Cân nặng tăng nhanh khiến nhiều người tuổi cao niên phải thay khớp gối do thoái hóa nghiêm trọng, hoặc đối mặt với nguy cơ đột quỵ do xơ vữa động mạch, rối loạn lipid máu…
Bà N.K.U. (72 tuổi, Bình Dương) cao 1m57, nặng 72kg, thường xuyên đau nhức đầu gối, đi lại khó khăn. Trước đây, bà cho rằng đó là biểu hiện bình thường của tuổi già nên không mấy bận tâm. Nhưng chỉ trong một năm qua, cơn đau tăng dần, buộc bà phải nằm nhiều và dùng thuốc giảm đau liên tục, khiến bà bắt đầu thấy lo ngại.
“Hai năm trước tôi phẫu thuật tuyến giáp, bắt đầu tăng cân. Tôi đã tăng liên tục 10kg, đi không nổi, dễ mệt hơn trước rất nhiều”, bà U. nói.
Theo bà U., khoảng thời gian này bà thường xuyên ăn đêm do không ngủ được, lớn tuổi, đau chân nên ít vận động. Mệt mỏi, căng thẳng khiến bà càng ăn nhiều hơn, lo sợ đến ngày không bước đi được, bà quyết định đi khám bệnh, tìm cách giảm cân.
Khi đến Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, bà U. gần chạm ngưỡng béo phì độ 2 (chỉ số BMI 29.2 kg/m2), mỡ nội tạng hơn 170 cm2 (chuẩn bình thường dưới 100 cm2).
Không những thế, bà U. còn có nhiều bệnh nền như rối loạn lipid máu, xơ vữa động mạch cảnh, suy tĩnh mạch ngoại biên, tăng huyết áp, gan nhiễm mỡ độ 2.
Tương tự, bà S.T. (75 tuổi, TP.HCM) tăng từ 61kg lên 77kg trong 3 năm. Bà cho biết thời gian qua, bà ít có thời gian tập thể dục, chủ yếu ăn thịt hộp cho tiện lợi.
Bà T. cho biết, bà không quá quan tâm đến hình thức nhưng khi cân nặng tăng nhanh, khớp gối vốn đã thoái hóa của bà bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Bà không thể bước lên cầu thang, thậm chí đi bộ được vài chục mét phải dừng lại không thể đi tiếp do quá đau.
6 tháng trước, bà đã phải thay một bên khớp gối, bác sĩ đề nghị bà giảm cân để giữ an toàn cho khớp gối còn lại. Bà từng thử uống các loại nước lá hoặc thực phẩm chức năng theo gợi ý của người nhà nhưng cân nặng vẫn không thay đổi. Thậm chí, bà còn mua loại tạ tay 1kg về tự tập, nhưng do tập quá sức và không đúng tư thế khiến vùng thắt lưng đau nhức, không vận động mạnh được.
Nản chí, bà tìm đến Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh với hy vọng cuối cùng có thể giảm cân an toàn. Khi đến bệnh viện, bà T. nặng 77 kg, cao 1m55, chỉ số BMI 32 (kg/m2), thoái hóa khớp gối mức độ nặng, gan nhiễm mỡ độ 3.
Tiến sĩ bác sĩ Lâm Văn Hoàng cho biết, trường hợp bà U. tăng cân sau phẫu thuật tuyến giáp cùng nhiều bệnh nền tiến triển nặng hơn do béo phì. Hormone tuyến giáp đóng vai trò quan trọng trong cân bằng trao đổi chất của cơ thể, việc phẫu thuật sẽ làm rối loạn sự trao đổi chất dẫn đến việc nạp năng lượng nhiều hơn, tích tụ mỡ và tăng cân. Điều này sẽ góp phần làm cho tình trạng xơ vữa động mạch cảnh, gan nhiễm mỡ của bà U. nặng hơn. Giảm cân là yếu tố tiên quyết để giảm các bệnh nền mà người bệnh đang mắc.
Bà U. và bà T. được bác sĩ Hoàng tư vấn cụ thể về vấn đề điều trị như sử dụng thuốc, điều chỉnh chế độ ăn uống, vận động phù hợp với sức khỏe. Giải pháp này an toàn cho người lớn tuổi do không phải kiêng khem quá mức, đảm bảo đủ dinh dưỡng để duy trì sức cơ nhưng lại giảm khối lượng mỡ.
Sau 3 tháng, bà U. giảm được 4kg còn bà T. giảm được 5kg, gan nhiễm mỡ giảm xuống độ 1, sức khỏe ổn định, đi lại dễ dàng hơn.
“Tôi chỉ muốn giảm cân để khỏe trước đã, đẹp xấu không còn là vấn đề quan trọng nữa”, bà T. nói.
Bác sĩ Hoàng cho biết, khi tuổi tác tăng, việc chuyển hóa trao đổi chất trong cơ thể sẽ giảm dẫn đến thiếu hụt một số vi chất như vitamin B12, (một loại vitamin có tác dụng chuyển hóa mỡ thành năng lượng), khả năng tiếp nhận năng lượng của người cao tuổi sẽ ít hơn so với khi còn trẻ, chính vì điều này, đã thúc đẩy nguy cơ gây nên bệnh béo phì ở người cao tuổi.
Bên cạnh đó, chế độ ăn của người cao tuổi thường giàu dinh dưỡng trong khi tuổi càng cao, ít vận động cũng là nguyên nhân dẫn đến thừa cân, béo phì.
Vì thế bác sĩ Hoàng khuyến cáo người cao tuổi cần có chế độ ăn hợp lý, đủ chất, đảm bảo đủ đạm để duy trì sức mạnh của cơ, tăng khả năng vận động và giảm nguy cơ chấn thương khi ngã ở người lớn tuổi.
Do người lớn tuổi phần lớn đều có các bệnh nền đi kèm như tăng huyết áp, xương khớp…, bác sĩ Hoàng khuyên nên thận trọng khi sử dụng các phương pháp giảm cân không hợp lý. Lão hóa khiến tình trạng trao đổi chất trong cơ thể suy giảm nên bất cứ tác động nào từ bên ngoài như chế độ ăn uống, bổ sung dưỡng chất, vận động… cũng đều có thể ảnh hưởng đến cơ thể như tích tụ mỡ quá nhiều hoặc suy kiệt, góp phần tăng nặng các bệnh nền sẵn có.
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH