Siêu âm mạch máu chi dưới là gì? Chỉ định, quy trình và chi phí

Siêu âm mạch máu chi dưới là phương pháp chẩn đoán hình ảnh có độ chính xác cao, giúp bác sĩ đánh giá các vấn đề liên quan đến mạch máu và an toàn cho người bệnh. Vậy siêu âm mạch máu chi dưới được chỉ định trong những trường hợp nào, quy trình thực hiện ra sao? Người bệnh cần tìm hiểu kỹ các thông tin cơ bản trước khi thực hiện kỹ thuật này.

Siêu âm mạch máu chi dưới là gì?

Siêu âm mạch máu chi dưới là một kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh không xâm lấn, sử dụng sóng âm tần số cao để tạo ra hình ảnh các mạch máu ở chân và bàn chân. Kỹ thuật này là sự kết hợp hai phương pháp siêu âm B mode và Doppler mode. Siêu âm B mode cho phép đánh giá hình thái giải phẫu và cấu trúc mạch máu, trong khi Doppler mode giúp khảo sát các thay đổi huyết động học.

Siêu âm Doppler mạch máu tạo ra hình ảnh động của hoạt động tĩnh mạch và động mạch trên màn hình. Quá trình này giúp bác sĩ quan sát kích thước, cấu trúc của các mạch máu, đồng thời phát hiện bất thường trong dòng chảy của máu.

Từ đó, giúp chẩn đoán nhiều tình trạng như huyết khối, xơ vữa động mạch, hẹp động mạch, huyết khối tĩnh mạch sâu hay nông, suy và giãn tĩnh mạch. Nhờ khả năng cung cấp thông tin chi tiết về tình trạng mạch máu, Siêu âm Doppler mạch máu này trở thành công cụ quan trọng giúp các bác sĩ lâm sàng xác định phương án điều trị phù hợp nhất cho từng bệnh nhân.

Siêu âm mạch máu chi dưới là phương pháp chẩn đoán cận lâm sàng an toàn, không đau và không sử dụng bức xạ ion hóa. Phương pháp này thường được thực hiện bởi các chuyên gia siêu âm hoặc bác sĩ chuyên khoa mạch máu có kinh nghiệm.

Vai trò của siêu âm mạch máu chi dưới

Siêu âm mạch máu chi dưới đóng vai trò quan trọng trong việc chẩn đoán và theo dõi các bệnh lý mạch máu. Phương pháp này giúp phát hiện sớm và chính xác các bệnh lý mạch máu như huyết khối tĩnh mạch sâu, hẹp động mạch ngoại biên và phình động mạch. Đặc biệt, siêu âm Doppler có độ nhạy 77%-82% và độ đặc hiệu 92%-98%. Từ đó, giúp xác định mức độ nghiêm trọng của tình trạng bệnh và đưa ra kế hoạch điều trị phù hợp.

Trong các thủ thuật can thiệp mạch máu, siêu âm đóng vai trò quan trọng trong việc định vị chính xác vị trí cần can thiệp. Đây cũng là công cụ giúp đánh giá hiệu quả của các phương pháp điều trị, cho phép điều chỉnh kịp thời. Đối với nhóm bệnh nhân có nguy cơ cao mắc bệnh mạch máu, siêu âm mạch máu là công cụ sàng lọc hiệu quả. (1)

>> Xem thêm: Siêu âm Doppler mạch máu chi dưới

Ưu điểm của phương pháp siêu âm mạch máu chi dưới

Siêu âm mạch máu chi dưới có nhiều ưu điểm nổi bật so với các phương pháp chẩn đoán hình ảnh khác:

• An toàn: Siêu âm mạch máu chi dưới không sử dụng bức xạ ion hóa, loại bỏ nguy cơ tác động có hại từ phóng xạ. Vì vậy, có thể sử dụng phương pháp này ở nhiều đối tượng bệnh nhân.
• Không xâm lấn: Kỹ thuật này không đòi hỏi bất kỳ can thiệp nào vào cơ thể bệnh nhân. Bệnh nhân không cần tiêm thuốc cản quang, giảm thiểu nguy cơ phản ứng dị ứng và các biến chứng khác.
• Tiện lợi: Siêu âm mạch máu chi dưới có thể được thực hiện nhanh chóng, ngay cả tại giường bệnh nếu cần thiết. Điều này đặc biệt hữu ích trong các tình huống cấp cứu hoặc với bệnh nhân hạn chế khả năng di chuyển.
• Cung cấp thông tin thời gian thực: Siêu âm cho phép đánh giá động học của dòng máu trong thời gian thực. Bác sĩ có thể quan sát trực tiếp sự lưu thông của máu và phát hiện ngay lập tức các bất thường.
• Có thể lặp lại nhiều lần: Siêu âm mạch máu chi dưới có thể được thực hiện lặp lại nhiều lần để theo dõi tiến triển bệnh và đánh giá hiệu quả điều trị một cách liên tục và dài hạn.
• Không gây đau: Quá trình siêu âm mạch máu chi dưới hoàn toàn không gây đau đớn, giúp bệnh nhân thoải mái và giảm lo lắng trong quá trình thăm khám, đồng thời tăng sự tuân thủ với các kế hoạch theo dõi và điều trị.
• Chi phí hợp lý: So với các phương pháp chụp mạch máu khác như chụp cắt lớp vi tính hay chụp mạch số hóa xóa nền, siêu âm có mức chi phí hợp lý hơn.

