“Biến chứng sản khoa hoàn toàn có thể phòng ngừa nếu phát hiện sớm nguy cơ và xử trí đúng cách”, đó là khẳng định của BS.CKII Nguyễn Bá Mỹ Nhi, Giám đốc Trung tâm Sản Phụ khoa BVĐK Tâm Anh TP.HCM tại buổi tư vấn cho độc giả về cách tầm soát, xử trí và phòng ngừa các biến chứng thai kỳ.
Khoảng 8% phụ nữ mang thai gặp phải các biến chứng trong thai kỳ. Nếu không được theo dõi và điều trị kịp thời, những biến chứng này có thể gây hại cho mẹ và thai nhi. Để giảm thiểu nguy cơ, việc khám thai đúng lịch đóng vai trò rất quan trọng. Mỗi thai phụ cần hiểu được trong tam cá nguyệt có những mốc khám thai nào để tầm soát sớm các biến chứng thai kỳ như tăng huyết áp, đái tháo đường thai kỳ, dọa sinh non, chuyển dạ sinh non, sảy thai; đồng thời dự phòng tình huống xảy ra trong lúc sinh như băng huyết, vỡ tử cung, nhiễm trùng…
Ba chuyên gia đến từ Trung tâm Sản Phụ khoa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM đã giải đáp mọi thắc mắc của thai phụ liên quan đến các biến chứng sản khoa tại buổi tư vấn trực tuyến “Biến chứng thai kỳ, tai biến sản khoa & phương pháp dự phòng”.
Những biến chứng thai kỳ và tai biến sản khoa nào thường gặp nhất và ai có nguy cơ gặp phải những biến chứng này?
BS.CKII Nguyễn Bá Mỹ Nhi, Giám đốc Trung tâm Sản Phụ khoa BVĐK Tâm Anh TP.HCM
Khi người phụ nữ mang thai, cấu trúc cơ thể sẽ thay đổi toàn bộ, tâm sinh lý cũng thế. Cả hai mẹ con đều có sự phát triển và song song tồn tại, và luôn luôn có những nguy cơ tiềm ẩn. Trong sản khoa hay đề cập đến hai vấn đề lớn, thứ nhất là biến chứng trong thai kỳ và thứ hai là tai biến trong sản khoa. Biến chứng trong thai kỳ thường xảy ra ở các nhóm bệnh:
Trong khi đó, có 5 nhóm tai biến sản khoa quan trọng:
Ngoài ra, tai biến của việc nạo phá thai cũng như sảy thai cũng có thể dẫn tới nhiễm trùng, băng huyết.
Có cách nào phòng ngừa các biến chứng thai kỳ và tai biến sản khoa không? Với những thai phụ có thai kỳ nguy cơ cao cần phòng tránh như thế nào?
ThS.BS Nguyễn Thị Quý Khoa, Bác sĩ Trung tâm Sản Phụ khoa BVĐK Tâm Anh TP.HCM
Để phòng ngừa biến chứng thai kỳ và tai biến sản khoa, ngay từ trước khi mang thai, người phụ nữ (và cả người chồng) cần đi khám để được tầm soát sức khỏe, tìm ra những bệnh lý tiềm ẩn như tăng huyết áp, đái tháo đường, bệnh lý tuyến giáp, bệnh di truyền… Nếu phát hiện ra yếu tố nguy cơ thì bác sĩ sẽ hướng dẫn cách điều trị để tránh được những biến chứng nặng nề có thể xảy ra trong thai kỳ.
Trong lúc mang thai, có các mốc khám thai quan trọng và các xét nghiệm phù hợp. Nếu nằm trong các nhóm đối tượng nguy cơ cao, chẳng hạn như từng bị băng huyết sau sinh hoặc từng có vết mổ cũ trước đó, thì bác sĩ sẽ cùng đồng hành với thai phụ trong quá trình thăm khám thai.
Như vậy, chúng ta có thể dự phòng những biến chứng thai kỳ. Nếu chẳng may gặp phải biến chứng thai kỳ thì vẫn có cách phòng ngừa biến chứng đó xảy ra nặng nề hơn, đưa đến tai biến sản khoa. Thai phụ cần thăm khám sức khỏe định kỳ, làm theo hướng dẫn của bác sĩ sản khoa để có một thai kỳ khỏe mạnh.
Hiện tại, BVĐK Tâm Anh đang thực hiện những phương pháp chẩn đoán và dự phòng nào giúp phát hiện sớm biến chứng sản khoa và có biện pháp can thiệp kịp thời?
BS.CKI Trần Lâm Khoa, Bác sĩ Trung tâm Sản Phụ khoa BVĐK Tâm Anh TP.HCM
Chúng ta có những biện pháp để chẩn đoán sớm cũng như dự phòng biến chứng thai kỳ. Ví dụ trong bệnh lý tiền sản giật/sản giật thì tại BVĐK Tâm Anh, tất cả thai phụ đến khám đều được tầm soát tiền sản giật ở thời điểm 12 tuần. Vào thời điểm này, chúng tôi sẽ siêu âm nhằm đo xung lực của động mạch tử cung cũng như xét nghiệm máu. Phối hợp hai phương pháp này sẽ giúp chúng tôi dự đoán nguy cơ tiền sản giật là cao hay thấp trong thai kỳ. Đối với những sản phụ có nguy cơ cao thì sẽ được uống aspirin từ trước 16 tuần thai để dự phòng tiền sản giật phải chấm dứt thai kỳ sớm.
Với trường hợp băng huyết sau sinh, sau khi khai thác kỹ các yếu tố tiền căn cũng như bệnh sử, chúng tôi sẽ đưa ra kế hoạch theo dõi thai kỳ thích hợp. Khi sản phụ vào chuyển dạ hoặc mổ lấy thai thì đã được dự phòng băng huyết sau sinh bằng các biện pháp phù hợp.
Đối với các biến chứng liên quan đến nhiễm trùng, chúng tôi có tầm soát những bệnh lý nhiễm trùng kèm theo trong thai kỳ cũng như phòng ngừa uốn ván rốn ở trẻ sơ sinh bằng cách tiêm ngừa uốn ván cho mẹ bầu.
Bác sĩ có thể chia sẻ về một trường hợp biến chứng trong thai kỳ nhờ được can thiệp sớm mà đã cứu được cả mẹ và bé?
BS.CKII Nguyễn Bá Mỹ Nhi, Giám đốc Trung tâm Sản Phụ khoa BVĐK Tâm Anh TP.HCM
Cách đây gần một năm, chúng tôi tiếp nhận một thai phụ tuổi đã lớn (41 tuổi), khó khăn để mang thai. Trong quá trình khám thai có phát hiện tăng huyết áp nhưng thai phụ không biết. Tăng huyết áp khiến cho việc phát triển nhau thai gặp một vấn đề trục trặc, đó là chức năng của bánh nhau không được ổn định, dẫn tới tình trạng thai chậm tăng trưởng trong tử cung ở tuổi thai 25-26 tuần. Ngoài ra, thai phụ còn bị đái tháo đường thai kỳ.
