Mổ khúc xạ mắt xâm lấn tối thiểu là phương pháp mổ mắt tiên tiến và hiệu quả bậc nhất hiện nay. Với nhiều ưu điểm vượt trội so với các phương pháp mổ truyền thống như sự an toàn, hồi phục nhanh và gần như không đau, phương pháp này ngày càng được nhiều người lựa chọn hơn. Trong bài viết này, hãy cùng tìm hiểu về phẫu thuật khúc xạ xâm lấn tối thiểu qua chia sẻ của ThS.BS Dương Minh Phúc, Trung tâm Mắt Công nghệ cao, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM.
Mổ khúc xạ mắt xâm lấn tối thiểu là phương pháp phẫu thuật giảm thiểu tối đa sự can thiệp vào giác mạc nhờ sử dụng Femtosecond Laser để cắt phần lõi mô bên trong giác mạc (lenticule) sau đó rút phần lõi mô đó qua vết cắt chỉ khoảng 2mm cũng được tạo bằng laser.
Hiện phương pháp này đang được chỉ định để điều trị các tật khúc xạ như cận, viễn và loạn thị, với tối đa -10 Diop cho tật cận thị và -5 Diop với loạn thị. Phương pháp mang lại hiệu quả cao với vết mổ nhỏ, an toàn, giảm thiểu biến chứng với thời gian phẫu thuật nhanh chóng và mau phục hồi.
Năm 2006, giáo sư Walter Senkudo đã thực hiện ca phẫu thuật mổ mắt xâm lấn tối thiểu đầu tiên kết hợp giữa phương pháp phẫu thuật khúc xạ bằng Femtosecond Laser (FLEx) và phẫu tách kéo một lớp mô giác mạc qua vết rạch nhỏ (SMILE) được gọi là ReLEX SMILE [1].
ReLEX SMILE là viết tắt của Refractive Lenticule Extraction – Small Incision Lenticule Extraction, nghĩa là phương pháp điều chỉnh khúc xạ mắt bằng cách phẫu tách (cắt và rút) phiến nhu mô giác mạc qua vết cắt nhỏ. Sau khi lõi mô được rút ra, độ cong của giác mạc sẽ thay đổi, từ đó điều chỉnh tật khúc xạ cho mắt.
Phương pháp mổ khúc xạ mắt xâm lấn tối thiểu này được thực hiện hoàn toàn bằng laser và được kỳ vọng sẽ thay thế phương pháp cho phương pháp LASIK sử dụng dao và tia Excimer Laser để điều chỉnh khúc xạ mắt đang thịnh hành lúc bấy giờ, giúp cải thiện tỉ lệ thành công, độ an toàn và thời gian hồi phục sau phẫu thuật.
Đến năm 2011, SMILE bắt đầu được thực hiện rộng rãi ở những quốc gia đầu tiên như Trung Quốc, Ấn Độ và châu Âu. Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) đã phê duyệt sử dụng phương pháp phẫu thuật khúc xạ mắt xâm lấn tối thiểu SMILE để trong điều trị cận thị vào năm 2016 và loạn thị vào năm 2018.
Các phương pháp phẫu thuật khúc xạ mắt xâm lấn tối thiểu như SMILE có nhiều ưu điểm, mang đến nhiều lợi ích cho người được phẫu thuật như:
Với những ưu điểm vượt trội trên, ngày càng có nhiều người lựa chọn mổ khúc xạ xâm lấn tối thiểu bằng Femtosecond Laser. Thế nhưng, phương pháp này cũng có một số nhược điểm nhất định. Thứ nhất, chi phí thực hiện phẫu thuật này khá cao nếu so sánh với các phương pháp khác. Thứ hai, ở một số trường hợp đặc biệt, có thể không thể chọn hình thức mổ khúc xạ mắt xâm lấn tối thiểu. Vậy đối tượng nào được và không được thực hiện phương pháp mổ này?
Phương pháp mổ khúc xạ mắt xâm lấn tối thiểu có thể được chỉ định cho người đáp ứng các tiêu chí:
Những người chống chỉ định phẫu thuật khúc xạ xâm lấn bao gồm:
Ngoài ra, tùy vào từng trường hợp cụ thể khi đánh giá trước mổ mà bác sĩ sẽ tư vấn phương pháp phù hợp nhất cho từng cá nhân (có thể dùng phương pháp mổ khúc xạ mắt xâm lấn tối thiểu hay không).
Về cơ bản, các phương pháp phẫu thuật khúc xạ xâm lấn tối thiểu đều có khung quy trình giống nhau: dùng Femtosecond Laser để cắt và lấy nhu mô giác mạc thông qua một đường cắt 2mm ở gần rìa giác mạc.
Thế nhưng hiện nay, tùy theo loại máy sử dụng mà có thể chia các phương pháp mổ khúc xạ mắt xâm lấn tối thiểu thành 2 loại phổ biến nhất gồm:
Dù có khác nhau về tên gọi, cả 2 phương pháp trên đều có chung một nguyên lý và độ an toàn cao.
Tuy nhiên, hiệu chỉnh laser là bước quan trọng nhất trong mổ khúc xạ mắt xâm lấn tối thiểu, bạn buộc phải nhìn vào đèn định thị trong khoảng thời gian này để hệ thống mổ bắn laser điều chỉnh tật khúc xạ mắt. Thế nên, việc rút ngắn thời gian sẽ giúp bạn dễ hợp tác hơn, cuộc phẫu thuật diễn ra thuận lợi và an toàn, chính xác hơn.
Thế hệ máy Visumax 800 cũng giúp tăng độ chính xác khi tạo mảnh mô đến mức tối đa với hệ thống tự động định tâm mắt và theo dõi mắt tiên tiến, đảm bảo sự đồng nhất của mảnh mô, đồng thời với công nghệ kiểm soát năng lượng giúp phân phối xung laser ổn định hơn, giảm nguy cơ tạo hạt bong bóng lớn, giúp tăng độ mịn của mặt cắt.
Mổ khúc xạ mắt xâm lấn tối thiểu được xem là phương pháp mổ giúp hạn chế tối đa các nguy cơ. Có thể nói đây là phương pháp an toàn hàng đầu trong phẫu thuật tật khúc xạ mắt hiện nay. Với vết rạch nhỏ chỉ khoảng 2mm, vết mổ sẽ tự lành lại một cách dễ dàng, nhanh chóng sau phẫu thuật. Nếu so với các phương pháp cắt vạt như LASIK hay Femto LASIK thì đường cắt có thể lên đến 22mm, từ đó cũng nhiều rủi ro về vạt giác mạc, nhiễm trùng hay gặp các tình trạng đau, cộm mắt hơn so với mổ mắt xâm lấn tối thiểu.
Thế nên nếu bạn có nhu cầu và chỉ định mổ tật mắt khúc xạ xâm lấn tối thiểu thì có thể hoàn toàn yên tâm về độ an toàn của phương pháp này. Dù đây là phương pháp an toàn, nhẹ nhàng nhất trong các phương pháp phẫu thuật bằng laser, thế nhưng, cũng cần tuân theo những quy định về chăm sóc hậu phẫu của bác sĩ để đảm bảo có được kết quả tốt nhất.
Dưới đây là quy trình mổ tật khúc xạ nói chung cũng như của phương pháp mổ khúc xạ mắt xâm lấn tối thiểu.
Đây là bước đầu tiên cũng là quan trọng nhất để quyết định chọn phương thức phẫu thuật nào dưới sự tư vấn của bác sĩ. Ở giai đoạn này, bạn sẽ được khám mắt toàn diện thông qua các bài kiểm tra độ khúc xạ của mắt, khảo sát hình dạng giác mạc, đo độ dày giác mạc…
Trước khi khám chuyên sâu, bạn cần tháo kính áp tròng trước 5 ngày nếu là kính mềm và 3 tuần nếu là kính cứng. Để các kết quả đo đạc và thăm khám được chính xác nhất, bạn cũng không nên sử dụng rượu, bia, chất kích thích trước khi tiến hành khám.
Mắt được nhỏ tê và sát khuẩn trước khi phẫu thuật. Do thời gian mổ khúc xạ mắt xâm lấn tối thiểu thường diễn ra rất nhanh và không đau đớn nên người được phẫu thuật sẽ hoàn toàn tỉnh táo để phối hợp cùng bác sĩ trong quá trình phẫu thuật.
Một lưu ý quan trọng trong khi tiến hành phẫu thuật đó là bạn phải hoàn toàn làm theo hướng dẫn của bác sĩ, không được đảo mắt. Muốn vậy, bạn nên giữ tâm lý ổn định, thoải mái, không lo sợ.
Sau khi tiến hành phẫu thuật, bạn sẽ được hướng dẫn chăm sóc mắt hậu phẫu cũng như cách sử dụng các loại thuốc kèm theo. Thời gian lành của phương pháp mổ khúc xạ mắt xâm lấn tối thiểu thường khá nhanh, chỉ trong vòng khoảng 4 tuần để mắt hồi phục hoàn toàn, thế nhưng vẫn có những lưu ý cần phải tuân theo trong khoảng thời gian này để đảm bảo mắt được phục hồi tốt nhất, như:
Sau khi vết thương lành, ở mỗi lần tái khám, bạn sẽ cùng bác sĩ đánh giá kết quả phẫu thuật. Ở giai đoạn này, đa số các trường hợp sẽ thành công như mong đợi. Một số rất ít trường hợp có thể gặp phải các triệu chứng như khô mắt hay phục hồi chậm hơn dự kiến.
Để đảm bảo phẫu thuật đạt kết quả tốt nhất, bạn sẽ được sắp lịch hẹn tái khám thường xuyên để các bác sĩ theo dõi tình hình mắt sau khi mổ.
Các cuộc hẹn tái khám sau phẫu thuật khúc xạ mắt xâm lấn tối thiểu có thể kéo dài nhiều tuần đến 6 tháng sau khi hoàn tất phẫu thuật. Các mốc thời gian tái khám phổ biến để bác sĩ theo dõi tình trạng mắt của sau mổ là 3 ngày, 1 tuần, 1 tháng, 3 tháng và 6 tháng sau khi phẫu thuật. Đây là những mốc thời gian quan trọng để bác sĩ đánh giá mức độ thành công của cuộc phẫu thuật cũng như điều trị kịp thời những vấn đề phát sinh (nếu có).
Mổ khúc xạ mắt xâm lấn tối thiểu đang là phương pháp điều trị tật khúc xạ có độ an toàn cao. Hầu hết các biến chứng nếu xảy ra đều có thể được được kiểm soát và điều trị hiệu quả, không gây ảnh hưởng lâu dài đến thị lực. Một số biến chứng có thể gặp như:
Đây là một số biến chứng không mong muốn của phương pháp mổ tật khúc xạ xâm lấn tối thiểu. Để hạn chế tối đa các biến chứng cũng như để phẫu thuật thành công, sự hợp tác của người được phẫu thuật trong lúc mổ cũng như việc chăm sóc hậu phẫu, tuân thủ các chỉ định dùng thuốc và tái khám đúng lịch là rất quan trọng.
Hiện nay, phẫu thuật tật khúc xạ xâm lấn tối thiểu đang là phương pháp tiên tiến, nhiều ưu điểm vượt trội nên chi phí có thể cao hơn đáng kể so với các phương pháp khác như Lasik hay PRK.
Với những yêu cầu cao về trình độ chuyên môn, máy móc, quy trình khám – phẫu thuật thì chi phí của các phương pháp mổ khúc xạ mắt xâm lấn tối thiểu cơ bản có thể dao động từ 50 triệu đến 70 triệu cho 2 mắt (tùy theo giá của các yếu tố như chính sách, dịch vụ khách hàng, chăm sóc hậu phẫu hay cơ sở thực hiện).
Câu trả lời là không, vì như đã nói, đây là phương pháp mổ nhanh chóng, hiệu quả và an toàn, thời gian thực hiện nhanh và có thể đi về ngay trong ngày. Bạn chỉ cần ở lại một vài tiếng để các bác sĩ theo dõi nếu cần thiết.
Sau khi thực hiện phẫu thuật, bạn không cần phải kiêng bất cứ món ăn gì. Tuy nhiên, tránh các hoạt động có thể gây ảnh hưởng đến vết mổ như rửa mặt, gội đầu, đi bơi, tập các môn thể thao mạnh ngay sau khi phẫu thuật. Ngoài ra, cần lưu ý bảo vệ mắt khỏi các tác nhân có thể làm tổn thương, nhiễm trùng mắt như nước, mồ hôi hay khói bụi…
Bất kỳ phương pháp phẫu thuật chữa tật khúc xạ nào cũng đều có thể có nguy cơ tái cận. Thế nhưng, nguy cơ tái cận của mổ khúc xạ mắt xâm lấn tối thiểu đặc biệt ít. Nguyên nhân tái cận có thể đến từ nhiều yếu tố như mắt chưa ổn định độ khúc xạ nên sau khi độ cận vẫn tiếp tục tăng, hoặc trước mổ có độ cận cao. Trong trường hợp bị tái cận, nếu độ dày giác mạc cho phép bác sĩ có thể xem xét để điều trị bổ sung lần nữa.
Trung tâm Mắt Công nghệ cao, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh là địa chỉ khám và mổ khúc xạ mắt xâm lấn tối thiểu uy tín, chất lượng. Trung tâm được trang bị cơ sở vật chất và các thiết bị tiên tiến bậc nhất như máy Visumax 800, giúp quá trình khám và phẫu thuật khúc xạ mắt an toàn, hiệu quả.
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Với những ưu điểm vượt trội của mình, mổ khúc xạ mắt xâm lấn tối thiểu đang là một phương pháp điều trị tật khúc xạ an toàn, hiệu quả. Dù chi phí thực hiện cao thế nhưng phương pháp phẫu thuật này cũng mang lại những giá trị, lợi ích xứng đáng cho người điều trị.
