Mất ngủ vì suy nghĩ quá nhiều là vấn đề bất kì ai cũng có thể gặp phải, có ảnh hưởng đáng kể đến sức khỏe thể chất lẫn tinh thần. Vậy nên làm gì để khắc phục tình trạng khó ngủ vì suy nghĩ nhiều?
Theo thống kê, có khoảng 35,2% người trưởng thành ngủ ít hơn 7 giờ mỗi đêm do suy nghĩ nhiều, căng thẳng, stress… Suy nghĩ nhiều, suy nghĩ lung tung có thể là biểu hiện của một số bệnh lý, làm ảnh hưởng chất lượng giấc ngủ.
Rối loạn lo âu (Anxiety Disorder) là tình trạng tâm lý khiến người bệnh chìm trong cảm giác lo lắng, căng thẳng hay sợ hãi quá mức trước những vấn đề không thật sự đáng lo ngại. Một trong những ảnh hưởng thường gặp nhất của rối loạn lo âu là mất ngủ. Rối loạn lo âu gây mất ngủ vì suy nghĩ quá nhiều, khó đi vào giấc ngủ hoặc gián đoạn giấc ngủ do não bộ căng thẳng, không thể thư giãn, không thể ngừng suy nghĩ về những vấn đề trong cuộc sống.(1)
Người mắc chứng rối loạn lưỡng cực (Bipolar Disorders – RLLC) cũng có thể bị mất ngủ vì suy nghĩ quá nhiều. Sự thay đổi giữa các cơn hưng cảm và trầm cảm làm rối loạn nhịp sinh học cơ thể, gây khó ngủ, giảm nhu cầu ngủ, gián đoạn giấc ngủ. Rối loạn lưỡng cực còn làm tăng mức độ căng thẳng thần kinh trước khi ngủ, khiến người bệnh rơi vào vòng xoáy suy nghĩ về những chuyện đã xảy ra trong quá khứ hoặc lo lắng về tương lai.(2)
Chứng rối loạn ám ảnh cưỡng chế (Obsessive Compulsive Disorder – OCD) có mối liên hệ với tình trạng mất ngủ. Người bệnh khó đi vào giấc ngủ do những suy nghĩ, lo lắng, ám ảnh. Người bệnh có thể dành hàng giờ đồng hồ để thực hiện các hành vi cưỡng chế cho đến khi cảm thấy hoàn toàn yên tâm và sẵn sàng để ngủ.(3)
Một số người bị khó ngủ vì suy nghĩ nhiều bắt nguồn từ những chấn thương tâm lý xảy ra trước đó. Rối loạn giấc ngủ là triệu chứng phát sinh phổ biến, có thể kéo dài nhiều năm sau khi tổn thương tâm lý xảy ra. Tình trạng rối loạn giấc ngủ có xuất hiện dưới dạng thức sớm, khó ngủ, ngủ không yên giấc hoặc gặp ác mộng.
Mất ngủ vì suy nghĩ quá nhiều có thể là một trong những tác dụng phụ của thuốc, đặc biệt là loại thuốc điều trị bệnh thần kinh. Thuốc có thể tác động trực tiếp lên hệ thần kinh làm cho người bệnh dễ kích động, dễ cảm thấy bồn chồn, căng thẳng và lo lắng khiến giấc ngủ bị rối loạn.
Tiêu thụ caffeine quá mức có thể gây rối loạn giấc ngủ, rối loạn lo âu. Một số người dùng caffeine còn xuất hiện các triệu chứng của bệnh loạn thần – là tình trạng người bệnh không thể kiểm soát suy nghĩ của mình, từ đó dẫn đến suy nghĩ lung tung mất ngủ.(4)
Người bị mất ngủ suy nghĩ lung tung có thể xuất hiện một vài biểu hiện sau:
Mất ngủ vì suy nghĩ quá nhiều trong thời gian dài ngoài khiến sức khỏe thể chất giảm sút còn dẫn đến một số vấn đề về tinh thần, trí não:
Người bị mất ngủ vì suy nghĩ nhiều còn có thể bị trào ngược, đau dạ dày, đau vai gáy… Khi mắc kẹt trong những suy nghĩ tiêu cực không thể thoát ra, một số người có thể tìm đến thuốc, rượu bia hoặc chất kích thích khác để tạm thời quên đi phiền muộn. Tuy nhiên, cách này chỉ giúp giảm lo âu tạm thời, nhưng lại có thể làm tăng mức độ căng thẳng dài hạn, gây rối loạn hành vi về sau.
Mất ngủ suy nghĩ lung tung bắt nguồn từ những áp lực, căng thẳng trong cuộc sống. Để khắc phục, người bệnh nên bắt đầu từ việc đánh giá, phân loại mức độ căng thẳng, từ đó tìm ra giải pháp cải thiện chất lượng giấc ngủ phù hợp. Người bệnh có thể dành thời gian để nghĩ, xác định tầm quan trọng của vấn đề đang gặp phải hoặc chia sẻ với người thân, bạn bè để giảm bớt suy nghĩ tiêu cực.
Không gian yên tĩnh là chìa khóa quan trọng cho một giấc ngủ ngon. Người bị mất ngủ vì suy nghĩ quá nhiều nên nghỉ ngơi trong không gian thoáng, hạn chế tiếng ồn để tạo tâm lý thoải mái, an toàn, dễ đi vào giấc ngủ hơn.
Thiền định là phương pháp giúp củng cố tâm lý, cân bằng cảm xúc, không phản ứng với suy nghĩ. Nhờ thiền định đúng cách, người bị mất ngủ có thể cải thiện giấc ngủ bằng cách giảm căng thẳng và lo âu.
Yoga không chỉ cải thiện sức khỏe thể chất, mà còn hỗ trợ giảm căng thẳng và giúp ngủ ngon hơn. Người bị mất ngủ vì suy nghĩ quá nhiều có thể bắt đầu bằng những bài tập yoga nhẹ nhàng để kiểm soát khả năng tập trung, hạn chế suy nghĩ tiêu cực. Nên tập yoga đều đặn, tối thiểu 20 phút mỗi ngày để đạt được hiệu quả thư giãn tốt hơn.
Tập thể dục vào buổi sáng ít nhất 2 giờ mang lại tác động tích cực đến tâm lý, hỗ trợ điều trị rối loạn lo âu, giảm căng thẳng, stress và ổn định giấc ngủ. Không nên tập thể dục sát giờ đi ngủ để tránh gây tác dụng ngược, kích thích não tăng cường hoạt động và khó ngủ.
Người bị mất ngủ vì suy nghĩ quá nhiều có thể sử dụng thực phẩm có khả năng hỗ trợ giấc ngủ để ngủ ngon hơn, chẳng hạn như mật ong, ngũ cốc, sữa… Các chất dinh dưỡng có lợi trong thực phẩm giúp điều hòa giấc ngủ, đồng thời góp phần cải thiện sức khỏe thể chất.
Massage là phương pháp có thể hỗ trợ điều hòa giấc ngủ và thư giãn tinh thần. Người bị rối loạn lo âu hoặc trầm cảm cũng có thể massage để cải thiện phần nào bệnh lý. Để đảm bảo an toàn, người bệnh nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi massage.
Một số loại trà thảo mộc có thể giúp an thần dễ ngủ, thích hợp cho người bị mất ngủ vì suy nghĩ quá nhiều, chẳng hạn như trà hoa cúc, trà oải hương, trà gừng mật ong, trà tía tô… Uống một ly trà trước khi ngủ có thể giúp não bộ thư giãn, nhưng người bệnh không nên uống quá nhiều trà hoặc uống trà gần giờ đi ngủ.
Dùng tinh dầu để xông phòng như tinh dầu oải hương, tinh dầu kinh giới, tinh dầu cam… có thể giúp tinh thần thư giãn, mang lại giấc ngủ ngon. Mùi hương từ tinh dầu tạo cảm giác dễ chịu, kích thích não bộ nhớ về ký ức vui vẻ, giảm bớt căng thẳng và lo âu.
Người bị mất ngủ vì suy nghĩ quá nhiều trong thời gian dài do bệnh lý tâm thần – thần kinh cần đi khám để được đánh giá cụ thể, tùy nguyên nhân, bác sĩ có thể cho dùng thuốc hoặc các phương pháp khác để điều trị. Khi sử dụng bất kỳ loại thuốc nào, người bệnh đều cần tuân theo chỉ dẫn của bác sĩ, không tự ý dùng thuốc trong mọi trường hợp.
Người bị khó ngủ vì suy nghĩ nhiều có thể đến thăm khám tại Khoa Thần kinh, Trung tâm Khoa học Thần kinh, Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh. Nơi đây là địa chỉ uy tín, chuyên sâu về điều trị các bệnh lý thần kinh, quy tụ đội ngũ các chuyên gia, bác sĩ đầu ngành, dày dặn kinh nghiệm.
Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh đẩy mạnh đầu tư toàn diện về nguồn nhân lực và hệ thống trang thiết bị, máy móc hiện đại hàng đầu nhập khẩu từ nước ngoài giúp khám và điều trị hiệu quả cao như: Máy đo đa ký giấc ngủ, máy chụp CT 1975 lát cắt, máy chụp MRI 1,5-3 Tesla, máy đo điện não, kích thích từ trường xuyên sọ TMS… Phác đồ điều trị mang tính cá nhân hóa, giúp nâng cao hiệu quả và tối ưu thời gian, chi phí.
Để đặt lịch thăm khám, điều trị bệnh tại Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, Quý khách vui lòng liên hệ:
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Mất ngủ vì suy nghĩ quá nhiều là tình trạng mà bất kì ai cũng có thể gặp phải. Một số trường hợp, tình trạng này sẽ nhanh chóng được cải thiện. Nhưng cũng có trường hợp nặng, kéo dài, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và sức khỏe. Vì vậy, khi bị mất ngủ trong thời gian dài, người dân cần sớm liên hệ với bác sĩ để được khám, điều trị..
