Sa sinh dục độ 2: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị dứt điểm

Sa sinh dục là bệnh khá phổ biến ở nữ giới, đặc biệt nữ giới cao tuổi, thường xuyên làm việc nặng, mãn kinh… Với sa sinh dục độ 2, người bệnh đã có thể cảm thấy rõ ràng những triệu chứng bệnh gây ảnh hưởng đến chất lượng sống. Trong bài viết này, hãy cùng tìm hiểu về nguyên nhân, triệu chứng cũng như cách điều trị sa sinh dục độ 2 qua chia sẻ của tiến sĩ bác sĩ Lê Phúc Liên, Trưởng đơn vị Niệu nữ, Trung tâm Tiết niệu – Thận học – Nam khoa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM.

Sa sinh dục độ 2 là gì?

Sa sinh dục độ 2 là giai đoạn trung bình trong 4 cấp độ của bệnh sa cơ quan vùng chậu, khi tử cung hoặc các tạng chậu khác bắt đầu lộ ra ngoài âm đạo nhưng chưa hoàn toàn thoát ra khỏi âm hộ. Cụ thể, tử cung hoặc cổ tử cung đã sa xuống và có thể lộ ra ngoài âm đạo, nhưng phần tạng trên vẫn còn nằm trong khung chậu. Tình trạng này có thể đi kèm sa thành trước âm đạo (kết hợp sa bàng quang) hoặc sa thành sau (kết hợp sa trực tràng), gây cảm giác nặng bụng dưới, tiểu khó, tiểu nhiều lần, táo bón hoặc cảm giác có khối lạ ở vùng kín.

Ở cấp độ 2, người bệnh cần được điều trị tích cực để ngăn bệnh tiến triển nặng hơn (độ 3), có thể bằng tập vật lý trị liệu, dùng vòng nâng tử cung hoặc phẫu thuật tùy thuộc vào triệu chứng.

Nguyên nhân sa sinh dục tiến triển độ 2

Nguyên nhân thường gặp dẫn đến sa sinh dục độ 2 gồm: (1)

• Mang thai và sinh con nhiều lần: quá trình mang thai, sinh thường (đặc biệt là sinh khó hoặc sinh con nặng ký) làm tổn thương các cơ và dây chằng sàn chậu, dẫn đến suy yếu cấu trúc nâng đỡ tạng chậu.
• Lão hóa và thời kỳ mãn kinh: tuổi cao làm giảm nồng độ estrogen, dẫn đến teo cơ sàn chậu và giảm độ đàn hồi mô liên kết, dễ gây sa sinh dục.
• Làm việc nặng hoặc tăng áp lực ổ bụng thường xuyên: nâng vác nặng, ho mãn tính, táo bón lâu ngày… làm tăng áp lực trong ổ bụng, đẩy tử cung và các tạng chậu xuống dưới.
• Phẫu thuật vùng chậu (đặc biệt cắt tử cung): có thể phá vỡ cấu trúc nâng đỡ tạng chậu, khiến các cơ quan khác dễ bị sa.
• Di truyền và cơ địa yếu mô liên kết: một số phụ nữ có mô liên kết yếu bẩm sinh, dễ mắc sa sinh dục dù chưa trải qua sinh nở hoặc phẫu thuật.

Triệu chứng sa sinh dục độ 2

Các triệu chứng điển hình của sa sinh dục độ 2 gồm:

• Cảm giác nặng, tức hoặc đau vùng chậu: người bệnh thường mô tả cảm giác như có vật gì đó tụt xuống vùng âm đạo, nhất là khi đứng lâu hoặc làm việc nặng.
• Có khối phồng lạ ở âm hộ: thường chỉ thấy khi đi lại nhiều, rặn đại tiện hoặc vận động mạnh.
• Đau lưng dưới hoặc đau vùng bụng dưới âm ỉ: do áp lực kéo căng cơ và dây chằng vùng chậu.
• Rối loạn tiểu tiện: di tiểu nhiều lần, són tiểu hoặc bí tiểu.
• Khó chịu khi quan hệ tình dục: có thể gây đau rát hoặc mất cảm giác.

Những triệu chứng này thường nặng hơn vào cuối ngày hoặc sau khi hoạt động thể lực. Tuy nhiên, không phải người mắc sa sinh dục độ 2 đều gặp tất cả triệu chứng nêu trên.

Sa sinh dục độ 2 có chữa được không?

Có, sa sinh dục độ 2 hoàn toàn có thể điều trị được thông qua các phương pháp nội khoa lẫn ngoại khoa. Tuy nhiên, khả năng phục hồi có thể khác nhau ở mỗi người bệnh.

Chẩn đoán sa sinh dục độ 2

Chẩn đoán sa sinh dục độ 2 thường được thực hiện qua các bước sau:

• Khai thác triệu chứng lâm sàng: người bệnh thường mô tả có khối lồi ở âm đạo, cảm giác nặng bụng dưới, đau lưng, tiểu khó, tiểu nhiều lần hoặc táo bón.
• Khám phụ khoa: bác sĩ kiểm tra khi người bệnh ở tư thế đứng hoặc rặn. Ở độ 2, tử cung sa xuống ngoài âm đạo khi rặn mạnh nhưng chưa sa hoàn toàn, có thể tự co lên khi nghỉ ngơi.
• Đánh giá mức độ sa: dựa trên vị trí của cổ tử cung so với âm hộ, các hệ thống phân loại như POP-Q (Pelvic Organ Prolapse Quantification) có thể được dùng trong bệnh viện để đo đạc chính xác mức độ sa.

Ngoài ra, người bệnh có thể được chỉ định một số xét nghiệm cận lâm sàng, chẩn đoán hình ảnh nếu cần thiết.

Phương pháp điều trị sa sinh dục độ 2

Tùy theo mức độ triệu chứng và sức khỏe của người bệnh, các phương pháp điều trị có thể gồm:

• Điều trị bảo tồn (không phẫu thuật):
  • Tập Kegel để tăng cường sức khỏe vùng cơ sàn chậu, cải thiện tình trạng sa sinh dục.
  • Dùng vòng nâng âm đạo (pessary) bằng cao su hoặc silicon để đỡ tử cung trong âm đạo. Vòng có thể tháo ra để vệ sinh và có nhiều kích cỡ phù hợp với nhiều kích thước âm đạo.
• Phẫu thuật: áp dụng khi điều trị bảo tồn không hiệu quả hoặc triệu chứng nặng. Bác sĩ có thể dùng các loại lưới nâng khác nhau để đỡ các tạng sa.

Biện pháp phòng ngừa sa sinh dục độ 2

Để phòng ngừa sa sinh dục độ 2, phụ nữ cần thực hiện các biện pháp sau:

• Tập luyện cơ sàn chậu: bài tập Kegel giúp tăng độ dẻo dai và săn chắc cho cơ sàn chậu, hỗ trợ nâng đỡ các cơ quan sinh dục và ngăn ngừa sa tử cung.
• Tránh sinh nhiều lần hoặc sinh quá sớm/quá muộn: nên sinh con trong độ tuổi từ 22–29, giúp giảm nguy cơ tổn thương sàn chậu.
• Kiểm soát cân nặng: tránh béo phì để giảm áp lực lên vùng bụng và sàn chậu, từ đó ngăn ngừa tình trạng sa sinh dục.
• Tránh lao động nặng: không nên khuân vác nặng thường xuyên, đặc biệt sau sinh hoặc trong giai đoạn mãn kinh.
• Đi khám phụ khoa định kỳ: phát hiện sớm các bất thường và có hướng điều trị kịp thời nếu có dấu hiệu sa nhẹ.
• Chế độ ăn uống giàu chất xơ: tránh táo bón – một yếu tố gây tăng áp lực ổ bụng lâu dài, góp phần làm yếu cơ sàn chậu.

Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM và Trung tâm Khám chữa bệnh Tâm Anh Quận 7 là địa chỉ uy tín trong khám, chữa bệnh sa sinh dục và các bệnh đường tiết niệu. Đặc biệt, Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh đã ứng dụng thành công công nghệ phẫu thuật robot Da Vinci Xi trong điều trị sa sinh dục, mang lại hiệu quả cao và cải thiện chất lượng cuộc sống cho nhiều người bệnh.

Với sự kết hợp giữa đội ngũ y bác sĩ chuyên môn cao, công nghệ tiên tiến và dịch vụ chăm sóc tận tâm, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM là địa chỉ đáng tin cậy cho người bệnh trong việc khám và điều trị sa sinh dục cũng như các vấn đề đường niệu – sinh dục.

Trên đây là bài viết giải đáp các thắc mắc về sa sinh dục độ 2, hi vọng độc giả đã có được những thông tin hữu ích. Nếu có nhu cầu khám, chữa sa sinh dục cũng như các bệnh đường tiết niệu, hãy đến Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh để được các bác sĩ giàu kinh nghiệm tư vấn, điều trị.