U mỡ trên mặt: Nguyên nhân, dấu hiệu, chẩn đoán, cách điều trị

U mỡ trên mặt là dạng u phổ biến, thường gặp ở người trung niên. U có tốc độ phát triển chậm, được đánh giá là lành tính. Dưới đây là các thông tin về nguyên nhân, dấu hiệu, chẩn đoán và cách điều trị u mỡ ở mặt, được thạc sĩ bác sĩ CKII Đoàn Minh Trông, đơn vị Đầu Mặt Cổ, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM chia sẻ.

U mỡ trên mặt là gì?

U mỡ trên mặt là tế bào mô mỡ tăng sinh bất thường, tạo thành khối u ở giữa lớp da và lớp cơ. U mỡ ở mặt có thể xuất hiện đơn lẻ hoặc nhiều khối, tại các vị trí như: trán, má, cằm. Khi sờ có thể cảm nhận khối u mềm, trơn láng, di chuyển dễ dàng. U mỡ là dạng phổ biến nhất trong các loại u hình thành dưới da. Phần lớn u mỡ xuất hiện ở người trưởng thành và trung niên, hiếm khi có ở trẻ em.

Ngoài mặt, u mỡ còn xuất hiện ở nhiều vị trí khác như: lưng, cánh tay, vai, cổ… Hầu hết u mỡ đều lành tính, tuy nhiên có trường hợp bướu mỡ phát triển quá nhanh và chèn ép các tổ chức xung quanh, khiến người bệnh đau đớn, khó chịu, ảnh hưởng đến sinh hoạt và thẩm mỹ. (1)

Dấu hiệu u mỡ ở mặt

Các dấu hiệu u mỡ trên mặt gồm:

• Có khối hình tròn hoặc bầu dục, mềm, nhão nằm ngay dưới da, có thể di chuyển nhẹ nhàng khi ấn nhẹ vào.

• Khối u nhỏ, đường kính không quá 5cm. Nhưng vẫn có trường hợp hiếm, khối u to hơn 10cm.
• U mỡ thường có bờ rõ, không xâm lấn các mô xung quanh.
• Một số trường hợp u mỡ gây đau do phát triển đè lên các dây thần kinh hoặc gần khớp.

Dù u mỡ ở mặt thường lành tính và không nguy hiểm, nhưng người bệnh cần khám và điều trị sớm để loại bỏ các nguy cơ tiềm ẩn và giảm bớt phiền toái.

Tham khảo: Dấu hiệu u mỡ dưới cằm

Nguyên nhân gây bướu mỡ trên mặt

Nguyên nhân u mỡ ở mặt có thể do các rối loạn gây tích mỡ, do gen di truyền hoặc yếu tố tuổi tác, cụ thể: (2)

1. Bệnh Dercum

Bệnh Dercum là một chứng rối loạn hiếm gặp, còn được gọi là hội chứng Adiposis dolorosa hoặc hội chứng Anders. Người bệnh sẽ xuất hiện các u mỡ trên cánh tay, chân, thân mình, gây đau đớn, khó chịu.

2. Hội chứng Gardner

Hội chứng Gardner là một biến thể của bệnh đa polyp tuyến gia đình, là nguyên nhân gây u mỡ và nhiều loại u khác như: u đại tràng, u xơ cứng và u xương hàm, u nang bã nhờn…

3. Đau mỡ di truyền

Còn được gọi là đa u mỡ gia đình, một rối loạn chủ yếu do di truyền.

4. Yếu tố tuổi tác

U mỡ có thể xuất hiện ở bất cứ ai, nhưng thường gặp nhất ở người trung niên từ 40 – 60 tuổi.

5. Bệnh Madelung

Madelung là bệnh thường gặp ở nam giới từ 30 – 70 tuổi, có tiền sử uống nhiều bia, rượu. Người bệnh thường có u mỡ ở cổ, cánh tay trên, vai, thân, hông và đùi.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Người bệnh nên đi khám tại cơ sở y tế, bệnh viện chuyên khoa ngay khi phát hiện bất cứ khối u, hạch nào bất thường trên cơ thể. Ngoài ra, nếu nhận thấy các dấu hiệu sau, người bệnh nên nhanh chóng đến gặp bác sĩ:

• U to nhanh bất thường.
• U gây đau đớn đột ngột.
• U cứng, khi sờ nắn không di chuyển.

U mỡ trên mặt có gì khác so với bệnh lý khác?

U mỡ trên mặt có thể bị nhầm lẫn với triệu chứng của các bệnh vùng đầu mặt khác. Do đó, để chẩn đoán chính xác, loại trừ nguy cơ khối u ác tính và các bệnh nguy hiểm khác, cần phân biệt được u mỡ xuất hiện trên mặt với các loại u khác như: (3)

• U mạch bạch huyết (u bạch huyết): là khối u có chứa dịch do các mạch bạch huyết phát triển quá mức. U mạch bạch huyết thường gặp ở thai nhi hoặc bẩm sinh ở trẻ dưới 5 tuổi.
• U mạch máu: là dạng u lành tính, được tạo thành do quá trình tăng sinh mạch máu quá mức. U mạch máu thường có màu đỏ, tím, phổ biến ở trẻ sơ sinh hoặc trẻ vài tháng tuổi. Người lớn cũng có thể mắc bệnh này.

