Biến chứng thoát vị rốn ở trẻ biết sớm để phòng ngừa

Thoát vị rốn là một bất thường bẩm sinh, ước tính xảy ra ở khoảng 20% trẻ sinh đủ tháng và khoảng 75% trẻ sinh non với tỷ lệ mắc ở nam nữ xấp xỉ nhau. Tình trạng này có thể tự khỏi khi trẻ lớn hơn, khoảng 3-4 tuổi mà không cần can thiệp. Tuy nhiên, một số trường hợp thoát vị rốn gây biến chứng nguy hiểm, cần được điều trị ngoại khoa ngay lập tức. Vậy biến chứng thoát vị rốn ở trẻ là gì? Chi tiết xem qua bài viết sau dây!

Thoát vị rốn ở trẻ có nguy hiểm không?

Thoát vị rốn ở trẻ là một tình trạng sức khỏe không nguy cấp. Đa số các trường hợp bé có thể tự khỏi trước 4 tuổi. Tuy nhiên nếu thoát vị rốn có xuất hiện biến chứng thì cần đặt biệt lưu ý vì diễn tiến nhanh, dễ gây hoại tử các cơ quan và ảnh hưởng nặng nề đến sức khỏe của trẻ. Do đó, trẻ bị thoát vị rốn cần được chẩn đoán sớm, chăm sóc và điều trị kịp thời, đúng cách.

Các biến chứng thoát vị rốn thường gặp

Một số biến chứng thoát vị rốn có thể xảy ra do thoát vị rốn: (1)

• Thoát vị nghẹt: Thoát vị nghẹt là tình trạng cơ quan thoát vị không thể tự trở lại ổ bụng, không được cung cấp đủ máu, dẫn đến thiếu máu nuôi, gây biến chứng nghiêm trọng hơn như hoại tử mô, nhiễm trùng, tắc ruột, đe dọa tính mạng
• Tắc ruột: Tắc ruột xảy ra khi tạng thoát vị bị nghẹt là ruột. Một phần của ruột trẻ chui qua lỗ thoát vị, bị kẹt lại trong khối thoát vị, bị chèn ép, siết chặt, hơi và các chất bên trong bị tắc nghẽn. Áp lực tại vị trí bị tắc ngày càng tăng, chèn ép hệ thống mạch máu nuôi, ruột ngày càng sưng nề, phù, thiếu máu và dẫn đến hoại tử, thủng/vỡ ruột.
• Nhiễm trùng thứ phát: Nhiễm trùng thứ phát thường xảy ra ở trẻ bị thoát vị rốn kẹt/nghẹt. Khi cơ quan bị kẹt lại bên trong khối thoát vị, bị chèn ép, thiếu máu nuôi dưỡng, dẫn đến tổn thương, nhiễm trùng thứ phát, hoại tử mô. Trường hợp vỡ/thủng ruột, vi khuẩn có thể lan rộng gây nhiễm trùng phúc mạc, nhiễm trùng máu, dẫn đến suy đa cơ quan.
• Thoát vị kẹt ruột thừa: Đây là một biến chứng hiếm gặp của thoát vị rốn, xảy ra khi ruột thừa bị kẹt trong khối thoát vị, không thể đẩy ngược vào trong ổ bụng. Thoát vị kẹt ruột thường có thể dẫn đến viêm ruột thừa cấp, nhiễm trùng và hoại tử ruột nếu không được can thiệp kịp thời.

Cách chẩn đoán thoát vị rốn

Để hỗ trợ cho việc chẩn đoán, bác sĩ có thể yêu cầu bố mẹ cung cấp đầy đủ thông tin về bệnh sử và các triệu chứng đi kèm, thời điểm xuất hiện bất thường. Tiếp đó, bác sĩ sẽ khám lâm sàng cho trẻ, bao gồm: kiểm tra, đánh giá kích thước và vị trí của khối thoát vị, thoát vị có gây đau cho trẻ không? Khối thoát vị có tự xẹp hay có thể đẩy khối thoát vị ngược vào bên trong ổ bụng không? nhịp tim, hô hấp có bất thường không?…

Tùy tình trạng cụ thể, bác sĩ sẽ chỉ định thực hiện thêm một số cận lâm sàng để kiểm tra bên trong khối thoát vị, mức độ tổn thương và nguy hiểm của thoát vị rốn như siêu âm, chụp CT, MRI.

Điều trị biến chứng thoát vị rốn

Nếu đã xuất hiện biến chứng thoát vị rốn, trẻ sẽ được chỉ định phẫu thuật ngay lập tức nhằm hạn chế tổn thương và nguy hiểm cho trẻ. Tùy tình trạng cụ thể, bác sĩ có thể thực hiện kỹ thuật phẫu thuật mở hoặc nội soi. Trong quá trình phẫu thuật thoát vị rốn, bác sĩ sẽ làm sạch ổ bụng (nếu có biến chứng nhiễm trùng phúc mạc), đưa phần nội tạng bị thoát vị về lại bên trong ổ bụng và đóng lỗ thoát vị và tạo hình rốn cho trẻ.

Sau phẫu thuật, trẻ sẽ được đưa về phòng hồi tỉnh để được chăm sóc, theo dõi và xử trí kịp thời nếu có bất thường. Trẻ được truyền thuốc giảm đau, kháng sinh và dịch qua đường tĩnh mạch cho đến khi sức khỏe dần ổn định hơn.

Khi nào cần đưa trẻ đến cơ sở y tế?

Thoát vị rốn là tình trạng một phần nội tạng bên trong ổ bụng (thường gặp là ruột non, ruột già và mô mỡ) thoát ra ngoài tại vùng rốn – vị trí bị yếu của thành bụng, tạo thành một khối. Thông thường, khối thoát vị không gây đau hay bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, có thể đẩy ngược vào bên trong ổ bụng.

Tuy nhiên, nếu trẻ bị thoát vị rốn có biểu hiện đau nhiều ở vùng bụng, sốt, khối thoát vị sưng đau, tấy đỏ, không thể đẩy vào bên trong, trẻ khó thở, mệt mỏi, nôn ói, đi ngoài ra máu… đây có thể là dấu hiệu cảnh báo biến chứng, bố mẹ cần đưa trẻ đến bệnh viện đa khoa ngay lập tức.

Trên đây là những thông tin hữu ích về biến chứng thoát vị rốn ở trẻ. Việc điều trị trẻ bị thoát vị rốn có biến chứng thường sẽ phức tạp, tốn kém và cần nhiều thời gian để trẻ hồi phục. Do đó, trẻ bị thoát vị rốn cần được chăm sóc và điều trị đúng cách theo hướng dẫn của bác sĩ. Bố mẹ cần đưa trẻ đến khám sức khỏe định kỳ và khi có dấu hiệu bất thường để được bác sĩ kiểm tra và có can thiệp phù hợp, kịp thời.