Đau đầu Arnold là gì? Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị

Đau đầu Arnold là một dạng đau đầu rất dễ bị nhầm lẫn với tình trạng đau nửa đầu hoặc đau đầu thông thường. Vậy, bệnh đau đầu Arnold là gì và làm sao để nhận biết?

Đau đầu Arnold là gì?

Đau đầu Arnold còn có tên khác là đau dây thần kinh chẩm (Occipital Neuralgia). Có 2 dây thần kinh chẩm xuất phát từ đốt sống cổ C2 và C3, gồm dây thần kinh chẩm lớn (GON), dây thần kinh chẩm nhỏ (LON) và dây thần kinh chẩm thứ ba (TON). Dây thần kinh này đảm nhận nhiệm vụ truyền tín hiệu từ não đến phía sau đầu và đỉnh đầu.

Do nguyên nhân nào đó, một hoặc tất cả các thành phần của dây thần kinh chẩm bị chèn ép, dẫn đến viêm và gây đau đầu. Tình trạng này gọi là đau đầu Arnold với biểu hiện cơn đau kịch phát ở một hoặc hai bên phía sau đầu. Thậm chí, đau có thể bùng phát khi người bệnh thực hiện những hành động đơn giản như chải tóc. (1)

Nguyên nhân gây đau đầu Arnold

Bệnh xuất hiện chủ yếu do dây thần kinh chẩm bị chèn ép. Trong đó, gần 90% trường hợp tổn thương xuất phát từ dây thần kinh chẩm lớn, 10% từ dây thần kinh chẩm nhỏ và rất hiếm khi liên quan đến dây thần kinh chẩm thứ ba. Bên cạnh đó, những nguyên nhân khác gây đau đầu Arnold còn bao gồm: (2)

• Căng cơ hoặc co thắt cơ ở vùng cổ.
• Chấn thương vùng đầu hoặc cổ sau tai nạn, té ngã.
• Chèn ép dây thần kinh chẩm do khối u, thoái hóa cột sống cổ, thoát vị đĩa đệm cột sống cổ.
• Dị tật bẩm sinh ở cổ như dị tật Arnold-Chiari.
• Sinh hoạt và làm việc sai tư thế trong thời gian dài dẫn đến biến dạng cột sống cổ.
• Những bệnh lý khác hơn như nhiễm trùng, viêm mạch máu, tiểu đường, bệnh gút…

Triệu chứng của bệnh đau đầu Arnold

Các triệu chứng của bệnh đau đầu Arnold xuất hiện ở vị trí dây thần kinh chẩm đi qua. Cơn đau có thể kéo dài chỉ trong vài phút hoặc trở thành mạn tính. Người bệnh sẽ nhận thấy những dấu hiệu gồm: (3)

• Phía sau đầu và cổ đau dữ dội như bị điện giật hay dao đâm
• Cơn đau thường bắt đầu ở gốc đầu rồi lan đến da đầu
• Da đầu trở nên nhạy cảm, có thể đau khi chạm tay hoặc chải đầu
• Đau phía sau hốc mắt ở bên đầu chịu ảnh hưởng
• Nhạy cảm với ánh sáng
• Cổ và da đầu tê hoặc ngứa ran
• Hạn chế vận động cổ
• Đau sau tai

Bệnh có thể ảnh hưởng đến 1 hoặc cả 2 bên đầu và thường bị nhầm lẫn với đau nửa đầu. Điểm khác biệt là người bệnh sẽ không bị đỏ mắt, chảy nước mắt, buồn nôn hay suy giảm thị lực. Mặt khác, không như đau đầu do căng thẳng, cơn đau thần kinh chẩm thường đau nhói thay vì đau âm ỉ. Người bệnh nên đến những cơ sở y tế uy tín để được chẩn đoán chính xác tình trạng đang gặp phải.

Đau đầu Arnold có nguy hiểm không?

Đau dây thần kinh chẩm hầu như không đe dọa đến tính mạng. Tuy nhiên, cơn đau đầu có thể gây khó chịu và làm gián đoạn công việc, sinh hoạt. Đặc biệt, sẽ nghiêm trọng hơn nếu bệnh hình thành do khối u hoặc một số vấn đề sức khỏe nguy hiểm khác. Do đó, người bệnh cần thăm khám với bác sĩ chuyên khoa thần kinh để được chẩn đoán và tư vấn phương án điều trị thích hợp, hạn chế những biến chứng nghiêm trọng.

Khi nào cần phải gặp bác sĩ?

Người bệnh nên đến gặp bác sĩ khi tình trạng đau đầu kéo dài và không thuyên giảm dù đã áp dụng nhiều biện pháp khắc phục. Đặc biệt, đi kèm theo đó là dấu hiệu sốt, mệt mỏi, tê liệt, nói chuyện khó khăn…

Cách chẩn đoán đau đầu Arnold

Bác sĩ sẽ khám lâm sàng để khai thác thông tin bệnh sử, triệu chứng gần đây, chấn thương ở vùng đầu nếu có, những bệnh từng điều trị… Nếu nghi ngờ người bệnh bị đau đầu Arnold, bác sĩ sẽ dùng tay ấn vào vùng sau đầu để kiểm tra phản ứng.

Thủ thuật phong bế thần kinh giúp xác định nguyên nhân gây đau đầu. Bác sĩ sẽ tiêm hoạt chất gây tê vào vùng cần kiểm tra. Nếu cơn đau thuyên giảm, rất có khả năng do đau dây thần kinh chẩm. Bên cạnh đó, bác sĩ có thể chỉ định các chẩn đoán hình ảnh như chụp CT, MRI hay X-quang để xác định nguyên nhân gây bệnh cũng như chẩn đoán phân biệt những bệnh lý có dấu hiệu tương tự.

Biện pháp điều trị đau đầu Arnold

1. Điều trị không phẫu thuật

Đối với trường hợp nhẹ hoặc trung bình, bác sĩ sẽ hướng dẫn người bệnh điều trị tại nhà bằng cách kết hợp một hoặc nhiều phương pháp sau: (4)

• Chườm nóng ở vùng bị đau nhức
• Vật lý trị liệu, xoa bóp, massage
• Bác sĩ sẽ chỉ định sử dụng một số loại thuốc để giảm đau và giảm viêm như thuốc kháng viêm không steroid, thuốc chống trầm cảm ba vòng và thuốc chống co giật…
• Phong bế thần kinh bằng thuốc gây tê hỗ trợ giảm đau
• Tiêm Botulinum Toxin A hỗ trợ giảm viêm

2. Can thiệp, phẫu thuật

Phẫu thuật được thực hiện khi người bệnh không đáp ứng những phương pháp điều trị bảo tồn. Tùy theo tình trạng tổn thương và nguyên nhân gây đau đầu Arnold, bác sĩ sẽ chỉ một trong những phương pháp sau:

• Đốt sóng cao tần (RFA): Sử dụng nhiệt phá hủy cấu trúc thần kinh tổn thương nhằm giảm đau. Tuy nhiên, phương pháp này có thể kèm theo một số tác dụng phụ như gây suy giảm hoặc rối loạn cảm giác.
• Kích thích dây thần kinh chẩm: Dùng máy kích thích thần kinh để truyền xung điện đến dây thần kinh chẩm nhằm chặn các thông điệp đau đến não.
• Kích thích tủy sống: Bác sĩ sẽ đặt các điện cực giữ tủy sống và đốt sống. Từ đó phát ra xung điện chặn tín hiệu đau từ tủy sống đến não.
• Phẫu thuật cắt bỏ hạch thần kinh: Loại bỏ những tế bào thần kinh tổn thương ở đỉnh cột sống.
• Phẫu thuật giải phóng dây thần kinh chẩm: Bác sĩ sẽ rạch một đường ở sau cổ và tiến hành xử lý những yếu tố gây chèn ép dây thần kinh chẩm như cơ, mô liên kết hoặc các dây thần kinh khác.
• Những phương pháp khác: áp lạnh qua da dưới hướng dẫn siêu âm, giải ép vi mạch.

Để đặt lịch thăm khám tại Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, vui lòng liên hệ:

Bệnh đau đầu Arnold tuy không ngay lập tức gây nguy hiểm tính mạng nhưng không nên có tâm lý chủ quan. Để tránh nhầm lẫn với những dạng đau đầu khác, mỗi người nên chủ động khám sức khỏe tổng quát hoặc khám định kỳ về thần kinh, ngay cả khi không có biểu hiện. Điều này giúp phát hiện sớm những bất thường và can thiệp kịp thời nếu có.