3 phương pháp phẫu thuật u não lành tính hiện đại, hiệu quả

Phẫu thuật u não lành tính giúp loại bỏ toàn bộ hoặc một phần khối u, cải thiện triệu chứng, có thể điều trị khỏi u não lành tính. Vậy hiện có những phương pháp mổ u não lành tính nào?

Mục tiêu của phẫu thuật u não lành tính

Nhìn chung, mục đích của việc phẫu thuật u não lành tính là nhằm loại bỏ khối u càng nhiều càng tốt mà không khiến những mô não xung quanh bị tổn thương. Cụ thể, bác sĩ có thể chỉ định mổ u não lành tính nhằm: (1)

• Cắt bỏ hoàn toàn khối u: Cắt bỏ (loại bỏ) được hoàn toàn khối u não giúp chữa trị dứt điểm, phòng ngừa nguy cơ tái phát.
• Cắt bỏ u một phần: Việc cắt bỏ một phần của khối u nằm gần những khu vực nhạy cảm của não có thể giúp làm giảm áp lực nội sọ. Qua đó có thể làm giảm những triệu chứng do u não gây ra, ví dụ như: co giật, hoa mắt, chóng mặt; làm chậm quá trình phát triển của khối u; hỗ trợ làm tăng hiệu quả của những phương pháp chữa trị khác (nếu có áp dụng).
• Hút dịch chất lỏng: Phẫu thuật còn có thể giúp bác sĩ xử lý phần chất lỏng tích tụ trên não do tình trạng viêm, sưng, nhiễm trùng quanh khối u gây nên…

Cần chuẩn bị gì cho cuộc mổ u não lành tính?

Công tác chuẩn bị cho ca phẫu thuật u não lành tính cần được thực hiện tốt để có thể góp phần giúp quá trình mổ diễn ra thuận lợi, hiệu quả hơn, bao gồm:

1. Trước khi nhập viện

Người bệnh nên chủ động trang bị cho bản thân những thông tin cơ bản về việc phẫu thuật u não lành tính để không quá bỡ ngỡ, giảm bớt sự lo lắng. Những thông tin cơ bản này có thể bao gồm:

• Trước khi tiến hành mổ điều trị u não lành tính, người bệnh thường được bác sĩ chỉ định thực hiện những kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh cận lâm sàng như chụp X-quang, chụp CT hoặc chụp MRI… Mục đích của việc làm này là để giúp bác sĩ xác định một cách chính xác vị trí của khối u, có thể phân tích những bó dẫn truyền thần kinh quanh khối u, chọn đường tiếp cận khối u tối ưu… Bác sĩ cũng có thể chỉ định cho người bệnh thực hiện thêm một số xét nghiệm khác nhằm đảm bảo sức khỏe của người bệnh đáp ứng đủ điều kiện để làm phẫu thuật.
• Người bệnh phẫu thuật u não lành tính có thể cần nằm viện trong khoảng 3 – 10 ngày. Thời gian lưu viện phụ thuộc vào tính chất của cuộc phẫu thuật, mức độ can thiệp vào não, tốc độ người bệnh hồi phục…
• Hầu hết các ca mổ u não lành tính đều được gây mê toàn thân trong lúc phẫu thuật.
• Không phải người bệnh nào cũng cần cạo tóc trước tiến hành mổ u não lành tính, việc làm này có cần thực hiện hay không còn phụ thuộc vào vị trí của khối u, phương pháp phẫu thuật được chỉ định… Trong trường hợp cần thiết, người bệnh có thể cần cạo một phần đầu hoặc toàn bộ đầu. Người bệnh cũng không được khuyến khích dùng bất kỳ loại keo xịt tóc, sản phẩm chăm sóc tóc nào trước ngày mổ.
• Người bệnh u não lành tính cũng có thể được bác sĩ chỉ định:
• Thực hiện lấy mẫu mô u não để sinh thiết trước khi làm phẫu thuật.
• Đánh giá tiền phẫu ở thời điểm 1 – 2 tuần trước khi mổ u não.
• Dùng steroid một vài ngày trước khi làm phẫu thuật nhằm làm giảm tình trạng sưng não…
• Không ăn hoặc uống bất kỳ thức gì sau nửa đêm hôm trước ngày tiến hành phẫu thuật.

