U não lành tính có cần xạ trị không? Khi nào chỉ định thực hiện?

U não lành tính có thể khởi phát ở mọi độ tuổi do nhiều nguyên nhân khác nhau. Vậy, u não lành tính điều trị ra sao? U não lành tính có cần xạ trị không? Xạ trị có chữa khỏi bệnh u não lành tính hay không?

U não lành tính có cần xạ trị không?

Trong một số trường hợp, người bệnh u não lành tính có thể được bác sĩ chỉ định điều trị bằng phương pháp xạ trị. Đây là kỹ thuật sử dụng tia bức xạ năng lượng cao để tiêu diệt sự sống của các tế bào bất thường hình thành khối u. Bác sĩ sẽ cân nhắc đưa ra phác đồ xạ trị phù hợp với từng tình trạng bệnh u não lành tính. Thông thường, phương pháp xạ trị có 3 cách tiếp cận phổ biến, gồm:

• Xạ trị bên ngoài: Sử dụng hệ thống hiện đại phát ra chùm tia bức xạ nhắm vào vị trí khối u não lành tính.
• Xạ trị bên trong: Đây là phương pháp tiêu diệt khối u não lành tính từ bên trong bằng cách đưa chất phóng xạ vào cơ thể.
• Xạ trị trong phẫu thuật (IORT): Trong quá trình phẫu thuật, bác sĩ thực hiện chiếu tia bức xạ vào chính xác vị trí khối u (hiệu quả đối với các khối u não lành tính có vị trí gần mô não quan trọng).

Khi nào xạ trị được chỉ định điều trị u não lành tính?

Phương pháp xạ trị có thể được bác sĩ chỉ định trong phác đồ điều trị u não lành tính ở các trường hợp như sau:

• Tình trạng sức khỏe hiện tại của người bệnh không đủ để đáp ứng cho quá trình phẫu thuật loại bỏ khối u não.
• Vị trí khối u nằm ở vùng não khó tiếp cận, tiềm ẩn nhiều rủi ro sức khỏe nghiêm trọng nếu thực hiện phẫu thuật.
• Khối u não lành tính không được loại bỏ hoàn toàn dù người bệnh đã thực hiện phẫu thuật.

Chống chỉ định xạ trị u não lành tính trong trường hợp nào?

Để đảm bảo an toàn sức khỏe, một số đối tượng người bệnh u não lành tính có thể không được bác sĩ chỉ định điều trị bằng phương pháp xạ trị, bao gồm:

• Phụ nữ đang mang thai.
• Người mắc các bệnh lý liên quan đến rối loạn mô liên kết như xơ cứng bì, lupus ban đỏ hệ thống… đi kèm tình trạng viêm mạch.
• Người bệnh có cấy ghép máy tạo nhịp tim.

Trong quá trình thăm khám, người bệnh cần cung cấp đầy đủ các vấn đề như hồ sơ bệnh án trước đây, kết quả xét nghiệm trong thời gian gần, tiền sử mắc bệnh, tình trạng sức khỏe hiện tại… để bác sĩ có đủ cơ sở đưa ra chỉ định điều trị u não an toàn, phù hợp.

Xạ trị có chữa khỏi bệnh u não lành tính không?

Trong một số trường hợp, phác đồ điều trị u não lành tính bằng phương pháp xạ trị có thể chữa khỏi khối u có kích thước nhỏ và tốc độ phát triển chậm. Để tối ưu hiệu quả điều trị u não lành tính, xạ trị có thể được bác sĩ chỉ định là phương pháp chính hoặc phối hợp với các phương pháp khác (phẫu thuật, hóa trị).

Hiệu quả chữa trị u não lành tính bằng phương pháp xạ trị có thể khác nhau ở từng trường hợp. Người bệnh và gia đình cần trao đổi chi tiết với bác sĩ tại bệnh viện để được tư vấn về hiệu quả của phác đồ điều trị u não bằng cách xạ trị.

Tác dụng phụ có thể gặp phải

Một số tác dụng phụ người bệnh u não có thể gặp phải trong quá trình thực hiện xạ trị điển hình như: (1)

• Đỏ tấy và đau rát ở vùng da chiếu xạ: Vùng da tiếp xúc trực tiếp với bức xạ năng lượng cao có thể xảy ra tình trạng đau rát, đỏ tấy trong thời gian ngắn.
• Rụng tóc: Việc chiếu xạ xuyên qua da đầu để tiếp cận đến khối u não có thể ảnh hưởng đến nang tóc và gây ra triệu chứng rụng tóc.
• Vấn đề về răng miệng: Trong trường hợp chùm tia bức xạ đi qua gần khu vực miệng có thể ảnh hưởng đến sức khỏe răng miệng của người bệnh.
• Buồn nôn: Tia bức xạ năng lượng cao có thể ảnh hưởng đến hệ tiền đình, gây rối loạn khả năng thăng bằng, dẫn đến khởi phát triệu chứng buồn nôn.
• Ảnh hưởng đến tai: Tia bức xạ năng lượng cao đi qua khu vực gần tai có thể khiến tai bị khô và kích ứng.
• Mệt mỏi: Xạ trị là kỹ thuật chuyên sâu sử dụng bức xạ liều cao, vì vậy sau mỗi đợt xạ trị người bệnh u não sẽ tiêu tốn rất nhiều năng lượng, dẫn đến tình trạng mệt mỏi toàn thân.
• Đau đầu: Đau đầu là tác dụng phụ phổ biến của quá trình xạ trị khối u não. Bởi lẽ, phương pháp xạ trị sẽ tác động trực tiếp vào não bộ, ảnh hưởng đến hoạt động thần kinh tiềm ẩn nguy cơ khởi phát triệu chứng thần kinh.

Lưu ý:

• Thông thường, các tác dụng phụ này có thể dần thuyên giảm sau mỗi đợt xạ trị.
• Người bệnh và gia đình cần tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ về cách cải thiện tác dụng phụ của phác đồ điều trị u não bằng phương pháp xạ trị.

Như vậy, bài viết đã cung cấp những thông tin góp phần giải đáp thắc mắc u não lành tính có cần xạ trị không. Người bệnh u não cần sớm đến bệnh viện để bác sĩ chẩn đoán và điều trị kịp thời, tránh biến chứng nguy hiểm.