Suy giảm lượng tiểu cầu là tình trạng có thể xảy ra do bệnh sốt xuất huyết. Vậy, sốt xuất huyết ăn gì để tăng tiểu cầu? Người bệnh sốt xuất huyết bị giảm tiểu cầu nên ăn gì để góp phần hồi phục nhanh, tránh ảnh hưởng đến sức khỏe?
Trước khi làm rõ thắc mắc sốt xuất huyết ăn gì để tăng tiểu cầu, người bệnh cần tìm hiểu ảnh hưởng của bệnh lý này đối với sức khỏe. Tiểu cầu là tế bào máu quan trọng được sản sinh bởi tủy xương, đảm nhiệm vai trò đông máu giúp kiểm soát quá trình xuất huyết. Đồng thời, tiểu cầu còn đóng vai trò như tuyến phòng thủ giúp chống lại tình trạng nhiễm trùng xảy ra do các tác nhân gây hại. Ở trạng thái khỏe mạnh, lượng tiểu cầu trong máu khoảng 150 – 450 nghìn/microlit máu (tương đương 50 đến 400 tỷ tế bào). (1)
Khi mắc bệnh sốt xuất huyết, virus Dengue sẽ xâm nhập vào hệ thống tuần hoàn, sau đó bám vào các tế bào tiểu cầu khiến cấu trúc kháng nguyên của tiểu cầu bị biến đổi. Khi đó, các tế bào tiểu cầu bình thường sẽ suy giảm và virus Dengue tăng cao nhanh chóng, ảnh hưởng nghiêm trọng đến quá trình kháng viêm, đông máu trong cơ thể. Tình trạng giảm tiểu cầu do bệnh sốt xuất huyết có thể gây ra các triệu chứng như:
Sốt xuất huyết giảm tiểu cầu có thể gây ra tình trạng xuất huyết dưới da
Trên thực tế, để cải thiện số lượng tiểu cầu bị giảm do bệnh sốt xuất huyết, người bệnh cần sớm đến bệnh viện để bác sĩ thăm khám và điều trị kịp thời. Bên cạnh phác đồ điều trị y khoa, bác sĩ sẽ tư vấn chế độ dinh dưỡng chuyên biệt để nâng cao sức khỏe cho người bệnh, góp phần tối ưu hiệu quả chữa trị tình trạng giảm tiểu cầu do sốt xuất huyết.
Quả chà là rất giàu chất sắt, trong khi đó chất sắt đóng vai trò quan trọng giúp tổng hợp tế bào tiểu cầu trong máu. Vì vậy, bổ sung loại quả này vào chế độ dinh dưỡng với lượng phù hợp sẽ góp phần cải thiện lượng tiểu cầu bị thiếu hụt do bệnh sốt xuất huyết.
Tương tự như chà là, quả mơ cũng là thực phẩm giàu chất sắt nên có trong thực đơn ăn uống của người bệnh sốt xuất huyết bị giảm tiểu cầu. Tuy nhiên, người bệnh không nên chọn quả mơ chưa chín để hạn chế nguy cơ gây đau dạ dày.
Lựu là loại quả cung cấp hàm lượng chất chống oxy hóa cao (đặc biệt là polyphenols, vitamin C). Tăng cường bổ sung chất chống oxy hóa qua chế độ dinh dưỡng sẽ góp phần nâng cao hệ miễn dịch, giúp cơ thể đủ khả năng chống lại virus gây bệnh sốt xuất huyết, từ đó cải thiện số lượng tế bào tiểu cầu.
Kiwi chứa hàm lượng cao các chất có lợi cho hệ miễn dịch như vitamin C, vitamin K, vitamin E, kali và folate. Người bệnh sốt xuất huyết nên thường xuyên ăn quả kiwi để tăng cường sức đề kháng, giúp cơ thể chống lại sự tấn công của virus gây bệnh sốt xuất huyết, góp phần kiểm soát tình trạng giảm tiểu cầu.
Nhờ chứa nhiều thành phần như chymopapain, folate, papain, vitamin C, kali và chất xơ, bổ sung đu đủ vào chế độ dinh dưỡng có lợi cho quá trình cải thiện tình trạng giảm tiểu cầu ở người bệnh sốt xuất huyết. Vì vậy, người bệnh sốt xuất huyết có thể bổ sung các món ăn từ đu đủ vào thực đơn ăn uống của mình như sinh tố đu đủ, canh đu đủ hầm…
Nếu chưa biết sốt xuất huyết ăn gì để tăng tiểu cầu, người bệnh có thể bổ sung các món từ bí ngô vào chế độ dinh dưỡng của mình. Không chỉ cung cấp chất xơ, bí ngô còn là thực phẩm giàu vitamin A có lợi cho quá trình xây dựng tế bào, giúp tế bào cơ thể tăng trưởng hiệu quả trong đó có tiểu cầu.
Uống nước dừa với lượng vừa phải không chỉ bổ sung nước cho cơ thể mà còn cung cấp dưỡng chất, chất điện giải, góp phần làm giảm nguy cơ mất nước do bệnh sốt xuất huyết. Nhờ vậy, có lợi cho quá trình cải thiện lượng tiểu cầu bị suy giảm do bệnh sốt xuất huyết.
Rau bina hay cải bó xôi cung cấp hàm lượng vitamin K dồi dào, nên có trong thực đơn ăn uống của người bệnh sốt xuất huyết. Bổ sung vitamin K đóng vai trò quan trọng hỗ trợ quá trình đông máu, đồng thời góp phần cải thiện số lượng tiểu cầu và triệu chứng chảy máu hiệu quả. (2)
Cỏ lúa mì được biết đến là thực phẩm có lợi cho quá trình cải thiện số lượng tiểu cầu và bạch cầu trong máu do cấu trúc của chất diệp lục trong cỏ lúa mì tương tự như huyết sắc tố của máu. Nếu chưa biết sốt xuất huyết bị giảm tiểu cầu nên ăn gì, người bệnh có thể bổ sung các món ăn hoặc thức uống từ cỏ lúa mì.
Thịt nạc từ các loài động vật như gia cầm (gà, vịt, ngan…), gia súc (heo, cừu, bò…)… là nguồn cung cấp vitamin, kẽm và vitamin B12 dồi dào giúp xây dựng tế bào. Điều này có lợi cho quá trình tăng cường hệ miễn dịch, góp phần kiểm soát tình trạng suy giảm tiểu cầu ở người bệnh sốt xuất huyết. Do đó, nếu chưa biết sốt xuất huyết ăn gì để tăng tiểu cầu, người bệnh có thể chọn những món chế biến từ các loại thịt nạc động vật (thịt bỏ da và mỡ).
Xem thêm: Bệnh sốt xuất huyết nên ăn gì?
Ngoài việc sốt xuất huyết ăn gì để tăng tiểu cầu người bệnh nên bổ sung những chất dinh dưỡng sau đây:
Vitamin K là dưỡng chất cần thiết cho quá trình tăng sinh tế bào của cơ thể, đặc biệt là tế bào máu (bao gồm tiểu cầu). Thiếu hụt vitamin K là tác nhân gây rối loạn đông máu, tiềm ẩn nguy cơ gây xuất huyết quá mức. Vì vậy, việc bổ sung vitamin K với lượng vừa đủ dưới sự hướng dẫn của bác sĩ là điều cần thiết giúp bảo vệ sức khỏe của người bệnh sốt xuất huyết. Các loại thực phẩm giàu vitamin K có thể kể đến như bông cải xanh, cải thìa, rau bina, cải xoăn…
Bổ sung vitamin C sẽ góp phần tăng cường sức đề kháng, nâng cao sức khỏe tổng thể, giúp cơ thể chống lại sự tấn công của virus gây bệnh sốt xuất huyết. Vitamin C còn là yếu tố giúp tăng hiệu quả hấp thụ chất sắt của cơ thể, qua đó tăng cường quá trình sản sinh tế bào tiểu cầu. Các loại thực phẩm giàu vitamin C có thể kể đến là ớt chuông, cải xanh, cam, bưởi, dứa, dâu tây, việt quất…
Chất sắt đóng vai trò thiết yếu trong quá trình sản xuất tế bào tiểu cầu và hồng cầu trong máu. Vì vậy, bổ sung chất sắt từ chế độ dinh dưỡng là điều cần thiết giúp nâng cao sức khỏe và cải thiện tình trạng giảm tiểu cầu ở người bệnh sốt xuất huyết. Một số thực phẩm giàu chất sắt có thể kể đến là đậu lăng, hạt bí đỏ, chocolate đen, hạt diêm mạch…
Vitamin B9 (folate) là dưỡng chất tham gia vào quá trình sản xuất các loại tế bào xây dựng cơ thể, bao gồm tế bào máu. Do đó, nếu chưa biết bị sốt xuất huyết ăn gì để tăng tiểu cầu, người bệnh có thể tham khảo ý kiến bác sĩ về việc bổ sung các loại thực phẩm giàu vitamin B9 như đậu tây, quả cam, đậu phộng…
Bổ sung đủ lượng vitamin A cần thiết đóng vai trò quan trọng giúp tối ưu hiệu quả tổng hợp protein trong cơ thể. Trong khi đó, protein là “nguyên liệu” thiết yếu trong quá trình xây dựng cấu trúc của tế bào, tham gia vào sự phân chia và tăng trưởng của tế bào, bao gồm tế bào tiểu cầu. Bổ sung các loại thực phẩm cung cấp hàm lượng vitamin A dồi dào như cà rốt, bí ngô, khoai lang… là điều cần thiết trong quá trình xây dựng chế độ dinh dưỡng của người bệnh sốt xuất huyết.
