Ung thư bàng quang giai đoạn 2: Dấu hiệu, chẩn đoán và điều trị

Ung thư bàng quang giai đoạn 2 nếu phát hiện sớm và điều trị kịp thời có thể kiểm soát được bệnh và tăng tỷ lệ sống. Bài viết này, tiến sĩ bác sĩ Lê Phúc Liên, Trưởng Đơn vị Niệu nữ, Trung tâm Tiết niệu – Thận học – Nam khoa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM sẽ đưa ra thông tin tổng quan về giai đoạn 2 của ung thư bàng quang.

Ung thư bàng quang giai đoạn 2 là gì?

Ung thư bàng quang giai đoạn 2 là tình trạng tế bào ung thư đã lan qua mô liên kết vào lớp cơ của bàng quang. Giai đoạn này thường đi kèm với triệu chứng như: tiểu ra máu, đau khi tiểu và cảm giác cần đi tiểu thường xuyên. Điều này gây ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. (1)

Giải mã phân đoạn T, N, M trong giai đoạn 2 ung thư bàng quang

Giải mã phân đoạn T, N, M trong giai đoạn 2 ung thư bàng quang như sau: (2)

1. Khối u (T)

Khối u (T) mô tả kích thước của khối u. Giai đoạn T2 là ung thư đã phát triển qua mô liên kết vào cơ. T phân thành các giai đoạn gồm:

• CIS hoặc Tis: tế bào ung thư ở giai đoạn rất sớm, cấp độ cao chỉ nằm ở lớp trong cùng của niêm mạc bàng quang.
• Ta: ung thư chỉ nằm ở lớp trong cùng của niêm mạc bàng quang.
• T1: ung thư đã bắt đầu phát triển vào mô liên kết bên dưới niêm mạc bàng quang.
• T2: ung thư đã phát triển qua mô liên kết vào cơ. T2 được chia thành T2a và T2b, gồm:
  • T2a: ung thư đã phát triển vào cơ nông.
  • T2b: ung thư đã phát triển vào cơ sâu hơn.
• T3: ung thư đã phát triển qua cơ vào lớp mỡ. T3 được chia thành T3a và T3b, gồm:
  • T3a: ung thư ở lớp mỡ chỉ thấy dưới kính hiển vi (xâm lấn vi mô).
  • T3b: ung thư ở lớp mỡ nhận thấy bằng xét nghiệm hoặc trong quá trình khám dưới gây mê (xâm lấn đại thể).
• T4: ung thư đã lan ra ngoài bàng quang. T4 chia thành T4a và T4b, gồm:
  • T4a: ung thư đã di căn đến tuyến tiền liệt, tử cung hoặc âm đạo.
  • T4b: ung thư đã lan đến thành chậu hoặc bụng.

2. Hạch (N)

Hạch (N) trong TNM là hạch bạch huyết – mạng lưới các tuyến trên khắp cơ thể với chức năng dẫn lưu chất thải, tế bào bị tổn thương và chứa tế bào chống lại nhiễm trùng. Tế bào ung thư có thể xâm nhập vào hệ thống bạch huyết và di chuyển khắp cơ thể. Hiện, có 4 giai đoạn hạch bạch huyết (N) trong ung thư bàng quang N0-N3, cụ thể:

• N0: không có tế bào ung thư trong bất kỳ hạch bạch huyết nào.
• N1: tế bào ung thư trong 1 hạch bạch huyết ở vùng chậu (giữa xương hông).
• N2: tế bào ung thư ở nhiều hơn 1 hạch bạch huyết ở vùng chậu.
• N3: tế bào ung thư ở 1 hoặc nhiều hạch bạch huyết ngay bên ngoài khung chậu.

Bác sĩ có thể gọi bệnh ung thư bàng quang tiến triển tại chỗ nếu tế bào ung thư đã di căn đến hạch bạch huyết gần đó (giai đoạn N1-3).

3. Di căn (M)

Di căn (M) mô tả liệu ung thư có lan đến bộ phận khác của cơ thể không. Có 2 giai đoạn M, gồm:

• M0: ung thư chưa di căn sang bộ phận khác của cơ thể.
• M1: ung thư đã di căn đến bộ phận khác của cơ thể. M1 có thể chia thành M1a và M1b:
  • M1a: ung thư đã di căn đến hạch bạch huyết bên ngoài vùng chậu.
  • M1b: ung thư đã di căn đến bộ phận khác của cơ thể như xương, phổi và gan.

Ung thư đã di căn đến bộ phận khác của cơ thể như phổi sẽ thành ung thư bàng quang tiến triển hoặc di căn.

Như vậy, ung thư bàng quang giai đoạn 2 nếu dựa vào hệ thống phân giai đoạn theo TNM và loại tế bào ung thư sẽ là T2a, M0, N0 hoặc T2b, M0, N0. Điều này có nghĩa là tế bào ung thư bàng quang ở giai đoạn 2 đã phát triển vào cơ nông hoặc cơ sâu hơn nhưng chưa xâm lấn vào lớp mỡ quanh bàng quang, hạch bạch huyết và các bộ phận khác của cơ thể.

Tìm hiểu thêm: Các giai đoạn của ung thư bàng quang.

Dấu hiệu ung thư bàng quang giai đoạn 2

Một số dấu hiệu ung thư bàng quang giai đoạn 2, bao gồm:

• Đi tiểu thường xuyên.
• Cảm giác mắc tiểu liên tục.
• Mắc tiểu nhưng không đi được.
• Tiểu ra máu.
• Tiểu cảm giác đau, buốt, khó chịu.
• Đau vùng chậu.
• Đau lưng.
• Mất cảm giác thèm ăn.

Ung thư bàng quang giai đoạn 2 sống được bao lâu?

Hiện, nghiên cứu chỉ có thể cho biết tỷ lệ sống tương đối sau 5 năm của người bệnh ung thư bàng quang giai đoạn 2 chiếm khoảng 77%. Người bệnh điều trị ung thư giai đoạn sớm sẽ tăng hiệu quả điều trị, thời gian sống hơn.

Thời gian sống của người bệnh ung thư bàng quang giai đoạn 2 tùy thuộc vào nhiều yếu tố gồm: (3)

• Tuổi.
• Loại ung thư bàng quang.
• Mức độ của khối u.
• Phương pháp điều trị và khả năng đáp ứng của người bệnh.
• Việc chăm sóc và theo dõi sức khỏe.

Cách chẩn đoán K bàng quang giai đoạn 2

Một số cách chẩn đoán K bàng quang giai đoạn 2, bao gồm:

1. Khám lâm sàng

Bác sĩ khám và hỏi người bệnh một số câu liên quan đến tiền sử sức khỏe của người bệnh và gia đình. Đồng thời, bác sĩ cũng xem xét triệu chứng, yếu tố nguy cơ có thể gây ung thư bàng quang như:

• Xuất hiện máu trong nước tiểu.
• Cơ thể mệt, chán ăn, đổ mồ hôi vào ban đêm.
• Người thường làm việc với hóa chất như sơn, cao su, kim loại, hàng dệt may và thuốc nhuộm.
• Người từng xạ trị vùng chậu.

2. Xét nghiệm

• Xét nghiệm nước tiểu: mục đích tìm và đo chất trong mẫu nước tiểu (máu, vi khuẩn và tế bào). Bác sĩ thường yêu cầu người bệnh làm phương pháp chẩn đoán này đầu tiên để kiểm tra các bất thường trong nước tiểu và vấn đề ở đường tiết niệu, cụ thể:
  • Máu trong nước tiểu có thể do ung thư gây ra.
  • Nitrit trong nước tiểu cảnh báo người bệnh nhiễm trùng đường tiết niệu (UTI).

Ngoài ra, bác sĩ sẽ nuôi cấy nước tiểu để tìm vi khuẩn, khả năng gây nhiễm trùng, nguyên nhân gây ra triệu chứng ở bàng quang.