2. Trong khi nhập viện

Vào ngày nhập viện, người bệnh có thể được nhân viên y tế hỏi một số câu hỏi để kiểm tra và đảm bảo rằng người bệnh đã sẵn sàng để thực hiện phẫu thuật u não lành tính. Người bệnh cũng có thể được yêu cầu:

• Thông báo về lần cuối ăn hoặc uống vào lúc nào;
• Thay quần áo chuyên dụng, mang vớ phẫu thuật;
• Tháo bỏ trang sức;
• Tẩy trang, tháo kính áp tròng (nếu có)…

Các phương pháp phẫu thuật u não lành tính phổ biến hiện nay

Bác sĩ có thể ứng dụng các công nghệ hiện đại như robot AI, định vị thần kinh AI, kính vi phẫu AI… để mổ u não lành tính thành công vượt trội. Theo đó, một số phương pháp mổ u não lành tính có thể được bác sĩ áp dụng, gồm:

1. Phẫu thuật mở hộp sọ

Trong quá trình phẫu thuật mở hộp sọ, bác sĩ phẫu thuật thần kinh sẽ cắt một vùng xương từ hộp sọ để tiếp cận khối u một cách trực tiếp. Người bệnh thường được phẫu thuật mở hộp sọ trong tình trạng được gây mê toàn thân. Ở phương pháp phẫu thuật mở hộp sọ, bác sĩ có thể dùng nhiều dụng cụ, thiết bị khác nhau để loại bỏ khối u, ví dụ như:

• Dùng dao mổ hoặc kéo y khoa chuyên dụng;
• Ứng dụng máy cắt hút siêu âm (CUSA) – dùng sóng siêu âm để phá vỡ khối u rồi sử dụng đầu hút nhằm loại bỏ khối u nhẹ nhàng;
• Kính vi phẫu được ứng dụng để giúp bác sĩ xem xét mô não một cách phóng đại, cận cảnh, qua đó bác sĩ có thể phân biệt được khối u và mô lành;
• Một số loại khối u cần được nhuộm thuốc huỳnh quang Fluorescein Sodium để tế bào khối u phát sáng dưới ánh đèn huỳnh quang, hỗ trợ bác sĩ phẫu thuật phân biệt khối u với tế bào bình thường.

Sau khi loại bỏ khối u, bác sĩ phẫu thuật thần kinh sẽ đặt xương sọ trở lại hố mổ, tiến hành cố định xương bằng các giá đỡ kim loại nhỏ rồi khâu da phủ lên nó.

2. Nội soi thần kinh (phẫu thuật khối u não qua nội soi)

Trong phẫu thuật u não lành tính, phương pháp phẫu thuật khối u não qua nội soi có thể được áp dụng. Ở phương pháp này, bác sĩ sẽ cẩn thận tạo ra một lỗ nhỏ trên hộp sọ của người bệnh với kích thước tương đương như một lỗ khóa rồi thông qua đó thực hiện những thao tác cắt bỏ khối u. Ở một số trường hợp, nội soi còn được ứng dụng để hỗ trợ thêm cho những ca phẫu thuật mở hộp sọ kinh điển. (2)

Phẫu thuật khối u não qua nội soi có thể giúp bác sĩ loại bỏ toàn bộ hoặc một phần khối u não ở dạng nang hoặc loại bỏ chất lỏng, dịch tích tụ trong não.

Ống nội soi là dụng cụ y tế được tạo thành từ một ống dài được gắn thấu kính và camera tại đầu ống. Sau khi tạo ra vết khoét trên sọ não có kích thước như lỗ khóa, bác sĩ tiến hành đưa ống nội soi qua chiếc lỗ này để quan sát khối u. Tại phía cuối của ống nội soi còn có thể đính kèm kẹp, kéo nhỏ… để giúp bác sĩ loại bỏ khối u ngay khi cần.

Phương pháp phẫu thuật khối u não qua nội soi có thể được ứng dụng để điều trị các khối u vùng tuyến tùng, tuyến yên, nền sọ, não thất… Phương pháp này có một số ưu điểm như giúp người bệnh ít bị đau hơn và nhanh phục hồi hơn so với cách phẫu thuật truyền thống, hạn chế nguy cơ để lại sẹo.

3. Sử dụng hệ thống banh vén não hình ống trong phẫu thuật thần kinh

Ở phương pháp phẫu thuật này, bác sĩ dùng các cấu trúc hình ống trơn nhẵn, có kích thước khác nhau, có thể kết nối với hệ thống định vị dẫn đường giúp tạo ra đường dẫn đến khối u. Hệ thống banh vén não có thể tiến đến khối u thông qua cách đẩy mô não lành ra xung quanh, lách qua những bó dẫn truyền thần kinh mà không cần xuyên qua chúng. Qua đó tạo ra tác động xâm lấn tối thiểu, ít khiến tế bào khỏe mạnh bị tổn thương, giúp nâng cao tỷ lệ thành công của ca phẫu thuật, hạn chế tác dụng phụ.