• U sợi thần kinh: là dạng rối loạn di truyền hiếm gặp. Hầu hết các u này lành tính, xuất hiện ở bất cứ vị trí nào của hệ thần kinh và nổi ra bên ngoài da. U sợi thần kinh có thể gây các biến chứng như: giảm thị lực, suy giảm nhận thức, ảnh hưởng sức khỏe tim mạch…
• U xương hàm: là u lành tính, thường xuất hiện ở người trên 30 tuổi. U có thể phát triển ở xương hàm trên (u xương khẩu cái) hoặc xương hàm dưới.
• U tuyến mang tai: là một dạng của u tuyến nước bọt, có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi. 80% u này là lành tính nhưng vẫn có nguy cơ tiến triển thành ác tính. Sau khi phẫu thuật khối u lành tính có thể tái phát.
• U men (u nguyên bào tạo men): là loại u lành tính nhưng có tính chất phá hủy và có thể chuyển dạng thành ác tính. U thường phát triển âm thầm, đến khi đạt kích thước nhất định sẽ gây phồng xương, biến dạng mặt.

U mỡ trên mặt có nguy hiểm không?

Không, vì đa phần u mỡ đều lành tính, không gây nguy hiểm đến sức khỏe. Tuy nhiên, nếu u mỡ phát triển ở những vị trí nhạy cảm trên mặt, gây ảnh hưởng đến thẩm mỹ, cản trở sinh hoạt hoặc có các dấu hiệu bất thường, người bệnh nên nhanh chóng gặp bác sĩ để được tư vấn và can thiệp kịp thời.

Phương pháp chẩn đoán u mỡ trên mặt

Để chẩn đoán chính xác u mỡ trên mặt, bác sĩ cần khám lâm sàng tỉ mỉ, kết hợp siêu âm để xác định loại u, vị trí, độ sâu của u, có chèn ép các mô hoặc dây thần kinh lân cận hay không…

Nếu nghi ngờ khối u ác tính, bác sĩ sẽ chỉ định sinh thiết mẫu mô bệnh học nhằm xác định bản chất khối u là lành tính hay ác tính, từ đó xây dựng phác đồ điều trị phù hợp và kịp thời cho người bệnh.

Cách điều trị u mỡ ở mặt

Với u mỡ lành tính, người bệnh chỉ cần theo dõi, chưa cần điều trị. Tuy nhiên, nếu u mỡ gây đau, cản trở sinh hoạt, người bệnh cần được tư vấn loại bỏ. Các phương pháp điều trị u mỡ ở mặt bao gồm: (4)

1. Tiêm nội tiết tố steroid (Steroid Injectable)

Tiêm hormone steroid là phương pháp tiêu u mỡ phổ biến. Bác sĩ sẽ tiêm steroid trực tiếp vào u mỡ để làm tan u hoặc giảm sưng. Tiêm thuốc tiêu u mỡ được nhiều người bệnh lựa chọn nhờ các ưu điểm: không đau, không xâm lấn, nhanh chóng. Tuy nhiên tiêm hormone steroid không thể loại bỏ hoàn toàn u mỡ.

2. Hút mỡ (Liposuction)

Với các u mỡ ở mặt quá to, bác sĩ có thể lựa chọn phương pháp hút mỡ bên trong khối u. Khối u sau hút mỡ cũng có nguy cơ tái phát.

3. Phẫu thuật loại bỏ u mỡ

Khi thực hiện phẫu thuật loại bỏ u mỡ, người bệnh được gây tê tại chỗ, sau mổ có thể hoạt động bình thường. Kỹ thuật này thường được áp dụng để loại bỏ khối u mỡ nhỏ (dưới 3cm). Với các khối u lớn hoặc ở vị trí khó, người bệnh có thể được gây mê toàn thân trong quá trình phẫu thuật. Phẫu thuật là phương pháp điều trị u mỡ hiệu quả và ít tái phát nhất.

Tìm hiểu thêm: Một số cách chữa u mỡ tại nhà

Phương pháp phòng ngừa u mỡ mặt

Không có phương pháp nào phòng ngừa triệt để u mỡ ở mặt, bởi bệnh này có yếu tố di truyền. Người bệnh có thể hạn chế nguy cơ hình thành u mỡ bằng các lưu ý sau:

• Hạn chế rượu, bia để phòng ngừa bệnh Madelung.
• Có chế độ dinh dưỡng lành mạnh, đầy đủ các nhóm chất.
• Luyện tập thể dục, thể thao đều đặn.
• Hạn chế thực phẩm nhiều đường.
• Thường xuyên kiểm tra cơ thể để phát hiện khối u sớm.
• Khi phát hiện khối u bất thường, nên đến bệnh viện kiểm tra để biết chính xác khối u có nguy hiểm không.
• Sau cắt bỏ u mỡ, nên tái khám theo hướng dẫn của bác sĩ để kịp thời phát hiện các biến chứng.

Địa chỉ điều trị u mỡ ở mặt ở đâu an toàn, hiệu quả cao?

Để khám, điều trị u mỡ mặt, người bệnh nên đến các cơ sở y tế uy tín, bệnh viện chuyên khoa.

Đơn vị Đầu Mặt Cổ, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM với đội ngũ y bác sĩ, chuyên gia giàu kinh nghiệm, chuyên khám, tầm soát và điều trị các bệnh vùng đầu, mặt và cổ. Đơn vị liên tục cập nhật phương pháp điều trị mới trên thế giới cùng hệ thống máy móc hiện đại, tiên tiến, chẩn đoán chính xác, góp phần xây dựng phác đồ điều trị nhanh, hiệu quả cho người bệnh.

Để đăng ký tầm soát và điều trị u mỡ tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, khách hàng có thể liên hệ qua thông tin sau:

Trên đây là những thông tin về bệnh u mỡ trên mặt, nguyên nhân và cách điều trị. Hầu hết u mỡ đều lành tính, tuy nhiên ngay khi phát hiện u, hạch bất thường trên cơ thể, người bệnh nên đến bệnh viện chuyên khoa để kiểm tra và điều trị kịp thời.