Ung thư tuyến tiền liệt có nguy hiểm không? Ảnh hưởng ra sao?

Ung thư tuyến tiền liệt là bệnh ung thư phổ biến thứ 2 ở nam giới (1), thường gặp ở nhóm tuổi từ 50 trở lên. Vậy ung thư tuyến tiền liệt có nguy hiểm không? Phương pháp điều trị bệnh hiện nay như thế nào? Hãy cùng tìm hiểu qua chia sẻ của bác sĩ chuyên khoa I Nguyễn Chí Thanh, Khoa Ung bướu, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM.

Ung thư tuyến tiền liệt có nguy hiểm không?

Mức độ nguy hiểm của bệnh ung thư tuyến tiền liệt phụ thuộc vào giai đoạn bệnh tại thời điểm chẩn đoán, đặc điểm giải phẫu bệnh, tổng trạng sức khỏe của người bệnh, bệnh khác đi kèm,…

Ở giai đoạn sớm, ung thư tuyến tiền liệt có tiên lượng rất tốt. Theo dữ liệu từ SEER (Surveillance, Epidemiology, and End Results Program), tỷ lệ sống sau 5 năm gần như 100% nếu được điều trị sớm. Tuy nhiên, ở giai đoạn cuối (di căn xa), tỷ lệ sống sau 5 năm chỉ khoảng 37,9%, tùy theo mức độ lan tràn của bệnh và khả năng đáp ứng với các liệu pháp điều trị. (2)

Tùy theo giai đoạn bệnh, phân nhóm nguy cơ và kỳ vọng sống (life expectancy) của người bệnh, các phương pháp điều trị ung thư tiền liệt tuyến gồm:

• Theo dõi chủ động (active surveillance): được khuyến nghị cho người bệnh ở phân nhóm nguy cơ rất thấp hoặc thấp, kỳ vọng sống >10 năm, giúp tránh can thiệp không cần thiết.
• Xạ trị hoặc phẫu thuật cắt tuyến tiền liệt tận gốc: phương pháp điều trị chính ở giai đoạn khu trú, đặc biệt với người bệnh thuộc phân nhóm nguy cơ trung bình–cao.
• Liệu pháp nội tiết (ADT – Androgen Deprivation Therapy): trong trường hợp bệnh tiến triển hoặc cần kết hợp thêm với xạ trị. Liệu pháp nội tiết giúp giảm hormone testosterone (hormone sinh dục nam), giúp làm chậm quá trình tiến triển của ung thư.
• Các liệu pháp khác: hóa trị, liệu pháp nhắm trúng đích, liệu pháp miễn dịch… được dùng trong trường hợp ung thư di căn, kháng cắt androgen (mCRPC – Metastatic castration-resistant prostate cancer) hay còn gọi kháng cắt tinh hoàn.

Ảnh hưởng của bệnh ung thư tuyến tiền liệt đến sức khỏe như thế nào?

Ở giai đoạn sớm, ung thư tuyến tiền liệt gần như không biểu hiện triệu chứng rõ rệt, do đó phần lớn các trường hợp đều được phát hiện tình cờ qua việc xét nghiệm tầm soát PSA trong máu (kháng nguyên đặc hiệu tuyến tiền liệt) hoặc phát hiện tình cờ trong quá trình thăm khám các bệnh lý tiết niệu khác.

Khi khối u phát triển và gây chèn ép lên các cơ quan xung quanh như niệu đạo hoặc cổ bàng quang, người bệnh có thể xuất hiện các triệu chứng như:

• Tiểu khó, tiểu buốt.
• Tiểu nhiều lần trong ngày, tiểu đêm.
• Có cảm giác đi tiểu không hết.
• Bí tiểu cấp hoặc mạn.
• Tiểu không tự chủ.
• Triệu chứng toàn thân như mệt mỏi kéo dài, chán ăn, sụt cân không rõ nguyên nhân, sốt kéo dài,…

Ngoài ra, ung thư tuyến tiền liệt giai đoạn di căn có thể gây các triệu chứng như:

• Đau xương: thường gặp khi bệnh đã di căn xa tới xương (cột sống thắt lưng, xương chậu,…).
• Xuất tinh ra máu.
• Rối loạn cương dương…

Tiên lượng bệnh ung thư tuyến tiền liệt

Nhìn chung, tiên lượng điều trị ung thư tuyến tiền liệt rất tốt nếu được phát hiện sớm. Theo dữ liệu từ SEER, tỷ lệ sống sau 5 năm trung bình của người bệnh mắc ung thư tuyến tiền liệt khoảng 97,9%. Trong đó, giai đoạn khu trú (localized) và di căn vùng (regional) có tỷ lệ sống gần như 100% nếu được điều trị. Giai đoạn di căn (distant) có tỷ lệ sống thấp hơn, khoảng 37,9%.

Phòng ngừa bệnh ung thư tuyến tiền liệt bằng cách nào?

Hiện vẫn không có cách phòng ngừa hoàn toàn ung thư tuyến tiền liệt. Việc duy trì lối sống lành mạnh và khoa học có thể góp phần giúp phòng ngừa ung thư tiền liệt tuyến, cụ thể:

• Duy trì cân nặng ở mức bình thường (chỉ số khối cơ thể – BMI dưới 23kg/m²).
• Hạn chế thực phẩm đóng hộp, chế biến sẵn, thực phẩm có chứa nhiều chất bảo quản hóa học,…
• Ưu tiên ăn nhiều rau củ, trái cây,…
• Thường xuyên tập thể dục, vận động. Nên duy trì tối thiểu 30 phút, mỗi tuần khoảng 3-5 buổi tập tùy theo sức khỏe của mỗi người.

Tầm soát phát hiện sớm điều trị hiệu quả K tuyến tiền liệt

Hiện các yếu tố nguy cơ làm tăng khả năng mắc bệnh ung thư tuyến tiền liệt vẫn chưa được xác định rõ ràng.

Khác với một số bệnh ung thư khác đã được xác định các yếu tố nguy cơ làm tăng khả năng mắc bệnh cụ thể như: ung thư cổ tử cung, ung thư vòm hầu, ung thư dạ dày, ung thư gan,… ung thư tuyến tiền liệt được cho rằng có liên quan đến yếu tố di truyền, tuổi tác, nội tiết tố và môi trường sống.

Việc chủ động khám sức khỏe định kỳ, tầm soát sớm, nhất là ở nam giới từ độ tuổi 50 trở lên,… giúp giảm nguy cơ mắc bệnh và phát hiện bệnh ở giai đoạn sớm khi chưa có triệu chứng lâm sàng rõ rệt. Ung thư tiền liệt tuyến có nguy hiểm không phụ thuộc nhiều vào thời điểm phát hiện bệnh. Một số biện pháp tầm soát chủ động, bao gồm:

• Xét nghiệm PSA huyết thanh (Prostate-Specific Antigen): PSA là một glycoprotein do tế bào biểu mô tuyến tiền liệt tiết ra, có vai trò sinh lý là hóa lỏng tinh dịch sau khi xuất tinh. Một lượng nhỏ PSA luôn tồn tại trong máu và có thể được đo bằng xét nghiệm huyết thanh. Khi tuyến tiền liệt bị viêm, phì đại lành tính hoặc ung thư, mức PSA trong máu sẽ tăng cao bất thường, do màng đáy của tuyến bị phá vỡ, giải phóng PSA vào tuần hoàn máu.
• Khám trực tràng bằng tay (Digital Rectal Examination – DRE): là phương pháp bác sĩ sẽ sử dụng ngón tay đưa vào trực tràng qua ngả hậu môn để sờ nắn bề mặt tuyến tiền liệt, nhằm đánh giá hình dạng, kích thước, mật độ và tính chất bất thường nếu có.

Với những người thuộc nhóm nguy cơ cao (có tiền sử gia đình mắc ung thư tuyến tiền liệt, có đột biến BRCA1/2,…), theo khuyến cáo của Mạng lưới ung thư Hoa Kỳ (NCCN – National Comprehensive Cancer Network) nên bắt đầu tầm soát sớm hơn, từ 40 tuổi.

Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh là địa chỉ khám và điều trị ung thư tuyến tiền liệt uy tín tại TP.HCM với đội ngũ y bác sĩ giàu kinh nghiệm, hệ thống thiết bị và các loại thuốc tiên tiến. Người bệnh có thể tiếp cận những phương pháp điều trị mới nhất với phác đồ đa mô thức, cá thể hóa, nâng cao tỷ lệ điều trị thành công.

Hiện Trung tâm Tiết niệu – Thận học – Nam khoa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM đang ứng dụng phẫu thuật điều trị ung thư tuyến tiền liệt với sự hỗ trợ của robot Davinci Xi thế hệ thứ 4, hiện đại nhất Đông Nam Á, mang lại hiệu quả cao, an toàn cho người bệnh. Ở giai đoạn trễ hơn, Khoa Ung bướu của bệnh viện cũng có những phương pháp điều trị phù hợp như hóa trị, liệu pháp miễn dịch, liệu pháp nhắm trúng đích… bằng những loại thuốc chất lượng nhập khẩu chính ngạch, được pha chế trong buồng pha hóa chất vô trùng cùng phòng truyền hóa chất thoải mái, riêng tư.

Trên đây là bài viết nhằm giải đáp thắc mắc: “Ung thư tuyến tiền liệt có nguy hiểm không?”. Ung thư tuyến tiền liệt nếu được phát hiện ở giai đoạn sớm thường có tiên lượng rất khả quan và hoàn toàn có thể điều trị khỏi bệnh. Nam giới từ 50 tuổi trở lên nên chủ động tầm soát chủ động ung thư tuyến tiền liệt định kỳ tại các cơ sở y tế uy tín, thông qua xét nghiệm PSA huyết thanh và khám trực tràng bằng tay (DRE). Việc tầm soát sớm sẽ giúp phát hiện bệnh ở giai đoạn sớm và có kế hoạch điều trị kịp thời.