Chị Hải, 43 tuổi, sốt 38-39°C, rét run, đau đầu, đau khớp gối suốt 2 tuần, được điều trị tích cực trong 11 ngày mới qua cơn nguy kịch do sốc nhiễm khuẩn và nhiễm trùng huyết nặng.

BS.CKI Lý Gia Cường, khoa Cấp cứu, Bệnh viện Đa Khoa Tâm Anh TP.HCM (cơ sở P.Tân Sơn Hòa – Q.Tân Bình cũ) cho biết, khi nhập viện người bệnh tỉnh táo, tiếp xúc được chỉ sốt và đau đầu, song các xét nghiệm máu cho thấy tình trạng viêm toàn thân nặng với bạch cầu, CRP (nồng độ protein trong máu) và procalcitonin (PCT – tiền chất có trong máu) đều tăng cao. Trước đó, chị được điều trị kháng sinh tại bệnh viện tỉnh, nhưng không đáp ứng. Kết quả MRI trước đó cũng ghi nhận chị có khối u màng não vùng đỉnh chẩm phải, tuy nhiên đây không phải nguyên nhân gây sốt kéo dài.

Sau nhập viện, người bệnh có dấu hiệu rối loạn huyết động như mạch nhanh, hạ huyết áp, men gan tăng nhanh và rối loạn đông máu, được xác định là tình trạng nhiễm trùng huyết nặng, nguy cơ tiến triển thành sốc nhiễm khuẩn.

Theo đó, các chỉ số xét nghiệm biến động mạnh với bạch cầu tăng trên 17.000/µL (cao gần gấp đôi giới hạn bình thường), ferritin có lúc lên đến hơn 37.000 ng/mL (bình thường khoảng 13 – 150 ng/mL đối với nữ giới trưởng thành), men gan AST và ALT tăng hàng trăm đơn vị, D-dimer cao (dấu hiệu của rối loạn đông máu toàn thân), trong khi kết quả cấy máu nhiều lần đều âm tính – tức không phát hiện ra vi khuẩn trong mẫu máu của chị Hải dù mọi chỉ số xét nghiệm đều cho thấy tình trạng nhiễm trùng huyết nặng.

“Đây là một tình trạng bệnh khá phức tạp, khi bệnh nhân biểu hiện nhiễm khuẩn rõ nhưng không tìm được ổ nhiễm hay vi khuẩn gây bệnh cụ thể”, BS.CKI Đinh Tuấn Vinh, khoa Hồi sức tích cực và Chống độc (ICU) cho biết.

Chị Hải được điều trị tích cực tại khoa ICU. Bác sĩ truyền dịch, đặt máy thở, đặt catheter tĩnh mạch trung tâm để theo dõi và duy trì huyết áp bằng thuốc vận mạch.

Kháng sinh phổ rộng được sử dụng ngay từ đầu. Đồng thời, người bệnh được theo dõi sát chức năng gan, thận và các thông số đông máu trong suốt quá trình điều trị.

Do xuất hiện rối loạn đông máu nặng và nghi ngờ hội chứng đông máu rải rác nội mạch (DIC), chị Hải được chỉ định thay huyết tương và lọc máu liên tục (CRRT/CVVHDF). Đây là phương pháp thường áp dụng trong trường hợp nhiễm trùng huyết nặng, giúp loại bỏ độc tố, điều hòa phản ứng viêm và cải thiện rối loạn đông máu.

Quá trình điều trị được tiến hành liên tục nhiều ngày, kết hợp truyền huyết tương tươi đông lạnh, điều chỉnh liều chống đông máu và theo dõi sát các chỉ số đông máu, điện giải, chức năng gan thận.

Nhờ can thiệp kịp thời và điều trị phối hợp đa chuyên khoa, tình trạng của chị Hải dần ổn định. Sau khoảng 1 tuần, chỉ số viêm giảm rõ, men gan hạ dần, sinh hiệu trở về mức bình thường, người bệnh hết sốt, tỉnh táo, không cần thở oxy và có thể ăn uống trở lại. Ekip điều trị tiếp tục theo dõi thêm 4 ngày nữa, giảm dần thuốc hỗ trợ, rút catheter trung tâm và đánh giá toàn trạng cho người bệnh trước khi xuất viện.

Sau 11 ngày điều trị, chị Hải được ra viện trong tình trạng ổn định. Bác sĩ kê toa điều trị duy trì tại nhà và hẹn tái khám sau một tuần để kiểm tra lại chức năng gan và đánh giá hình ảnh học.

Theo bác sĩ Vinh, đây là một ca điển hình của nhiễm trùng huyết nặng không xác định được nguyên nhân, có thể dẫn đến tử vong nếu không được nhận diện và xử trí kịp thời.

Nhiễm trùng huyết là tình trạng cơ thể phản ứng quá mức với nhiễm trùng, gây rối loạn chức năng các cơ quan và đe dọa tính mạng. Khi phản ứng viêm trở nên mất kiểm soát, các mạch máu giãn rộng, huyết áp tụt, dòng máu nuôi cơ quan suy giảm. Lúc đó bệnh tiến triển thành sốc nhiễm khuẩn, giai đoạn nặng nhất của nhiễm trùng huyết. Người bệnh có thể hạ huyết áp kéo dài, lạnh tay chân, tiểu ít, thậm chí suy đa tạng nếu không được hồi sức và điều trị kịp thời.

Bác sĩ Vinh nhấn mạnh những trường hợp sốt cao kéo dài trên 3 ngày, kèm mệt lả, hạ huyết áp hoặc rối loạn ý thức cần đưa đến bệnh viện ngay để được đánh giá sớm theo phác đồ sepsis (nhiễm trùng huyết). Ngoài ra, khai thác kỹ tiền sử dị ứng thuốc là điều bắt buộc trước khi dùng kháng sinh, đặc biệt với những người bệnh từng có tiền căn dị ứng thuốc.

*Tên người bệnh đã được thay đổi