Siêu âm u nang buồng trứng là kỹ thuật hình ảnh quan trọng giúp phát hiện sớm các khối u bất thường ở buồng trứng, từ đó hỗ trợ phân biệt u lành tính với tổn thương nghi ngờ ác tính. Nhờ khả năng đánh giá chính xác kích thước, hình thái và vị trí của nang, siêu âm đóng vai trò quan trọng trong tầm soát, chẩn đoán và theo dõi điều trị các bệnh lý phụ khoa phổ biến ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản. Cùng tìm hiểu rõ hơn về vai trò, quy trình thực hiện của phương pháp này qua bài viết.
Siêu âm u nang buồng trứng là kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh dùng sóng siêu âm để khảo sát cấu trúc buồng trứng, từ đó phát hiện sự hiện diện của các khối dạng nang. Phương pháp này cho phép bác sĩ nhận diện đặc điểm hình thái học của u như kích thước, hình dạng, vách nang, nhằm bước đầu phân biệt u nang cơ năng với u thực thể. Siêu âm có thể thực hiện qua thành bụng hoặc qua ngả âm đạo, tùy thuộc vào đặc điểm lâm sàng của người bệnh. (1)
Siêu âm u nang buồng trứng là phương pháp chẩn đoán hình ảnh hiệu quả, có thể phát hiện hầu hết các trường hợp u nang buồng trứng, kể cả khi chưa có triệu chứng lâm sàng rõ rệt. Kỹ thuật này sử dụng sóng âm tần số cao để tạo hình ảnh buồng trứng và các cấu trúc lân cận, giúp bác sĩ nhận biết sự hiện diện của khối u dạng nang, phân biệt với các tổn thương khác như u đặc hay u hỗn hợp.
Các chuyên gia y tế thường khuyến cáo siêu âm ngả âm đạo trong đánh giá u nang buồng trứng vì độ chính xác cao, không xâm lấn và an toàn cho người bệnh. Tại BVĐK Tâm Anh, siêu âm được thực hiện bằng đầu dò hiện đại, kết hợp chuyên môn sâu, giúp phát hiện sớm các u nang buồng trứng tiềm ẩn ngay cả khi chưa có triệu chứng rõ ràng.
Siêu âm u nang buồng trứng là phương tiện hình ảnh học đầu tay, giúp phát hiện sớm và định hướng xử trí chính xác. Một số vai trò của siêu âm trong chẩn đoán u nang buồng trứng:
Kết hợp với lâm sàng và các xét nghiệm khác, siêu âm u nang buồng trứng giúp xây dựng chiến lược chẩn đoán và điều trị tối ưu.
Siêu âm là kỹ thuật nền tảng trong phát hiện và đánh giá u nang buồng trứng, gồm hai phương pháp chính: siêu âm ổ bụng và siêu âm đầu dò âm đạo.
Thực hiện bằng đầu dò đặt lên thành bụng, khảo sát tổng quan vùng tiểu khung, phù hợp với bệnh nhân chưa quan hệ tình dục hoặc có khối lớn lan rộng. Ưu điểm: phạm vi quan sát rộng, ít xâm lấn. Hạn chế: độ phân giải kém hơn đầu dò âm đạo với tổn thương nhỏ. Thường dùng để sàng lọc trước khi thực hiện siêu âm đầu dò. (2)
Đưa đầu dò vào âm đạo, cho hình ảnh độ phân giải cao, phát hiện tốt nang nhỏ, vách ngăn, nốt sùi hoặc dịch trong nang. Được khuyến cáo ưu tiên trong đánh giá siêu âm u nang buồng trứng, giúp phân biệt nang cơ năng và nang thực thể, hỗ trợ quyết định theo dõi hay can thiệp. Siêu âm Doppler tích hợp giúp nhận diện dấu hiệu nghi ngờ ác tính. (3)
Quy trình siêu âm u nang buồng trứng gồm ba giai đoạn: chuẩn bị trước, thực hiện và đánh giá sau siêu âm, nhằm đảm bảo hình ảnh rõ ràng và chẩn đoán chính xác.
Người bệnh cần chuẩn bị bàng quang đầy khi siêu âm ổ bụng hoặc để trống khi siêu âm đầu dò âm đạo. Cung cấp thông tin về triệu chứng, tiền sử phụ khoa, chu kỳ kinh giúp bác sĩ lựa chọn kỹ thuật phù hợp và tối ưu chất lượng hình ảnh.
Bác sĩ sử dụng đầu dò thích hợp để khảo sát buồng trứng, đánh giá kích thước, vách ngăn, thành nang, nốt sùi, và nếu cần thì dùng Doppler để kiểm tra tưới máu khối u. Siêu âm đầu dò âm đạo mang lại hình ảnh chi tiết hơn, đặc biệt trong việc phân biệt cơ năng và thực thể.
Bác sĩ tổng hợp thông tin: kích thước, đặc tính bất thường, và đưa ra khuyến nghị theo dõi lâm sàng, làm các xét nghiệm bổ sung (như CA-125, HE4, chỉ số ROMA), hoặc sử dụng hình ảnh học cao cấp (MRI/CT) khi cần xác định rõ khối u.
Siêu âm u nang buồng trứng giúp xác định vị trí, kích thước, đặc điểm cấu trúc và đánh giá khả năng lành tính hoặc ác tính của khối nang. Báo cáo thường ghi rõ đường kính (mm/cm), vị trí ở buồng trứng trái hoặc phải, số lượng nang và loại dịch bên trong. Nang chứa dịch trong, thành mỏng thường gợi ý lành tính và trường hợp nang có vách dày, sùi, nhiều ngăn hoặc tăng sinh mạch máu cần được thăm khám kỹ để loại trừ nguy cơ ung thư.
Ngoài đặc điểm hình ảnh, kết quả có thể kèm chỉ số Doppler nhằm đánh giá lưu lượng máu nuôi khối u nang. Doppler màu giúp phát hiện dấu hiệu nghi ngờ ác tính như tăng tưới máu không đồng đều hoặc chỉ số trở kháng (RI) thấp, hỗ trợ quyết định theo dõi định kỳ hay can thiệp sớm.
Trong thực hành, bác sĩ kết hợp hình ảnh siêu âm với tiền sử bệnh, triệu chứng lâm sàng và xét nghiệm máu (như CA-125, HE4, chỉ số ROMA) để chẩn đoán toàn diện. Nếu hình ảnh chưa rõ ràng, có thể chỉ định MRI vùng chậu để phân biệt u nang với các tổn thương khác.
Siêu âm u nang buồng trứng không chỉ giúp phát hiện sớm các khối u mà còn đánh giá chính xác đặc điểm, kích thước, cấu trúc của nang để định hướng điều trị. Việc lựa chọn cơ sở y tế uy tín sẽ đảm bảo kết quả chẩn đoán chuẩn xác, tránh bỏ sót những tổn thương nhỏ hoặc tiềm ẩn nguy cơ.
Tại Hệ thống BVĐK Tâm Anh, chi phí siêu âm u nang buồng trứng được thiết kế minh bạch và linh hoạt, tùy thuộc vào kỹ thuật áp dụng như siêu âm ổ bụng, siêu âm đầu dò âm đạo, Doppler màu hay công nghệ 3D/4D. Mức phí có thể điều chỉnh theo chỉ định chuyên môn và gói dịch vụ, đồng thời được hỗ trợ tối đa qua bảo hiểm y tế hoặc bảo hiểm sức khỏe. Mỗi ca siêu âm đều được thực hiện bởi bác sĩ sản phụ khoa giàu kinh nghiệm, đảm bảo hình ảnh rõ nét và kết quả chính xác.
BVĐK Tâm Anh là lựa chọn hàng đầu cho chị em khi cần siêu âm u nang buồng trứng, nhờ hội tụ đội ngũ chuyên gia sản phụ khoa đầu ngành và hệ thống máy siêu âm hiện đại từ 2D, 3D, 4D đến Doppler màu. Công nghệ tiên tiến giúp phát hiện chính xác cấu trúc khối u, kể cả các tổn thương kích thước nhỏ hoặc nghi ngờ ác tính. Ngoài ra, bệnh viện áp dụng quy trình hội chẩn đa chuyên khoa khi cần, kết hợp chẩn đoán hình ảnh và xét nghiệm chuyên sâu để xây dựng phác đồ điều trị tối ưu cho từng trường hợp.
Siêu âm đầu dò âm đạo thường không gây đau, chỉ có thể hơi tức hoặc khó chịu nhẹ. Thủ thuật diễn ra ngắn (5-10 phút), an toàn, không bức xạ và cho hình ảnh rõ giúp phát hiện u nang nhỏ, nằm sâu. Cảm giác khó chịu giảm đáng kể nếu thả lỏng cơ thể và phối hợp với bác sĩ.
U nang không gây đau có thể là nang cơ năng và tự biến mất, nhưng cũng có khả năng phát triển lớn hoặc biến chứng. Một số trường hợp là u ác tính giai đoạn sớm. Vì vậy, dù không đau, vẫn cần theo dõi định kỳ và tuân thủ chỉ định của bác sĩ.
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Siêu âm u nang buồng trứng không chỉ giúp phát hiện sớm các bất thường tại buồng trứng mà còn hỗ trợ bác sĩ xác định tính chất khối u, từ đó xây dựng phác đồ điều trị phù hợp, hạn chế biến chứng và bảo vệ sức khỏe sinh sản. Thực hiện siêu âm định kỳ tại các cơ sở y tế uy tín như Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh mang lại độ chính xác cao, đồng thời người bệnh được tư vấn trực tiếp bởi đội ngũ chuyên gia sản phụ khoa giàu kinh nghiệm.
