Ô nhiễm không khí nghiêm trọng ở Hà Nội có thể khiến tình trạng viêm mũi xoang do dị ứng với bụi mịn và khí thải động cơ giao thông tăng mạnh.
ThS.BS Nguyễn Thùy Linh, khoa Tai Mũi Họng BVĐK Tâm Anh Hà Nội cho biết, khoảng 2 tháng qua, lượng bệnh nhân tới khám chuyên khoa Tai Mũi Họng tăng cao đáng kể. Trong đó, nhiều người mắc viêm mũi dị ứng do các tác nhân từ môi trường sống, nghi do tình trạng ô nhiễm không khí tại Hà Nội tăng trong thời gian gần đây.
Chị Mai Thanh (24 tuổi, Quận Long Biên) bị hắt hơi liên tục 2 tuần liền mỗi khi ra khỏi nhà, dù đã đeo khẩu trang. Nghĩ bị cảm cúm nên chị tự mua thuốc cảm về uống nhưng tình trạng không cải thiện. Sau đó, chị tới khám tại khoa Tai Mũi Họng BVĐK Tâm Anh Hà Nội và được chẩn đoán viêm mũi dị ứng.
Tương tự chị Thanh, anh Trí Tùng (34 tuổi, Quận Hà Bà Trưng) bị hắt hơi, nghẹt mũi khoảng hơn một tháng. Các triệu chứng tăng nặng vào đầu giờ chiều gây ảnh hưởng nhiều tới công việc. Khai thác lịch sinh hoạt, bệnh sử và khám thực thể, các bác sĩ ghi nhận có tình trạng dị ứng với yếu tố môi trường. “Được biết, đầu mỗi giờ chiều là thời điểm anh Tùng bắt đầu làm việc khảo sát công trường. Khói bụi công trường, cộng với ô nhiễm không khí tăng nặng gần đây càng củng cố thêm bằng chứng viêm mũi dị ứng không khí”, bác sĩ Linh nói.
Bà Bùi Bích Loan (56 tuổi, Quận Cầu Giấy) xuất hiện tình trạng chảy nước mắt, nước mũi và hắt hơi liên tục mỗi lúc đi ngoài trời. Bà kể, cơn dị ứng ập đến đột ngột, có lúc bà cảm thấy khó thở. Chảy nước mắt, sưng đỏ mắt, nghẹt mũi, chảy nước mũi khiến bà vô cùng khổ sở. Thăm khám Tai Mũi Họng, bà được chẩn đoán viêm mũi dị ứng.
Theo bác sĩ Thùy Linh, viêm mũi dị ứng gây ra bởi phản ứng quá mẫn do tiếp xúc với chất gây dị ứng. Bệnh có các triệu chứng phổ biến là chảy nước mũi, ngứa, hắt hơi, tăng phản ứng phế quản hoặc tắc nghẽn luồng khí.
Các nhà nghiên cứu trên thế giới ước tính đến năm 2050 có khoảng 68% dân số thế giới sẽ sống ở các trung tâm đô thị. Và ô nhiễm không khí ngoài trời ở đô thị là nguyên nhân gây ra 4,2 triệu ca tử vong trên toàn thế giới mỗi năm.(1) Ô nhiễm không khí cũng được cho là làm tăng nguy cơ phát triển các bệnh về đường hô hấp bao gồm viêm mũi dị ứng không khí, hen suyễn và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính.
Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội báo cáo từ năm 2015, mỗi năm số người thiệt mạng do các nguyên nhân bắt đầu từ bụi mịn của Hà Nội gần 5.800 người, chiếm 32% của miền Bắc. Đến thời điểm hiện tại, con số này có thể đã tăng lên đáng kể.(2)
Hà Nội hiện đang trong giai đoạn ô nhiễm không khí nhất trong năm. Chỉ số chất lượng không khí (gọi tắt là AQI) tại Thủ đô Hà Nội suốt từ đầu tháng 2 đến nay có tới 10 ngày ở mức kém. Đặc biệt ngày 2/2, chất lượng không khí còn ở mức xấu. Nồng độ bụi mịn lên tới 197, ở ngưỡng có hại cho sức khỏe, đặc biệt là nhóm người nhạy cảm, mắc các bệnh đường hô hấp, người già và trẻ nhỏ.
Theo bác sĩ Thùy Linh, với tình trạng ô nhiễm không khí ở Hà Nội như hiện nay, số người mắc viêm mũi xoang dị ứng sẽ còn tiếp tục tăng. Đặc biệt, những người đã có bệnh viêm mũi xoang từ trước sẽ càng tăng nặng. Hít phải bụi mịn, các hạt khí thải động cơ diesel từ phương tiện giao thông, hút phải nấm mốc trong nhà… là nguồn cơn chính gây ra các phản ứng dị ứng.
Sống trong điều kiện ô nhiễm không khí nghiêm trọng như hiện nay, mỗi người cần chú ý bảo vệ mũi miệng bằng khẩu trang tiêu chuẩn khi đi ra khỏi nhà. Tăng cường miễn dịch bằng nhiều cách, trong đó bổ sung các loại vitamin, đặc biệt là vitamin C rất có lợi cho bệnh nhân viêm mũi xoang. Uống nhiều nước, vệ sinh nhà cửa, diệt trừ nấm mốc. Thực hành thói quen rửa mũi bằng nước muối sinh lý mỗi khi ra ngoài trở về nhà. Người già và trẻ em nên hạn chế ra ngoài trời vào các ngày được dự báo ô nhiễm không khí ở mức có hại. Phòng tránh virus gây bệnh đường hô hấp như cúm, phế cầu khiến cơ thể suy yếu và nhạy cảm hơn với các tác nhân dị ứng.
Bác sĩ Thùy Linh nhấn mạnh, khi các triệu chứng hắt hơi, sổ mũi, nghẹt mũi, mắt sưng đỏ, chảy nước mắt, khó thở… kéo dài hơn một tuần không cải thiện, người bệnh nên khám chuyên khoa Tai Mũi Họng để được điều trị phù hợp. Các triệu chứng kéo dài không chỉ gây ảnh hướng tới công việc, học tập, chất lượng sống mà còn có thể trở thành mạn tính, khó điều trị. Các biến chứng viêm mũi dị ứng từ nhẹ đến nguy hiểm đe doạ tính mạng cũng có thể xảy ra, đặc biệt ở người có bệnh nền hen suyễn, người suy giảm miễn dịch, trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ và người cao tuổi.
Nguyên Phương
