Lọc máu hấp thụ là phương pháp được ứng dụng rộng rãi trên thế giới, hỗ trợ điều trị các biến chứng của người bệnh suy thận mạn giai đoạn cuối phải lọc máu chu kỳ. Ngoài ra, phương pháp này còn điều trị một số bệnh như: ngộ độc cấp, sốc nhiễm trùng, viêm tụy cấp… Vậy lọc máu hấp phụ là gì? Quy trình như thế nào? Cần lưu ý gì khi thực hiện? Bài viết dưới đây của bác sĩ CKI Vương Mỹ Dung, khoa Hồi sức tích cực & Chống độc, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM sẽ giải đáp cụ thể các vấn đề trên.
Lọc máu hấp phụ là một trong những phương pháp lọc máu được áp dụng rộng rãi hiện nay. Máu sau khi ra khỏi cơ thể người bệnh sẽ đi qua hệ thống dây dẫn. Tiếp theo, máu qua màng lọc hấp phụ để loại bỏ các chất độc, chất chuyển hóa có hại và thuốc. Cuối cùng, máu được lọc sạch và quay trở lại cơ thể người bệnh.
Lọc máu hấp phụ được xem là một phương thức lọc máu ngắt quãng, có khả năng loại bỏ độc tố, các chất có trọng lượng phân tử trung bình và lớn. Nhờ đó, phương pháp này có thể kết hợp với lọc máu ngắt quãng để loại bỏ các loại độc tố trong máu của người bệnh suy thận mạn giai đoạn cuối. Ngoài ra, lọc máu hấp phụ giúp giảm các biến chứng ngắn hoặc dài hạn của suy thận, kéo dài tuổi thọ và cải thiện chất lượng cuộc sống của người bệnh.
Các trường hợp cần lọc máu hấp phụ bao gồm: (1)
Chống chỉ định tương đối trong những trường hợp sau:
Đầu tiên, người bệnh phải có ống thông đặt vào đường tĩnh mạch. Một số người bệnh suy thận mạn đã được nối thông động-tĩnh mạch ở tay (cầu tay), bác sĩ sử dụng đường này để lấy máu của người bệnh hoặc nếu người bệnh chưa có cầu tay thì bác sĩ phải đặt ống thông tĩnh mạch trung tâm, có thể ở đùi, cổ, dưới xương đòn của người bệnh.
Sau đó, máu của người bệnh được hút ra ngoài và đi qua màng lọc hấp phụ (có thể kết hợp với lọc máu liên tục hoặc lọc máu ngắt quãng). Màng lọc hấp phụ giữ lại các loại độc tố, độc chất, thuốc… tùy vào chức năng của từng màng lọc. Việc lựa chọn màng lọc dựa trên tình trạng của người bệnh, người bị suy thận mạn, ngộ độc thuốc, ngộ độc thuốc trừ sâu… dùng các loại màng lọc khác nhau.
Máu sau khi được lọc bỏ các loại độc tố sẽ được trả về cơ thể người bệnh thông qua ống thông ban đầu. Đây là một quy trình khép kín, bác sĩ sẽ cài đặt các thông số sao cho phù hợp với tình trạng của người bệnh. Đồng thời, bác sĩ cũng theo dõi các thông số như: nhịp tim, huyết áp, các triệu chứng (chóng mặt, đau ngực, hạ đường huyết)… để xử lý kịp thời.
Những lợi ích và rủi ro khi thực hiện lọc máu hấp phụ:
Lọc máu hấp phụ giúp loại bỏ các chất có trọng lượng phân tử trung bình và lớn. Khi kết hợp với thận nhân tạo sẽ loại bỏ nhiều loại độc tố trong máu hơn, thay thế chức năng thận của người bệnh suy thận mạn giai đoạn cuối. Từ đó hạn chế xuất hiện các biến chứng ngắn hoặc dài hạn, kéo dài sự sống và nâng cao chất lượng cuộc sống của người bệnh.
Khi lọc máu hấp phụ, người bệnh cần lưu ý những điều sau:
Lọc máu hấp phụ là phương pháp điều trị an toàn, giúp tăng cường loại bỏ các độc chất ứ đọng trong cơ thể của người bệnh suy thận mạn giai đoạn cuối. Bên cạnh đó, phương pháp này cũng hỗ trợ điều trị cho người bệnh bị ngộ độc cấp, sốc nhiễm trùng, nhiễm độc, các bệnh về gan… Tuy nhiên, trong quá trình lọc máu hấp phụ, người bệnh cần theo dõi các triệu chứng và dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ để đảm bảo an toàn.
Thời gian lọc máu hấp phụ trung bình từ 4-6 tiếng. Tuy nhiên, thời gian lọc máu còn phụ thuộc vào loại bệnh và tình trạng bệnh, có thể lặp lại quá trình này nhiều lần để điều trị dứt điểm cho người bệnh.
Chi phí lọc máu hấp phụ sẽ phụ thuộc vào loại bệnh và tình trạng bệnh. Thời gian lọc máu hấp phụ kéo dài và lặp lại nhiều lần sẽ ảnh hưởng đến chi phí.
Khoa Hồi sức tích cực & Chống độc (ICU), Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh là đơn vị hồi sức, cấp cứu và chăm sóc tích cực cho người bệnh gặp các vấn đề nghiêm trọng, nguy kịch như: sốc, suy đa cơ quan, suy hô hấp, suy gan, suy thận, hôn mê, ngộ độc cấp, nhiễm trùng huyết nặng… hoặc người bệnh khi phẫu thuật có khả năng cao bị sốc, suy hô hấp, chảy máu sau mổ…
Khoa ICU sở hữu hệ thống máy lọc máu hiện đại, thực hiện tất cả các phương thức như: lọc máu ngắt quãng, lọc máu liên tục, thay huyết tương, lọc máu hấp phụ cho người bệnh suy thận cấp, suy thận mạn, viêm tụy cấp, viêm gan cấp, ngộ độc nặng, sốc nhiễm trùng và các bệnh liên quan đến miễn dịch (hội chứng Guillan – Barre, hội chứng HELLP, bệnh lupus ban đỏ hệ thống…)
Khoa Hồi sức tích cực & Chống độc tiếp nhận các trường hợp như: người bệnh thuộc nhóm nguy cơ cao, rối loạn 1 hoặc nhiều chức năng của các cơ quan trong cơ thể, các bác sĩ luôn theo dõi 24/24 hoặc tiến hành điều trị hỗ trợ các cơ quan này.
Khi nhập viện, người bệnh được đưa vào các khu vực chuyên biệt:
Khoa tiếp nhận, điều trị, chăm sóc tích cực, toàn diện và liên tục cho người bệnh nặng từ khoa Cấp cứu, phòng mổ hoặc các khoa nội trú Nội – Ngoại – Sản – Nhi.
Bên cạnh đó, Khoa Hồi sức tích cực & Chống độc hối hợp với khoa Cấp cứu trực tiếp trong và ngoài bệnh viện khi cần cấp cứu hàng loạt, cấp cứu thảm họa. Ngoài ra, khoa cũng hỗ trợ chuyên môn cho các đơn vị cấp cứu tại những khoa khác trong bệnh viện.
Khoa ICU được trang bị đầy đủ các máy móc thiết bị hiện đại nhất Việt Nam, gồm:
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Bài viết đã nêu bật khái niệm, quy trình, những rủi ro và lưu ý khi lọc máu hấp phụ. Phương pháp này có thể kết hợp với lọc máu liên tục và lọc máu ngắt quãng, loại bỏ nhiều loại độc tố trong máu và thay thế chức năng thận khi người bệnh bị suy thận mạn giai đoạn cuối, ngộ độc, sốc nhiễm trùng…
