Chế độ ăn cho bệnh nhân suy tim cần được quan tâm nhằm hỗ trợ cải thiện tình trạng bệnh, tăng hiệu quả điều trị. Vậy cần xây dựng chế độ dinh dưỡng cho bệnh nhân suy tim như thế nào cho phù hợp?
Bài viết được tư vấn bởi Trung tâm Thông tin Y khoa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM, Phòng khám Đa Khoa Tâm Anh Quận 7
Suy tim là hội chứng rối loạn chức năng tâm thất khiến cơ tim không đủ khả năng bơm và cung cấp đủ máu cho các cơ quan, tế bào, gây ảnh hưởng đến hoạt động chung của cơ thể, khiến người bệnh gặp phải tình trạng đau tức ngực, mệt mỏi, khó thở, ho…
Đây là bệnh lý nguy hiểm. Bên cạnh các liệu pháp điều trị theo chỉ định của bác sĩ, người bệnh cần kết hợp chế độ ăn uống, tập luyện và nghỉ ngơi khoa học để hỗ trợ phục hồi sức khỏe tim. Trong đó, chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng vì có thể tác động đến sức khỏe tổng thể của người bệnh.
Chế độ ăn cho bệnh nhân suy tim cần phù hợp với giai đoạn điều trị nhằm hạn chế sự tiến triển và biến chứng của suy tim. Dinh dưỡng khoa học giúp giảm các triệu chứng như đau ngực, khó thở, ho, mệt mỏi… Ngoài ra, việc đa dạng và cân bằng các nhóm dưỡng chất thiết yếu sẽ giúp người bệnh kiểm soát được huyết áp, đường huyết và cholesterol. Điều này góp phần nâng cao sức khỏe tổng thể, hỗ trợ cải thiện tình trạng suy tim.
Như đã đề cập, chế độ ăn rất quan trọng trong quá trình điều trị và phục hồi sau điều trị suy tim. Tuy nhiên, chế độ ăn này cần được xây dựng dựa trên hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa hoặc chuyên gia dinh dưỡng. Vậy người bệnh suy tim nên ăn uống như thế nào?
Tiêu thụ quá nhiều natri sẽ gây ra tình trạng tích nước, tăng huyết áp và áp lực lên tim, điều này có thể làm trầm trọng hơn tình trạng bệnh. Do đó, người bị suy tim chỉ nên tiêu thụ lượng muối ăn hoặc các thực phẩm giàu natri ở mức vừa phải. (1)
Theo các chuyên gia dinh dưỡng, người bị suy tim không nên ăn quá 5g muối hoặc không quá 2300mg natri mỗi ngày. Chế độ ăn cho người bệnh suy tim cần hạn chế nhóm thực phẩm giàu natri như muối ăn, phô mai, súp hoặc nước dùng đóng hộp, dưa chua, thịt nguội, đồ nướng…
Thực phẩm giàu chất xơ không chỉ giúp cải thiện sức khỏe tim mạch mà còn hỗ trợ tiêu hóa, phòng tránh táo bón và các vấn đề về đường ruột khác. Thực phẩm giàu chất xơ bao gồm: bông cải xanh, đậu lăng, đậu Hà Lan, dâu tây, quả lê, quả bơ, ngũ cốc… nên có trong khẩu phần ăn của người bệnh.
Kali là khoáng chất có khả năng hỗ trợ cân bằng nước và điện giải, tác động tích cực tới hoạt động của các cơ quan trong cơ thể, đặc biệt là hệ tim mạch. Tiêu thụ lượng kali vừa đủ giúp kiểm soát tốt huyết áp, hạn chế các cơn đau tim, giảm tần suất rối loạn nhịp tim…
Hơn nữa, trong quá trình điều trị bệnh lý suy tim, người bệnh thường được kê thuốc lợi tiểu, điều này có thể làm mất cân bằng kali. Do đó, chế độ ăn cho bệnh nhân suy tim cần bổ sung các thực phẩm giàu kali như thịt heo/ lợn nạc, khoai tây, cà chua, khoai lang, chuối… (2)
Chất béo, đặc biệt là chất béo xấu (chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa), có thể gây tăng cholesterol trong máu, dẫn đến nguy cơ tổn thương tim mạch. Do đó, người bệnh cần tránh các thực phẩm giàu chất béo xấu như thức ăn nhanh, đồ chiên rán nhiều dầu, thực phẩm chế biến sẵn,…; thay bằng nhóm chất béo tốt (chất béo không bão hòa) như cá hồi, cá ngừ, dầu oliu, bơ, đậu phộng… Điều này giúp hỗ trợ kiểm soát cholesterol trong máu, cải thiện sức khỏe tim mạch. (3)
Nước là thành phần thiết yếu của cơ thể. Tuy nhiên, chế độ ăn cho bệnh nhân suy tim cần kiểm soát tốt lượng nước vì uống quá nhiều nước có thể gây loãng máu, khiến tốc độ máu lưu thông nhanh hơn, bắt buộc tim phải hoạt động với tần suất cao hơn. Điều này có thể làm trầm trọng hơn các triệu chứng của suy tim. Ngoài ra, trường hợp tim không hoạt động tốt cũng rất dễ gây tích nước, phù nề, khó thở… Do đó, người bệnh nên tham vấn bác sĩ về lượng nước phù hợp với bản thân trong mỗi giai đoạn điều trị. (4)
Rượu bia là nguyên nhân hàng đầu gây nên những vấn đề nghiêm trọng về sức khỏe, trong đó có tim mạch. Rượu bia và đồ uống có cồn có thể gây rối loạn nhịp tim và gây ảnh hưởng không tốt đến chức năng tim. Hơn nữa, tiêu thụ quá nhiều rượu bia khiến người bệnh thiếu tỉnh táo, dễ vấp ngã, gây tổn thương cho cơ thể. Để bảo vệ sức khỏe tim mạch nói riêng và sức khỏe tổng thể nói chung, người bệnh lưu ý không nên uống rượu bia trong và sau quá trình điều trị suy tim.
Thừa cân là nguyên nhân gây nên những bệnh lý nguy hiểm như suy tim, đột quỵ hoặc các vấn đề về tim khác. Để bảo vệ sức khỏe tim mạch, bạn cần chú ý kiểm soát calo trong chế độ ăn cho bệnh nhân suy tim thông qua thực đơn dinh dưỡng khoa học, tránh các thực phẩm gây tích trữ mỡ thừa như đồ ăn nhanh, thực phẩm chế biến sẵn, bánh ngọt…
Xem thêm:
Trong mỗi giai đoạn điều trị, bác sĩ sẽ dựa vào diễn tiến của bệnh lý và mức độ đáp ứng của người bệnh để tư vấn xây dựng thực đơn cho người suy tim phù hợp nhất có thể. Dưới đây là một số hướng dẫn chung về nguyên tắc dinh dưỡng cho người suy tim theo giai đoạn:
Đây là giai đoạn sớm của bệnh. Mục tiêu của chế độ dinh dưỡng trong giai đoạn này là quản lý các yếu tố nguy cơ gây suy tim như huyết áp cao, rối loạn lipid trong máu, xơ vữa động mạch, béo phì, sử dụng các loại thuốc có khả năng gây hại cho tim… Dưới đây là một số nguyên tắc dinh dưỡng chung cho người bệnh suy tim giai đoạn A:
Chế độ dinh dưỡng cho người bị bệnh tim thực thể, có tiền sử nhồi máu cơ tim, bệnh van tim hoặc tái cấu trúc thất trái nhưng chưa xuất hiện triệu chứng và vẫn tham gia được các hoạt động thể chất bình thường. Mục tiêu là ngăn ngừa sự tiến triển của bệnh lý và cải thiện các triệu chứng gặp phải bằng cách áp dụng chế độ dinh dưỡng tương tự như giai đoạn A.
Đối với độ II, thông thường người bệnh sẽ cảm thấy bồn chồn, mệt mỏi, khó thở khi hoạt động mạnh. Đối với độ III, người bệnh có thể xuất hiện các triệu chứng trên ngay cả khi hoạt động nhẹ. Mục tiêu dinh dưỡng cho người bệnh suy tim giai đoạn C là duy trì dinh dưỡng ổn định, duy trì và cải thiện thể chất, ngăn ngừa bệnh lý phát triển theo hướng tiêu cực và cải thiện tiên lượng cho người bệnh. Dưới đây là một số quy tắc chung trong chế độ ăn cho bệnh nhân suy tim giai đoạn C:
Giai đoạn D là phân loại rất nặng của bệnh suy tim khi người bệnh có các triệu chứng nghiêm trọng dù đã được điều trị nội khoa. Với nhóm đối tượng này, ngoài áp dụng chế độ dinh dưỡng tương tự giai đoạn C, người bệnh cần lưu ý:
Nhận biết nhóm thực phẩm nên và không nên ăn giúp cải thiện sức khỏe tim mạch và hỗ trợ đẩy nhanh tốc độ phục hồi. Để đảm bảo hiệu quả điều trị, người bệnh cần tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ cũng như lưu ý các vấn đề về dinh dưỡng sau:
Chế độ ăn cho bệnh nhân suy tim cần được xây dựng dựa trên các yếu tố như giai đoạn, diễn tiến, thể chất… của từng người. Do đó, người bệnh nên tiếp nhận tư vấn, thiết kế chế độ ăn uống từ các bác sĩ/chuyên gia dinh dưỡng tại các cơ sở lớn, uy tín.
Hệ thống BVĐK Tâm Anh cũng như Phòng khám Đa Khoa Tâm Anh Quận 7 với quy mô lớn nhất tại TP.HCM, phục vụ nhu cầu khám chữa bệnh công nghệ cao, chuyên sâu của người dân thành phố, đặc biệt là khu vực phía Nam, miền Tây và các tỉnh lân cận.
Khoa Dinh dưỡng Tiết chế của Hệ thống Bệnh viện Đa Khoa Tâm Anh chuyên thăm khám, điều trị dinh dưỡng, tư vấn xây dựng công thức, khẩu phần và chế độ ăn phù hợp cho người bình thường và khẩu phần bệnh lý cho người bệnh, trong đó có chế độ ăn của bệnh nhân suy tim.
Sau khi xem xét, đánh giá tình trạng bệnh lý và nhu cầu dinh dưỡng, các chuyên gia sẽ lên thực đơn bổ sung dưỡng chất thiết yếu và hạn chế hoặc tránh nhóm thực phẩm có nguy cơ gây hại cho sức khỏe. Từ đó giúp người bệnh cải thiện bệnh lý và đẩy nhanh tốc độ hồi phục sau điều trị.
Để đặt lịch thăm khám, tư vấn về sức khỏe, Quý khách vui lòng liên hệ trực tiếp qua:
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Xây dựng chế độ ăn cho bệnh nhân suy tim khoa học giúp cải thiện chức năng tim, kiểm soát huyết áp và giảm triệu chứng mệt mỏi. Để đảm bảo hiệu quả lâu dài, người bệnh nên được theo dõi dinh dưỡng định kỳ bởi bác sĩ chuyên khoa. Bệnh viện Tâm Anh mang đến giải pháp chăm sóc toàn diện từ khám tim mạch đến tư vấn dinh dưỡng chuyên sâu, giúp người bệnh kiểm soát bệnh lý tốt hơn và nâng cao chất lượng sống mỗi ngày.
