Trĩ độ 4: Nguyên nhân, dấu hiệu, chẩn đoán và phòng ngừa

Bệnh trĩ độ 4 là giai đoạn nghiêm trọng nhất của bệnh trĩ nội. Các búi trĩ sa ra bên ngoài vĩnh viễn, ngay cả khi đẩy búi trĩ vào trong ống hậu môn búi trĩ cũng sa lại bên ngoài. Nếu không phẫu thuật cắt trĩ, triệu chứng bệnh trĩ độ 4 nghiêm trọng, gây ra nhiều biến chứng như sa nghẹt búi trĩ, hoại tử búi trĩ, gây đau đớn, ảnh hưởng đến sức khỏe và sinh hoạt thường ngày của người bệnh.

Trĩ độ 4 là gì?

Trĩ độ 4 là tình trạng nghiêm trọng nhất của trĩ nội, khi búi trĩ đã sa hoàn toàn khỏi ống hậu môn và không thể co lại được.

Trĩ nội được phân loại theo 4 mức độ, từ trĩ độ 1 đến trĩ độ 4, dựa trên mức độ sa trĩ và khả năng co trở lại hậu môn. Trĩ độ 4 là giai đoạn nghiêm trọng nhất của trĩ nội, khi búi trĩ đã sa vĩnh viễn, nằm ngoài ống hậu môn và không thể co lại được. Các búi trĩ có kích thước khá lớn, thường liên kết với nhau tạo thành trĩ vòng.

Dấu hiệu trĩ cấp độ 4

Các triệu chứng trĩ độ 4 bao gồm:

• Sa trĩ vĩnh viễn: Trĩ độ 4 không thể co nhỏ lại và sa hẳn ra ngoài ống hậu môn. Bằng mắt thường bạn có thể thấy búi trĩ nhô ra khỏi ống hậu môn.
• Đau rát, khó chịu vùng hậu môn: Khi búi trĩ nội trở nên to và nghiêm trọng gây nên đau rát vùng hậu môn. Cơn đau nghiêm trọng hơn sau khi người bệnh cố gắng rặn mạnh hoặc thực hiện những hoạt động làm tăng áp lực lên vùng hố chậu như ngồi xổm, ngồi lâu, bài tập Squat…
• Viêm, sưng tấy: Trường hợp bị trĩ độ 4, búi trĩ bị chèn ép do ngồi lâu hoặc tổn thương như nghẹt búi trĩ, hoại tử búi trĩ gây viêm, sưng nề búi trĩ, gây đau đớn cho người bệnh.
• Chảy máu khi đại tiện: Đây là biểu hiện trĩ độ 4 thường gặp. Máu thường chảy thành giọt hoặc thành tia. Một số trường hợp chảy máu ngay cả khi không đại tiện.
• Ngứa ngáy: Hậu môn tiết nhiều dịch nhầy và khó vệ sinh gây ngứa ngáy, khó chịu, tăng nguy cơ viêm nhiễm, nhiễm trùng hậu môn nếu không vệ sinh sạch sẽ.

Nguyên nhân gây bệnh trĩ độ 4

Một số nguyên nhân gây nên bệnh trĩ như:

• Táo bón hoặc tiêu chảy mạn tính dẫn đến tăng áp lực lên các tĩnh mạch ở ống hậu môn.
• Mang thai: Khi thai phát triển lớn chèn ép lên vùng chậu, tăng áp lực lên các tĩnh mạch vùng chậu gây sa búi trĩ.
• Tuổi tác cao dẫn đến suy yếu các mô nâng đỡ quanh hậu môn, khiến búi trĩ sa ra khỏi ống hậu môn dễ dàng hơn.
• Ngồi lâu làm tăng áp lực lên búi trĩ, khiến máu ứ đọng ở hậu môn gây sưng, đau búi trĩ. Khi búi trĩ bị chèn ép quá lâu khiến máu không được lưu thông dẫn đến hoại tử.