Toàn bộ ê kíp bác sĩ Tâm Anh đã hội chẩn và quyết định cho theo dõi thai. Có lúc mức huyết áp rất cao (lên tới 15, 16) nhưng chúng tôi đã kéo được thai kỳ này cho đến thời điểm 34 tuần mới mổ lấy thai. Một bé trai chào đời khỏe mạnh.
Chúng tôi rất vui mừng khi đón được em bé chào đời an toàn. Vì đây là một thai kỳ nguy cơ cao, nếu không kiểm soát được thì có thể xảy ra biến cố xuất huyết (do huyết áp lên xuống thất thường), hoặc em bé có thể chết trong bụng mẹ. Do đó, chúng tôi phải theo dõi thai nhi sát sao mỗi 3-7 ngày. Cuối cùng, toàn bộ ê kíp thở phào nhẹ nhõm khi em bé ra đời với cân nặng 1,7-1,8kg. Sau đó, bé được các bác sĩ Sơ sinh chăm sóc tiếp và hiện phát triển rất khỏe mạnh.
Bệnh lý bánh nhau trong thai kỳ là gì? Những thai phụ nào có nguy cơ gặp bệnh lý bánh nhau? Nhồi máu bánh nhau là gì? Có nguy hiểm không?
BS.CKII Nguyễn Bá Mỹ Nhi, Giám đốc Trung tâm Sản Phụ khoa BVĐK Tâm Anh TP.HCM
Trong thai kỳ, ngoài sức khỏe của người mẹ, của thai nhi thì còn một vấn đề nữa cần quan tâm, đó là phần phụ của thai nhi có tốt không. Phần phụ gồm có bánh nhau và nước ối. Có những bất thường liên quan tới cấu trúc của bánh nhau, có bất thường liên quan tới vị trí của bánh nhau. Thông thường, bánh nhau ở tuần lễ thứ 20 dày khoảng 2cm, tuần 30 là 3cm và gần cuối thai kỳ là khoảng 4cm. Nếu bánh nhau trên 6cm là bất thường, có thể là phù nhau thai và chúng ta cần tìm hiểu nguyên nhân dẫn đến hiện tượng này.
Đối với các bất thường có liên quan tới vị trí của bánh nhau, bánh nhau thường đi kèm dây rốn nên hay có nhau tiền đạo, nhau cài răng lược, nhau bong non… Mỗi thể đều có một bệnh cảnh riêng biệt. Ví dụ, nhau tiền đạo nghĩa là bánh nhau nằm trước đường ra của ngôi thai. Nó có rất nhiều thể như nhau bám thấp, nhau bám mép, nhau tiền đạo trung tâm, nhau tiền đạo bán trung tâm. Triệu chứng chính là chảy máu, lúc đầu chảy ít nhưng càng về cuối thai kỳ, tần suất chảy máu càng gần hơn và có thể chảy máu nhiều hơn. Lúc thai non (28-32 tuần), nếu chảy máu nhiều quá thì buộc lòng phải mổ để cứu người mẹ. Yếu tố tuổi thai sẽ được xem xét sau tính mạng của người mẹ.
Nhau bong non là một tình trạng khẩn cấp Sản khoa. Nếu không mổ lấy thai kịp thời, em bé sẽ chết, mẹ có khả năng mất tử cung do rối loạn đông máu, băng huyết sau sinh… Nhau cài răng lược khá phổ biến, thường gặp trên phụ nữ có sẹo mổ cơ tử cung, ví dụ mổ lấy thai, bóc nhân xơ tử cung hay nạo phá thai nhiều lần… Đặc biệt hiện nay, tỷ lệ mổ lấy thai tăng nên vấn đề nhau cài răng lược trên sẹo mổ lấy thai cũng tăng theo. Nhau cài răng lược nếu không được chẩn đoán sớm, khi mổ lấy thai hoặc chuyển dạ sẽ bị động và mất máu khá nhiều.
Đối với việc chẩn đoán bánh nhau, cần sự hỗ trợ rất nhiều từ phía kỹ thuật viên siêu âm, ví dụ vị trí, độ dày của bánh nhau và những bất thường của bánh nhau. Chúng ta hay nghe thai vôi hóa sớm, có nhiều hồ huyết… Các bác sĩ Sản khoa sẽ căn cứ trên những hình ảnh đó ở từng độ tuổi và bệnh lý đi kèm để tư vấn rõ hơn.
Về tình trạng nhồi máu bánh nhau thì trong một bánh nhau có rất nhiều hồ huyết. Nhồi máu nhau thai nghĩa là giãn nở các hồ huyết và xung huyết rất nhiều ở trong các bánh nhau. Từ đó, có thể xảy ra các tình huống liên quan đến bệnh lý bánh nhau như tăng sinh, các hồ huyết mở ra, tăng sinh nhiều bánh nhau làm cho bánh nhau dày lên. Hoặc có những khối máu tụ sau nhau do những bất thường liên quan đến nhau bong non, hoặc các bệnh lý liên quan đến bất thường nhiễm sắc thể. Bạn cần gặp các bác sĩ Sản Phụ khoa để khảo sát lại, xem lại toàn bộ quá trình khám thai nhằm xác định nhồi bánh nhau xuất phát từ nguyên nhân gì và có cách giải quyết tương ứng.
Em mang thai 22 tuần, vừa đi siêu âm thai thì được chẩn đoán nhau bám mép tử cung, theo dõi nhau tiền đạo bán trung tâm. Vậy khả năng em bị nhau tiền đạo có cao không, và tuần thứ bao nhiêu thì có chẩn đoán chính xác được?
ThS.BS Nguyễn Thị Quý Khoa, Bác sĩ Trung tâm Sản Phụ khoa BVĐK Tâm Anh TP.HCM
Bình thường, bánh nhau sẽ bám ở đáy tử cung. Đôi khi có một số trường hợp, bánh nhau sẽ bám thấp hơn so với khoảng cách tới lỗ trong tử cung. Nếu khoảng cách này dưới 2cm thì gọi là bám mép, hơn 2cm là bám thấp. Tuy nhiên trong quá trình phát triển của thai, bánh nhau sẽ phát triển và có khuynh hướng đi về phía đáy tử cung nên dần dần, khoảng cách từ mép dưới bờ tử cung đến lỗ trong tử cung xa hơn. Ở tuổi thai 30 tuần trở lên, chúng ta mới chẩn đoán chính xác được tình trạng nhau tiền đạo, nhau bám mép tử cung, nhau bám thấp, nhau tiền đạo trung tâm, bán trung tâm. Lúc này, định hình khối lượng của tử cung đã rõ ràng và bánh nhau đã được cố định vị trí.