Chỉ định siêu âm mạch máu chi dưới

Siêu âm mạch máu chi dưới được chỉ định trong nhiều trường hợp:

• Đánh giá bệnh động mạch ngoại biên: Siêu âm cho phép khảo sát được mức độ xơ vữa, vôi hoá trong lòng mạch, đo lường mức độ hẹp động mạch và đánh giá lưu lượng máu đến chân. Nhờ đó mà bác sĩ có thể tìm được nguyên nhân gây các triệu chứng như đau cách hồi hoặc loét chân không lành.
• Nghi ngờ huyết khối tĩnh mạch sâu: Đối với những bệnh nhân có các triệu chứng như đau chân, sưng, nóng đỏ, sẽ được chỉ định siêu âm mạch máu chi dưới nhằm phát hiện sớm các cục máu đông trong tĩnh mạch sâu ở chân, giúp ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm như thuyên tắc phổi, huyết khối tĩnh mạch chậu đùi.
• Kiểm tra tình trạng giãn tĩnh mạch: Siêu âm mạch máu chi dưới giúp xác định được suy, giãn tĩnh mạch cũng như vị trí và mức độ của các tĩnh mạch giãn thông qua kích thước tĩnh mạch và dòng trào ngược. Kỹ thuật này được sử dụng cả trước và sau điều trị để đánh giá hiệu quả của các phương pháp can thiệp.
• Sàng lọc bệnh nhân có nguy cơ cao: Đối với những người có yếu tố nguy cơ cao như đái tháo đường, hút thuốc, béo phì, siêu âm mạch máu chi dưới giúp phát hiện sớm các thay đổi trong cấu trúc và chức năng mạch máu ở chi dưới, từ đó có biện pháp can thiệp sớm, ngăn ngừa biến chứng.
• Đánh giá tuần hoàn bàn chân ở bệnh nhân đái tháo đường: Siêu âm giúp kiểm tra lưu lượng máu đến bàn chân, phát hiện sớm các vấn đề về tuần hoàn. Đây là một phần quan trọng trong việc phòng ngừa và quản lý các biến chứng bàn chân do đái tháo đường.

Cần chuẩn bị gì trước khi siêu âm mạch máu chi dưới?

Trước khi siêu âm mạch máu chi dưới, người bệnh không cần phải chuẩn bị quá nhiều. Tuy nhiên, có một số điều cần lưu ý để đảm bảo quá trình siêu âm được diễn ra thuận lợi, nhanh chóng và có kết quả chính xác:

• Mặc quần áo rộng rãi, thoải mái để thuận tiện cho việc di chuyển và siêu âm.
• Không bôi kem dưỡng da ơ vùng chi dưới vì kem dưỡng có thể ảnh hưởng đến chất lượng hình ảnh siêu âm. Người bệnh nên giữ da sạch và khô để đảm bảo kết quả chính xác nhất.
• Báo với bác sĩ về tiền sử bệnh và các loại thuốc đang sử dụng để giúp bác sĩ hiểu rõ tình trạng sức khỏe tổng quát của người bệnh và tránh trường hợp một số loại thuốc có thể ảnh hưởng đến kết quả siêu âm.
• Trước khi siêu âm mạch máu chi dưới, người bệnh không cần phải nhịn ăn. Tuy nhiên, nếu người bệnh cần thực hiện các xét nghiệm khác trong ngày hôm đó, bác sĩ sẽ có hướng dẫn cụ thể về việc nhịn ăn hoặc uống nếu cần thiết.
• Người bệnh nên đến đúng giờ hẹn để có đủ thời gian làm thủ tục và thư giãn trước khi siêu âm.
• Mang theo kết quả siêu âm trước đó để cung cấp thêm thông tin cho bác sĩ, giúp bác sĩ so sánh với kết quả trước đó nhằm đánh giá sự tiến triển của tình trạng mạch máu.

