Đột quỵ sau sinh ở phụ nữ tuy là tình trạng hiếm gặp nhưng không nên chủ quan. Tìm hiểu nguyên nhân và dấu hiệu đột quỵ sau sinh giúp phòng ngừa bệnh tốt hơn. Vậy đột quỵ sau khi sinh điều trị như thế nào?
Đột quỵ có thể xảy ra ở phụ nữ đang mang thai hoặc sau khi sinh, đặc biệt là đối với người có bệnh lý nền. Khoảng một nửa trường hợp bị đột quỵ sau sinh có liên quan đến tình trạng xuất huyết não hoặc thiếu máu cục bộ. Những yếu tố có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ sau khi sinh là: (1)
Sau khi sinh khoảng 2 tuần là thời điểm phụ nữ có nguy cơ đột quỵ và nguy cơ vẫn có thể tiếp diễn trong khoảng 12 tuần tiếp theo hoặc hơn. Tuy nhiên, thời gian nguy cơ bị đột quỵ sau sinh có thể thay đổi và khác nhau ở mỗi trường hợp. Điều này phụ thuộc vào một số yếu tố như:
Khoảng thời gian kể trên có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ sau khi sinh ở những trường hợp có yếu tố nguy cơ hoặc bệnh lý nền, không phải tất cả phụ nữ sau khi sinh đều có khả năng bị đột quỵ.
Dấu hiệu đột quỵ sau sinh ở mỗi trường hợp có thể khác nhau, thay đổi từ biểu hiện nhẹ đến nặng tùy vào mức độ tổn thương ở não. Một vài sản phụ có thể xuất hiện triệu chứng cảnh báo cho thấy nguy cơ đột quỵ như: (2)
Khi phát hiện những dấu hiệu kể trên, sản phụ cần nhanh chóng đến bệnh viện để theo dõi và kiểm soát sức khỏe. Phát hiện sớm và kịp thời can thiệp giúp phòng ngừa đột quỵ sau sinh cùng những biến chứng nghiêm trọng khác.
Nếu người mẹ có biểu hiện đột quỵ sau khi sinh, việc cấp thiết nhất cần làm chính là đưa người bệnh đến bệnh viện hoặc trung tâm y tế gần nhất có chuyên môn cấp cứu đột quỵ để cấp cứu. Cần đảm bảo người mẹ được ở trong không gian thông thoáng để dễ hô hấp hơn trong thời gian chờ đợi.
Thời điểm xảy ra dấu hiệu đột quỵ có ý nghĩa rất quan trọng đối với việc chẩn đoán và cấp cứu. Người thân cần ghi nhớ thời điểm chính xác và cung cấp thông tin cho bác sĩ. Tuyệt đối không tự ý cho người bệnh uống bất cứ thuốc gì, không cạo gió, bấm huyệt hoặc châm cứu cho người bị đột quỵ sau sinh.
Nếu bị đột quỵ sau sinh, sản phụ có thể gặp tình trạng tê yếu liệt, suy giảm trí nhớ, giảm khả năng cảm nhận, đi lại khó khăn làm ảnh hưởng sinh hoạt thường ngày. Biến chứng đột quỵ sau khi sinh còn có thể bao gồm tình trạng rối loạn giấc ngủ, trầm cảm, ảnh hưởng chức năng tim phổi, co cứng chi, thậm chí tử vong… Biến chứng và mức độ nghiêm trọng còn phụ thuộc vào vị trí não bị ảnh hưởng bởi đột quỵ. (3)
Biến chứng có thể gặp phải ở sản phụ đột quỵ sau khi sinh không chỉ ảnh hưởng sức khỏe người mẹ mà còn có thể tác động đến sự phát triển của trẻ sơ sinh. Bởi trong khoảng thời gian này, trẻ có thể bị thiếu đi sự chăm sóc từ người mẹ.
Đột quỵ nói chung và đột quỵ sau sinh nói riêng không thể tự điều trị tại nhà, mà cần được điều trị khẩn cấp và chuyên sâu tại bệnh viện. Điều trị đột quỵ sau khi sinh nhằm mục đích hạ thấp tỷ lệ ảnh hưởng tiêu cực tới sức khỏe và hạn chế nguy cơ biến chứng nặng. Người bệnh cần được cấp cứu nhanh chóng và chính xác để hạn chế tổn thương lan rộng, ngăn ngừa nguy cơ tái phát đột quỵ.
Dựa vào nguyên nhân, loại đột quỵ và mức độ nghiêm trọng, bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp điều trị thích hợp. Một số phương pháp điều trị đột quỵ sau sinh có thể được áp dụng là: Tiêu sợi huyết theo đường tĩnh mạch, can thiệp nội mạch loại bỏ huyết khối, phẫu thuật…
Phục hồi chức năng sau đột quỵ hướng đến mục tiêu cải thiện thể trạng, tầm vận động, khả năng ngôn ngữ… giúp người bệnh trở lại với cuộc sống khỏe mạnh ở mức tốt nhất. Người bị đột quỵ, kể cả sản phụ đột quỵ sau sinh cần tập phục hồi chức năng khi sức khỏe ổn định hoặc sau khoảng 24-48 giờ kể từ thời điểm bị đột quỵ.
Phục hồi chức năng cho sản phụ sau đột quỵ bao gồm các phương pháp hoạt động thể chất và liệu pháp điều trị rối loạn nhận thức, cảm xúc. Bắt đầu quá trình phục hồi chức năng sau đột quỵ càng sớm, người bệnh càng có nhiều cơ hội lấy lại khả năng vận động.
Nhìn chung, thời gian phục hồi chức năng cho sản phụ đột quỵ sau khi sinh sẽ phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng và biến chứng liên quan. Để rút ngắn quá trình hồi phục, người bệnh cần làm theo hướng dẫn của bác sĩ về việc dùng thuốc, chế độ dinh dưỡng, tập luyện.
Tỷ lệ tái phát sau đột quỵ ở sản phụ có cao hay không phụ thuộc vào nhiều yếu tố.
Phòng ngừa đột quỵ sau sinh cho sản phụ bao gồm việc chăm sóc sức khỏe trước và trong khi mang thai, sau quá trình sinh nở. Phụ nữ cần:
Hãy liên hệ Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh thông qua thông tin sau:
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Tìm hiểu dấu hiệu, cách xử trí khi sản phụ bị đột quỵ sau sinh là việc làm cần thiết để mỗi người có thể bảo vệ sức khỏe cho chính mình và người thân. Nên tầm soát sức khỏe định kỳ 1-2 lần mỗi năm để phòng ngừa đột quỵ, đồng thời xây dựng lối sống khoa học theo hướng dẫn của bác sĩ.