Phẫu thuật u não theo phương pháp này tạo ra vết rạch nhỏ hơn, ít khiến người bệnh khó chịu hơn và góp phần rút ngắn thời gian hồi phục so với cách phẫu thuật truyền thống.

Cách hoạt động của hệ thống banh vén não hình ống trong mổ u não như sau:

• Bác sĩ phẫu thuật thần kinh rạch một đường nhỏ trên da và mở lỗ nhỏ trên hộp sọ;
• Hệ thống định vị dẫn đường sẽ điều hướng giúp bác sĩ di chuyển ống banh vén não một cách nhẹ nhàng qua chất trắng, lách qua những bó dẫn truyền thần kinh để tiếp cận khối u. Bác sĩ sẽ tiến hành phẫu thuật cắt khối u thông qua ống này;
• Sau khi loại bỏ khối u, bác sĩ sẽ rút các dụng cụ và ống banh vén não ra rồi tiến hành khâu vết mổ.

Biến chứng có thể gặp phải

Người bệnh phẫu thuật u não lành tính có thể gặp phải một số biến chứng, chẳng hạn như:

• Biến chứng do phẫu thuật (nói chung): chảy máu do vết thương hở, nhiễm trùng, huyết khối tĩnh mạch sâu, mệt mỏi và buồn ngủ (tác dụng phụ của thuốc gây mê), xuất hiện sẹo lồi…
• Đau đầu chóng mặt: Ước tính tình trạng đau đầu xảy ra ở trên 90% người bệnh sau khi thực hiện phẫu thuật u não.
• Suy giảm chức năng: Một số khối u nằm gần những phần mỏng của não hoặc tủy sống, phát triển tại các vùng gần dây thần kinh thị giác có thể khiến người bệnh bị sa sút thị lực, hoa mắt… sau phẫu thuật. Một số biến chứng ít gặp hơn có thể xảy ra là suy giảm trí nhớ, giảm khả năng phán đoán, rối loạn ngôn ngữ, động kinh, đột quỵ, mất thính lực…
• Phần khối u còn lại: Phần khối u còn để lại (do không thể loại bỏ được) hoặc còn sót lại (dù đã loại bỏ hoàn toàn khối u nhưng vẫn còn tỷ lệ nhỏ các phần của khối u sót lại) dẫn đến nguy cơ tái phát sau điều trị.

Phục hồi chức năng sau mổ u não lành tính

Để phục hồi chức năng sau phẫu thuật u não lành tính một cách thuận lợi, nhanh chóng hơn, người bệnh có thể cần: (3)

• Tập vật lý trị liệu: Tập vật lý trị liệu giúp người bệnh cải thiện khả năng giữ thăng bằng, đi lại… sau phẫu thuật u não.
• Áp dụng liệu pháp nghề nghiệp: Thông qua việc áp dụng liệu pháp nghề nghiệp, người bệnh có thể quay trở lại cuộc sống thuận lợi, dễ dàng hơn. Liệu pháp này hỗ trợ người bệnh thực hành các hoạt động sinh hoạt thường ngày hoặc thay đổi bất kỳ điều gì gây bất tiện trong quá trình sinh hoạt.
• Áp dụng liệu pháp ngôn ngữ: Liệu pháp này hỗ trợ người bệnh giải quyết những vấn đề về giao tiếp đang gặp phải.

Chăm sóc bệnh nhân phẫu thuật u não lành tính

Một số việc cần thực hiện khi chăm sóc người bệnh mổ u não lành tính:

• Bác sĩ có thể chỉ định cho người bệnh dùng một số loại thuốc như thuốc corticoid, thuốc chống động kinh… Người bệnh cần dùng thuốc đúng theo chỉ định của bác sĩ.
• Bác sĩ cần được cung cấp thông tin về tình trạng sức khỏe của người bệnh thường xuyên. Diễn tiến sức khỏe hậu phẫu cần được bản thân người bệnh và thân nhân theo dõi sát sao.
• Các khối u não lành tính vẫn có nguy cơ tái phát sau điều trị, người bệnh cần đến cơ sở y tế tái khám định kỳ để được bác sĩ kiểm tra, kịp thời can thiệp ngay khi có dấu hiệu tái phát.
• Trong quá trình chăm sóc tại nhà sau phẫu thuật u não lành tính (đặc biệt là ở 2 tuần đầu), người bệnh cần hạn chế hoạt động, có thể bao gồm cả việc lái xe, làm việc nhà, chăm sóc trẻ…

Câu hỏi thường gặp

Một số câu hỏi thường gặp về việc phẫu thuật u não lành tính bao gồm:

1. U não lành tính có phải mổ không?

Tùy vào từng trường hợp cụ thể, bác sĩ sẽ cân nhắc xem liệu người bệnh u não lành tính có cần phẫu thuật hay không và đưa ra chỉ định phù hợp.

Nếu khối u não lành tính có kích thước nhỏ, chưa gây ra triệu chứng nguy hiểm thì chưa cần phải phẫu thuật. Bác sĩ sẽ chỉ định cho người bệnh được theo dõi khối u định kỳ nhằm đảm bảo khối u không phát triển, không gây ra những vấn đề nguy hiểm. Quá trình theo dõi này có thể kéo dài trong nhiều năm nếu khối u vẫn ổn định về kích thước, người bệnh không gặp triệu chứng mới hoặc triệu chứng nghiêm trọng hơn.

Thông thường, u não lành tính có kích thước khoảng từ 3 cm trở lên, gây áp lực lên những vùng não quan trọng thì cần tiến hành phẫu thuật. Những khối u lớn ở vùng não kiểm soát chức năng thị giác, vận động, lời nói thì càng nên được cân nhắc phẫu thuật cắt bỏ.

3. Mổ u não lành tính sống được bao lâu?

Tiên lượng sống sau mổ u não lành tính nhìn chung là khả quan, thậm chí nhiều người bệnh u não lành tính được chữa khỏi và có thể có cuộc sống bình thường sau phẫu thuật. Việc phẫu thuật cắt bỏ hoàn toàn khối u não lành tính có thể giúp điều trị khỏi căn bệnh này. Phẫu thuật u não lành tính sống được bao lâu còn tùy vào một số yếu tố như kích thước và vị trí của khối u, sức khỏe tổng thể và tuổi tác của người bệnh, phương pháp phẫu thuật, những biện pháp chữa trị sau phẫu thuật, sức khỏe tinh thần của người bệnh…

3. Chi phí mổ u não lành tính bao nhiêu tiền?

Chi phí phẫu thuật u não lành tính bao nhiêu tiền còn phụ thuộc vào một số yếu tố như: loại u não lành tính, phương pháp phẫu thuật, mức độ phức tạp của ca phẫu thuật, bệnh viện thực hiện ca mổ, trình độ của đội ngũ bác sĩ, máy móc và trang thiết bị được ứng dụng, thời gian lưu viện, tiện ích y tế, chế độ bảo hiểm… Người bệnh nên liên hệ trực tiếp với cơ sở y tế để được tư vấn cụ thể về mức chi phí mổ u não lành tính.

4. Địa chỉ phẫu thuật điều trị bệnh u não lành tính ở đâu tốt?

Khoa Phẫu thuật Thần kinh, Trung tâm Khoa học Thần kinh, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh là cơ sở y tế uy tín, chuyên khám, chẩn đoán, điều trị, phẫu thuật hiệu quả cho nhiều ca bệnh thần kinh – sọ não – cột sống, bao gồm cả u não lành tính.

Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh quy tụ đội ngũ bác sĩ chuyên khoa phẫu thuật thần kinh dày dặn kinh nghiệm, được trang bị nhiều máy móc, thiết bị hiện đại, phục vụ tối ưu cho quá trình thăm khám, chữa trị, phẫu thuật, ví dụ như: hệ thống robot mổ não AI, định vị thần kinh neuro navigation ứng dụng trí tuệ nhân tạo, kính vi phẫu có chức năng chụp huỳnh quang 3D, máy chụp MRI 1,5 – 3 tesla, máy chụp CT 768 lát cắt, CT 1975 lát cắt, CT 100,000 lát cắt…

Quy trình khám chữa bệnh, phẫu thuật diễn ra thuận lợi, chuyên nghiệp, khoa học với nhiều tiện ích y tế, áp dụng đầy đủ các chính sách bảo hiểm…

Để đặt lịch thăm khám, điều trị bệnh tại Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, Quý khách vui lòng liên hệ:

Phẫu thuật là phương pháp phổ biến để giúp loại bỏ khối u não lành tính. Người bệnh cần thực hiện phẫu thuật u não lành tính tại bệnh viện uy tín có chuyên khoa phẫu thuật thần kinh để giúp đảm bảo tính hiệu quả, an toàn, hạn chế tối đa nguy cơ gặp biến chứng.