Di chứng tai biến mạch máu não (đột quỵ) có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của người bệnh. Vậy, đâu là di chứng, biến chứng sau tai biến thường gặp? Điều trị di chứng sau tai biến mạch máu não bằng cách nào?
Lưu ý: Bài viết linh hoạt dùng “tai biến mạch máu não” và “đột quỵ” để gần gũi với người dân.
Người bệnh và gia đình cần tìm hiểu các di chứng sau tai biến mạch máu não (đột quỵ) có thể xảy ra, để chủ động tham khảo bác sĩ, có biện pháp dự phòng, cải thiện kịp thời khi cần, ví dụ bao gồm: (1)
Liệt hay liệt vận động là một trong những di chứng của tai biến mạch máu não phổ biến, ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng hoạt động bình thường của cơ thể. Người bệnh sau tai biến mạch máu não có thể đối mặt với tình trạng liệt mặt, liệt tay chân, liệt nửa bên người… Mức độ liệt ở mỗi người bệnh sau tai biến mạch máu não có thể khác nhau, tùy thuộc vào vị trí và tình trạng tổn thương não.
Di chứng, biến chứng sau tai biến này có thể dẫn đến một số vấn đề sức khỏe khác như viêm phổi, viêm đường tiết niệu, lở loét trên cơ thể, cứng khớp… thậm chí đe dọa tính mạng của người bệnh.
Bệnh tai biến mạch máu não có thể ảnh hưởng và gây ra tổn thương nặng nề ở vùng não chịu trách nhiệm chi phối chức năng ngôn ngữ. Khi đó, người bệnh sau tai biến mạch máu não có thể phải đối mặt với biến chứng rối loạn ngôn ngữ. Di chứng rối loạn ngôn ngữ sau tai biến được đặc trưng bởi các triệu chứng như nói lắp, thay đổi giọng nói, nói ngọng, gặp khó khăn trong việc diễn đạt bằng ngôn ngữ…
Khó nuốt hay rối loạn khả năng nuốt là một trong những di chứng tai biến mạch máu não phổ biến. Di chứng khó nuốt không chỉ khiến người bệnh gặp khó khăn trong quá trình ăn uống hàng ngày mà còn tiềm ẩn nguy cơ đe dọa tính mạng do nghẹn, sặc gây tắc đường thở. Ngoài ra, khó nuốt lâu ngày là tác nhân khiến người bệnh giảm khả năng ăn uống, dẫn đến suy dinh dưỡng.
Rối loạn nhận thức được đặc trưng bởi các triệu chứng như suy giảm trí nhớ, giảm khả năng nhận biết về các vấn đề thường nhật (như thời gian, không gian, người thân…), gặp khó khăn trong việc hiểu lời nói của người khác…
Đây là một trong những di chứng có thể xảy ra ở người bị tổn thương não do bệnh tai biến mạch máu não. Mức độ rối loạn nhận thức ở mỗi người bệnh sau tai biến mạch máu não có thể khác nhau, tuy nhiên dù khởi phát ở mức độ nào tình trạng này cũng cần được xử trí kịp thời để bảo vệ sức khỏe người bệnh tối ưu.
Người bệnh sau tai biến mạch máu não có thể gặp phải di chứng rối loạn cảm xúc, bởi:
Di chứng rối loạn cảm xúc có thể khiến người bệnh gặp phải các vấn đề như vui buồn bất thường, tiêu cực quá mức, cáu gắt, từ chối điều trị phục hồi….
Đau sau tai biến mạch máu não (hay đau sau đột quỵ) là tình trạng bao gồm các trạng thái lâm sàng như đau đầu, đau phức hợp vùng, đau vai, đau do co cứng cơ…
Đau sau đột quỵ có thể bắt nguồn từ các yếu tố như tình trạng tổn thương mô não, các chất dẫn truyền thần kinh và chất trung gian hóa học bị thay đổi do ảnh hưởng của tổn thương thứ phát tại chi thể sau tai biến mạch máu não. Đau sau đột quỵ là di chứng tai biến mạch máu não phổ biến, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng sống của người bệnh.
