Lựa chọn thực phẩm phù hợp không chỉ giúp giảm nhẹ cơn đau bụng và các triệu chứng đi kèm mà còn giúp trẻ nhanh hồi phục sức khỏe. Vậy trẻ bị đau bụng nên ăn gì và kiêng gì? Bài viết sau đây sẽ được chuyên gia chia sẽ chi tiết!
Đau bụng ở trẻ em là tình trạng thường gặp, xảy ra do nhiều nguyên nhân khác nhau. Phần lớn trẻ đau bụng nhẹ, thoáng qua và tự khỏi trong vài giờ. Nhưng đôi khi cơn đau bụng kéo dài và gây những triệu chứng khó chịu, cần được điều trị đúng cách.
Nguyên nhân phổ biến gây đau bụng ở trẻ là do thói quen ăn uống không lành mạnh, không đảm bảo vệ sinh, không rõ nguồn gốc dẫn đến các rối loạn tiêu hóa (như táo bón, đầy hơi, khó tiêu, tiêu chảy), nhiễm khuẩn đường ruột, ngộ độc thực phẩm, viêm dạ dày, trào ngược dạ dày thực quản… Cơn đau bụng ở trẻ em cũng có thể do stress, lo lắng (hội chứng ruột kích thích), nhiễm giun sán hay dị ứng thực phẩm.
Một số nguyên nhân khiến trẻ đau bụng nghiêm trọng hơn, cần được cấp cứu kịp thời phải kể đến như viêm ruột thừa, sỏi mật, thoát vị, loét ruột, tắc ruột, rối loạn chuyển hóa…
Dưới đây là một số thực phẩm giàu dinh dưỡng, bố mẹ có thể tham khảo cho thực đơn hàng ngày của trẻ:
Cháo là món ăn lý tưởng cho trẻ bị đau bụng nhờ kết cấu mềm, lỏng, dễ ăn, dễ tiêu hóa và không gây áp lực lên dạ dày đang bị tổn thương của trẻ.
Thành phần chính của cháo là gạo – chứa nhiều carbohydrate dễ hấp thu, cung cấp năng lượng và duy trì đường huyết ổn định cho cơ thể. Đồng thời, lượng nước trong cháo hỗ trợ bù nước hiệu quả, đặc biệt khi trẻ bị nôn ói hoặc tiêu chảy.
Khi kết hợp với các nguyên liệu như thịt bằm, cà rốt hay bí đỏ, cháo sẽ cung cấp protein, vitamin và khoáng chất cần thiết, giúp trẻ nhanh hồi phục. Không chỉ vậy, những món cháo này còn kích thích vị giác của trẻ, giúp trẻ ăn ngon miệng hơn trong thời gian bị bệnh.
Bố mẹ nên cho trẻ ăn khi cháo còn ấm. Nhiệt độ ấm nóng của cháo có tác dụng làm dịu cơn đau và tạo cảm giác dễ chịu cho dạ dày. Lưu ý, kiểm tra nhiệt độ của cháo trước khi cho trẻ ăn nhằm ngăn ngừa nguy cơ bỏng ở trẻ.
Khoai tây nghiền có kết cấu mềm mịn và dễ tiêu hóa, dễ hấp thu là món ăn phù hợp để bổ sung dinh dưỡng và năng lượng cho trẻ bị đau bụng.
Khoai tây không chỉ chứa nhiều carbohydrate ở dạng tinh bột phức tạp mà còn chứa nhiều kali, chất xơ hòa tan và các chất khác như protein, vitamin C, B6, folate, magie, photpho, sắt, chất chống oxy hóa… Dinh dưỡng đa dạng, khẩu vị nhẹ nhàng, khoai tây nghiền giúp cân bằng điện giải, làm dịu niêm mạc dạ dày ruột, giảm kích ứng đường tiêu hóa.
Đau bụng ở trẻ thường liên quan đến sự rối loạn hệ vi sinh đường ruột. Chuối có thành phần chứa pectin và inulin giúp tăng lợi khuẩn đường ruột, từ đó hỗ trợ tiêu hóa và giảm các triệu chứng đau bụng.
Chuối chứa nhiều chất xơ, có tác dụng giúp điều hòa nhu động ruột, cải thiện tình trạng tiêu hóa. Ngoài ra, các chất chống oxy hóa, vitamin B6, kali và các dưỡng chất khác có trong chuối còn giúp tăng cường hệ miễn dịch, hỗ trợ quá trình phục hồi của trẻ.
Sữa chua chứa nhiều khuẩn có lợi (probiotics) giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột và tăng cường đề kháng cho hệ tiêu hóa. Bố mẹ nên cho trẻ ăn sữa chua không đường sau các bữa ăn nhằm hỗ trợ quá trình tiêu hóa hiệu quả hơn, giảm nhẹ tình trạng đau bụng.
Bên cạnh đó, một số loại nước tốt cho sức khỏe của trẻ bị đau bụng như:
Bố mẹ nên khuyến khích trẻ uống nhiều nước, đặc biệt là nước lọc khi bị đau bụng. Nước lọc giúp ngăn ngừa tình trạng mất nước, duy trì cân bằng điện giải, hỗ trợ làm sạch hệ tiêu hóa, góp phần đào thải độc tố và vi khuẩn gây bệnh ra khỏi cơ thể.
Bên cạnh đó, khi trẻ uống đủ nước, quá trình tiêu hóa thức ăn diễn ra thuận lợi hơn. Dạ dày và ruột sẽ hoạt động hiệu quả hơn trong việc phân hủy thức ăn và hấp thu dưỡng chất hiệu quả hơn.
Nước gạo rang có tính kháng viêm tự nhiên, dễ tiêu hóa, giúp giảm áp lực cho hệ tiêu hóa, bảo vệ niêm mạc dạ dày và đường ruột. Không chỉ vậy, nước gạo rang còn có tác dụng hấp thụ độc tố và axit dư thừa trong dạ dày, làm dịu cơn đau bụng khó chịu.
Gừng có tính kháng viêm tự nhiên giúp làm dịu cơn đau và giảm các triệu chứng khó chịu ở dạ dày. Không chỉ vậy, gừng còn có khả năng kích thích tiêu hóa, giúp thúc đẩy nhu động ruột và giảm đầy hơi, chướng bụng ở trẻ. Do đó, khi trẻ đau bụng, bố mẹ có thể cho trẻ uống trà gừng ấm để trẻ cảm thấy dễ chịu hơn.
Song song với những thực phẩm, thức uống tốt cho trẻ đau bụng, bố mẹ cũng chú ý tránh cho trẻ ăn, uống những thực phẩm không tốt dưới đây: (1)
Những thực phẩm này thường sẽ khó tiêu hóa, gây cảm giác khó chịu, đau bụng ở trẻ. Vậy nên, thay vì lựa chọn những món ăn chiên xào, trẻ đau bụng nên ăn những món ăn thanh đạm như món luộc, hấp.
Đồ ngọt, đường tinh luyện, chất tạo ngọt (sorbitol, isomalt, lyasin, xylitol), nước ngọt có gas sẽ khiến cơn đau bụng trở nên tệ hơn, kèm theo triệu chứng đầy bụng và có thể gây tiêu chảy ở trẻ.
Thức ăn cay nóng sẽ gây tăng kích ứng niêm mạc dạ dày, khó tiêu khiến cơn đau bụng trở nên dữ dội, viêm dạ dày nghiêm trọng hơn.
Sữa nguyên kem hay các chế phẩm từ sữa như phô mai, kem tươi… là những thực phẩm nên tránh cho trẻ dùng khi đang bị đau bụng, nhất là khi trẻ đau bụng do không dung nạp lactose hay dị ứng đạm sữa bò. Hơn nữa, những thực phẩm này cũng có thể gây khó chịu, dễ gây đau bụng ở trẻ.
Những loại nước uống này đều gây kích thích dạ dày của trẻ khiến cơn đau bụng trở nên tệ hơn. Cà phê, trà đậm sẽ gây khó tiêu cho trẻ. Thức uống có ga sẽ gây khó chịu, đầy bụng.
Trái cây có vị chua như cam, quýt, bưởi, chanh… có tính axit mạnh sẽ gây kích ứng niêm mạch dạ dày của trẻ. Vì vậy, bố mẹ nên tránh cho trẻ đau bụng ăn hoặc uống nước ép từ những loại trái cây có vị chua, đặc biệt la những trẻ bị trào ngược dạ dày.
Nếu trẻ đau bụng nhẹ và không có bất thường đi kèm, bố mẹ có thể hỗ trợ giảm đau bụng cho trẻ bằng các biện pháp chăm sóc đơn giản tại nhà. Điều này có thể mang lại sự thoải mái cho trẻ và tránh để tình trạng đau bụng trở nên tồi tệ hơn. Một số cách giảm đau bụng ở trẻ em tại nhà bố mẹ có thể tham khảo: (2)
Nếu cơn đau bụng của trẻ xuất hiện thường xuyên, bố mẹ hãy ghi lại chế độ ăn hàng ngày của trẻ và các triệu chứng, tần suất xuất hiện cơn đau bụng. Trẻ đau bụng nên được đưa đến bệnh viện để được bác sĩ xác định nguyên nhân và tư vấn chăm sóc, điều trị phù hợp. Việc cung cấp đầy đủ thông tin về tình trạng bệnh, nhật ký ăn uống, tiền sử bệnh sẽ giúp chẩn đoán bệnh nhanh chóng và chính xác hơn.
Bố mẹ cần đưa trẻ bị đau bụng đến bệnh viện Tâm Anh để được hỗ trợ ngay lập tức nếu trẻ gặp phải các tình trạng sau:
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Hy vọng những thông tin trên đã giải đáp được thắc mắc “Trẻ bị đau bụng nên ăn gì và kiêng gì để mau hồi phục sức khỏe?”. Dinh dưỡng chỉ là một yếu tố trong chăm sóc và điều trị cho trẻ bị đau bụng. Để dứt điểm tình trạng đau bụng của trẻ, bố mẹ cần đưa trẻ đến gặp bác sĩ để được kiểm tra chi tiết và hướng dẫn điều trị phù hợp.
