ thuộc vào nhiều yếu tố như:
Để biết chính xác chi phí thực hiện marker ung thư đại tràng bao nhiêu tiền, người bệnh có thể liên hệ đến các cơ sở y tế dự định lấy mẫu và tham khảo chi tiết thông tin.
Khoa Ung bướu, BVĐK Tâm Anh Hà Nội là địa chỉ thăm khám và điều trị ung bướu uy tín. Phác đồ điều trị được hội chẩn đa chuyên khoa bởi Hội đồng Ung thư đa chuyên khoa gồm nhiều chuyên gia, tiến sĩ, bác sĩ y khoa hàng đầu trong nhằm đưa ra kế hoạch điều trị cá nhân hóa, đa mô thức.
Khoa Ung bướu cũng phối kết hợp với khoa Tiêu hóa, Xét nghiệm, Chẩn đoán hình ảnh để đưa ra chẩn đoán chính xác nhất. Bên cạnh thực hiện xét nghiệm dấu ấn ung thư, bác sĩ sẽ kết hợp nhiều chẩn đoán khác như nội soi đại tràng, chụp CT… để phát hiện chính xác tổn thương, lên kế hoạch điều trị phù hợp.
Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội được trang bị hệ thống máy móc hiện đại, đặc biệt hệ thống máy nội soi tiên tiến bậc nhất, đảm bảo vô khuẩn có đầu dò gắn camera có khả năng phóng đại tổn thương gấp hàng trăm lần; máy chụp CT Somatom Force VB30 với số lát cắt cực đại và độ dày lát cắt chỉ 0,4mm, kết hợp công nghệ AI giúp tái tạo hình ảnh sắc nét, phát hiện tổn thương kích thước siêu nhỏ vài milimet;
Hệ thống máy xét nghiệm công suất cao, rút ngắn thời gian chờ phân tích và được kiểm soát nghiêm ngặt bởi hệ thống kểm soát chất lượng theo tiêu chuẩn của các quốc gia có nền y học phát triển mạnh.
Để đặt lịch thăm khám và xét nghiệm dấu ấn ung thư đại tràng, quý khách hàng vui lòng liên hệ Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh theo phương thức:
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Marker ung thư đại tràng đóng vai trò quan trọng, giúp bác sĩ phát hiện được các dấu hiệu ung thư, đánh giá giai đoạn và mức độ đáp ứng thuốc của người bệnh khi điều trị. Thông qua chỉ số này cùng với lâm sàng và các xét nghiệm khác, bác sĩ sẽ đưa ra chẩn đoán, tiên lượng bệnh và phác đồ điều trị ung thư hiệu quả cho từng cá nhân.