Omega-3 là axit béo không bão hòa đa tham gia vào quá trình hoạt động của mọi tế bào trong cơ thể, đồng thời đóng vai trò thiết yếu xây dựng màng tế bào và hỗ trợ tương tác giữa các tế bào (bao gồm tế bào máu). Omega-3 còn góp phần tăng cường hệ miễn dịch giúp cơ thể đủ khả năng chống lại phản ứng viêm nhiễm xảy ra do virus gây bệnh sốt xuất huyết. Cơ thể không thể tự tổng hợp omega-3, vì vậy bổ sung dưỡng chất này từ thực phẩm là điều cần thiết. Người bệnh sốt xuất huyết nên bổ sung các loại thực phẩm giàu omega-3 vào chế độ dinh dưỡng của mình, chẳng hạn như dầu ô-liu, các loại hạt, cá béo…
Dưới đây là một số loại thực phẩm người bệnh sốt xuất huyết cần tránh:
Tiêu thụ rượu bia và các loại thức uống chứa cồn là tác nhân khiến cơ thể bị mất nước, thúc đẩy phản ứng viêm nhiễm tiến triển nghiêm trọng. Đồng thời, dung nạp cồn còn làm tăng nguy cơ xuất huyết nội (chảy máu bên trong) – điều này đặc biệt quan trọng với đối tượng giảm khả năng đông máu như người bệnh sốt xuất huyết bị giảm tiểu cầu. Không những vậy, tiêu thụ cồn còn gây áp lực cho gan, khiến gan bị quá tải, dẫn đến giảm khả năng xử lý độc tố do bệnh sốt xuất huyết gây nên. Vì vậy, bên cạnh tìm hiểu sốt xuất huyết ăn gì để tăng tiểu cầu, người bệnh cần kiêng tiêu thụ bia rượu và thức uống chứa cồn.
Quinine trong các loại nước tăng lực và chất tạo ngọt nhân tạo aspartame (thành phần thường có trong các loại thức uống đóng chai, thực phẩm công nghiệp) có thể khiến phản ứng viêm nhiễm trong cơ thể tiến triển nghiêm trọng. Điều này ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của người bệnh sốt xuất huyết. Vì vậy, người bệnh sốt xuất huyết nên tránh tiêu thụ thực phẩm chứa hai chất này.
Tiêu thụ món ăn cay nóng nhiều dầu mỡ là tác nhân khiến hệ tiêu hóa bị quá tải, ảnh hưởng đến hiệu quả trao đổi chất và hấp thu chất dinh dưỡng. Ngoài ra, các món ăn dầu mỡ cay nóng cung cấp hàm lượng chất béo bão hòa cao, tiềm ẩn nguy cơ gây rối loạn tuần hoàn máu, cản trở quá trình hồi phục sức khỏe của người bệnh sốt xuất huyết.
Người bệnh sốt xuất huyết giảm tiểu cầu cần sớm đến bệnh viện để bác sĩ thăm khám và điều trị. Bên cạnh việc tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ, một số điều người bệnh cần lưu ý, gồm:
Bên cạnh tìm hiểu sốt xuất huyết ăn gì để tăng tiểu cầu, gia đình cũng cần biết các loại thức uống nên bổ sung cho người bệnh trong quá trình điều trị. Người bệnh và gia đình cần trao đổi với bác sĩ để được tư vấn chi tiết về cách bổ sung các loại thức uống có lợi cho sức khỏe như nước dừa, nước ép trái cây nguyên chất, nước lọc, nước khoáng…
Như đã đề cập, quả đu đủ cung cấp nhiều dưỡng chất giúp tăng cường hệ miễn dịch, củng cố hàng rào bảo vệ cơ thể. Nhờ vậy, bổ sung các món từ quả đu đủ sẽ giúp tối ưu hiệu quả điều trị bệnh sốt xuất huyết giảm tiểu cầu.
Để điều trị trường hợp sốt xuất huyết giảm tiểu cầu nghiêm trọng tiềm ẩn biến chứng nguy hiểm, bác sĩ có thể chỉ định người bệnh sử dụng các loại thuốc tăng tiểu cầu. Quá trình sử dụng thuốc tăng tiểu cầu cần được bác sĩ giám sát chặt chẽ, người bệnh phải tuân thủ nghiêm ngặt về liều lượng, loại thuốc và tần suất dùng thuốc được chỉ định.
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Tóm lại, người bệnh cần đi khám và tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn chi tiết về vấn đề sốt xuất huyết ăn gì để tăng tiểu cầu. Mỗi tình trạng bệnh sốt xuất huyết cần có chế độ điều trị, nghỉ ngơi, dinh dưỡng phù hợp, góp phần tối ưu hiệu quả điều trị bệnh.