Ngoài ra, một số yếu tố làm tăng khả năng bệnh trĩ tiến triển thành giai đoạn 4 như:

• Thói quen ít vận động.
• Uống ít nước.
• Sử dụng nhiều cà phê, rượu bia, chất kích thích.
• Chế độ ăn ít chất xơ, nhiều đồ cay nóng và dầu mỡ.
• Di truyền.
• Quan hệ tình dục qua đường hậu môn

Biến chứng của bệnh trĩ độ 4

Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh trĩ độ 4 có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống. Các biến chứng nguy hiểm của bệnh trĩ độ 4 như:

• Tắc nghẹt búi trĩ, hoại tử búi trĩ: Nếu sa búi trĩ trong thời gian dài có thể hình thành cục máu đông, gây sưng to và đau dữ dội. Nặng hơn có thể dẫn đến hoại tử búi trĩ.
• Viêm nhiễm hậu môn: Nếu dịch nhầy tiết ra nhiều gây viêm nhiễm, nhiễm trùng hậu môn.
• Thiếu máu mạn tính: Do chảy máu trực tràng kéo dài dẫn đến thiếu máu. Người bệnh bị mệt mỏi, chóng mặt, da nhợt nhạt, xanh xao, suy nhược cơ thể.

Phương pháp chẩn đoán trĩ độ 4

1. Khám lâm sàng

Đây là bước quan trọng để xác định các cấp độ của bệnh trĩ. Bác trĩ sẽ hỏi về bệnh sử, các triệu chứng như sa búi vùng hậu môn khi đại tiện, đau rát hậu môn, đại tiện ra máu… và các thói quen, đặc thù công việc hàng ngày để xác định nguyên nhân gây bệnh, mức độ bệnh.

Đồng thời, bác sĩ có thể khám hậu môn – trực tràng bằng tay để đánh giá kích thước, vị trí và tính chất của búi trĩ, đánh giá trương lực cơ thắt hậu môn, phát hiện và phân biệt với một số bệnh lý khác…

2. Soi hậu môn – trực tràng

Soi hậu môn trực tràng là cách trực quan để chẩn đoán bệnh trĩ nói chung và trĩ độ 3 nói riêng. Bác sĩ đưa ống soi qua hậu môn vào đến trực tràng để quan sát niêm mạc ống hậu môn – trực tràng, nhằm xác định vị trí, kích thước, số lượng, tình trạng từng búi trĩ, ngoài ra còn để phát hiện hoặc phân biệt với một số bệnh lý khác.

3. Chẩn đoán phân biệt

Trong quá trình thăm khám và soi, bác sĩ sẽ phân biệt triệu chứng của bệnh trĩ và các bệnh lý khác như nứt kẽ hậu môn, áp xe hậu môn, polyp trực tràng hoặc ung thư trực tràng…

4. Cận lâm sàng

Một số trường hợp người bệnh có thể được chỉ định xét nghiệm máu để đánh giá tình trạng thiếu máu, chức năng đông máu, chức năng gan, thận… Việc nội soi đại trực tràng toàn bộ được khuyến cáo nên chỉ định để loại trừ các nguyên nhân gây chảy máu khác của đại trực tràng và phát hiện những bệnh lý phối hợp, đáng quan tâm hơn cả là u, loét….

Điều trị bệnh trĩ độ 4

Điều trị trĩ độ 4 là điều trị đa mô thức, trong đó, điều trị ngoại khoa là chính và mang tính quyết định, điều trị nội khoa là nền tảng và bổ trợ cho ngoại khoa, giúp hạn chế bệnh tái phát.

Các phương pháp điều trị trĩ cấp độ 4 như:

1. Điều chỉnh chế độ ăn uống sinh hoạt

Người bệnh nên bổ sung nhiều chất xơ trong chế độ ăn. Bổ sung chất xơ trong chế độ ăn hàng ngày có thể làm giảm 50% nguy cơ chảy máu do trĩ và cải thiện triệu chứng trĩ độ 4. Nên tránh thực phẩm có tính cay nóng, chất kích thích dễ làm tăng nguy cơ táo bón.

Uống nhiều nước mỗi ngày và thường xuyên tập thể dục, duy trì cân nặng cũng là cách hỗ trợ điều trị bệnh trĩ độ 4 hiệu quả, hạn chế biến chứng.

2. Dùng thuốc điều trị bệnh trĩ cấp độ 4

• Thuốc giảm đau.
• Thuốc làm mềm phân.
• Thuốc bôi hoặc thuốc đặt có chứa corticosteroid, lidocaine giúp giảm viêm, ngứa, đau rát; thuốc có thành phần co mạch giúp co búi trĩ.
• Thuốc tăng cường tĩnh mạch giúp tăng sức bền thành mạch, giảm phù nề.

3. Can thiệp ngoại khoa

• Phẫu thuật cắt trĩ kinh điển (Milligan-Morgan, Ferguson, Whitehead, Toupet…): cắt bỏ trực tiếp búi trĩ, có thể kèm theo khâu treo búi trĩ hoặc khâu tạo hình lại cầu da – niêm mạc vùng hậu môn.
• Phẫu thuật triệt mạch trĩ (Longo, THD): cắt bỏ một khoanh niêm mạc – dưới niêm mạc trực tràng trên đường lược (Longo) hoặc khâu triệt các bó mạch trĩ chính dưới hướng dẫn của siêu âm doppler (THD), từ đó làm mất hoặc giảm lượng máu nuôi búi trĩ khiến búi trĩ tự teo lại và co lên.
• Phẫu thuật điều trị trĩ kết hợp tạo hình bằng Laser Diode: sử dụng năng lượng của tia Laser để đốt diệt búi trĩ và triệt mạch trĩ, đồng thời kích thích phản ứng xơ hóa quanh ống hậu môn giúp hạn chế tái phát.

Lưu ý: Việc lựa chọn các phương pháp phẫu thuật phụ thuộc vào tình trạng và mức độ trĩ cấp độ 4 của người bệnh. Người bệnh nên đến các cơ sở y tế uy tín để thực hiện các can thiệp ngoại khoa.

Phòng ngừa bệnh trĩ cấp độ 4

Trĩ cấp độ 4 là giai đoạn bệnh trĩ nguy hiểm, ảnh hưởng lớn đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của người bệnh. Để ngăn ngừa bệnh tiến triển nặng và giảm các triệu chứng trĩ độ 4 gây khó chịu, người bệnh nên:

• Uống từ 2 lít nước mỗi ngày. Hạn chế rượu bia, cà phê, nước ngọt có ga vì dễ gây mất nước.
• Tránh các thực phẩm có nguy cơ táo bón như đồ ăn cay nóng, đồ chiên rán nhiều dầu mỡ, các loại hoa quả có hạt cứng, thực phẩm chế biến sẵn.
• Tạo thói quen đại tiện đúng giờ, tốt nhất là vào buổi sáng sau khi ngủ dậy.
• Không nên nhịn đại tiện và không ngồi quá lâu khi đại tiện.
• Tập thể dục thường xuyên, tuần khoảng 5 buổi, mỗi buổi kéo dài ít nhất 30 phút.
• Vệ sinh hậu môn sạch sẽ bằng nước ấm hoặc nước muối pha loãng. Có thể ngâm hậu môn trong nước ấm để tăng cường lưu thông máu ở búi trĩ, giảm tình trạng sa trĩ.
• Nên vận động nhẹ nhàng nếu ngồi quá lâu hơn 1 tiếng. Để giảm đau do trĩ có thể đặt một tấm đệm mỏng, mềm dưới ghế ngồi.
• Duy trì cân nặng phù hợp.

Khi nào thì gặp bác sĩ?

