Mất ngủ do sốt xuất huyết là thế nào? Cách cải thiện hiệu quả

Mất ngủ do sốt xuất huyết thường là sự kết hợp đồng thời của những yếu tố, tác nhân bệnh lý ở thể chất và tâm lý. Với các trường hợp kéo dài, người bệnh nên đi khám để được chỉ định phương pháp điều trị phù hợp, tránh diễn tiến nặng hơn.

Sốt xuất huyết có gây mất ngủ không?

Sốt xuất huyết là bệnh truyền nhiễm do virus Dengue gây ra, lây lan qua muỗi Aedes. Một trong những ảnh hưởng gián tiếp là gây rối loạn giấc ngủ, trong đó có mất ngủ. Người bệnh có thể gặp tình trạng khó ngủ, ngủ không sâu hoặc bị tỉnh giấc giữa đêm. Không phải ai cũng bị mất ngủ khi sốt xuất huyết nhưng tình trạng này xảy ra tương đối phổ biến, đặc biệt là ở người có cơ địa nhạy cảm hoặc đang trong giai đoạn phục hồi.⁽¹⁾

Sốt xuất huyết bị mất ngủ như thế nào?

Mất ngủ do sốt xuất huyết thường không xuất phát từ một nguyên nhân duy nhất, thay vào đó là sự kết hợp đồng thời của những yếu tố nguy cơ, tác nhân bệnh lý ở thể chất và tâm lý. Tình trạng sốt cao kéo dài, đau nhức, mẩn ngứa hoặc tâm trạng lo âu đều có thể khiến người bệnh trằn trọc suốt đêm.

Rối loạn chu kỳ giấc ngủ cũng có thể xảy ra do tác dụng phụ của thuốc điều trị và phản ứng miễn dịch. Chất lượng giấc ngủ không đảm bảo sẽ làm chậm lại khả năng phục hồi cơ thể, qua đó tạo thành một vòng lặp luẩn quẩn.

Tại sao bị sốt xuất huyết lại mất ngủ?

Tình trạng sốt xuất huyết gây mất ngủ có thể xảy ra theo các cơ chế sau:

1. Ảnh hưởng đến hệ thần kinh

Virus Dengue tác động lên hệ thần kinh trung ương, gây ra các biểu hiện như nhức đầu nặng, lú lẫn, rối loạn thần kinh (trong một số ít trường hợp). Những ảnh hưởng này có thể ức chế khả năng thư giãn của não bộ, qua đó gây khó ngủ, đặc biệt là ở trẻ em và người cao tuổi.

2. Sốt cao kéo dài

Sốt xuất huyết có thể kéo dài trong nhiều ngày. Khi thân nhiệt tăng cao, cơ thể tiết ra nhiều mồ hôi, gây mất nước, mệt mỏi, khó chịu. Điều này làm người bệnh dễ bị giật mình, tỉnh giấc trong đêm hoặc khó đi vào giấc ngủ.

3. Đau nhức cơ, xương, và khớp

Sốt xuất huyết có thể khiến người bệnh bị đau nhức toàn thân, đặc biệt là vùng xương và khớp. Cơn đau có thể kéo dài cả ngày lẫn đêm, khiến người bệnh không thể nằm yên hoặc khó tìm được tư thế thoải mái để ngủ. Đây là một trong những tác nhân phổ biến gây rối loạn giấc ngủ khi mắc bệnh sốt xuất huyết.

4. Ngứa và phát ban

Phát ban và ngứa da là triệu chứng thường gặp trong giai đoạn hồi phục sau sốt xuất huyết. Cảm giác ngứa dữ dội về đêm làm người bệnh cảm thấy khó chịu và khó duy trì giấc ngủ liên tục. Tình trạng này cũng có thể kéo dài từ vài ngày đến một tuần sau khi hết sốt.

5. Lo âu và căng thẳng

Tâm trạng căng thẳng, lo âu khi bị sốt xuất huyết có thể khiến người bệnh trằn trọc, khó ngủ ngon. Thế nên, việc kiểm soát tốt tâm lý khi mắc bệnh luôn đóng vai trò quan trọng.

6. Tác dụng phụ của thuốc

Một số loại thuốc giúp kiểm soát triệu chứng như thuốc giảm đau, thuốc kháng histamine hoặc thuốc hạ sốt có thể gây rối loạn giấc ngủ, ví dụ như gây buồn ngủ vào ban ngày nhưng khó ngủ vào ban đêm, ngủ gián đoạn. Mặt khác, sử dụng thuốc sai liều lượng còn tiềm ẩn nhiều vấn đề đáng lo ngại hơn cho sức khỏe.

7. Phản ứng của hệ miễn dịch

Hệ miễn dịch khi chống lại virus sẽ tiết ra chất gây viêm cytokine. Chất này có thể ảnh hưởng đến hoạt động của vùng não điều chỉnh giấc ngủ, gây ra hiện tượng rối loạn giấc ngủ, ngủ không sâu, dễ bị tỉnh giấc.

Cách cải thiện tình trạng mất ngủ khi đang bị sốt xuất huyết

Mất ngủ do sốt xuất huyết là tình trạng khá phổ biến, có thể do nhiều yếu tố nguy cơ, tác nhân gây ra. Người bệnh nên biết cách chăm sóc sức khỏe hợp lý, kết hợp điều chỉnh thói quen sinh hoạt phù hợp để cải thiện triệu chứng đang gặp phải, có thể bao gồm:

1. Áp dụng cách giảm triệu chứng sốt xuất huyết

Các triệu chứng như sốt cao, đau nhức cơ xương khớp, ngứa và nổi ban là tác nhân hàng đầu gây mất ngủ. Trong trường hợp này, người bệnh có thể cần:

• Hạ sốt bằng cách chườm mát (với mức nhiệt phù hợp), sử dụng thuốc hạ sốt theo chỉ định của bác sĩ, tránh dùng aspirin hoặc ibuprofen;
• Uống đủ nước để giảm nguy cơ mất nước do sốt;
• Sử dụng thuốc kháng histamin theo chỉ dẫn của bác sĩ nếu bị ngứa nghiêm trọng.

2. Điều chỉnh môi trường ngủ

Một không gian yên tĩnh và thoáng mát là điều kiện lý tưởng để giúp hệ thần kinh thư giãn, qua đó dễ đi vào giấc ngủ và ngủ ngon hơn. Thế nên, người bệnh có thể tham khảo thực hiện các biện pháp sau để giúp điều chỉnh môi trường ngủ phù hợp hơn:

• Đảm bảo phòng ngủ sạch sẽ, có nhiệt độ ổn định, từ 25 – 27 độ C;
• Hạn chế ánh sáng mạnh và tiếng ồn;
• Sử dụng đèn ngủ dịu nhẹ hoặc tinh dầu thư giãn (như oải hương, bạc hà);
• Tránh để thiết bị điện tử như TV, điện thoại cạnh giường ngủ.

3. Thư giãn trước khi ngủ

Thay vì sử dụng thiết bị điện tử hay lo lắng nhiều về bệnh tình, người bệnh nên thực hiện các hoạt động thư giãn nhẹ nhàng như:

• Nghe nhạc nhẹ;
• Thở sâu, thiền hoặc tập yoga giãn cơ;
• Đọc sách giấy với nội dung nhẹ nhàng.

Những hoạt động này giúp làm dịu thần kinh, giảm nhịp tim và điều hòa hơi thở – những yếu tố quan trọng giúp dễ ngủ hơn.

4. Hạn chế các yếu tố gây ảnh hưởng đến giấc ngủ

Bên cạnh những tác nhân bệnh lý, các yếu tố môi trường và thói quen sinh hoạt chưa khoa học cũng có thể ảnh hưởng đến giấc ngủ. Để hạn chế những yếu tố gây ảnh hưởng đến giấc ngủ, người bệnh mất ngủ do sốt xuất huyết nên:

• Tránh sử dụng điện thoại, máy tính tối thiểu 1 – 2 giờ trước khi ngủ (ánh sáng xanh từ thiết bị điện tử có thể gây ức chế melatonin – hormone có vai trò quan trọng trong việc điều hòa nhịp sinh học và giấc ngủ);
• Không ăn quá no vào buổi tối;
• Hạn chế ngủ ban ngày quá nhiều;
• Thiết lập giờ ngủ – thức cố định để ổn định đồng hồ sinh học của cơ thể.

6. Áp dụng chế độ ăn uống khoa học

Người bị sốt xuất huyết cần dung nạp đủ chất dinh dưỡng để góp phần nâng cao sức đề kháng và hỗ trợ phục hồi sức khỏe, đồng thời giúp ổn định giấc ngủ. Một chế độ ăn lý tưởng cho người bệnh sốt xuất huyết thường bao gồm:

• Tăng cường rau xanh, trái cây giàu vitamin C (cam, bưởi, ổi…);
• Bổ sung thực phẩm chứa tryptophan (sữa, yến mạch, hạt óc chó) hỗ trợ tạo serotonin và melatonin – hormone điều hòa giấc ngủ;
• Tránh thức ăn cay nóng, dầu mỡ, chất kích thích (cà phê, trà đặc).

Mất ngủ sau khi bị sốt xuất huyết có bình thường không?

Sau khi khỏi sốt xuất huyết, một số người vẫn tiếp tục gặp phải tình trạng mất ngủ hoặc rối loạn giấc ngủ trong vài tuần. Điều này thường là phản ứng bình thường của cơ thể khi chưa phục hồi hoàn toàn sau giai đoạn mệt mỏi kéo dài. Tuy nhiên, nếu mất ngủ kéo dài hơn 2 – 3 tuần, kèm theo tình trạng mệt mỏi, lo âu hoặc khó tập trung, người bệnh nên đi khám bác sĩ để loại trừ nguyên nhân bệnh lý hoặc tâm lý hậu nhiễm virus.

Khi nào phải đi gặp bác sĩ?

Người bệnh bị sốt xuất huyết mất ngủ nên đi khám bác sĩ khi gặp các trường hợp sau:

• Triệu chứng kéo dài liên tục trên 2 tuần;
• Gây ảnh hưởng đến sinh hoạt ban ngày (mệt mỏi, đau đầu, mất tập trung);
• Mất ngủ kèm theo triệu chứng bất thường như chóng mặt, trầm cảm, lo âu, tim đập nhanh.

Điều trị sớm đóng vai trò quan trọng, giúp kiểm soát nguy cơ chuyển sang mất ngủ mạn tính, đồng thời hỗ trợ hồi phục nhanh hơn sau sốt xuất huyết.

Khám sốt xuất huyết mất ngủ ở đâu uy tín?

Người bệnh bị sốt xuất huyết mất ngủ nên lựa chọn thăm khám và điều trị tại Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh. Bệnh viện quy tụ đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm, cùng hệ thống máy móc hiện đại giúp đánh giá tình trạng bệnh, chất lượng giấc ngủ, đưa ra phác đồ điều trị phù hợp cho từng người bệnh. Quy trình khám chữa bệnh đảm bảo chuyên nghiệp, tận tâm và nhanh chóng, áp dụng đầy đủ các chính sách bảo hiểm.

Để đặt lịch thăm khám, điều trị bệnh tại Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, Trung tâm khám chữa bệnh Tâm Anh tại Quận 7 (cũ), Quý khách vui lòng liên hệ:

Mất ngủ do sốt xuất huyết thường là phản ứng bình thường của cơ thể do tổn thương thể chất và tinh thần. Tuy nhiên, nếu mất ngủ kéo dài kèm theo các biểu hiện bất thường khác, người bệnh nên đi khám sớm để được chẩn đoán và điều trị hiệu quả.