Tổn thương não do tai biến mạch máu não ảnh hưởng đến dây thần kinh thị giác có thể dẫn đến tình trạng Hemianopsia (cắt trường thị giác). Hemianopsia được đặc trưng bởi tình trạng mất hoàn toàn hoặc giảm thị lực ở một nửa trường thị giác.
Rối loạn tiểu tiện là di chứng có thể xảy ra ở người sau tai biến mạch máu não. Bệnh tai biến mạch máu não có thể gây ra tình trạng rối loạn cơ vòng kết hợp với chứng rối loạn cảm giác, dẫn đến di chứng không thể kiểm soát quá trình tiểu tiện của cơ thể.
Sau tai biến mạch máu não, sức khỏe thể chất lẫn tinh thần của người bệnh đều suy giảm. Vì vậy, người bệnh sau tai biến mạch máu não thường không thể tự chăm sóc cá nhân, sinh hoạt như bình thường. Trong quá trình hồi phục sức khỏe, người bệnh sau tai biến mạch máu não cần được chăm sóc đặc biệt với sự hỗ trợ từ người thân dưới hướng dẫn và theo dõi của bác sĩ.
Ngoài ra, người bệnh sau tai biến có thể gặp tình trạng mất ngủ. Tìm hiểu thêm về mất ngủ sau tai biến, nguyên nhân và cách khắc phục tình trạng.
Điều trị hồi phục chức năng sau tai biến mạch máu não là phác đồ trị liệu được bác sĩ chỉ định với mục tiêu giúp người bệnh cải thiện di chứng tai biến mạch máu não. Tùy thuộc và phần não bị ảnh hưởng bởi đột quỵ não, phác đồ phục hồi chức năng ở mỗi người bệnh có thể khác nhau.
Nhìn chung, phác đồ trị liệu sau tai biến mạch máu não tập trung vào các mục tiêu chính bao gồm chữa trị cơ bản, phòng tránh biến chứng, điều trị khuyết tật, cải thiện chức năng, hướng dẫn gia đình và người bệnh thích nghi với những thay đổi trong cuộc sống hàng ngày… (2)
Hiệu quả hồi phục chức năng sau tai biến mạch máu não ở mỗi người bệnh thường không giống nhau. Điều này tùy thuộc vào nhiều yếu tố như:
Người bệnh sau tai biến mạch máu não cần được chăm sóc đặc biệt dưới sự giám sát, tư vấn, hướng dẫn của bác sĩ để có thể sớm hồi phục sức khỏe thể chất lẫn tinh thần. Người bệnh và gia đình cần đảm bảo tuân thủ đúng, đủ các hướng dẫn của bác sĩ về phác đồ trị liệu hồi phục chức năng sau tai biến mạch máu não, có thể bao gồm các vấn đề sau:
Kế hoạch hồi phục sau tai biến mạch máu não có thể được bác sĩ điều chỉnh trong quá trình thực hiện. Người bệnh nên chọn điều trị và thực hiện phác đồ trị liệu phục hồi tai biến mạch máu não tại bệnh viện uy tín. Khoa Phục hồi Chức năng, Trung tâm Chấn thương Chỉnh hình, Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh là đơn vị y tế uy tín cung cấp phác đồ trị liệu hồi phục chức năng sau đột quỵ hiệu quả tối ưu với nhiều ưu điểm như:
Bên cạnh điều trị di chứng tai biến mạch máu não, dự phòng bệnh tái phát cũng là vấn đề quan trọng mà người bệnh cần quan tâm. Để dự phòng tai biến mạch máu não tái phát, người bệnh cần:
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Tóm lại, biến chứng, di chứng tai biến mạch máu não là tình trạng nguy hiểm, người bệnh cần có biện pháp điều trị kịp thời và đúng cách. Người bệnh có thể liên hệ đến Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh để được điều trị, tư vấn về phác đồ trị liệu cải thiện các di chứng sau tai biến mạch máu não an toàn, hiệu quả.
