Hùng, 21 tuổi, chậm trễ đi khám do nghĩ đau bụng thông thường, chỉ uống thuốc tiêu chảy, được bác sĩ chẩn đoán nhiễm trùng huyết nặng, suy thận cấp.

Hiện Hùng là bệnh nhân nhỏ tuổi nhất trong số 26 ca ngộ độc thực phẩm sau khi ăn bánh mì (xảy ra ngày 5/11) đang được điều trị tích cực tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM.

Trước đó 2 ngày, sau khi ăn ổ bánh mì được mua tại cơ sở trên đường Nguyễn Thái Sơn (quận Gò Vấp cũ), Hùng có triệu chứng đau quặn bụng quanh rốn, kèm sốt, nôn ói nhiều lần, tiêu chảy trên 10 lần trong ngày. Tuy nhiên, anh nghĩ do đau bụng thông thường nên chỉ mua thuốc tiêu chảy uống. Tình trạng ngày một nặng hơn, đau quặn bụng dữ dội, kèm sốt cao trên 39 độ, nôn ói liên tục, người mệt lả, Hùng mới vào Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh cấp cứu.

Thạc sĩ bác sĩ Võ Đăng Toàn, khoa Nội tiêu hóa, Trung tâm Nội soi và Phẫu thuật Nội soi Tiêu hóa Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho biết thăm khám lâm sàng ghi nhận anh Hùng có tình trạng mất nước, môi khô, lưỡi dơ, mạch nhanh 120 lần/phút. Các chỉ số xét nghiệm cho thấy tình trạng nhiễm trùng ở mức độ nặng, bạch cầu 11.600/µL, trong đó bạch cầu đa nhân trung tính chiếm tới 89,8%, CRP (protein phản ứng C) rất cao 322,8mg/L, Lactate 3,36 mmol/L. Đồng thời, tình trạng tiêu chảy, nôn ói dữ dội làm cho bệnh nhân thiếu nước, cô đặc máu, Hct (tỷ lệ phần trăm thể tích hồng cầu) tăng cao 52,6%.

Bệnh nhân giảm thể tích tuần hoàn đến thận làm cho chức năng lọc máu ở cầu thận suy giảm, xét nghiệm Creatinin tăng cao đến 232 µmol/L, eGFR (độ lọc cầu thận ước tính) chỉ còn 33.2 ml/ph/1.73m2 – tức là chỉ còn 33-40% so với mức trung bình tối ưu

Bác sĩ Đăng Toàn cho biết, trường hợp này có những biến chứng nặng là do nhập viện trễ, người bệnh lại có cơ địa béo phì, khả năng kiểm soát nhiễm trùng kém hơn người bình thường, nên dễ dẫn đến nhiễm trùng huyết. Bệnh diễn tiến nặng sẽ gây suy đa cơ quan trong đó có suy thận, suy hô hấp, suy tuần hoàn, một số ít khác có thể dẫn đến sốc nhiễm trùng tử vong.

Thêm nữa, ngộ độc thực phẩm gây ra nôn ói và tiêu chảy dữ dội, dẫn đến rối loạn nước, điện giải và thăng bằng kiềm toan. Đồng thời, mất nước nhiều không bù kịp thời sẽ giảm lượng máu đến thận dẫn tới chức năng thận có thể bị suy giảm đáng kể. Tình trạng rối loạn điện giải nghiêm trọng kéo dài một vài giờ đến vài ngày nếu không điều chỉnh kịp thời khiến cho các cơ quan khác rối loạn nhiều hơn: loạn nhịp tim, phù não, hôn mê…

“Nếu không được điều trị có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng như nhiễm trùng huyết nặng, suy đa cơ quan, sốc nhiễm trùng, tử vong”, bác sĩ Toàn nói.

Bác sĩ nhận định đây là tình trạng nhiễm trùng huyết từ nhiễm trùng đường ruột có suy thận cấp nên đã điều trị kháng sinh mạnh phổ rộng ngay từ đầu, kết hợp với truyền dịch, bù nước điện giải tích cực theo đúng phác đồ. Chỉ sau 24 giờ điều trị tích cực, anh Hùng giảm đau bụng, giảm sốt, giảm tiêu lỏng, và bớt nôn ói; các chỉ số xét nghiệm máu cũng được cải thiện ngoạn mục, các chỉ số chỉ điểm nhiễm trùng máu giảm xuống đáng kể: bạch cầu còn 6.900/µL, Hct giảm còn 48%; Chức năng thận được cải thiện đáng kể Creatinin còn 139,9 µmol/L, eGFR cũng tăng lên được 61.49 ml/phút/1.73m2.

Anh Hùng cũng được cấy phân và máu xác định chủng vi khuẩn gây bệnh, kết hợp với phân lập tác nhân từ dịch nôn/phân để xác định nguyên nhân gây ngộ độc. Từ đó điều chỉnh kháng sinh theo kết quả nuôi cấy và kháng sinh đồ.

Ngộ độc thực phẩm ở mức độ nhẹ thường có thể tự khỏi sau vài ngày, tuy nhiên với những trường hợp bệnh diễn biến nặng cần được cấp cứu ngay lập tức hoặc nhập viện để tránh các biến chứng nghiêm trọng có thể đe dọa tính mạng.

Bác sĩ Toàn khuyến nghị, khi có các dấu hiệu như sốt cao liên tục (>38,5 độ), đau bụng quặn cơn dữ dội, nôn ói hay tiêu chảy nhiều lần, hoặc bất kỳ dấu hiệu nào bất thường đường tiêu hóa nên đi khám để được bác sĩ điều trị kịp thời.

Cần đến bệnh viện ngay khi thấy mắt trũng sâu, khô miệng, da khô, khát nước dữ dội, tiểu ít hoặc không đi tiểu, nước tiểu sẫm màu, mệt lả, mạch nhanh, thở nhanh, khó thở, tụt huyết áp, tay hoặc chân lạnh, những đối tượng có hệ miễn dịch yếu như trẻ em dưới 5 tuổi, người già, người có bệnh lý nền như đái tháo đường, béo phì…

Người bệnh cần lưu ý không tự ý dùng thuốc cầm tiêu chảy, thuốc chống nôn, hoặc kháng sinh khi chưa có chỉ định của bác sĩ. Trong khi chờ đợi hoặc trên đường đến bệnh viện, người bệnh cố gắng bù nước và điện giải cho người bệnh bằng dung dịch Oresol.

Tính đến trưa ngày 10/11, tổng số số người nhập viện do ăn bánh mì ngộ độc là 235 ca. Trong đó, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh tiếp nhận 26 ca, trong đó có 1 ca 80 tuổi trong tình trạng nặng phải điều trị phải điều trị tích cực ở khoa Hồi sức tích cực và Chống độc (ICU) nay đã ổn định và được chuyển về khoa Nội tiêu hóa để tiếp tục theo dõi điều trị; 19 ca điều trị ổn định và được xuất viện; hiện còn 7 ca đang điều trị.

(*) Tên người bệnh đã được thay đổi