Đối với tuổi thai 22 tuần của bạn đã có cảnh báo nhau bám mép, nhau tiền đạo trung tâm thì đây là một nguy cơ, nhưng để chẩn đoán xác định thì còn hơi sớm. Cho nên bạn vẫn cần theo dõi, tái khám thai định kỳ. Ở lịch khám thai kế tiếp, tuần 26 và 30, bạn sẽ có một chẩn đoán rõ ràng.
Em mang thai 31 tuần, bị nhau tiền đạo trung tâm loại 3 và đa ối. Hôm nay em đi khám, bác sĩ nói nhiều khả năng phải mổ sớm và phải truyền máu. Liệu trường hợp của em có thể giữ thai được bao lâu? Nên mổ ở tuần bao nhiêu và phải chuẩn bị những gì cho cuộc mổ này?
BS.CKI Trần Lâm Khoa, Trung tâm Sản Phụ khoa BVĐK Tâm Anh TP.HCM
Tôi không biết sự tăng trưởng của thai như thế nào, bạn đã được làm xét nghiệm để chẩn đoán đái tháo đường thai kỳ chưa. Mình cần chẩn đoán được nguyên nhân của tình trạng đa ối, và ở tuổi thai của bạn thì nguyên nhân chủ yếu dẫn đến đa ối là đái tháo đường thai kỳ. Nếu thật sự như vậy thì bạn nên tiết chế trong ăn uống để duy trì đường huyết ở mức ổn định, hạn chế tối đa các biến chứng trên thai do đường huyết cao.
Vấn đề thứ hai của bạn là nhau tiền đạo trung tâm ở tuần 31. Khi nhau bám thấp, sẽ có những cơn gò tử cung và mức độ của ra huyết âm đạo tùy thuộc vào từng thời điểm và từng trường hợp riêng biệt. Có những trường hợp ra máu lượng ít nhưng tái phát nhiều lần, cũng có khi ra máu nhiều đến mức phải nhập viện. Lúc này, nhằm đảm bảo an toàn cho mẹ, chúng tôi phải tiến hành mổ lấy thai cấp cứu. Do đó, bạn có khả năng phải truyền máu là đúng, vì khi ra huyết quá nhiều thì cần bổ sung lượng máu đã mất.
Nếu bạn không bị ra huyết và đã được chích hỗ trợ phổi thì sẽ kéo dài thai đến 36, 37 tuần; sau đó chúng tôi cũng phải mổ lấy thai vì nguy cơ mất máu nhiều. Nếu không có gì xảy ra nghĩa là bạn không có cơn gò, tử cung không ra huyết và mọi thứ của thai đều phát triển bình thường. Trường hợp này có thể kéo dài tuổi thai đến 37 tuần.
Với những trường hợp nhau tiền đạo trung tâm thường bác sĩ sẽ có chỉ định mổ lấy thai. Vậy chuyện gì sẽ xảy ra nếu thai phụ không phát hiện ra và sinh thường?
BS.CKI Trần Lâm Khoa, Trung tâm Sản Phụ khoa BVĐK Tâm Anh TP.HCM
Nhau tiền đạo là một biến chứng nguy hiểm, nên không phải khi thai phụ nhập viện sẽ mổ ngay trong ngày như các trường hợp mổ lấy thai chủ động khác. Chúng tôi cần có sự chuẩn bị kỹ càng. Ví dụ khi bạn nhập viện, chúng tôi phải khám tiền mê, xem bạn có thiếu máu nhiều không và phải dự trù máu vì bạn có nguy cơ mất máu nhiều. Nếu bạn không chẩn đoán được nhau tiền đạo trước đó và vào viện với tình trạng ra huyết nhiều, mất máu đột ngột, chúng tôi có thể chẩn đoán ngay lúc đó nhưng không có được sự chuẩn bị kỹ càng như những ca đã được chẩn đoán trước. Lúc này chúng tôi hoàn toàn bị động, nhất là ở vấn đề gây mê. Chẳng hạn như bạn vừa ăn hoặc uống sữa ở nhà thì dạ dày còn đầy, gây mê sẽ tăng khả năng dẫn đến tình trạng viêm phổi hít, rất nguy hiểm đến sức khỏe. Đó là lý do nếu mổ chủ động, chúng ta sẽ có những biện pháp làm giảm nhiễm trùng trong lúc mổ. Ngược lại, mổ cấp cứu sẽ tăng khả năng nhiễm trùng.
Lúc thai 28 tuần, em đi khám được chẩn đoán khả năng nhau cài răng lược. 30 tuần đi siêu âm lại, bác sĩ nói em 100% nhau cài răng lược, khả năng cao phải cắt hoàn toàn buồng tử cung, sau này không sinh con được nữa. Đến tuần 32, bác sĩ bảo thai có mạch máu ăn bám theo bàng quang xiên qua đầu buồng tử cung, rất nguy hiểm. Trường hợp của em phải làm gì để có thể mẹ tròn con vuông?
ThS.BS Nguyễn Thị Quý Khoa, Bác sĩ Trung tâm Sản Phụ khoa BVĐK Tâm Anh TP.HCM
Nhau cài răng lược là một biến chứng khá nặng trong thai kỳ. Bình thường, các bánh nhau bám vào cơ tử cung để lấy chất dinh dưỡng, oxy để nuôi thai. Và những bánh nhau sẽ có sự tách biệt nhau. Vì một lý do nào đó, dinh dưỡng kém khiến các các bánh nhau phải xuyên sâu hơn vào cơ tử cung để lấy được nhiều chất dinh dưỡng hơn. Vô hình chung, sự xuyên sâu này đi hết lớp cơ tử cung sẽ tạo ra tình trạng nhau cài răng lược.
Nhau cài răng lược có nhiều thể bám: vừa phải, trung bình và mạch máu ăn xuyên vào đầu bàng quang (tình trạng nặng nhất). Lúc này, các mạch máu bánh nhau đã ăn hết phần cơ tử cung và xâm lấn vào vùng thành bàng quang, dẫn đến những tổn thương nặng nề. Cách xử trí chính là vào thời điểm 32-33 tuần, thai phụ sẽ được bác sĩ khuyên nhập viện, đến 34 tuần thì có lời khuyên là chấm dứt thai kỳ, được mổ lấy thai để giải quyết những tổn thương cho các cơ quan lân cận. Từ vị trí bánh nhau bám xuyên qua thành tử cung tới bàng quang là một tổn thương tại bàng quang; đôi khi có trường hợp bánh nhau đi ra hai bên thì gặp niệu quản hai bên. Để bảo vệ an toàn cho mẹ và con, thai phụ cần nghe theo sự chỉ dẫn của bác sĩ, phải để ý thai máy, xem những cơn gò tử cung đã có chưa. Nếu ổn định thì theo dõi, tái khám định kỳ và nhập viện đúng hẹn.
