Tai biến và đột quỵ khác nhau như thế nào? Có phải 1 bệnh không?

Nhiều người thắc mắc tai biến và đột quỵ là hai bệnh lý khác nhau hay giống nhau. Vậy tai biến và đột quỵ khác nhau như thế nào không? Dấu hiệu cảnh báo của bệnh là gì?

Tai biến và đột quỵ khác nhau như thế nào?

Đột quỵ và tai biến có khác nhau không? Đột quỵ và tai biến thực chất là hai cách gọi khác nhau của cùng một bệnh lý, theo đó tên bệnh thường gọi hơn là đột quỵ. Đột quỵ (stroke) xảy ra khi dòng máu lên não bị gián đoạn hoặc suy giảm đột ngột, khiến não thiếu oxy và dưỡng chất. Nếu không được cấp cứu kịp thời, các tế bào não có thể chết trong vài phút, dẫn đến tổn thương não vĩnh viễn hoặc thậm chí tử vong.

Vậy tai biến và đột quỵ khác nhau thế nào không? Như đã nói, về bản chất, hai thuật ngữ này chỉ khác nhau về cách gọi hay cách diễn đạt. Đây là bệnh nguy hiểm. Khi mạch máu não bị tổn thương, tế bào não thiếu oxy và dinh dưỡng, dẫn đến chết tế bào, gây rối loạn vận động, ngôn ngữ và nhận thức. (1)

Nguyên nhân khiến nhiều người nhầm bệnh đột quỵ và tai biến mạch máu não khác nhau

Sự nhầm lẫn giữa đột quỵ và tai biến mạch máu não chủ yếu do sự khác biệt trong cách sử dụng thuật ngữ giữa y học và đời sống hằng ngày. Trong y khoa, đột quỵ là thuật ngữ chính thức còn tai biến mạch máu não là cách gọi thông thường của nhiều người dân, nhưng thực chất chúng là một bệnh giống nhau.

Nhiều người hiểu lầm đột quỵ và tai biến khác nhau, hoặc cho rằng đột quỵ là bệnh tim mạch chứ không liên quan đến não. Đột quỵ không chỉ xảy ra ở người cao tuổi mà ngay cả người trẻ cũng có nguy cơ mắc bệnh. (2)

Các yếu tố nguy cơ gây đột quỵ

Đột quỵ là tình trạng nghiêm trọng, xảy ra khi dòng máu lên não bị gián đoạn, gây tổn thương tế bào thần kinh, cần được cấp cứu càng sớm càng tốt. Một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ, bao gồm: (3)

1. Tăng huyết áp

Đây là nguyên nhân hàng đầu gây đột quỵ. Huyết áp cao kéo dài có thể làm tổn thương thành mạch, tạo điều kiện cho cục máu đông hình thành hoặc làm vỡ mạch máu, dẫn đến đột quỵ do thiếu máu cục bộ hoặc xuất huyết não.

2. Bệnh tim mạch

Các bệnh như mạch vành, nhồi máu cơ tim, rung nhĩ hay suy tim có thể gây hình thành huyết khối. Nếu cục máu đông di chuyển đến não, nó có thể làm tắc nghẽn động mạch và gây đột quỵ.

3. Đái tháo đường

Lượng đường trong máu cao kéo dài có thể làm tổn thương mạch máu, gây xơ vữa động mạch và làm tăng nguy cơ hình thành cục máu đông, dẫn đến đột quỵ.

4. Hút thuốc lá

Các chất độc trong khói thuốc làm tổn thương thành mạch máu, thúc đẩy quá trình xơ vữa động mạch và hình thành cục máu đông, từ đó làm tăng nguy cơ đột quỵ.

5. Béo phì và lối sống ít vận động

Thừa cân có thể dẫn đến tăng huyết áp, rối loạn mỡ máu và đái tháo đường, những yếu tố nguy cơ chính của đột quỵ. Ngoài ra, ít vận động làm suy giảm chức năng tim mạch và quá trình chuyển hóa, khiến nguy cơ đột quỵ càng cao.

Dấu hiệu nhận biết đột quỵ (tai biến mạch máu não)

Các dấu hiệu tai biến và đột quỵ bao gồm:

• Yếu hoặc tê liệt một bên cơ thể: Thường xảy ra ở mặt, tay hoặc chân, đặc biệt là chỉ ở một bên.
• Khó nói, khó hiểu: Người bệnh có thể nói lắp, không diễn đạt được hoặc không hiểu lời người khác.
• Giảm hoặc mất thị lực: Có thể xảy ra ở một hoặc cả hai mắt.
• Chóng mặt, mất thăng bằng: Cảm giác choáng váng, đi đứng không vững hoặc không kiểm soát được cử động.
• Đau đầu dữ dội: Xuất hiện đột ngột, cơn đau mạnh và không rõ nguyên nhân.
• Nấc cụt, khó thở: Một số trường hợp có thể kèm theo triệu chứng này.

Nếu bản thân hoặc người xung quanh có bất kỳ dấu hiệu nào như trên, cần gọi cấp cứu ngay lập tức để được hỗ trợ kịp thời.

Biện pháp phòng ngừa nguy cơ tai biến (đột quỵ)

Để giảm nguy cơ mắc bệnh tai biến và đột quỵ, mỗi người có thể thực hiện một số biện pháp sau: (4)

• Kiểm soát huyết áp: Thường xuyên đo, kiểm tra huyết áp và duy trì ở mức ổn định để bảo vệ sức khỏe tim mạch.
• Quản lý bệnh tiểu đường: Kiểm soát lượng đường trong máu bằng cách áp dụng chế độ ăn uống khoa học và sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ.
• Bỏ thuốc lá: Hạn chế hoặc ngừng hút thuốc để giảm nguy cơ xơ vữa động mạch, cải thiện tuần hoàn máu.
• Duy trì cân nặng hợp lý: Tập thể dục thường xuyên để tăng cường trao đổi chất và giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch.
• Ăn uống lành mạnh: Bổ sung nhiều rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt và hạn chế muối, chất béo bão hòa.
• Hạn chế rượu bia: Uống có chừng mực hoặc tốt nhất là không uống để tránh ảnh hưởng xấu đến tim mạch.
• Kiểm soát cholesterol: Giữ mức cholesterol ổn định để ngăn ngừa sự tích tụ mảng bám trong động mạch.
• Điều trị bệnh lý liên quan: Kiểm soát tốt các bệnh như cao huyết áp, tim mạch để giảm nguy cơ biến chứng.
• Khám sức khỏe định kỳ: Đến bệnh viện tầm soát sớm các yếu tố nguy cơ giúp phát hiện và phòng ngừa bệnh kịp thời.
• Giữ tinh thần lạc quan: Hạn chế căng thẳng, duy trì tâm trạng vui vẻ để bảo vệ sức khỏe tim mạch.

Quý khách vui lòng liên hệ Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh qua thông tin dưới đây để được tư vấn và đặt lịch khám các bệnh lý liên quan đến thần kinh:

Tai biến và đột quỵ là tình trạng nguy hiểm, có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe nếu không được cấp cứu kịp thời. Hiểu rõ đột quỵ và tai biến sẽ giúp mỗi người nhận biết sớm các dấu hiệu, có biện pháp phòng ngừa hiệu quả. Duy trì lối sống khoa học, kiểm soát huyết áp, áp dụng chế độ ăn uống cân bằng và tập thể dục thường xuyên là những cách quan trọng để giảm nguy cơ mắc bệnh.