Đau vai sau đột quỵ: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị

Đau vai sau đột quỵ là một trong những vấn đề sức khỏe có thể xảy ra ở người bệnh sau khi bị đột quỵ. Vậy, vì sao có tình trạng đau vai ở người bệnh sau đột quỵ? Điều trị bằng cách nào?

Nguyên nhân đau vai sau đột quỵ

Đau vai sau đột quỵ được đặc trưng bởi tình trạng co rút, cứng khớp, đau nhức vai và giảm hoạt động ở vai. Theo Hiệp hội Đột quỵ Hoa Kỳ, tỷ lệ người bệnh bị đau vai sau khi bị đột quỵ chiếm đến 84%, xảy ra phổ biến ở các đối tượng người bệnh bị yếu liệt một bên người. (1)

Nguyên nhân gây đau vai sau đột quỵ có thể liên quan đến các yếu tố như:

• Bệnh đột quỵ gây tổn thương dây thần kinh kiểm soát cơ bắp, làm thay đổi một phần hoặc toàn bộ sự liên kết giữa xương bả vai với xương cánh tay ở tất cả hướng.
• Co cứng cơ sau đột quỵ ảnh hưởng đến các nhóm cơ tại cánh tay và vai.
• Giảm hoạt động vai trong thời gian dài điều trị bệnh, dẫn đến căng thẳng dây chằng và khớp ở khu vực này.
• Người bệnh có tiền sử mắc phải các bệnh lý vùng vai như thoái hóa khớp.
• Biến chứng rối loạn cảm giác, chèn ép đám rối cánh tay sau đột quỵ.
• Người bệnh bị chấn thương mô hoặc xương khớp do thao tác chăm sóc sai cách, tập luyện quá mức, thiếu sự hỗ trợ khi thay đổi tư thế…

Lưu ý: Đau vai sau đột quỵ có thể khởi phát do nhiều nguyên nhân khác nhau, người bệnh cần trao đổi với bác sĩ để được thăm khám, chẩn đoán chính xác căn nguyên gây ra tình trạng này.

Triệu chứng đau vai sau khi đột quỵ

Triệu chứng và mức độ đau vai ở người bệnh sau đột quỵ có thể không giống nhau. Hai dạng đau vai sau khi bị đột quỵ phổ biến là:

• Vai đông cứng: Cảm giác đau nhói, không thể cử động vai được gọi là tình trạng vai đông cứng hoặc viêm bao hoạt dịch. Vai là khớp chỏm cầu, bao gồm khớp, cơ, xương gân, sụn và dây chằng. Lớp mô bao quanh khớp vai được gọi bao hoạt dịch. Khi cơ cánh tay bị yếu liệt do ảnh hưởng của bệnh đột quỵ, các dây chằng và bao hoạt dịch có thể bị ảnh hưởng nghiêm trọng do tác động của trọng lực. Điều này có thể dẫn đến viêm bao hoạt dịch, khiến khớp vai bị tổn thương và gây ra tình trạng vai đông cứng.
• Bán trật khớp vai: Bán trật khớp vai hay trật khớp phần vai được đặc trưng bởi tình trạng phần đầu tròn của xương cánh tay trên (chỏm xương cánh tay) dịch chuyển một phần khỏi vị trí trung tâm ổ chảo xương vai. Tình trạng này có thể xảy ra do các cơ giữ khớp vai bị suy yếu do đột quỵ và ảnh hưởng của trọng lực cánh tay.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Đau vai sau khi bị đột quỵ có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng sống và quá trình hồi phục sức khỏe của người bệnh. Ngay khi nhận thấy cảm giác đau nhói, khó cử động và khó chịu ở vai và cánh tay, người bệnh cần thông báo ngay với bác sĩ để có biện pháp xử trí kịp thời.

Sau đột quỵ bị đau vai có nguy hiểm không?

Đau vai có thể là biến chứng phổ biến ở người bệnh sau đột quỵ. Mặc dù tình trạng đau vai sau đột quỵ không nguy hại đến tính mạng, nhưng việc chậm trễ trong điều trị có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến quá trình phục hồi của người bệnh.

