Cứ khoảng 6 tháng, chị Thu, 34 tuổi, lại bay từ Úc về Việt Nam vừa để thăm con nhỏ, vừa tranh thủ tái khám giảm cân để lấy lại vóc dáng và sức khỏe.

Sau khi sinh con thứ 2, chị Thu tăng 18kg khiến cân nặng vọt lên mức 78kg, kể cả khi con đã cai sữa, cân nặng của chị vẫn không giảm. Chị cũng đã nhiều lần có ý định giảm cân nhưng do con nhỏ, công việc bận rộn nên chị chưa thực hiện được.

Hơn một năm trước, chị cùng chồng sang Úc làm kinh tế, gửi hai con nhỏ lại cho ông bà nuôi giúp. Hợp khí hậu và đồ ăn nên cân nặng của chị tăng lên tiếp đến 82kg, mặc dù chị đã cố gắng hạn chế tinh bột, ăn nhiều trái cây.

Tình trạng nặng cân khiến chị Thu nhanh mệt mỗi khi gắng sức, nhiều lúc không làm kịp tiến độ cùng đồng nghiệp nhưng sợ tụt đường huyết, mất sức, không đảm bảo sức khỏe làm việc nên chị không dám ăn kiêng hay nhịn ăn quá mức.

7 tháng sau, nhân dịp về Việt Nam thăm con nhỏ và gia đình, thấy chị than phiền về cân nặng của mình, bạn chị, từng giảm cân thành công, đã giới thiệu chị đến Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM (cơ sở phường Tân Sơn Hòa – quận Tân Bình cũ).

ThS.BS Trần Nguyễn Quỳnh Trâm, Phó khoa Nội tiết – Đái tháo đường, cho biết khi đến tư vấn tại bệnh viện, chị Thu đã chạm ngưỡng béo phì độ 2, chỉ số BMI 31.1. Kết quả xét nghiệm cho thấy chị bị rối loạn mỡ máu, tiền đái tháo đường, gan nhiễm mỡ độ 2. Bác sĩ Trâm phân tích nguy cơ có thể nhiễm đái tháo đường, huyết áp, xơ vữa động mạch, nhồi máu cơ tim do rối loạn mỡ máu gây ra nếu không được điều trị kịp thời.

Khi biết chị đang sinh sống và làm việc tại Úc, bác sĩ Trâm đã lên liệu trình điều trị phù hợp cho chị Thu bằng thuốc uống cũng như tư vấn chế độ ăn phù hợp, đủ chất mà vẫn hỗ trợ giảm cân.

Quay lại Úc, chị Thu đã nỗ lực tuân thủ đúng các chỉ định của bác sĩ, uống thuốc đủ liều, đúng giờ. Chị không còn bỏ bữa hay ăn dồn bữa như trước mà cố gắng ăn đủ bữa, thay thế bánh mì trắng bằng bánh mì nguyên cám, tăng cường ăn thịt nạc, salad và uống sữa tươi không đường. Cuối tuần chị tranh thủ đi chợ, tự nấu các món ăn Việt Nam để vừa đảm bảo dinh dưỡng vừa đỡ nhớ nhà.

Thông qua kênh zalo OA chăm sóc khách hàng của Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, chị được kết nối và giải đáp kịp thời những thắc mắc mỗi khi gặp khó khăn hay có phản ứng lạ nào trong quá trình điều trị. “Người trợ lý” này còn nhắc chị uống thuốc đúng giờ.

“Sau khoảng 4 tháng, chị Thu đã giảm được 10kg, tinh thần rất phấn khởi, công việc cũng thuận lợi hơn”, bác sĩ Trâm nói và cho biết thêm, chị có hẹn Tết này về Việt Nam ăn Tết cùng gia đình sẽ đến tái khám và tiếp tục điều trị để về được cân nặng mong muốn dưới 60kg.

Bác sĩ Trâm giải thích, cuộc sống bận rộn cùng thói quen ăn uống ở nước ngoài dễ khiến tăng cân do đồ ăn nhiều bơ sữa, chất béo, đồ ngọt, thức ăn nhanh phổ biến. Thời tiết lạnh cũng dễ khiến người ta ăn nhiều để giữ ấm và ăn ngon miệng hơn, dẫn đến dư thừa năng lượng, tích tụ mỡ.

Thông qua việc gia tăng các phản ứng viêm, thừa cân – béo phì kích thích tế bào kháng insulin; qua đó, thúc đẩy gan và tế bào mỡ tăng cường giải phóng nhiều loại chất béo khác nhau vào máu. Tình trạng này dẫn đến mất cân bằng các thành phần lipid trong máu, phổ biến là tăng các loại cholesterol xấu (LDL-cholesterol), triglyceride, giảm cholesterol tốt (HDL-cholesterol).

Rối loạn này có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như xơ vữa động mạch, nhồi máu cơ tim hoặc tắc động mạch chi dưới nếu không được kiểm soát kịp thời. Nghiên cứu cho thấy, có đến 60-70% người béo phì bị rối loạn mỡ máu.

Giảm cân là yếu tố quan trọng để giúp giảm rối loạn mỡ máu. Theo nghiên cứu, dù chỉ giảm ít hơn 5% cân nặng, cũng có thể làm giảm mức độ máu nhiễm mỡ ở cả hai giới. Đặc biệt, mức độ giảm mỡ máu càng cao khi cân nặng càng giảm nhiều. Ở nam giới, khi giảm 5-10% cân nặng thì triglyceride giảm 59%, cholesterol toàn phần giảm 22,1%; nếu giảm trên 10% cân nặng, triglyceride giảm 79,5%, cholesterol toàn phần giảm 31,8%. Tỷ lệ này ở nữ giới là giảm triglyceride 16,4-30,7%, cholesterol toàn phần 14,7-26,6%.

Bác sĩ Trâm cho biết, mỗi người có hàm lượng mỡ máu trong cơ thể khác nhau. Do đó tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, bác sĩ lựa chọn điều trị cá thể hóa từng ca bệnh nhằm đánh giá nguy cơ rối loạn mỡ máu cũng như áp dụng các phương pháp phù hợp với từng người bệnh, tối ưu kết quả điều trị.

Để phòng ngừa rối loạn mỡ máu, mỗi người cần điều chỉnh chế độ ăn uống, tăng cường rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt; giảm đồ ăn chiên rán, đồ chế biến sẵn và các sản phẩm từ sữa có hàm lượng chất béo cao. Bên cạnh đó, việc tập thể dục thường xuyên, bỏ thuốc lá, hạn chế rượu bia cũng giúp duy trì cân nặng hợp lý. Người bệnh cần sử dụng thuốc theo chỉ định và tái khám định kỳ để điều chỉnh phác đồ điều trị khi cần thiết.

*Tên người bệnh đã thay đổi