Lúc này, bác sĩ sẽ đánh giá lại tình trạng của thai nhi nhờ vào cận lâm sàng, siêu âm hình ảnh. Kết quả sẽ cho chúng ta biết mức độ xâm lấn vào thành tử cung, vào thành bàng quang và hai bên như thế nào. Đôi khi, cần phải chụp MRI để đọc rõ hơn sự tổn thương này, sau đó lên lịch mổ chủ động, chặt chẽ. Cần có sự phối hợp với các bác sĩ ngoại khoa bên hệ niệu để đặt xông niệu quản, bàng quang. Nhờ đó, bác sĩ Sản khoa có thể phân định rõ hai niệu quản để tránh đụng chạm gây tổn thương.
Còn về vấn đề bác sĩ nói 100% phải cắt tử cung thì có khả năng xảy ra, nhưng tới thời điểm hiện tại thì chưa thể khẳng định được. Nếu bạn nhập viện đúng thời điểm, được chuẩn bị một cuộc mổ chủ động, có sự phối hợp giữa các chuyên khoa thì khả năng bảo tồn tử cung sau khi mổ lấy thai là có thể. Hiện tại, thai bạn đã 32 tuần thì tái khám thêm 1-2 tuần nữa sẽ được chỉ định nhập viện, mổ chủ động lấy thai. Khi được sắp xếp, chuẩn bị kỹ càng thì sẽ giảm nguy cơ những tai biến sản khoa có thể xảy ra. Chúc bạn có một thai kỳ khỏe mạnh, an toàn.
Biến chứng của nhau cài răng lược và mạch máu ăn bám bàng quang xiên qua đầu buồng tử cung có chiếm tỷ lệ cao trong các tai biến thai kỳ không?
BS.CKII Nguyễn Bá Mỹ Nhi, Giám đốc Trung tâm Sản Phụ khoa BVĐK Tâm Anh TP.HCM
Khoảng 10 năm về trước, tình trạng nhau cài răng lược không nhiều, có thể một phần là do công nghệ chẩn đoán hình ảnh thời điểm đó chưa phát triển nên không phát hiện được nhiều. Gần đây theo thống kê, năm 2013-2014 có khoảng 200-250 ca. Đến 2015-2016, số này tăng lên gấp đôi và năm 2019 có đến hơn 700 ca nhau cài răng lược. Tỷ lệ nhau cài răng lược càng ngày càng cao do tỷ lệ mổ lấy thai tăng lên rất nhiều. Tại Việt Nam, tỷ lệ mổ lấy thai chung là trên 50%, trong khi theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), chúng ta cố gắng đưa xuống dưới 20%, tức là mức 15-20%. Đó là lý do khiến tỷ lệ nhau cài răng lược tăng lên.
Khả năng xuyên thấu qua thành tử cung của nhau cài răng lược là biến chứng đáng sợ và khó khăn nhất cho các phẫu thuật viên Sản khoa, bởi phải chuẩn bị tinh thần có cắt tử cung, có thể thủng bàng quang, rách bàng quang tại những vị trí trọng điểm, khó lành. Vì vậy, cần có sự hỗ trợ của các chuyên khoa khác, người ta gọi là phẫu thuật đa chuyên khoa, trong đó có Sản – Sơ sinh – Gây mê hồi sức – Ngân hàng máu – Ngoại Tiết niệu và kể cả bác sĩ Ngoại Tổng quát cũng tham gia.
Việc hạn chế mổ lấy thai sẽ có khả năng làm giảm những biến chứng trong thai kỳ. Do đó chúng tôi muốn khuyến cáo, việc mổ lấy thai nên để cho bác sĩ sản khoa chỉ định, không phải thai phụ và gia đình cứ muốn là đề nghị mổ lấy thai.
Nếu bị rỉ nước ối thì có nguy hiểm cho em bé không? Cách khắc phục khi mẹ bầu bị rỉ nước ối như thế nào?
ThS.BS Nguyễn Thị Quý Khoa, Bác sĩ Trung tâm Sản Phụ khoa BVĐK Tâm Anh TP.HCM
Nước ối là phần phụ của thai, là môi trường cho thai bơi lội, nuôi dưỡng thai trong bụng mẹ, bảo vệ thai khỏi những tác nhân bên ngoài, khỏi nhiễm trùng, cung cấp dinh dưỡng cho thai… Như vậy, nước ối giống như một phương tiện sống của thai, nên bị rỉ ối sẽ có ảnh hưởng ít nhiều đến sự sống và dinh dưỡng của thai. Bạn chưa cung cấp rõ tuổi thai rỉ nước ối, đã được chẩn đoán chính xác là rỉ ối hay chưa… Dựa vào tuổi thai chẩn đoán rỉ ối, sau khi chẩn đoán và làm các xét nghiệm lâm sàng xem có nhiễm trùng hay chưa, cùng một số yếu tố liên quan đến thể trạng của mẹ, chúng tôi mới có quyết định nên điều trị thai như thế nào, giữ hay không giữ thai.
Về cách khắc phục, nước ối có 2 màng, cho nên có thời điểm đi khám, bác sĩ sẽ thấy có nước ối rỉ ra, có lúc lại không thấy. Đó là do sự rách của hai màng khác nhau. Khi vị trí rách bị che lại, chúng ta không thấy nước ối rỉ ra nữa. Thời điểm đó, mình sẽ khám và chẩn đoán nước ối rỉ nhiều hay ít, tuổi thai như thế nào, có tình trạng nhiễm trùng kèm theo hay không… Dựa vào đó, bác sĩ sẽ có hướng điều trị thích hợp: chấm dứt thai hoặc dưỡng thai đến thời điểm thích hợp rồi sinh bé.
Tại sao thai phụ lại gặp tình trạng rỉ ối?
ThS.BS Nguyễn Thị Quý Khoa, Bác sĩ Trung tâm Sản Phụ khoa BVĐK Tâm Anh TP.HCM
Có nhiều yếu tố nguy cơ dẫn đến rỉ ối, ví dụ như viêm nhiễm âm đạo dễ làm vỡ màng ối; trường hợp đa thai, ngôi thai bất thường như ngôi mông, ngôi ngang; đa ối… Khi biết những yếu tố nguy cơ này, mình cần có kế hoạch chăm sóc và quản lý thai kỳ để tránh tình trạng rỉ ối.
Em mang thai 19 tuần. Tuần 18, em siêu âm bác sĩ bảo nhau bám thấp, cổ tử cung 30mm. Vậy hiện tượng đó có nguy hiểm quá không và làm cách nào để khắc phục?
BS.CKI Trần Lâm Khoa, Bác sĩ Trung tâm Sản Phụ khoa BVĐK Tâm Anh TP.HCM
Hiện tại thai của bạn đang 19 tuần, ở tuần 18 bạn được chẩn đoán nhau bám thấp. Nếu không ra huyết, chúng ta chỉ cần theo dõi tiếp cho đến 32 tuần sẽ có chẩn đoán xác định xem vị trí nhau bám như thế nào, có còn là nhau bám thấp, nhau tiền đạo hay đã trở về vị trí bình thường ban đầu vốn có của nó.
Vấn đề thứ hai, chiều dài cổ tử cung là 30mm ở tuổi thai 19 tuần là nằm trong giới hạn bình thường. Chúng ta cần xem xét các yếu tố khác, ví dụ như bạn có các yếu tố tiền căn làm tăng nguy cơ sinh non hay không, thai kỳ trước bạn có từng sinh non không, hay bạn có những nguy cơ khác như đa thai không để làm tăng nguy cơ sinh non. Nếu bạn không có các yếu tố nguy cơ đó, cũng không có cơn đau bụng, cơn gò tử cung thì thôi.
Em bị nhau tiền đạo (mép bánh rau bám cổ tử cung), bị ra máu và bị gò bụng nhiều, khả năng sinh non cao. Hiện em đang thai được 26 tuần, đã tiêm trưởng thành phổi từ 1 tuần trước, mỗi ngày tiêm giảm co sáng và chiều. Gia đình và bạn bè khuyên em nên sang Bệnh viện Tâm Anh vì có bác sĩ giữ thai tốt, đỡ sinh an toàn và có thể nuôi bé sinh cực non. Vậy em có nên nhập viện theo dõi thai luôn không? Hay trường hợp nào thì em nên nhập viện?
BS.CKII Nguyễn Bá Mỹ Nhi, Giám đốc Trung tâm Sản Phụ khoa BVĐK Tâm Anh TP.HCM
Để chẩn đoán có nhau bám thấp, nhau tiền đạo hay không phải dựa trên cơ sở thời điểm tuổi thai là bao nhiêu. Thời điểm khẳng định nhau tiền đạo là từ tuần 32 trở đi. Hiện nay bạn mới 26 tuần, nếu có ra huyết và hiện đã ngừng rồi thì cần theo dõi thêm để khẳng định vị trí này có thật sự là nhau tiền đạo không khi thai được 32 tuần.
Trường hợp đã kiểm soát được cơn gò, kiểm soát được tình trạng chảy máu (hiện nay không chảy máu nhiều) thì bạn có thể theo dõi ở nhà. Chúng tôi không khuyến khích thai phụ nhập viện khi không còn ra huyết. Người ta nhận thấy nguy cơ bị huyết khối tĩnh mạch dẫn đến thuyên tắc phổi khi thai phụ nhập viện cao hơn so với ở nhà. Do đó, bạn ở nhà là tốt nhất, nhưng phải kiểm soát, luôn đặt mình trong tình trạng báo động. Nếu ra huyết nhiều cộng với đau bụng gò từng cơn thì cần đến bệnh viện ngay.
Bác sĩ có thể chia sẻ một số trường hợp khoa Sản – Nhi – Sơ sinh phối hợp cực tốt trong nuôi dưỡng và chăm sóc bé sơ sinh cực non?
BS.CKII Nguyễn Bá Mỹ Nhi, Giám đốc Trung tâm Sản Phụ khoa BVĐK Tâm Anh TP.HCM
Tại Trung tâm Sản Phụ khoa BVĐK Tâm Anh, nếu chẳng may phải đưa em bé ra ở thời điểm dưới 34 tuần (sinh non) và dưới 28 tuần (cực non) thì chúng tôi rất may mắn bởi luôn có Trung tâm Sơ sinh đồng hành. Trung tâm Sơ sinh có các bác sĩ giỏi, có kinh nghiệm nuôi dưỡng bé sinh cực non 25, 26 tuần.
Chúng tôi từng tiếp nhận một trường hợp mà cả Trung tâm nhớ mãi. Một hôm vào khoảng 16h, chúng tôi nhận được cuộc điện thoại từ bệnh viện bạn nhờ Trung tâm Sản Phụ khoa và Trung tâm Sơ sinh BVĐK Tâm Anh TP.HCM hỗ trợ cho một thai phụ chuyển dạ. Thai phụ từng mất một em bé, có ra huyết và chuyển dạ sinh non, cổ tử cung mở 3cm, có thể sinh rất nhanh trong vòng 1-2 giờ tới. Sản phụ được chuyển đến BVĐK Tâm Anh và sinh ngay trong đêm. Bé sinh rất non, chỉ khoảng 700g, được Trung tâm Sơ sinh cứu sống và nuôi dưỡng, xuất viện khỏe mạnh.
Có được kỳ tích này là nhờ sự phối hợp rất tốt giữa hai chuyên khoa Sản – Sơ sinh. Do đó, bạn có thể liên hệ với Trung tâm Sản Phụ khoa BVĐK Tâm Anh để được theo dõi thai kỳ. Trung tâm Sản Phụ khoa và Trung tâm Sơ sinh luôn có sự kết nối mật thiết để can thiệp khẩn, tận dụng “giờ vàng” cho bé sơ sinh non tháng, những nhóm cực non từ 28 tuần trở xuống.
Em bị vô sinh thứ phát phải làm IVF. Nhưng cả hai lần em đều sinh non do suy thai (nước ối xanh) ở 23 tuần và 26 tuần. Xét nghiệm tầm soát thai nhi bình thường. Mẹ bị hở eo, đã khâu eo. Xin bác sĩ tư vấn giúp em nguyên nhân gây ra tình trạng này.
ThS.BS Nguyễn Thị Quý Khoa, Bác sĩ Trung tâm Sản Phụ khoa BVĐK Tâm Anh TP.HCM
Bạn phải can thiệp hỗ trợ sinh sản hai lần nhưng đều phải dừng lại giữa chừng. Bạn có bệnh cảnh hở eo cổ tử cung, đây là bất toàn cổ tử cung, yếu cơ trong đó, nên khi thai lớn dần lên, cổ tử cung không chứa nổi khối lượng thai. Có các phương pháp xử trí là khâu eo, nâng cổ tử cung. Lần đầu bạn sinh khi thai 23 tuần, lần sau sinh lúc 26 tuần, nguyên nhân sinh non có thể do nước ối vỡ non, có thể do thai có bệnh lý (như bạn đang có hở eo tử cung). Vậy ở lần mang thai tiếp theo, bạn nên khai tiền sử với bác sĩ để được lưu ý vấn đề tiền căn này.