Tình trạng đau vai có thể khiến người bệnh không thể tham gia quá trình tập vật lý trị liệu phục hồi chức năng sau đột quỵ, thậm chí ảnh hưởng đến giấc ngủ và mọi sinh hoạt thường ngày. Vì vậy, để bảo vệ sức khỏe và rút ngắn thời gian phục hồi thể trạng, người bệnh sau đột quỵ cần có biện pháp điều trị chứng đau vai đúng cách và kịp thời.

Cách điều trị cải thiện tình trạng đau vai sau đột quỵ

Người bệnh cần sớm gặp bác sĩ để được thăm khám, chẩn đoán và thực hiện phác đồ điều trị phù hợp. Phác đồ điều trị chứng đau vai sau bị đột quỵ có thể khác nhau tùy thuộc mức độ và thể trạng của mỗi người bệnh. Các biện pháp áp dụng có thể bao gồm: (2)

• Hỗ trợ hồi phục chức năng: Người bệnh có thể được bác sĩ chỉ định thực hiện một số kỹ thuật hồi phục chức năng sử dụng sóng xung kích ngoại bào hoặc dòng điện giao thoa, thực hiện kích thích từ trường xuyên sọ…
• Tập luyện: Người bệnh tập luyện dựa trên sự hướng dẫn và theo dõi của bác sĩ để duy trì hoạt động của các cơ ở cánh tay và vai, qua đó cải thiện tình trạng vai đông cứng hay trật khớp vai sau đột quỵ. Bác sĩ sẽ hướng dẫn người bệnh thực hiện các kỹ thuật kéo dãn đúng cách để giúp tái rèn luyện hoạt động của vai, điều chỉnh các vấn đề về rối loạn thần kinh – cơ ở người bệnh sau đột quỵ.
• Sử dụng thuốc: Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể kê đơn một số loại thuốc để hỗ trợ giảm đau, cải thiện triệu chứng đau vai cho người bệnh sau đột quỵ. Người bệnh cần tuân thủ nghiêm ngặt chỉ định sử dụng thuốc, tuyệt đối không tự ý dùng thuốc khi chưa tham khảo ý kiến bác sĩ.
• Vận động đúng tư thế và tránh vận động quá mức: Bác sĩ sẽ tư vấn chi tiết về tư thế đúng trong sinh hoạt hàng ngày để hỗ trợ người bệnh sớm cải thiện chứng đau vai và hồi phục chức năng sau đột quỵ. Người bệnh sau đột quỵ cũng cần tránh vận động quá sức để không gây áp lực lên mô và khớp vai, khiến tình trạng đau vai tiến triển nghiêm trọng.

Tìm hiểu thêm: Các di chứng đột quỵ thường gặp và cách hạn chế, khắc phục tình trạng.

Biện pháp phòng ngừa đau vai cho người bệnh sau điều trị đột quỵ

Sau quá trình điều trị bệnh đột quỵ, người bệnh sẽ được bác sĩ tư vấn chi tiết về cách chăm sóc sức khỏe tránh nguy cơ xảy ra biến chứng, bao gồm tình trạng đau vai sau đột quỵ. Một số biện pháp giúp phòng ngừa nguy cơ khởi phát biến chứng đau vai ở người sau đột quỵ bao gồm:

• Tập vật lý trị liệu phục hồi chức năng và tái khám đúng chỉ định của bác sĩ, sớm thông báo với bác sĩ về triệu chứng đau vai.
• Cử động vai vừa phải, nhẹ nhàng tránh thay đổi tư thể đột ngột.
• Sử dụng nẹp hoặc đai hỗ trợ nâng đỡ cánh tay và vai.
• Nằm và ngồi đúng tư thế, tránh nằm nghiêng về bên vai bị đau.

Tóm lại, người bị đau vai sau đột quỵ cần điều trị càng sớm để sớm hồi phục chức năng và nâng cao sức khỏe tổng thể. Để được bác sĩ trực tiếp tư vấn về cách hồi phục sức khỏe sau đột quỵ, người bệnh có thể liên hệ đến Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh.