Tay chân miệng bị rồi có bị lại không? Bao lâu bị tái nhiễm lại?

Tay chân miệng là bệnh truyền nhiễm do virus gây ra, dễ bùng phát thành dịch bệnh nếu không có biện pháp phòng ngừa, kiểm soát hiệu quả. Bệnh thường bắt đầu với các triệu chứng như sốt, đau họng và nổi bóng nước ở tay, chân và miệng hay thậm chí toàn thân. Bệnh tay chân miệng không chỉ gây ảnh hưởng đến sức khỏe, sinh hoạt hàng ngày của trẻ mà còn có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm, thậm chí là tử vong nếu không được can thiệp kịp thời. Vậy bệnh tay chân miệng bị rồi có bị lại không?

Tay chân miệng bị rồi có bị lại không?

Bệnh tay chân miệng ở trẻ hoàn toàn có thể tái phát nhiều lần, đặc biệt nếu trẻ tiếp xúc gần hoặc chơi chung với những người khác đang mắc bệnh. Do virus tay chân miệng có nhiều chủng và còn nhiều nguyên nhân phối hợp khác như phòng ngừa bệnh chưa hiệu quả, suy giảm miễn dịch… Do đó, bố mẹ tuyệt đối không chủ quan trong chăm sóc và phòng ngừa bệnh tay chân miệng cho trẻ. (1)

Nguyên nhân bệnh tay chân miệng tái phát nhiều lần

Trẻ tái nhiễm bệnh tay chân miệng nhiều lần có thể do một số nguyên nhân dưới đây:

1. Nhiễm nhiều chủng virus khác nhau

Có nhiều chủng virus khác nhau gây bệnh tay chân miệng, thường gặp là Coxsackievirus A16 và Enterovirus 71 (EV71), ngoài ra còn có coxsackievirus A4 đến A7, A9, A10, B1 đến B3 và B5. Sau khi khỏi bệnh, cơ thể chỉ tạo miễn dịch với chủng virus đã mắc nhưng không tạo miễn dịch chéo với các chủng khác. Vì vậy, nếu trẻ tiếp xúc với một chủng virus khác thuộc nhóm Enterovirus, như Coxsackievirus A6, A10 hoặc Enterovirus 71 (EV71), trẻ vẫn có thể bị tái nhiễm bệnh.

2. Hệ miễn dịch yếu

Một số trẻ có thể tái mắc bệnh tay chân miệng với cùng một chủng virus gây bệnh trước đó. Điều này xảy ra do tính không bền vững của hệ miễn dịch hay còn gọi là sự suy giảm miễn dịch theo thời gian.

3. Tiếp xúc với nguồn lây bệnh

Tay chân miệng là bệnh rất dễ lây lan qua đường tiêu hóa và hô hấp. Trẻ có thể nhiễm virus gây bệnh khi tiếp xúc với chất bẩn, phân, dịch tiết từ nốt mụn nước do tay chân miệng, nước bọt… của người bệnh. Do đó, khi trẻ vô tình tiếp xúc với nguồn lây bệnh, trẻ sẽ có nguy cơ nhiễm tay chân miệng.

4. Tuổi tác

Trẻ em có đề kháng và hệ miễn dịch kém nên rất dễ mắc bệnh tay chân miệng, đặc biệt là trẻ dưới 5 tuổi. Trẻ càng nhỏ, nguy cơ tái nhiễm càng cao. Ngoài ra, trẻ em rất hay tò mò và có xu hướng đưa tay, đồ chơi vào miệng khiến virus có cơ hội xâm nhập vào cơ thể.

5. Vệ sinh kém

Không gian sống ẩm mốc là điều kiện thuận lợi để vi khuẩn, virus, nấm mốc và các tác nhân gây bệnh khác sinh sôi và phát triển. Đặc biệt, khi vấn đề vệ sinh trong chăm sóc và dinh dưỡng cho trẻ không được đảm bảo, tác nhân gây bệnh có cơ hội xâm nhập và gây bệnh.

Trẻ bị tay chân miệng bao lâu bị lại?

Bệnh tay chân miệng có thể tái nhiễm bất cứ lúc nào. Điều này phụ thuộc vào nhiều yếu tố như chủng virus gây bệnh, khả năng miễn dịch của trẻ và điều kiện môi trường sống.

Một nghiên cứu tại Trung Quốc về bệnh tay chân miệng trong giai đoạn từ 2008 – 2015 đã cho thấy, xác suất tái nhiễm của bệnh lý này là 1.9% sau 12 tháng, 3.3% sau 24 tháng, 3.9% sau 36 tháng và 4% sau 38.8 tháng tính từ lần mắc đầu tiên. (2)

Trẻ có thể bị tay chân miệng bị mấy lần?