Thêm vào đó, bạn sẽ được tầm soát tất cả các bất thường về tử cung, những bệnh lý kèm theo. Khi thực hiện IVF thì sẽ có những rối loạn về chuyển hóa, chúng tôi cần xem bạn có cao huyết áp, đái tháo đường thai kỳ… không. Đây là những yếu tố nguy cơ khiến thai kỳ không phát triển đến cuối cùng được. Bạn nên tầm soát sức khỏe tổng quát để điều trị những bệnh lý tiềm ẩn trước khi mang thai tiếp.
Em đang mang bầu 33 tuần 5 ngày. Em mới đi tái khám thì bác sĩ chẩn đoán tử cung bị nhô, sợ có dấu hiệu sinh non nên tư vấn em tiêm hỗ trợ phổi cho em bé. Em chưa tìm hiểu kỹ về tác dụng phụ của thuốc, chỉ nghe bác sĩ nói tiêm để dự phòng thôi, còn dấu hiệu sinh non chưa rõ ràng. Sau đó, bác sĩ kể trường hợp có sản phụ sinh non ở tuần 32 và em bé phải nằm lồng kính. Em đã lỡ tiêm hỗ trợ phổi cho em bé, không biết thuốc có tác dụng phụ gì và ảnh hưởng như thế nào đến mẹ và bé? Hiện tại, mọi chỉ số xét nghiệm và siêu âm của mẹ và bé đều bình thường.
BS.CKII Nguyễn Bá Mỹ Nhi, Giám đốc Trung tâm Sản Phụ khoa BVĐK Tâm Anh TP.HCM
Trường hợp của bạn, dấu hiệu dọa sinh non chưa có mà bác sĩ đã cho hỗ trợ phổi cho bé thì tôi nghĩ chắc là có một vấn đề gì đó khiến bác sĩ lo lắng là có sinh non, ví dụ khám thấy có cổ tử cung hở chẳng hạn. Có những người cổ tử cung hở 2cm nhưng sẽ kéo được một thời gian khá dài, có thể 1 tháng, 2 tháng, nhất là những người đã từng sinh con.
Hiện nay, phương pháp tiêm trưởng thành phổi được chỉ định khá nhiều ở các cơ sở y tế nhưng chúng tôi không ủng hộ việc này. Bởi trên những khuyến cáo lớn trên Thế giới cũng như ở Việt Nam, chỉ ủng hộ tiêm hỗ trợ phổi cho thai (sử dụng liệu pháp corticoid) khi có dấu hiệu dọa sinh non, tức sinh trước 34 tuần (hoặc các hướng dẫn của Hoa Kỳ là sinh trước 36 tuần). Một số nghiên cứu cho thấy nếu lạm dụng, chích hỗ trợ phổi nhiều sẽ có những biến chứng cho thai như thóp của thai nhi đóng sớm, một số ống nối giữa tĩnh mạch và động mạch phổi không teo nhỏ lại được và tồn tại ống động mạch… Xa hơn nữa, khi bé lớn có thể gặp vấn đề về ngôn ngữ và tư duy. Do đó, chúng ta không sử dụng mũi tiêm trưởng thành phổi một cách đại trà nếu không có bằng chứng về dọa sinh non.
Bạn nói mình bị tử cung nhô nhưng tôi nghĩ có lẽ là tử cung hở thì mới có nguy cơ sinh non và các bác sĩ mới cho chích hỗ trợ thai. Chích 1 lần 2 ngày là đúng nên bạn không cần quá lo lắng. Nếu sinh trước 36 tuần thì em bé vẫn có thể sống được bên ngoài dễ dàng vì chúng ta đã chuẩn bị cho tình huống này rồi; còn nếu tiếp diễn đến 39, 40 tuần thì càng tốt.
Em đang mang thai 20 tuần, siêu âm bác sĩ bảo thai nhi bị loạn sản xương thể tạo không hoàn toàn, tứ chi ngắn. Bác sĩ tư vấn đình chỉ thai kỳ. Cơ hội chữa trị cho bé không có. Mong bác sĩ tư vấn giúp.
BS.CKI Trần Lâm Khoa, Bác sĩ Trung tâm Sản Phụ khoa BVĐK Tâm Anh TP.HCM
Tình trạng này khá nặng. Em bé được 20 tuần, không biết bạn được chẩn đoán loạn sản xương thể không hoàn toàn có nghĩa là bác sĩ nói với bạn loạn sản xương thể bất toàn hay sao? Đã được chọc ối hay mới chỉ chẩn đoán qua siêu âm? 20 tuần là khá sớm nếu bạn được chẩn đoán loạn sản xương. Bệnh lý này có rất nhiều thể như loạn sản xương gây chết, loạn sản xương bất toàn như trường hợp xương thủy tinh. Xương thủy tinh là trường hợp xương rất dễ gãy, có những va chạm rất nhẹ cũng có thể gãy xương. Em bé nằm trong tử cung có khả năng gãy nhiều chỗ như xương cánh tay, xương cẳng tay, xương đùi, xương cẳng chân… Nếu thai nhi gặp tình trạng này thì khi siêu âm sẽ thấy xương biến dạng rất nhiều.
Trường hợp loạn sản xương thể gây chết, trong trường hợp này sẽ thấy có sự ngắn của tất cả các xương dài như xương cánh tay, cẳng tay, đùi, cẳng chân và đặc biệt là xương sườn, khiến lồng ngực không phát triển được như bình thường, gây ảnh hưởng đến sự phát triển của phổi cũng như ảnh hưởng khả năng sống còn của em bé. Nếu bạn gặp những tình trạng này thì tư vấn chấm dứt thai kỳ là có thể chấp nhận được và bạn nên làm theo.
Để chuẩn bị cho lần mang thai tiếp theo, bạn cần xem em bé có bất thường nào về mặt di truyền hay không. Những bất thường di truyền không nhất thiết đến từ ba hoặc mẹ, có thể là đột biến mới khi trứng gặp tinh trùng tạo ra tế bào đầu tiên và xảy ra lỗi, gây bất thường về mặt hình thái của em bé. Nếu bạn chọc ối trong thời điểm này mà phát hiện ra bất thường ở bộ mã di truyền của bé thì sẽ tìm tiếp trên ba và mẹ, xem có bất thường tương tự hay không để tiên lượng nguy cơ lặp lại, tái phát ở những chu kỳ sau.
Em lưu thai hai lần, đều ở 6 tuần đầu. Có cách nào tầm soát hay dự phòng tình trạng này khi em muốn mang thai lại không?
