Long, 16 tuổi, té ngã xe, bụng đau dữ dội, co cứng, chẩn đoán thủng ruột non, tụ nhiều dịch và máu, đối diện biến chứng nguy hiểm, được mổ cấp cứu khẩn.

Long bị tai nạn giao thông vào đêm muộn, bụng va đập vào tay lái xe máy, không xây xát, ban đầu chỉ đau bụng nhẹ. Khoảng hai tiếng sau, Long xuất hiện triệu chứng đau bụng dữ dội nên được đưa vào bệnh viện gần nhà kiểm tra, bác sĩ nghi có tổn thương các tạng trong bụng nên gia đình chuyển đến Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM.

Thạc sĩ, bác sĩ Võ Nhật Trường, Trung tâm Nội soi và Phẫu thuật Nội soi Tiêu hóa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho biết Long được chỉ định chụp CT 1975 lát cắt để cho kết quả nhanh chóng, ghi nhận ổ bụng chứa rất nhiều dịch và khí tự do. Dịch có độ đậm cao, nghi ngờ dịch máu, đoạn ruột non hiển thị trên hình ảnh đứt quãng liên tục, nghi vỡ ruột, viêm phúc mạc toàn thể. Thành ruột ở vị trí này cũng phù nề, kèm tụ máu thành bụng. Bác sĩ Trường chỉ định mổ cấp cứu ngay lập tức bằng phương pháp mổ hở thám sát, nhằm loại bỏ triệt để tổn thương, nguồn gây nhiễm trùng và làm sạch ổ bụng, tránh nguy cơ cao nhiễm trùng huyết, sốc nhiễm khuẩn, suy đa cơ quan.

Ngay khi mở ổ bụng, bác sĩ đã thấy có nhiều máu và dịch tiêu hóa trào ra. Bác sĩ tiến hành rửa bụng, quan sát thấy 1 đoạn ruột non có lỗ thủng kích thước gần 2 cm, đang chảy dịch tiêu hóa, mạc treo ruột non bầm dập. Bác sĩ kiểm tra tất cả các cơ quan xung quanh không thấy tổn thương. Tiến hành cắt bỏ đoạn ruột non quanh lỗ thủng và nối 2 đầu ruột bằng máy khâu nối ruột. Rửa sạch dịch bụng bằng nước ấm vô trùng nhiều lần. Cuối cùng, đặt 2 dẫn lưu để theo dõi sau phẫu thuật và đóng ổ bụng.

“Đây là ca mổ đòi hỏi bác sĩ phải xử lý rất nhanh, chậm chừng nào sẽ gây nguy hiểm cho người bệnh chừng đó”, bác sĩ Trường nói, thêm rằng phúc mạc là lớp màng mỏng bao phủ và lót phần lớn các cấu trúc trong khoang bụng và khung chậu. Dịch tiêu hóa từ đoạn ruột vỡ nhanh chóng lan tràn khắp khoang phúc mạc, gây nên tình trạng viêm phúc mạc toàn thể. Nếu không phẫu thuật kịp thời, loại bỏ nguồn nhiễm trùng và rửa sạch ổ bụng, người bệnh có thể rơi vào tình trạng nhiễm trùng huyết, sốc nhiễm khuẩn, suy đa cơ quan, suy thận cấp, suy hô hấp cấp, và rối loạn chức năng thần kinh…

Sau phẫu thuật, Long tiếp tục điều trị tích cực bằng kháng sinh phổ rộng và dưới sự theo dõi sát sao của bác sĩ. Sức khỏe dần hồi phục, vết mổ khô ráo, rút 2 ống dẫn lưu, dự kiến xuất viện sau đó vài ngày.

Bác sĩ Trường cho biết thêm, ruột non được treo vào thành bụng bởi mạc treo và nằm lơ lửng trong ổ bụng. Khi có một lực tác động mạnh từ bên ngoài, ruột non có thể bị ép mạnh vào cột sống hoặc xương chậu ở phía sau, tạo áp lực ép cực lớn lên thành ruột non, gây rách hoặc thủng. Do tổn thương nằm bên trong ổ bụng nên người bệnh thường không khám sớm, cho đến khi xuất hiện các cơn đau dữ dội.

Bác sĩ khuyên, nếu xảy ra va đập mạnh vào bụng, người bệnh cần được kiểm tra ngay. Đặc biệt, cần nhập viện ngay khi thấy các dấu hiệu như cơn đau bụng dữ dội và tăng dần, bụng cứng, buồn nôn và nôn, sốt, chướng bụng, hoặc đau vai (do kích thích cơ hoành)… Qua thăm khám lâm sàng kết hợp với các phương tiện cận lâm sàng như siêu âm, chụp X-quang bụng đứng, chụp cắt lớp vi tính… bác sĩ chẩn đoán và có hướng xử lý kịp thời, ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm.

(*) Tên bệnh nhân đã được thay đổi