Ống niệu rốn là một cơ quan của thai nhi được hình thành và thoái triển trong tam cá nguyệt đầu tiên. Tuy nhiên, một số trẻ được sinh ra vẫn tồn tại ống niệu rốn. Vậy tồn tại ống niệu rốn là gì? Tình trạng này gây ảnh hưởng thế nào đến sức khỏe?
Ống niệu rốn là ống nối giữa bàng quang và rốn, đóng vai trò dẫn nước tiểu ra khỏi cơ thể thai nhi. Sau sinh, ống niệu rốn thường sẽ thoái hóa, trở thành dây chằng rốn giữa. Tuy nhiên, một số trường hợp ống niệu rốn không đóng lại hoặc chỉ đóng một phần dẫn đến các bất thường ống niệu rốn, gọi là tồn tại ống niệu rốn (Urachal abnormalities).
Nguyên nhân gây ra sự bất thường trong quá trình thoái triển của ống niệu rốn ở thai nhi vẫn chưa được xác định rõ. Ước tính, tồn tại ống niệu rốn xảy ra ở khoảng 1% trẻ em. Xu hướng xảy ra phổ biến hơn ở bé trai. (1)
Có 4 hình thái bệnh lý tồn tại ống niệu rốn thường gặp:
Xoang niệu rốn là tình trạng ống niệu rốn không đóng hoàn toàn ở gần rốn và đóng kín ở bàng quang. Thông thường, xoang niệu quản không gây ra bất kỳ triệu chứng nào. Tuy nhiên, khi bị nhiễm trùng do vi khuẩn, trẻ có thể xuất hiện các dấu hiệu như đau bụng và rỉ dịch có lẫn máu hoặc dịch đục ở khoang bụng.
U niệu rốn là tình trạng ống niệu rốn không đóng kín, dẫn đến hình thành một túi mô chứa dịch hoặc mủ (u nang) giữa rốn và bàng quang của trẻ. Thông thường, u nang niệu quản không gây ra bất kỳ triệu chứng nào nhưng nếu bị nhiễm trùng do vi khuẩn, trẻ có thể xuất hiện các dấu hiệu như đau bụng, khó chịu và rỉ dịch.
Tồn tại ống niệu rốn hoàn toàn là tình trạng lỗ niệu rốn mở hoàn toàn khiến nước tiểu rỉ ra từ rốn của trẻ. Tình trạng này khiến vùng da quanh rốn luôn ẩm ướt, dễ bị kích ứng và nhiễm trùng.
Túi thừa ống niệu rốn là tình trạng ống niệu rốn không đóng kín ở gần bàng quang của trẻ. Túi thừa thường không gây triệu chứng nhưng, đôi khi nước tiểu có thể bị ứ đọng trong khu vực này, dẫn đến nhiễm trùng đường tiết niệu (UTI). Lúc này, trẻ có biểu hiện sốt, đau khi đi tiểu hoặc cảm giác nóng rát, khó tiểu.
Triệu chứng của tồn tại ống niệu rốn có thể khác nhau tùy vào từng trường hợp. Tình trạng này có thể gây ra triệu chứng hoặc không có biểu hiện rõ ràng. Ở trẻ sơ sinh, tồn tại ống niệu rốn có thể khiến rốn của trẻ luôn trong tình trạng ẩm ướt kéo dài, làm tăng nguy cơ nhiễm trùng rốn. Trẻ có thể xuất hiện các dấu hiệu như rốn chảy dịch, sưng tấy đỏ và có mùi hôi khó chịu.
Trong một số trường hợp, khi sờ vào vùng bụng dưới rốn, có thể cảm nhận được một khối u nhỏ hoặc khi ấn nhẹ vào bụng, nước tiểu có thể chảy ra từ rốn của trẻ. Đối với trẻ lớn hơn, tồn tại ống niệu rốn có thể gây ra các triệu chứng như sốt, nhiễm trùng đường tiểu tái phát và đau vùng bụng dưới.
Một số bất thường ống niệu rốn có thể được phát hiện sớm sau sinh, trong giai đoạn sơ sinh. Tuy nhiên, một số dị tật khác không có triệu chứng, khó phát hiện hơn, chỉ vô tình phát hiện khi thăm khám một bệnh lý nào đó liên quan hoặc gần khu vực này.
Để chẩn đoán tồn tại ống niệu rốn, đầu tiên, bác sĩ sẽ khám lâm sàng cho trẻ bao gồm:
Tiếp đó, một số cận lâm sàng sẽ được chỉ định gồm:
Tùy vào tình trạng cụ thể, triệu chứng và loại bất thường ống niệu rốn mà trẻ mắc phải, bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp điều trị phù hợp. Nếu trẻ bị nhiễm trùng, bác sĩ sẽ kê đơn thuốc kháng sinh để kiểm soát tình trạng viêm nhiễm. Trong trường hợp trẻ có u nang ống niệu rốn hoặc nhiễm trùng gây áp xe, bác sĩ sẽ thực hiện thủ thuật dẫn lưu để loại bỏ dịch từ áp xe hoặc u nang.
Phẫu thuật cắt bỏ phần còn lại của ống niệu rốn có thể được chỉ định để điều trị dứt điểm và loại bỏ các nguy cơ tiềm ẩn về sau. Tuy nhiên, bác sĩ sẽ cân nhắc tình trạng sức khỏe và độ tuổi của trẻ trước khi quyết định phẫu thuật nang niệu rốn. Đối với trẻ nhỏ, nếu tồn tại ống niệu rốn chưa gây ra triệu chứng hoặc ảnh hưởng đáng kể đến sức khỏe, trẻ có thể chưa cần thiết phải phẫu thuật ngay.
Có. Tồn tại ống niệu rốn tiềm ẩn nhiều vấn đề nguy hiểm, cần được phát hiện sớm và có biện pháp can thiệp phù hợp.
>>>Xem chi tiết về vấn đề tồn tại ống niệu rốn có nguy hiểm không tại đây!
Tồn tại ống niệu rốn tăng nguy cơ nhiễm trùng rốn ở trẻ sơ sinh và dễ gây ra các đợt nhiễm trùng đường tiểu tái phát. Nhiễm trùng có thể dẫn hình thành áp xe, lỗ rò, nhiễm trùng lan rộng ra các cơ quan lân cận, đe dọa tính mạng của trẻ.
Đặc biệt, tồn tại ống niệu rốn tiềm ẩn nguy cơ phát triển ung thư bàng quang, hay còn gọi là ung thư ống niệu rốn.
Tồn tại ống niệu rốn là một bất thường hình thành trong giai đoạn bào thai, nên không có cách phòng ngừa. Tuy nhiên, cần thăm khám thai định kỳ để theo dõi sự phát triển của thai nhi và phát hiện sớm bất thường; cho trẻ kiểm tra sức khỏe định kỳ hoặc thăm khám ngay khi vùng rốn có dấu hiệu bất thường như chảy dịch, sưng đỏ hoặc nhiễm trùng.
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Hy vọng với những thông tin trên, bố mẹ đã hiểu rõ hơn về tồn tại ống niệu rốn. Nếu trẻ có dấu hiệu gợi ý bệnh lý tồn tại ống niệu rốn, bố mẹ nên đưa trẻ đến bệnh viện để bác sĩ kiểm tra và tư vấn điều trị phù hợp.