BS.CKI Trần Lâm Khoa, Bác sĩ Trung tâm Sản Phụ khoa BVĐK Tâm Anh TP.HCM
Tình trạng của bạn có chẩn đoán là tiền căn sảy thai liên tiếp. Với sự tiến bộ của khoa học hiện tại, chỉ có thể tìm nguyên nhân của khoảng 50-60% trường hợp mà thôi. Những trường hợp còn lại không phải không có nguyên nhân mà y học chưa tìm ra được. Nhóm nguyên nhân gây tình trạng sảy thai liên tiếp mà chúng ta có thể tìm thấy được là bất thường về mặt di truyền ở ba hoặc mẹ (bất thường về tuyến giáp như suy giáp, hội chứng kháng phospholipid gây bất thường về mặt đông máu, tạo huyết khối gây ra những cục máu đông rất nhỏ)… Khi bạn đến khám, bác sĩ sẽ hỏi kỹ tiền căn những bệnh lý khác ngoài tiền căn về Sản khoa và Phụ khoa, sẽ đưa ra một số chỉ định về xét nghiệm nhằm tìm nguyên nhân gây sảy thai liên tiếp, sau đó can thiệp để góp phần cải thiện tiên lượng, giúp tỷ lệ tái phát sảy thai giảm đi ở thai kỳ tiếp theo.
Em đi đo độ mờ da gáy khi thai được 11 tuần 2 ngày, bác sĩ bảo 3.3mm, khuyên nên vào bệnh viện phụ sản lớn khám lại. Hai ngày sau em đi khám thì bác sĩ bảo bé bị phù thai, độ mờ da gáy 5.1mm, tiên lượng xấu, khuyên đình chỉ. Có hy vọng nào bé hết phù và bình thường lại không?
BS.CKII Nguyễn Bá Mỹ Nhi, Giám đốc Trung tâm Sản Phụ khoa BVĐK Tâm Anh TP.HCM
Trong quý I của thai kỳ, có một thời điểm rất quan trọng là từ 11-13 tuần 6 ngày phải đo độ mờ da gáy và khảo sát những bất thường liên quan đến hình thái học của thai như hộp sọ, cột sống, tứ chi, lồng ngực, thành bụng… Theo bạn chia sẻ thì có một bất thường xảy ra là độ mờ da gáy ở 11 tuần 2 ngày là 3.3mm. Bình thường, chỉ số này dưới 2.5mm. Nếu trên 3mm là đã có chỉ định để thực hiện khảo sát bộ nhiễm sắc thể của thai, sớm nhất là từ tuần lễ 12-14.
Không may mắn lắm là qua 2 ngày sau, bé bị phù toàn thân và diễn tiến xấu đi với độ mờ da gáy lên đến 5.4mm. Với độ mờ da gáy từ 3-5mm thì lệch về nguy cơ hội chứng Down nhiều, tức là 3 NST 21, nguy cơ lệch bội dư 1 NST. Nếu từ 5-8,5mm thì là lệch bội của NST khác như 13, 18. Cho dù là gì thì đây cũng là một tình huống xấu. Em bé này không còn có lớp tụ dịch ở vùng gáy mà toàn thân, độ mờ da gáy rất dày nên tiên lượng rất xấu và có thể liên quan đến đột biến về NST. Trường hợp này tôi khuyên bạn nên đi tư vấn tiền sản thêm, cơ hội giữ em bé này rất mong manh.
Em bị đái tháo đường thai kỳ thì có nên uống pocari bù ion và uống nước dừa không vì em ối hơi ít?
ThS.BS Nguyễn Thị Quý Khoa, Bác sĩ TT Sản Phụ khoa BVĐK Tâm Anh TP.HCM
Một trong những biến chứng của đái tháo đường trong thai kỳ là đa ối, thiểu ối. Nếu có một nguyên nhân nào đó khiến sự nuốt nước ối của thai nhi nhiều hơn tiểu ra thì lượng nước ối sẽ bị giảm, ngược lại là dư. Ngoài ra, còn có những bệnh lý gây đa ối như đái tháo đường. Hiện tại, chưa có một nghiên cứu hay khuyến cáo nào cho thấy uống nước dừa hay nước ion có thể thay đổi lượng nước ối trong thai. Bạn có thể uống nước dừa, nhưng không uống thay hoàn toàn nước lọc được. Bạn cần được bác sĩ đánh giá tình trạng đái tháo đường hiện tại, xem chỉ số ối, từ đó tư vấn về chế độ ăn uống, sinh hoạt phù hợp.
Em 27 tuổi, bị thai lưu không có tim thai 2 lần, lần 1 năm 2019 và lần 2 năm 2020. Đến năm 2021 em mang thai lần 3, được 12 tuần phát hiện bé bị dị tật. Liệu có phải do em có bệnh lý tim mạch (hở van 3 lá) nên thai nhi mới bị khiếm khuyết như vậy không?
BS.CKII Nguyễn Bá Mỹ Nhi, Giám đốc Trung tâm Sản Phụ khoa BVĐK Tâm Anh TP.HCM
Bạn còn khá trẻ nhưng đã có hai lần thai lưu, đó là một điều đáng tiếc. Tôi không biết trước đó thai lưu ở tuần thứ bao nhiêu, nhưng tôi nghĩ đây là thai nhỏ trước 12 tuần. Đối với những thai kỳ trước 12 tuần có những bất thường dẫn tới mất thai, thường có một số nguyên nhân liên quan đến đột biến nhiễm sắc thể. Nhóm nguyên nhân này chiếm từ 50-70% các trường hợp.
Sảy thai liên tiếp được định nghĩa sảy thai từ hai lần trở lên. Sẽ có nhóm nguyên nhân gây sảy thai liên quan đến các bệnh lý của người mẹ như đái tháo đường, cao huyết áp, mẹ có một số nhiễm trùng tiềm ẩn hoặc có bất thường về nội tiết như hoàng thể tiết ra chất nuôi thai trong 3 tháng đầu không đủ… Hiện bạn đang có em bé được 12 tuần nhưng không may có dị tật bẩm sinh. Tuy nhiên, bạn không nói rõ đây là dị tật gì, có những dị tật có thể giữ thai được và có dị tật thì không. Còn về bệnh hở van 3 lá của bạn thì đó là bệnh lý cơ học. Bạn nên làm rõ tình trạng bệnh là gì, ví dụ nếu hở van 3 lá chức năng thông thường thì sẽ không ảnh hưởng đến việc mang thai. Để có thêm dữ liệu về thai kỳ lần này, mong bạn đi thăm khám sớm với chúng tôi để được tư vấn chi tiết.