• Xét nghiệm máu: nhằm đo số lượng và chất lượng của bạch cầu, hồng cầu, tiểu cầu và xét nghiệm hóa học máu nhằm kiểm tra chức năng thận, gan…

3. Nội soi bàng quang

Nội soi bàng quang sử dụng 1 ống soi bàng quang quan sát bên trong bàng quang và niệu đạo để tìm kiếm bất kỳ khối u hoặc vùng bất thường nào. Ngoài ra, bác sĩ có thể làm thêm nội soi niệu quản nếu cần xem phần trên của đường tiết niệu.

4. Sinh thiết

bác sĩ sẽ lấy mô hoặc tế bào ra khỏi cơ thể để xét nghiệm nhằm tìm tế bào ung thư. Sinh thiết thường được làm luôn trong quá trình nội soi bàng quang. Cắt bỏ khối u bàng quang qua niệu đạo (TURBT) là sinh thiết phổ biến nhất được sử dụng để chẩn đoán ung thư bàng quang. Bác sĩ sẽ phẫu thuật cắt bỏ khối u và một số cơ khỏi thành bàng quang gần khối u. TURBT giúp bác sĩ chẩn đoán được ung thư đã phát triển đến đâu trong thành bàng quang (độ xâm lấn) và cũng được sử dụng để điều trị ung thư bàng quang giai đoạn đầu.

5. Xét nghiệm chẩn đoán hình ảnh

• Chụp thận tĩnh mạch (IVP): quan sát được hệ thống tiết niệu gồm: thận, niệu quản, bàng quang và niệu đạo nhằm giúp chẩn đoán khối u và bất thường khác ở bàng quang và phần còn lại của đường tiết niệu.
• Chụp CT: kiểm tra hệ thống tiết niệu xem có khối u không; ung thư bàng quang đã di căn đến hạch bạch huyết, gan hay các cơ quan và mô khác xung quanh bàng quang chưa…
• Chụp MRI: kiểm tra xem ung thư bàng quang đã di căn đến các cơ quan hoặc khu vực bên ngoài bàng quang chưa.
• Siêu âm: kiểm tra xem ung thư bàng quang có di căn đến cơ quan hoặc vùng khác trong khung chậu và bụng không. Siêu âm còn có thể giúp kiểm tra sức khỏe của thận.
• Chụp X-quang: kiểm tra xem ung thư bàng quang có di căn đến phổi không.

Điều trị ung thư bàng quang giai đoạn 2 như thế nào?

Một số cách điều trị ung thư bàng quang giai đoạn 2, bao gồm: (4)

1. Phẫu thuật

Phẫu thuật là phương pháp điều trị chính cho ung thư bàng quang giai đoạn 2. Các loại phẫu thuật điều trị, gồm:

• Phẫu thuật cắt bỏ bàng quang: cắt bỏ toàn bộ hoặc một phần bàng quang. Phẫu thuật cắt bỏ toàn bộ bàng quang thường được sử dụng nhiều nhất. Sau khi bàng quang được cắt bỏ, bác sĩ cần phẫu thuật chuyển lưu dòng nước tiểu để tạo ra túi chứa mới để giữ và đưa nước tiểu ra khỏi cơ thể.
• Phẫu thuật cắt bỏ hạch bạch huyết vùng chậu (PLND): loại bỏ hạch bạch huyết khỏi vùng chậu sau khi cắt bỏ bàng quang triệt để. Phương pháp này thường làm luôn trong cùng 1 ca phẫu thuật.
• Phẫu thuật cắt bỏ khối u bàng quang qua niệu đạo (TURBT): loại bỏ khối u khỏi bàng quang thông qua niệu đạo. Phương pháp này được sử dụng khi người bệnh điều trị bằng phương pháp bảo tồn bàng quang. TURBT thường được làm trong quá trình chẩn đoán. Tuy nhiên, bác sĩ có thể cần phải thực hiện 1 TURBT khác để đảm bảo loại bỏ toàn bộ khối u, đặc biệt nếu đã lâu kể từ lần TURBT đầu tiên.

2. Hóa trị

Hóa trị thường sử dụng để điều trị ung thư bàng quang ở giai đoạn 2. Hóa trị có thể áp dụng trước hoặc sau phẫu thuật cắt bỏ bàng quang. Ngoài ra, hóa trị cũng có thể được sử dụng riêng nếu người bệnh không thể phẫu thuật.