Không có giới hạn số lần mắc bệnh tay chân miệng. Một số trẻ có thể mắc bệnh 2 – 3 lần, thậm chí nhiều hơn trong những năm đầu đời, khi hệ miễn dịch còn non nớt. (3)

Bệnh thường lây qua tiếp xúc trực tiếp hoặc gián tiếp với dịch tiết từ người nhiễm bệnh. Vì vậy, những nơi tập trung đông trẻ như nhà trẻ, trường học có thể làm tăng nguy cơ lây lan. Tuy nhiên, việc duy trì vệ sinh cá nhân tốt, rửa tay thường xuyên và giữ môi trường sạch sẽ sẽ giúp hạn chế nguy cơ nhiễm bệnh.

Bị tay chân miệng lần 2, lần 3 có nặng hơn lần đầu không?

Việc bị tay chân miệng ở bất kỳ lần nào có nặng hay không phụ thuộc vào chủng virus gây bệnh, hệ miễn dịch của trẻ và cách chăm sóc, điều trị. Nếu trẻ có sức đề kháng yếu, không được chăm sóc và điều trị đúng cách, kịp thời thì bệnh có thể kéo dài và nặng hơn do nguy cơ bội nhiễm hay biến chứng bệnh không được phát hiện kịp thời.

Ngược lại, nếu trẻ có hệ miễn dịch tốt, được phát hiện và điều trị sớm, bệnh có thể nhẹ hơn và hồi phục nhanh chóng. Vì vậy ba mẹ không được chủ quan ở bất kỳ lần nhiễm bệnh tay chân miệng nào của trẻ. (4)

Cần làm gì khi bị tái nhiễm tay chân miệng?

Khi trẻ tái nhiễm tay chân miệng, bố mẹ cần theo dõi sát các triệu chứng, đặc biệt là các dấu hiệu nặng như sốt cao không hạ, giật mình, run tay chân, thở nhanh, quấy khóc liên tục… Nếu có dấu hiệu bất thường, cần đưa trẻ đi khám ngay để tránh biến chứng nguy hiểm. Đồng thời, cần duy trì vệ sinh sạch sẽ, tăng cường sức đề kháng để hạn chế nguy cơ tái nhiễm và diễn tiến nặng của bệnh.

Biện pháp phòng ngừa tái nhiễm bệnh tay chân miệng

Để hạn chế nguy cơ tái nhiễm bệnh tay chân miệng, bố mẹ nên tích cực thực hiện các biện pháp phòng ngừa tay chân miệng ở trẻ nhỏ hiệu quả nhằm bảo vệ sức khỏe cho trẻ an toàn và hiệu quả:

• Giữ vệ sinh cá nhân sạch sẽ: Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước sạch, đặc biệt trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh, chơi đồ chơi, hắt hơi, xì mũi. Nhắc nhở và không cho trẻ đưa tay lên miệng, mắt, mũi để tránh lây nhiễm virus.
• Vệ sinh đồ dùng cá nhân và môi trường sống: Thường xuyên lau chùi, khử trùng các vật dụng trẻ hay tiếp xúc như đồ chơi, tay nắm cửa, bàn ghế, sàn nhà bằng dung dịch sát khuẩn. Giặt sạch quần áo, chăn gối, khăn mặt bằng nước nóng để tiêu diệt virus. Đảm bảo không gian sống thông thoáng, tránh ẩm thấp để hạn chế sự tồn tại của virus. Xử lý chất thải, dụng cụ chăm sóc trẻ đúng cách để ngăn ngừa sự lây truyền qua đường tiêu hóa.
• Hạn chế tiếp xúc với nguồn lây: Tránh cho trẻ tiếp xúc với người đang mắc bệnh tay chân miệng. Không dùng chung vật dụng cá nhân như ly, chén, muỗng, khăn mặt với người khác. Nếu có dịch bùng phát, bố mẹ hạn chế đưa trẻ đến những nơi đông người như nhà trẻ, trường học, khu vui chơi. Trẻ cần phải đeo khẩu trang kháng khuẩn khi đến những khu vực công cộng, đông đúc.
• Tăng cường sức đề kháng cho trẻ: Đảm bảo cung cấp đủ dinh dưỡng cho trẻ, tăng cường bổ sung vitamin từ rau xanh, trái cây để nâng cao hệ miễn dịch. Trẻ cần uống đủ nước mỗi ngày, ngủ đủ giấc và vận động hợp lý để cơ thể khỏe mạnh.
• Theo dõi sức khỏe và xử lý kịp thời: Nếu trẻ có dấu hiệu nghi ngờ mắc bệnh, cần đưa đi khám sớm để điều trị kịp thời.

Tay chân miệng bị rồi có bị lại không? Trẻ vẫn có thể tái mắc bệnh tay chân miệng, thậm chí tái mắc nhiều lần và nguy cơ diễn tiến nặng đồng đều ở tất cả các lần.  Do đó, việc chủ động thực hiện các biện pháp phòng ngừa, chăm sóc trẻ đúng cách sẽ giúp hạn chế nguy cơ tái nhiễm tay chân miệng, bảo vệ sức khỏe của trẻ hiệu quả hơn. Nếu nghi ngờ trẻ tái nhiễm bệnh, bố mẹ cần đưa trẻ đến bệnh viện để được bác sĩ kiểm tra và tư vấn điều trị, chăm sóc phù hợp, ngăn ngừa biến chứng.