Nếu bị trĩ cấp độ 4, người bệnh nên đến các chuyên khoa tiêu hóa, hậu môn trực tràng hoặc ngoại tổng hợp để thăm khám và điều trị ngay, tránh những biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra.

Người bệnh nên thăm khám khi có các triệu chứng khác như:

• Áp dụng các biện pháp điều trị nội khoa như dùng thuốc, điều chỉnh chế độ dinh dưỡng không cải thiện.
• Đau rát hậu môn.
• Chảy máu liên tục cả khi đại tiện hoặc không đại tiện, máu chảy thành tia.
• Dấu hiệu thiếu máu như hoa mắt, chóng mặt, da nhợt nhạt, mệt mỏi.
• Búi trĩ sưng đỏ hoặc có cục huyết khối, áp xe.
• Có mủ hoặc dịch hôi nghi nhiễm trùng ở hậu môn.
• Táo bón nặng, đau đớn khi đại tiện và cảm giác tắc nghẽn hậu môn kéo dài, sót phân.

Thắc mắc thường gặp

1. Trĩ độ 4 có nguy hiểm không?

Bệnh trĩ độ 4 là giai đoạn nặng nhất và nguy hiểm nhất của trĩ nội. Bệnh có thể gây nên nhiều biến chứng ảnh hưởng sức khỏe nếu không được điều trị kịp thời như chảy máu kéo dài gây thiếu máu, tắc nghẹt búi trĩ, hoại tử, nhiễm trùng búi trĩ, thậm chí rối loạn chức năng hậu môn.

2. Trĩ độ 4 có gây đau đớn nhiều không?

Búi trĩ ở giai đoạn 4 đã sa hoàn toàn ra ngoài hậu môn và không thể tự co lên, gây ra các cơn đau đớn khó chịu. Nguyên nhân là do khi ngồi, đi lại hoặc đại tiện, búi trĩ bị cọ xát, gây đau rát liên tục. Nếu tắc nghẹt búi trĩ có thể gây nên các cơn đau nhói dữ dội, sưng tấy búi trĩ. Cơn đau có thể kéo dài nhiều ngày liên tục, và đau ngay cả khi nghỉ ngơi.

3. Trĩ độ 4 có gây chảy máu nhiều không?

Trĩ độ 4 gây chảy máu nhiều và kéo dài do búi trĩ sa hoàn toàn ra ngoài. Tĩnh mạch hậu môn bị giãn nghiêm trọng khiến mạch máu dễ vỡ và gây chảy máu. Khi đại tiện, vệ sinh hậu môn không đúng cách hoặc ngồi lâu khiến búi trĩ bị cọ xát, dễ rách gây chảy máu liên tục. Các búi trĩ ở bên ngoài ống hậu môn kèm theo dịch nhầy hậu môn dễ viêm nhiễm, làm tăng nguy cơ tổn thương, chảy máu ngay cả khi không đi đại tiện.

Để giảm các cơn đau rát, sưng tấy búi trĩ, ảnh hưởng đến sinh hoạt và sức khỏe, người bệnh nên đến các chuyên khoa tiêu hóa, ngoại tổng hợp, hậu môn trực tràng để tiến hành cắt trĩ.

Khoa Tiêu hóa và Khoa Ngoại Tổng hợp, BVĐK Tâm Anh quy tụ đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm giúp người bệnh được thăm khám và điều trị bệnh trĩ uy tín với nhiều phương pháp hiệu quả, tiên tiến phù hợp với từng mức độ bệnh.

Để đặt lịch thăm khám tại các chuyên khoa Tiêu hóa thuộc Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, quý khách hàng vui lòng liên hệ:

Trên đây là những cách nhận biết dấu hiệu trĩ độ 4, phương pháp điều trị và cách phòng ngừa hiệu quả. Người bệnh nên chủ động thăm khám và điều trị kết hợp theo dõi, điều chỉnh chế độ dinh dưỡng để tránh những biến chứng nguy hiểm của bệnh trĩ gây nên.