Điếc tai hay còn gọi là mất thính lực xảy ra khi người bệnh bị suy giảm khả năng nghe ở một hoặc hai bên tai. Người mắc tình trạng này thường nghe kém, ù tai hoặc không thể nghe. Tuy nhiên, điếc tai thường xuất hiện đột ngột, thính lực sẽ suy giảm từ từ nên nhiều người không để ý đến. ThS.BS.CKI Nguyễn Trung Nguyên, Trung tâm Tai Mũi Họng, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM và đơn vị Tai Mũi Họng, Phòng khám Đa khoa Tâm Anh Quận 7, chia về dấu hiệu bị điếc tai để nhận biết sớm, điều trị kịp thời.
Dấu hiệu bị điếc tai thường gặp là người bệnh thường xuyên không nghe rõ và phải hỏi lại, nhất là tại những nơi ồn ào, đông đúc như trung tâm thương mại hoặc quán cà phê. Khi đó, bạn khó khăn trong cuộc trò chuyện với nhiều người hoặc hiểu sai từ ngữ mà người đang trò chuyện cùng bạn trao đổi. Đôi lúc cần phải nhìn rõ khuôn mặt người nói mới hiểu được họ đang nói gì.
Thông thường, thính lực tốt giúp bạn chọn lọc âm thanh mà tai có thể nghe. Ngược lại, nếu không thể lựa chọn âm thanh, đó là dấu hiệu sớm cho thấy bạn bị suy giảm thính lực.
Thực tế, khi sử dụng các thiết bị có phát âm thanh như tivi, điện thoại, máy tính, người bình thường có thể nghe được thoải mái, dễ chịu chỉ với 30-40% âm lượng tối đa. Nhưng khi suy giảm thính lực, nhiều người phải tăng âm lượng lên mức cao, 80-100% khiến nhiều thành viên trong gia đình phàn nàn về tiếng ồn do việc tăng âm lượng trên các thiết bị. (1)
Ở một số người, dấu hiệu bị điếc tai có thể là khó nghe một số âm thanh có âm vực cao như tiếng chim hót, tiếng hét của trẻ em,… Khi đó, nhiều người khó khăn trong việc phân biệt tiếng nói với tiếng ồn xung quanh.
Ù tai hoặc nghe có tiếng vo vo trong tai là dấu hiệu bị điếc. Tình trạng này ban đầu chỉ có thể cảm nhận trong không gian thật yên tĩnh. Nhưng khi đã bị tổn thương thần kinh trong tai, bạn có thể nghe thấy thường xuyên và dễ nhận biết hơn.
Tuy nhiên, nếu dấu hiệu này xuất hiện sau khi bạn nghe nhạc quá to, đó chỉ là tạm thời, chỉ cần điều chỉnh lại âm lượng khi dùng tai nghe, tình trạng này sẽ được cải thiện.
Bác sĩ chuyên khoa Tai Mũi Họng khuyên rằng bạn nên dùng tai nghe chụp tai vì giúp giảm tiếng ồn từ môi trường xung quanh, hạn chế dùng tai nghe đút lỗ tai vì có thể ảnh hưởng đến thính lực.
Tình trạng mất thăng bằng, vấp ngã nếu xảy ra thường xuyên, đó có thể là dấu hiệu bị điếc tai. Khi cố gắng nghe được âm thanh xung quanh, não bộ rất dễ bị phân tâm, không thể tập trung vào việc giữ thăng bằng. Vì ống tai trong là cơ quan gửi tín hiệu đến bộ não, có vai trò giúp giữ thăng bằng, tổn thương ống tai trong khiến bạn mất đi sự thăng bằng vốn có.
Ít người biết rằng hay quên không chỉ liên quan đến trí não mà còn là dấu hiệu bị điếc. Bởi trí nhớ dựa trên những gì bạn nghe được, nếu khó nghe thấy thì sẽ hay quên.
Một trong những yếu tố nguy cơ của suy giảm nhận thức là điếc tai. Khi bị điếc, não cần thêm năng lượng giúp xử lý âm thanh gây hại cho trí nhớ và tư duy.
Nghe tiếng ồn lớn là thấy đau như tiếng còi xe lớn, tiếng tàu, tiếng máy bay có khả năng bạn đã suy giảm thính lực. Khi có dấu hiệu bị điếc, tai bạn có khả năng cản lại những tiếng ồn lớn khiến tai bị đau. Cơn đau thường âm ỉ.
Nhận biết trẻ bị điếc qua những dấu hiệu sớm là điều quan trọng để trẻ có thể được điều trị kịp thời. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến trẻ bị điếc, cha mẹ cần quan sát con kỹ càng để sớm nhận ra những dấu hiệu bất thường. Một số dấu hiệu cực sớm nhận biết trẻ bị điếc như: chậm phát triển ngôn ngữ và lời nói, không phản ứng với tiếng ồn lớn, xem điện thoại TV với âm lượng lớn, thay đổi hành vi khác thường, thiếu tập trung, kết quả học tập kém,…
Giai đoạn từ 3 tháng tuổi trở đi, trẻ có thể nghe được những âm thanh bình thường vì thính giác trong giai đoạn này đã phát triển khá hoàn thiện. Trường hợp trẻ bị điếc, sẽ có những dấu hiệu sau:
Trong giai đoạn trẻ mới biết đi từ 1-3 tuổi, cha mẹ nên quan sát các dấu hiệu bên dưới để xem trẻ có mắc vấn đề về thính lực hay không:
Bước vào giai đoạn 3-5 tuổi, nếu trẻ có các dấu hiệu sao, cha mẹ không nên chủ quan vì có thể trẻ đang có vấn đề thính giác:
Trong độ tuổi đi học, một số trẻ có dấu hiệu bị điếc tai sẽ có những biểu hiện sau:
Điếc tai có thể là dấu hiệu cảnh báo một số bệnh khác như:
Để kiểm tra xem một người có bị điếc hay không, cần phải kiểm tra chi tiết bằng các bài kiểm tra thính lực:
Việc chẩn đoán sớm, đặc biệt ở trẻ em là điều vô cùng quan trọng giúp cải thiện chức năng thính giác.
Khi đó, bác sĩ sẽ có phương pháp điều trị thích hợp, phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của tình trạng điếc tai.
Để đặt lịch khám và tư vấn khi có vấn đề về tai, dấu hiệu bị điếc tai, bạn có thể liên hệ:
Dấu hiệu bị điếc tai thường tiến triển âm thầm như nghe kém một bên, ù tai kéo dài, khó nghe trong môi trường ồn hoặc khi trò chuyện nhóm. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, tình trạng có thể tiến triển thành mất thính lực vĩnh viễn. Để được chẩn đoán chính xác và can thiệp đúng thời điểm, bạn nên đến Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh để được bác sĩ Tai Mũi Họng thăm khám và đo thính lực chuyên sâu.
