Vaccine Shingrix giúp phòng bệnh zona thần kinh và các biến chứng nguy hiểm do bệnh gây ra như đau nhức, bỏng rát thần kinh dai dẳng, dữ dội; mù lòa, liệt mặt, viêm phổi, viêm gan, viêm não, viêm màng não, đột quỵ… Hiện nay, zona thần kinh chưa có phương pháp điều trị đặc hiệu. Do đó, để phòng bệnh một cách tối ưu, chuyên gia khuyến cáo người dân cần chủ động tiêm vắc xin thủy đậu và vắc xin zona thần kinh đầy đủ, đúng lịch.
Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi BS Trần Huỳnh Tấn – Quản lý Y khoa vùng 1 Hồ Chí Minh, Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC
Vaccine Shingrix là chế phẩm sinh học đặc biệt được sử dụng để kích thích cơ thể sản sinh kháng thể đặc hiệu, chủ động chống lại sự tái hoạt của virus Varicella Zoster, từ đó giúp phòng bệnh zona thần kinh (Herpes Zoster) hay còn gọi là giời leo và các biến chứng do bệnh gây ra như đau dây thần kinh sau khi mắc zona (PHN), mù lòa, liệt mặt, viêm phổi, viêm gan, viêm não, viêm màng não, đột quỵ…
Vaccine Shingrix là loại vắc xin bất hoạt, tái tổ hợp, được bổ trợ bởi AS01B (chất bổ trợ đặc biệt giúp tăng đáp ứng miễn dịch gấp hơn 3 lần so với chỉ có kháng nguyên đơn thuần), được chứng minh an toàn và mang lại hiệu quả phòng bệnh cao, đặc biệt hiệu quả đối với nhóm người lớn tuổi và người suy giảm miễn dịch. Vaccine được chỉ định tiêm ngừa cho người lớn từ 50 tuổi trở lên và người từ 18 tuổi trở lên có nguy cơ cao mắc bệnh zona thần kinh như người bị suy giảm miễn dịch.
Đến nay, loại vắc xin này đã được phê duyệt và đưa vào sử dụng tại hơn 50 quốc gia, trong đó nhiều quốc gia đã đặt hàng số lượng lớn để đưa vào chương trình tiêm chủng quốc gia cho toàn dân như vương quốc Anh, Úc, Hy Lạp, Canada, Đức, Ý, New Zealand… Riêng tại Việt Nam, chiều 15/5/2024, Cục quản lý Dược (Bộ Y tế) đã chính thức cấp phép sử dụng tại Việt Nam vacxin Shingrix cùng 2 loại vắc xin khác là vắc xin phòng sốt xuất huyết và vắc xin phế cầu 23.
Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC là đơn vị đầu tiên triển khai tiêm chủng vaccine Shingrix tại hàng trăm trung tâm tiêm chủng hiện đại trên cả nước.
Vaccine Shingrix được nghiên cứu, phát triển và sản xuất bởi tập đoàn hàng đầu thế giới về dược phẩm và chế phẩm sinh học GSK (Bỉ). GSK (Tên đầy đủ là: Glaxosmithkline) có lịch sử hơn 140 năm (tính đến tháng 10/2024) nghiên cứu và phát triển vắc xin trên thế giới. Các giải pháp từ phòng ngừa đến điều trị với thuốc và đặc biệt là với vắc xin của GSK đã tác động tích cực lên sức khỏe của con người, cộng đồng khắp nơi trên thế giới.
Trong suốt gần ba thập kỷ (tính đến tháng 10/2024), văn phòng đại diện GSK tại Việt Nam đã góp phần phòng ngừa và điều trị cho người dân Việt Nam khỏi bệnh tật bằng vắc xin và thuốc phát minh. GSK đặt ra mục tiêu nâng cao chất lượng sức khỏe cho hơn 1/3 dân số Việt Nam đến năm 2025.
VNVC đang triển khai tiêm 9 loại vắc xin quan trọng của GSK là vắc xin 6 trong 1 Infanrix Hexa, vắc xin phế cầu 10 Synflorix, vắc xin tiêu chảy do rotavirus Rotarix, vắc xin sởi – quai bị – rubella Priorix, vắc xin thủy đậu Varilrix, vắc xin viêm gan A + B Twinrix, vắc xin bạch hầu – ho gà – uốn ván Boostrix, vắc xin não mô cầu B thế hệ mới Bexsero và vắc xin Shingrix phòng bệnh zona thần kinh.
Vaccine Shingrix sau khi tiêm vào cơ thể hoạt động bằng cách tăng cường đáp ứng miễn dịch, đặc biệt là miễn dịch tế bào (CMI) của cơ thể đối với VZV từ đó giúp ngăn chặn sự tái hoạt động của virus VZV (đã nằm sẵn trong cơ thể sau khi khỏi bệnh thủy đậu), từ đó giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh Zona và các biến chứng liên quan. (1)
Zona thần kinh là bệnh nhiễm trùng do virus Varicella Zoster gây ra, đây cũng là virus gây bệnh thủy đậu. Sau khi một người bị nhiễm thủy đậu, virus không bị hệ miễn dịch đào thải hoàn toàn khỏi cơ thể mà thay vào đó nằm im trong các dây thần kinh, đặc biệt là trong các hạch thần kinh cột sống và hạch thần kinh sọ. Sau nhiều năm, thường là khi hệ miễn dịch bị suy yếu, do tuổi tác, căng thẳng, hoặc các bệnh khác làm suy yếu khả năng miễn dịch, virus có thể tái hoạt động và gây ra bệnh zona.
Sau khi được tái hoạt động, virus di chuyển dọc theo các sợi thần kinh đến da, gây ra các triệu chứng tổn thương da đặc trưng của bệnh zona, thường là phát ban và mụn nước dọc theo đường dây thần kinh bị ảnh hưởng. Quá trình di chuyển và nhân lên của virus gây ra viêm các dây thần kinh, gây ra những triệu chứng đau nhức và bỏng rát đặc trưng của bệnh zona. Điều này thường được gọi là đau thần kinh sau zona nếu cơn đau kéo dài sau khi phát ban đã biến mất.
Vaccine Shingrix được chỉ định tiêm cho người lớn từ 50 tuổi trở lên và người lớn từ 18 tuổi trở lên có nguy cơ cao mắc Zona thần kinh (người suy giảm miễn dịch, ức chế miễn dịch hoặc có khả năng ức chế miễn dịch do mắc bệnh hoặc đang sử dụng liệu pháp điều trị…):
Chống chỉ định tiêm vắc xin Shingrix cho các đối tượng có tiền sử phản ứng dị ứng nghiêm trọng như sốc phản vệ với bất kỳ thành phần nào của vacxin Shingrix.
Vaccine Shingrix được Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA) Hoa Kỳ phê duyệt để phòng bệnh zona thần kinh và các biến chứng do bệnh gây ra như đau dây thần kinh sau khi mắc zona (PHN), mù lòa, liệt mặt, viêm phổi, viêm gan, viêm não, viêm màng não, đột quỵ…
Vắc xin có hiệu quả phòng ngừa zona thần kinh lên đến 97% ở người từ 50 tuổi trở lên và đến 87% trên người từ 18 tuổi bị suy giảm miễn dịch do bệnh lý đồng thời giảm biến chứng đau thần kinh sau zona và các biến chứng khác hơn 90%. Theo dữ liệu mới nhất từ thử nghiệm lâm sàng ZOSTER-049, vắc xin Shingrix vẫn duy trì hiệu lực cao trong việc ngăn ngừa bệnh Zona ở người trưởng thành từ 50 tuổi sau hơn 11 năm. (2)
Vaccine Shingrix được dùng tiêm bắp với 2 mũi tiêm (mỗi mũi 0,5 ml).
Hướng dẫn chuẩn bị vacxin Shingrix:
Vắc xin Shingrix phải được hoàn nguyên trước khi tiêm.
Vắc xin sau hoàn nguyên là một chất lỏng đục, từ không màu đến nâu nhạt.
Nên kiểm tra vắc xin sau hoàn nguyên bằng mắt thường xem có bất kỳ phân tử lạ và/hoặc biến đổi nào về cảm quan hay không. Nếu có, không được sử dụng vắc xin.
Nên sử dụng vắc xin ngay sau khi hoàn nguyên; nếu không thể sử dụng ngay, phải bảo quản vắc xin trong tủ lạnh (2°C − 8°C). Loại bỏ vắc xin nếu không sử dụng trong vòng 6 giờ.
Trước khi tiêm:
Bất kỳ sản phẩm không sử dụng hoặc chất thải nên được xử lý phù hợp với yêu cầu của địa phương.
Theo thông tin kê toa từ nhà sản xuất, vaccine Shingrix được chỉ định tiêm bắp, tốt nhất tại vùng cơ delta của cánh tay.
Chưa có đủ dữ liệu lâm sàng về các trường hợp phụ nữ mang thai bị phơi nhiễm với vaccine Shingrix. Các dữ liệu hiện tại trên động vật cho thấy việc tiêm vắc xin Shingrix không có bất kỳ tác hại trên chuột thí nghiệm.
Chưa có bằng chứng nào để đánh giá tác động của vaccine Shingrix đối với trẻ nhũ nhi bú sữa mẹ hoặc đối với việc sản xuất/bài tiết sữa của bà mẹ.
Không khuyến cáo tiêm vaccine Shingrix cho trẻ em bởi dữ liệu đánh giá về tính an toàn và hiệu quả ở những người dưới 18 tuổi chưa được thiết lập.
Một số trường hợp, ngất (bất tỉnh) có thể xảy ra sau khi tiêm hoặc thậm chí trước khi tiêm do phản ứng tâm lý đối với kim tiêm. Điều quan trọng là trung tâm tiêm chủng hoặc các cơ sở y tế, bệnh viện cần có các biện pháp xử lý tại chỗ nhanh chóng đối với những trường hợp này để đảm bảo an toàn cho đối tượng tiêm chủng.
Vắc xin Shingrix dành cho người từ 18 tuổi trở lên có nguy cơ cao mắc Zona thần kinh và người từ 50 tuổi trở lên với lịch tiêm cụ thể như sau:
Đối với người từ 18 tuổi trở lên có nguy cơ cao mắc Zona thần kinh (người bị suy giảm miễn dịch hoặc bị ức chế miễn dịch hoặc có khả năng bị ức chế miễn dịch do bệnh lý/liệu pháp điều trị …) có lịch tiêm 2 mũi như sau:
Đối với người từ 50 tuổi trở lên (hệ miễn dịch bình thường) có lịch tiêm 2 mũi như sau:
Để đảm bảo quá trình tiêm vaccine Shingrix diễn ra thuận lợi và giúp vắc xin phát huy hiệu quả bảo vệ tối ưu nhất, người đi tiêm vắc xin cần lưu ý một số vấn đề quan trọng trước, trong và sau tiêm chủng dưới đây
Người tiêm vắc xin cần chuẩn bị đầy đủ các loại giấy tờ cá nhân, sổ khám bệnh, sổ tiêm chủng, đơn thuốc đã và đang sử dụng để bác sĩ nắm được các thông tin quan trọng liên quan đến tình hình sức khỏe của đối tượng tiêm chủng. Cùng với kết quả khám sàng lọc tại chỗ, đây sẽ là những dữ liệu quan trọng để bác sĩ đánh giá người tiêm có đủ điều kiện sức khỏe để tiến hành tiêm vaccine Shingrix hay không.
Người tiêm cần hợp tác với điều dưỡng để cùng kiểm tra, đối chiếu chéo các thông tin quan trọng về thông tin của vaccine Shingrix: tên vắc xin, tác dụng, nước/hãng sản xuất, ngày sản xuất, hạn sử dụng, liều lượng, đường tiêm cũng như tính vẹn toàn của vắc xin như vỏ hộp và lọ, dung môi, màu sắc của vắc xin, xilanh… để đảm bảo vắc xin đạt chất lượng tốt nhất trước khi chấp thuận để bác sĩ tiêm vào cơ thể.
Người tiêm vaccine Shingrix cần ở lại cơ sở tiêm chủng tối thiểu 30 phút để theo dõi sức khỏe cũng như các phản ứng sau tiêm. Bởi đây là khoảng thời gian có thể xuất hiện các phản ứng sau tiêm nhẹ như đau, sưng, đỏ tại vết tiêm, đau nhức cơ, mệt mỏi, nhức đầu… nên cần được theo dõi để để kiểm soát tốt các phản ứng này. Nếu sức khỏe ổn định, người tiêm vắc xin sẽ được hướng dẫn cách theo dõi và chăm sóc sức khỏe tại nhà tối thiểu 48 giờ tiếp theo.
Nếu xuất hiện bất cứ triệu chứng bất thường như sốt trên 39°C, co giật, mệt lả, lừ đừ, lịm dần, không có phản ứng khi được gọi, tím tái, khó thở, thở nhanh… thì cần nhanh chóng đưa người tiêm đến cơ sở y tế hoặc bệnh viện gần nhất để được cấp cứu kịp thời.
Theo hướng dẫn của nhà sản xuất, vắc xin Shingrix có thể tiêm đồng thời với các vắc xin dành cho người lớn khác như vắc xin virus cúm mùa bất hoạt tứ giá (không có chất bổ trợ), vắc xin phế cầu polysaccharide 23 giá (PPSV23), vắc xin phế cầu cộng hợp (PCV), vắc xin uốn ván, bạch hầu và ho gà vô bào (Tdap)… Việc sử dụng đồng thời cho thấy không có mối quan ngại nào về tính an toàn và không có bằng chứng về sự tương tác đáp ứng miễn dịch với các kháng nguyên có trong vắc xin.
Nếu dùng vaccine Shingrix đồng thời với vắc xin đường tiêm khác, nên tiêm các vắc xin ở những vị trí khác nhau.
Ở những người từ 50 tuổi trở lên, sau tiêm vaccine Shingrix thường gặp các phản ứng phụ sau:
Vaccine Shingrix được bảo quản ở nhiệt độ từ 2 – 8°C. Sau khi pha (hoàn nguyên), sử dụng vắc xin ngay lập tức. Nếu không thể sử dụng ngay lập tức, sản phần đã hoàn nguyên cần bảo quản trong tủ bảo quản chuyên dụng từ 2 – 8°C và sử dụng trong vòng 6 giờ tại phòng tiêm. Loại bỏ vắc xin đã hoàn nguyên nếu không sử dụng trong vòng 6 giờ.
Vaccine Shingrix phòng bệnh zona thần kinh và các biến chứng do bệnh gây ra như đau dây thần kinh sau khi mắc zona (PHN), mù lòa, liệt mặt, viêm phổi, viêm gan, viêm não, viêm màng não, đột quỵ… hiện đang nằm trong danh sách các loại vắc xin “siêu hot” và khan hiếm trên thị trường quốc tế vì tính hiệu quả cao, an toàn nên được nhiều người quan tâm và săn đón, đặc biệt đây là một trong số vắc xin khan hiếm trên thế giới.
Hiện nay, giá vaccine Shingrix được niêm yết công khai trên bảng giá tiêm chủng VNVC là 3.890.000 đồng/ mũi. Giá vắc xin tại Hệ thống tiêm chủng VNVC được cấu thành bởi Giá vắc xin (được bảo quản, lưu trữ đạt chuẩn GSP theo tiêu chuẩn Quốc tế) và Phí dịch vụ tiêm chủng, bao gồm:
Đặc biệt, các trung tâm VNVC đều có không gian rộng rãi thoáng mát, đảm bảo quy trình một chiều theo quy định của Bộ Y Tế, các bác sĩ khám sàng lọc trước tiêm chủng, điều dưỡng tiêm chủng vắc xin đều có chứng chỉ an toàn tiêm chủng, được đào tạo bài bản và liên tục các kiến thức và kĩ năng tiêm chủng an toàn, tiêm nhẹ nhàng, êm ái.
Vắc xin tại VNVC được bảo quản, lưu trữ đạt chuẩn GSP theo tiêu chuẩn Quốc tế.
Tuy nhiên, mức giá này có thể thay đổi bởi nhiều yếu tố khách quan, Quý Khách hàng có thể gọi tới hotline 028 7102 6595 hoặc liên hệ trực tiếp Fanpage Trung tâm Tiêm chủng Trẻ em và Người lớn VNVC để được tư vấn chi tiết.
Hệ thống trung tâm tiêm chủng VNVC hiện là đơn vị tiêm chủng uy tín, an toàn, chất lượng hàng đầu Việt Nam với hàng trăm trung tâm cao cấp, hiện đại có mặt ở hơn 55 tỉnh thành trên toàn quốc.
Với uy tín và kinh nghiệm triển khai tiêm chủng nhiều năm, VNVC là đối tác chiến lược của nhiều hãng vắc xin lớn trên thế giới như Glaxosmithkline – Bỉ (GSK), Sanofi Pasteur (Pháp), Pfizer (Mỹ), Merck Sharp and Dohme (Mỹ), AstraZeneca (Anh), Abbott (Hà Lan), Takeda (Nhật Bản)… do đó VNVC luôn có đầu tiên và đầy đủ vaccine Shingrix và các loại vắc xin quan trọng khác cho trẻ em và người lớn, kể cả các loại thường xuyên khan hiếm.
VNVC tự hào là đơn vị tiêm chủng đầu tiên tại Việt Nam sở hữu kho lạnh đạt tiêu chuẩn GSP và hệ thống dây chuyền bảo quản lạnh (Cold chain) có khả năng lưu trữ và bảo quản đến hơn 400 triệu liều vắc xin ở cùng một thời điểm, đảm bảo nhiệt độ bảo quản từ 2-8 °C theo đúng quy định nghiêm ngặt của nhà sản xuất. Tại VNVC, 100% phòng tiêm sử dụng tủ bảo quản vắc xin chuyên dụng, ít nhất 2 nguồn điện dự phòng, hệ thống cảnh báo nhiệt độ bảo quản vắc xin an toàn 24/7 bằng công nghệ cao.
Hệ thống trung tâm tiêm chủng VNVC còn sở hữu đội ngũ bác sĩ, điều dưỡng, nhân viên y tế giỏi chuyên môn, giàu kinh nghiệm, thường xuyên được đào tạo kỹ năng chuyên môn, kỹ năng nghiệp vụ, thành thạo kỹ năng tiêm giảm đau, nhẹ nhàng cùng với sự chu đáo, thấu hiểu tâm lý trẻ nhỏ. 100% bác sĩ, điều dưỡng tại VNVC đều có chứng chỉ tiêm chủng an toàn.
Ngoài ra, VNVC cam kết bình ổn giá, không tăng giá kể cả khi thị trường khan hiếm nhiều loại vắc xin quan trọng. Mọi Khách hàng đến tiêm lẻ hay trọn gói đều được miễn phí 100% dịch vụ cao cấp: khám và tư vấn trước tiêm với bác sĩ, miễn phí wifi tốc độ cao, trạm sạc di động miễn phí, miễn phí hoặc hỗ trợ phí gửi xe, bỉm tã cao cấp, nước uống sạch… VNVC miễn phí nhiều quà tặng giá trị như thú nhồi bông, balo chống gù, vali, mũ bảo hiểm, túi bỉm sữa, túi giữ nhiệt, áo mưa…
Hệ thống trung tâm tiêm chủng VNVC làm việc từ 7h30 đến 17h từ thứ 2 đến Chủ nhật, xuyên trưa không nghỉ, kể cả các ngày lễ lớn trong năm phục vụ chu đáo và tận tình Khách hàng khi đến tiêm chủng.
Để được tư vấn, đặt lịch tiêm chủng vaccine Shingrix, đăng ký gói vắc xin hoặc tham gia các chương trình ưu đãi, Khách hàng có thể liên hệ trực tiếp với VNVC qua:
Quý Khách hàng có thể tải VNVC Mobile App dễ dàng bằng 2 link sau:
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Tiêm vaccine Shingrix là biện pháp chủ động, an toàn, hiệu quả nhất để giúp phòng zona thần kinh và các biến chứng như đau dây thần kinh sau zona. Do đó, cần bám sát và ghi nhớ lịch tiêm chủng theo khuyến cáo của Bộ Y tế đi tiêm vắc xin Shingrix đầy đủ, đúng lịch bảo vệ sức khỏe cho bản thân và nâng cao miễn dịch cộng đồng.