Quy trình siêu âm mạch máu chi dưới tại BVĐK Tâm Anh

Tại Trung tâm Tim mạch, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, người bệnh đến thăm khám và điều trị các bệnh lý về tim mạch, mạch máu và lồng ngực sẽ được tư vấn, hỗ trợ tốt nhất với quy trình thăm khám chuyên nghiệp, nhanh chóng. Quy trình siêu âm mạch máu chi dưới tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh được thực hiện như sau:

• Bước 1: Người bệnh đặt hẹn với tổng đài và chọn ngày giờ khám phù hợp.
• Bước 2: Đến Trung tâm Tim mạch – Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh và lấy số thứ tự tại quầy lễ tân.
• Bước 3: Khi đến lượt thăm khám, thông tin họ tên, số phòng khám sẽ được hiển thị trên màn hình tivi chiếu, được gắn ở dãy ghế ngồi chờ để người bệnh có thể tiện theo dõi. Hoặc nhân viên chăm sóc khách hàng sẽ hỗ trợ gọi tên người bệnh khi đến lượt thăm khám.
• Bước 4: Bác sĩ xem xét sổ khám bệnh, hồ sơ bệnh án và có chỉ định siêu âm mạch máu chi dưới.
• Bước 5: Hướng dẫn bệnh nhân nằm thoải mái và bắt đầu bôi gel để tiến hành siêu âm mạch máu chi dưới.
• Bước 6: Sau khi siêu âm xong có kết quả, bác sĩ sẽ giải thích rõ tình trạng sức khỏe của người bệnh, có chỉ định làm các chẩn đoán cận lâm sàng khác nếu cần và đưa ra hướng điều trị thích hợp cho từng trường hợp.

Kết quả siêu âm mạch máu chi dưới dùng để đánh giá gì?

Kết quả siêu âm mạch máu chi dưới cung cấp nhiều thông tin quan trọng:

• Đánh giá cấu trúc thành mạch, giúp phát hiện xơ vữa, huyết khối, phình mạch.
• Xác định mức độ hẹp hoặc tắc nghẽn mạch máu.
• Đo tốc độ và hướng lưu thông của dòng máu.
• Phát hiện các bất thường về hình dạng và kích thước mạch máu.
• Đánh giá tính đàn hồi của thành mạch.
• Xác định vị trí và mức độ của các tổn thương mạch máu.
• Kết quả siêu âm giúp bác sĩ đưa ra chẩn đoán chính xác và lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp cho từng bệnh nhân. Trong một số trường hợp, kết quả siêu âm có thể cần được kết hợp với các phương pháp chẩn đoán cận lâm sàng khác để có đánh giá toàn diện nhất.

Câu hỏi thường gặp

1. Siêu âm mạch máu chi dưới có lâu không?

Thông thường, siêu âm mạch máu chi dưới kéo dài từ 15-20 phút, tùy thuộc vào phạm vi khám và tình trạng bệnh lý của bệnh nhân. Trong 1 số tình trạng bệnh lý khó, quá trình thực hiện có thể kéo dài đến 30-60 phút.

2. Siêu âm mạch máu chi dưới bao nhiêu tiến?

Chi phí của kỹ thuật siêu âm mạch máu sẽ có sự khác nhau tùy thuộc nhiều yếu tố, bao gồm: cơ sở thăm khám, chất lượng dịch vụ, thiết bị sử dụng và loại siêu âm được chỉ định. Để đảm bảo kết quả chính xác, góp phần tối ưu hóa quá trình chẩn đoán và điều trị, bệnh nhân nên cân nhắc lựa chọn những cơ sở y tế có uy tín, được trang bị máy móc tiên tiến và đội ngũ kỹ thuật viên giàu kinh nghiệm.

3. Siêu âm mạch máu chi dưới ở đâu uy tín?

Khoa Ngoại Lồng ngực – Mạch máu, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM là địa chỉ y tế uy tín, đáng tin cậy để người bệnh có thể chọn lựa thăm khám và thực hiện các chỉ định cận lâm sàng, trong đó có siêu âm mạch máu chi dưới. Khoa sở hữu hệ thống trang thiết bị máy móc hiện đại bậc nhất cùng với đội ngũ y bác sĩ đầu ngành dày dặn kinh nghiệm. Để đặt lịch thăm khám và thực hiện siêu âm mạch máu chi dưới tại Khoa Ngoại Lồng ngực – Mạch máu, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM, Quý khách vui lòng liên hệ:

Hy vọng với những thông tin trên đây có thể giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về siêu âm mạch máu chi dưới. Từ đó, có thể chọn được cho mình bệnh viện phù hợp để thăm khám và thực hiện siêu âm mạch máu theo chỉ định của bác sĩ một cách hiệu quả nhất.