3. Xạ trị

Người bệnh xạ trị ngoài đối với ung thư bàng quang giai đoạn 2 hoặc giai đoạn 3. Xạ trị ngoài cũng có thể được sử dụng riêng nếu không thể phẫu thuật.

4. Liệu pháp nhắm mục tiêu

Liệu pháp nhắm trúng đích đôi khi được sử dụng để điều trị ung thư bàng quang tiến triển tại chỗ. Liệu pháp nhắm mục tiêu sử dụng thuốc để nhắm vào các phân tử trên (protein) hoặc bên trong tế bào ung thư nhằm ngăn tế bào ung thư phát triển và lan sang khu vực lân cận.

5. Liệu pháp miễn dịch

Liệu pháp miễn dịch giúp hệ thống miễn dịch tăng cường hoặc phục hồi khả năng chống ung thư. Thuốc ức chế điểm kiểm soát miễn dịch thường được sử dụng riêng lẻ nhưng cũng có thể kết hợp với hóa trị liệu. Thuốc có thể được sử dụng như 1 liệu pháp duy trì sau hóa trị liệu. Thuốc ức chế điểm kiểm soát miễn dịch dùng cho ung thư bàng quang nhắm vào protein điểm kiểm soát PD-1 hoặc PD-L1. Các loại thuốc phổ biến nhất được sử dụng là pembrolizumab (keytruda) và nivolumab (opdivo).

Khi nhận thấy có dấu hiệu bất thường ở bàng quang bạn hãy đến Đơn vị Ung bướu và Đơn vị Niệu nữ, Trung tâm Khám chữa bệnh Tâm Anh Quận 7 hoặc Khoa Ung bướu và Đơn vị niệu nữ, Trung tâm Tiết niệu – Thận học – Nam khoa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM. Tại 2 cơ sở y tế này quy tụ đội ngũ bác sĩ, chuyên gia đầu ngành chuyên điều trị vấn đề tiết niệu ở nữ, ung thư bàng quang, làm chủ các ca phẫu thuật kể cả trường hợp phức tạp sẽ giúp người bệnh nhanh khỏi bệnh và tăng tiên lượng sống.

Đặc biệt, bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM vừa đưa Robot Da Vinci XI thế hệ thứ 4 – thế hệ mới nhất có thể chữa hơn 200 mặt bệnh bằng nội soi, ít xâm lấn, giải phẫu toàn bộ cơ thể. Robot này được ứng dụng vào điều trị các bệnh ngoại khoa có giải phẫu phức tạp như đường tiết niệu, tim, não…

Robot Da Vinci XI với 4 cánh tay xoay linh hoạt 540 độ trong không gian hẹp, ưu thế hơn hẳn so với chuyển động cổ tay bình thường của người phẫu thuật viên. Ngoài ra, các cánh tay này còn có ưu điểm là chuyển động ổn định, lọc rung tốt và camera 3D với độ phân giải sắc nét, độ phóng đại cực lớn sẽ hỗ trợ bác sĩ quan sát chi tiết, phẫu thuật bảo tồn được mạch máu, khu vực giải phẫu.

Hơn nữa, Robot này sẽ giúp bác sĩ thao tác giải phẫu chính xác, nhanh, giảm rủi ro, an toàn trong quá trình điều trị ung thư bàng quang giai đoạn 2, hạn chế biến chứng hậu phẫu và giúp người bệnh nhanh phục hồi.

Ung thư bàng quang giai đoạn 2 có thể điều trị được và khỏi bệnh. Thông qua bài này, người bệnh nắm được thông tin tổng quan về bệnh ung thư bàng quang ở giai đoạn 2. Người bệnh hãy phối hợp chặt chẽ với bác sĩ trong suốt quá trình điều trị để có được kết quả điều trị tốt nhất, giảm nguy cơ xuất hiện biến chứng. Đồng thời, người bệnh ngay khi nhận thấy có dấu hiệu bất thường ở bàng quang hãy đến gặp bác sĩ kiểm tra và lên liệu trình điều trị sớm nếu cần.