Một lần phẫu thuật u tiểu não, hai lần phẫu thuật u tuyến thượng thận, lần này chị An phải nhập viện mổ cắt khối u ở thận nghi ngờ ung thư.

Một ngày sau ca phẫu thuật robot Da Vinci Xi cắt u thận tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM, chị An (33 tuổi, ngụ TP.HCM) hồi phục, đau ít, ăn được cháo và tập đi lại nhẹ nhàng trong phòng bệnh.

ThS.BS Nguyễn Tân Cương – Phó khoa Tiết niệu, Trung tâm Tiết niệu – Thận học – Nam khoa, khám cho chị An, thông báo người bệnh ổn định có thể xuất viện ngày hôm sau.  Ở khoa Tiết niệu, chị An là trường hợp khá đặc biệt do mắc hội chứng di truyền Von Hippel-Lindau (VHL), biểu hiện nhiều cơ quan, đã từng phẫu thuật u tiểu não 10 năm trước và u tuyến thượng thận hai bên khoảng 3 năm trước. Lần này chị phải nhập viện để phẫu thuật cắt khối u thận ở thận phải nghi ngờ ung thư.

Bác sĩ Cương cho biết, trước đó chị An từng được phẫu thuật cắt u tuyến thượng thận hai bên, kết quả xét nghiệm gen cho thấy chị mắc hội chứng Von Hippel-Lindau (VHL). Đây là một rối loạn di truyền hiếm gặp, gây ra sự hình thành các khối u và nang ở nhiều bộ phận khác nhau trong cơ thể, gồm não, tủy sống, mắt, thận và tụy. Hội chứng này cũng làm tăng nguy cơ mắc các loại ung thư như ung thư thận và u tuyến nội tiết tụy.

Tái khám theo dõi sau mổ u tuyến thượng thận, bác sĩ phát hiện chị An có tổn thương ở thận phải qua siêu âm, kích thước u 12×18 mm. 3 tháng sau u tăng thêm khoảng 5 mm. Người bệnh được chụp cắt lớp vi tính cắt lớp (CT Scan) vùng bụng, ghi nhận một khối u ở mặt trước thận phải nghi ngờ ung thư. Hình ảnh tương đối điển hình, u có đường kính khoảng 22 mm, tăng quang không đồng nhất, giới hạn rõ, gần rốn thận.

“Người bệnh cần nhanh chóng loại bỏ khối u nghi ung thư. Tuy nhiên trường hợp này u nằm ở vị trí khó tiếp cận, ở mặt trước và 1/3 giữa gần rốn thận, sát động mạch cực dưới của thận nên không thể thực hiện được bằng kỹ thuật đốt bằng sóng cao tần (RFA). Thay vào đó, cần can thiệp bằng phẫu thuật cắt bỏ khối u, bảo tồn thận”, bác sĩ Cương nói.

PGS.TS.BS Vũ Lê Chuyên – Giám đốc Trung tâm Tiết niệu – Thận học – Nam khoa, và ThS.BS Nguyễn Tân Cương, cùng êkip khoa Tiết niệu đã trực tiếp thực hiện ca mổ cắt u thận phải cho chị An. Do người bệnh có tiền sử phẫu thuật u tuyến thượng thận nên vùng xung quanh thận và dưới gan bị xơ dính nhiều gây khó khăn cho cuộc mổ. Với sự hỗ trợ của robot Da Vinci Xi, đã loại bỏ khối u chính xác, an toàn, không gây chảy máu. Sau mổ, bác sĩ khuyên chị cần lưu ý tái khám định kỳ theo lịch để kịp thời phát hiện các biến chứng, và phát hiện sớm nếu u tái phát.

Trên giường bệnh, chị An được chị gái chăm sóc ân cần, tinh thần tốt lên sau khi nghe bác sĩ thông báo đã loại bỏ hoàn toàn khối u. Chị kể, 11 năm trước, mẹ của chị phát hiện mắc u thận ở cả hai bên, trong gia đình có ông nội và ông ngoại cũng đều mắc ung thư, nhưng không ai làm xét nghiệm gen nên không biết nguyên nhân gây bệnh.

“Tôi chưa có ý định lập gia đình, sinh con vì không biết có di truyền cho con cái không”, chị An ngậm ngùi, nói mong muốn hiện nay là chăm sóc sức khỏe thật tốt, định kỳ theo dõi sức khỏe 3-6 tháng để kịp thời phát hiện các bất thường trong cơ thể.

Theo ước tính, hội chứng Von Hippel-Lindau ảnh hưởng đến khoảng 1 trên 36.000 người trên thế giới, bệnh có thể ảnh hưởng đến khoảng 10 hệ cơ quan khác nhau. Đột biến gen ức chế khối u VHL nằm trên nhiễm sắc thể số 3, là nguyên nhân gây bệnh.

Hiện chưa có cách chữa khỏi hội chứng Von Hippel-Lindau, việc điều trị chủ yếu tập trung vào theo dõi và phát hiện sớm các khối u hoặc nang để có biện pháp điều trị hiệu quả như phẫu thuật, xạ trị, hóa trị, hoặc điều trị bằng laser và liệu pháp lạnh (cryotherapy) cho các tổn thương cụ thể. U nguyên bào mạch máu hệ thần kinh trung ương có thể được cắt bỏ bằng phẫu thuật. U mạch võng mạc cùng được điều trị để tránh mất thị lực.

Cắt bỏ u thận là lựa chọn điều trị tốt nhất cho ung thư thận giai đoạn sớm, một số các u thận nhỏ cũng có thể được điều trị bằng phương pháp đông lạnh và đốt bằng sóng cao tần. Cắt bỏ một phần tuyến thượng thận hoặc toàn bộ khi phát hiện u tuyến thượng thận lớn hoặc có rối loạn chức năng nội tiết. Phẫu thuật cắt bỏ khối u thần kinh nội tiết tụy nên được cân nhắc nếu có nguy cơ di căn cao.

Theo bác sĩ Cương, người bệnh cần được kiểm tra định kỳ nếu mắc hội chứng Von Hippel-Lindau vì nguy cơ xuất hiện u hoặc nang ở các cơ quan trong cơ thể tăng gấp hàng chục lần. “Phát hiện sớm bệnh là “chìa khóa” để điều trị kịp thời và hiệu quả, tránh được các biến chứng nghiêm trọng ảnh hưởng đến sức khỏe”, bác sĩ Cương nói.