Em mang thai 12 tuần 1 ngày, đo khoảng sáng sau gáy 4.1mm, không thấy xương sống mũi, NIPT nguy cơ down cao, chọc ối xét nghiệm cho kết quả 47,XY, +21, thai mang hội chứng Down (thuần). Tình hình dịch bệnh nên em không lên viện nghe tư vấn được. Em nhờ các bác sĩ tư vấn giúp em: trường hợp của em nên xử trí thế nào? Hội chứng Down có lặp lại các lần tiếp không? Vợ chồng em có cần làm nhiễm sắc thể đồ hay IVF sàng lọc không?
BS.CKI Trần Lâm Khoa, Trung tâm Sản Phụ khoa BVĐK Tâm Anh TP.HCM
Trường hợp của bạn là thai 12 tuần 1 ngày với độ mờ da gáy rất dày, cộng với việc em bé không có xương sống mũi. Bạn đã được làm sinh thiết gai rau và phát hiện em bé bị hội chứng Down. Ở những bé có hội chứng Down thì có một điểm chung là em bé bị chậm phát triển về trí tuệ. Phải xem bé có kèm theo các bệnh lý khác có thể ảnh hưởng đến chất lượng sống hay không. Ví dụ, thường gặp nhất là các em bé mắc hội chứng Down có bất thường về tim mạch, tùy theo độ nặng của dị tật tim sẽ ảnh hưởng khác nhau đến tiên lượng thai. Nhóm dị tật thứ hai thường gặp là bất thường hệ tiêu hóa như hẹp tá tràng… và những bất thường kèm theo này làm ảnh hưởng đến tiên lượng sống về lâu dài của em bé.
Với các bé bị hội chứng Down không có bất thường về mặt hình thái thì bé có thể sống vui vẻ cho đến năm 30-40 tuổi, song những nguy cơ như rối loạn miễn dịch khi bé lớn là khá cao. Tùy theo tình trạng của bé mà chúng ta sẽ có quyết định đi tiếp hay dừng lại. Hiện nay, không có biện pháp nào điều trị hội chứng Down triệt để vì đây là bất thường về mặt di truyền và chúng ta chưa sửa được bộ mã gen con người. Chúng ta chỉ chữa được những bất thường do hội chứng Down biểu hiện lên như điều trị dị tật tim nếu có, điều trị hẹp tá tràng…
Đa phần khả năng lặp lại hội chứng Down tăng hơn ở thai kỳ bình thường, nếu kết quả sinh thiết gai nhau của bạn là tình trạng tự do thì nguy cơ lặp lại không quá cao. Do đó, không có chỉ định làm IVF cho những trường hợp này.
Thai em lúc đầu bình thường, tới khi 32 tuần bác sĩ nói giãn não thất 20mm. Nay 34 tuần siêu âm bác sĩ nói 40mm não úng thủy. Giờ chờ tới ngày mổ rồi phẫu thuật em bé. Mong bác sĩ tư vấn giúp vì sao những lần trước em thăm khám lại không phát hiện ra, nguyên nhân nào khiến em bé bị não úng thủy? Trường hợp con em sau khi sinh sẽ điều trị thế nào? Tiên lượng có tốt không?
ThS.BS Nguyễn Thị Quý Khoa, Bác sĩ Trung tâm Sản Phụ khoa BVĐK Tâm Anh TP.HCM
Có những thời điểm để khảo sát dị tật của thai. Thời điểm trước tuần 32, bạn không phát hiện gì, cho đến tuần 32 mới phát hiện giãn não thất 20mm thì đây là tình trạng do trong não thất lượng nước tụ dịch 20mm, sau tái khám phát hiện não úng thủy nghĩa là lượng tụ dịch tăng lên. Nguyên nhân là nang đám rối mạch não thất tụ dịch nhiều chèn ép mô não còn lại. Tùy tình trạng thể nhẹ, trung bình hay nặng, bác sĩ sẽ có chỉ định. Với thể nhẹ, trung bình thì có thể sinh bé ra và sau đó làm dẫn lưu dịch não thất xuống khoang bụng để em bé tự hấp thu dịch não thất đó. Bạn nên tiếp tục theo dõi thêm thai kỳ để bác sĩ có những chỉ định tiếp theo.
Em thai 27 tuần bị đa ối, thai đa dị tật (tràn dịch màng phổi bên phải, thiểu sản phổi hai bên, hẹp thực quản, dạ dày nhỏ, dày da toàn thân, ngón tay co), xét nghiệm NST bình thường. Mong bác sĩ tư vấn giúp.
BS.CKII Nguyễn Bá Mỹ Nhi, Giám đốc Trung tâm Sản Phụ khoa BVĐK Tâm Anh TP.HCM
Đa ối thường xuất hiện vào 3 tháng giữa thai kỳ, nếu kèm thêm nhiều dị tật thì thường là em bé có vấn đề. Về kiểm soát bộ NST, tôi không rõ bạn đang nói về số lượng NST hay cấu trúc NST. Những bệnh về NST trên cấu trúc đơn gen có thể dẫn tới hàng loạt bất thường về hình thái học của thai như hẹp thực quản, dạ dày nhỏ, dày da toàn thân, ngón tay co… Đây là một rối loạn đa dị tật có liên quan đến bất thường nhiều NST hoặc bất thường nhóm các gen trên cấu trúc gen chứ không phải bất thường về số lượng.
Chúng ta thấy đây là thai kỳ có quá nhiều dị tật và thường khi sinh ra, cơ hội sống của cháu rất mong manh, một vài trường hợp em bé có thể ngừng phát triển trong bụng mẹ.
Quản lý hậu sản bệnh nhân tiền sản giật, tiền sản giật nặng, sản giật, bệnh nhân có hội chứng HELLP là như thế nào?
BS.CKI Trần Lâm Khoa, Trung tâm Sản Phụ khoa BVĐK Tâm Anh TP.HCM
Quản lý hậu sản nghĩa là sản phụ này đã có sinh hoặc mổ lấy thai rồi. Không biết tình trạng hiện tại của người nhà bạn như thế nào: huyết áp bao nhiêu, các bất thường trong hội chứng HELLP là gì, tiểu cầu có lên chưa, có bị thiếu máu không, chức năng gan, thận, bộ đông máu có về bình thường không… Nếu tất cả những vấn đề trước sinh đều đưa đến chỉ định phải mổ lấy thai hoặc chấm dứt thai kỳ thì sau đó, sản phụ vẫn cần theo dõi tiếp tục ở cả hai chuyên khoa. Thứ nhất là sản khoa, giải quyết những vấn đề như sự co hồi tử cung, sản dịch, tình trạng nhiễm trùng, thay đổi về cơ thể như huyết áp, đạm niệu… Thứ hai là theo dõi tại khoa tim mạch để xem xét đây là trường hợp tiền sản giật, sản giật xuất hiện trong thai kỳ hay do bệnh lý nền tăng huyết áp mãn.
Độc giả có thể xem lại chương trình tư vấn tại đây.
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH