Hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS) là một trong những rối loạn nội tiết tố phổ biến, ảnh hưởng lớn đến sức khỏe sinh sản của phụ nữ. Vậy đa nang buồng trứng có ảnh hưởng đến thai nhi? Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng đa nang buồng trứng có ảnh hưởng đến thai nhi và mẹ bầu, làm tăng nguy cơ sảy thai, đái tháo đường và các biến chứng khác trong thai kỳ.
Buồng trứng đa nang (PCOS) là một hội chứng rối loạn nội tiết phổ biến ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản. Điều này khiến buồng trứng khó rụng trứng, dẫn đến tình trạng rối loạn kinh nguyệt, giảm khả năng thụ thai và ảnh hưởng đến mức độ hormone trong cơ thể.
Một trong những yếu tố quan trọng liên quan đến hội chứng buồng trứng đa nang là kháng insulin – một tình trạng mà cơ thể không thể sử dụng insulin một cách hiệu quả, khiến cho mức insulin trong máu tăng cao. Tình trạng này có thể dẫn đến một số bệnh lý như đái tháo đường, bệnh tim mạch hoặc thậm chí là ung thư tử cung nếu không được điều trị kịp thời.
Hội chứng buồng trứng đa nang có thể gây khó khăn trong việc thụ thai nhưng nhiều phụ nữ vẫn có thể mang thai tự nhiên hoặc nhờ đến các biện pháp hỗ trợ sinh sản. Tuy nhiên, những phụ nữ này sẽ phải đối mặt với nhiều thách thức trong suốt thai kỳ. Quản lý tốt hội chứng buồng trứng đa nang sẽ giúp giảm thiểu các rủi ro và bảo vệ toàn diện sức khỏe cho cả mẹ và bé. (1)
Hội chứng buồng trứng đa nang không chỉ gây khó khăn trong việc thụ thai mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển của thai nhi và sức khỏe của mẹ trong suốt thai kỳ (2). Cụ thể:
Theo nhiều nghiên cứu cho thấy, phụ nữ mang thai khi bị đa nang buồng trứng có thể đối mặt với một số biến chứng sức khỏe nghiêm trọng như:
Sảy thai là một trong những biến chứng phổ biến và nghiêm trọng đối với phụ nữ mắc hội chứng buồng trứng đa nang. BS.CKII Phạm Thị Vạn Xuân, Trung tâm Sản Phụ khoa, BVĐK Tâm Anh cho biết, phụ nữ mắc hội chứng buồng trứng đa nang có tỷ lệ sảy thai cao hơn 5% so với những phụ nữ không mắc hội chứng này.
Nguyên nhân chính của tình trạng này là do sự mất cân bằng nội tiết, đặc biệt là sự thiếu hụt progesterone, một hormone quan trọng giúp duy trì sự phát triển của thai nhi trong giai đoạn đầu của thai kỳ. Khi mức progesterone không đủ, niêm mạc tử cung không thể duy trì sự gắn kết của phôi thai, dẫn đến việc thai nhi không thể tồn tại lâu dài trong tử cung.
Đái tháo đường thai kỳ là một mối nguy hiểm lớn đối với phụ nữ mang thai bị buồng trứng đa nang. Hội chứng buồng trứng đa nang làm gia tăng mức insulin trong cơ thể, dẫn đến hiện tượng kháng insulin, khiến cho mức đường huyết trong máu trở nên khó kiểm soát.
Khi phụ nữ mang thai mắc đái tháo đường thai kỳ, có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng như sinh non, thai chậm phát triển trong tử cung, tử vong chu sinh. Thai nhi có thể thừa cân, gặp khó khăn trong quá trình phát triển các cơ quan quan trọng và có thể gặp phải các vấn đề sức khỏe lâu dài khác sau khi sinh. Thai phụ bị đái tháo đường thai kỳ cần theo dõi mức đường huyết chặt chẽ, thay đổi chế độ ăn uống và đôi khi cần sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ, nhằm đảm bảo sự phát triển khỏe mạnh của thai nhi.
Tăng huyết áp thai kỳ có thể dẫn đến tiền sản giật, là một biến chứng nguy hiểm khác mà phụ nữ mang thai mắc buồng trứng đa nang có thể gặp phải. Tình trạng này xảy ra khi huyết áp của mẹ tăng cao, gây cản trở dòng máu tới nhau thai, dẫn đến thiếu oxy và dinh dưỡng cho thai nhi. Điều này có thể làm cho thai chậm phát triển, suy dinh dưỡng, sinh non,…
Ngoài ra, tiền sản giật còn có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng khác đối với sức khỏe của mẹ như tổn thương thận, gan hoặc đột quỵ. Phụ nữ bị buồng trứng đa nang có nguy cơ bị tiền sản giật cao hơn, đặc biệt là khi có kèm bệnh nền như đái tháo đường thai kỳ hoặc thừa cân.
Bên cạnh những ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe của mẹ trong thai kỳ, hội chứng buồng trứng đa nang còn có tác động không nhỏ đến sự phát triển của thai nhi. Bao gồm:
Thai nhi có mẹ bị buồng trứng đa nang trong thai kỳ có nguy cơ gặp phải các vấn đề về cân nặng. Thai nhi có thể nhẹ cân do thiếu hụt các dưỡng chất từ mẹ hoặc thừa cân do tình trạng đái tháo đường thai kỳ của mẹ.
Đối với thai nhi thừa cân có thể gặp phải các vấn đề sức khỏe lâu dài như nguy cơ mắc đái tháo đường type 2, bệnh tim mạch,… sau này. Trong khi đó, thai nhi nhẹ cân có thể gặp phải các vấn đề ảnh hưởng đến sự phát triển toàn diện như tình trạng suy dinh dưỡng, suy hô hấp, các vấn đề về hệ thần kinh và tim mạch.
Phụ nữ mang thai mắc hội chứng buồng trứng đa nang có tỷ lệ sinh non cao hơn so với những phụ nữ không mắc bệnh. Các yếu tố như huyết áp cao, đái tháo đường thai kỳ và tình trạng thiếu hụt hormone progesterone có thể làm gia tăng khả năng sinh non. Điều này sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe của thai nhi, gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng như các vấn đề về hô hấp, phát triển chậm, các vấn đề về sức khỏe thần kinh và có thể đe dọa đến tính mạng của trẻ sơ sinh.
Buồng trứng đa nang gây rối loạn nội tiết tố trong cơ thể người mẹ và điều này có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi. Rối loạn nội tiết có thể dẫn đến các vấn đề về sự phát triển của các cơ quan trong cơ thể thai nhi, đặc biệt là các cơ quan quan trọng như tim, gan và thận. Ngoài ra, sự thay đổi hormone cũng có thể làm gia tăng nguy cơ mắc dị tật bẩm sinh ở thai nhi.
Một trong những tác động tiêu cực mà hội chứng buồng trứng đa nang ở mẹ khi mang thai có thể gây ra cho thai nhi là các rối loạn về hô hấp, suy hô hấp. Thai nhi thường sẽ bị thiếu dưỡng khí hoặc thiếu oxy do các vấn đề về huyết áp, đái tháo đường thai kỳ hoặc sự thiếu hụt các hormone quan trọng ở cơ thể mẹ dẫn đến việc thai nhi có sự phát triển phổi không hoàn thiện, gây khó khăn trong việc hô hấp sau khi sinh.
Phụ nữ mắc buồng trứng đa nang, đặc biệt là xuất hiện biến chứng đái tháo đường thai kỳ có nguy cơ cao sinh con bị dị tật bẩm sinh, đặc biệt là các dị tật ở hệ thần kinh trung ương, dị tật tim hoặc các vấn đề về cấu trúc cơ thể. Mặc dù không phải tất cả thai nhi đều gặp phải vấn đề này nhưng sự mất cân bằng hormone trong cơ thể mẹ, cũng như các yếu tố khác như kháng insulin và tăng huyết áp có thể góp phần làm gia tăng tỷ lệ mắc dị tật bẩm sinh ở thai nhi. (3)(4)
Mặc dù không thể chữa khỏi hoàn toàn hội chứng buồng trứng đa nang khi mang thai, nhưng có thể quản lý và điều trị các triệu chứng của bệnh để giảm thiểu các nguy cơ biến chứng, các tác động tiêu cực đối với thai kỳ. Một số biện pháp thường được các bác sĩ chỉ định áp dụng như thay đổi chế độ ăn uống, tập thể dục đều đặn và duy trì cân nặng hợp lý. Đồng thời, việc theo dõi định kỳ các chỉ số sức khỏe như đường huyết, huyết áp và mức độ hormone là vô cùng quan trọng. (5)
Đặc biệt, đối với những phụ nữ mang thai mắc đái tháo đường thai kỳ, tăng huyết áp sẽ được bác sĩ cho sử dụng các loại thuốc như Metformin – một loại thuốc phổ biến được sử dụng để giảm mức đường huyết và cải thiện độ nhạy cảm insulin trong cơ thể; các loại thuốc hạ huyết áp để kiểm soát huyết áp cho mẹ bầu,… Từ đó giúp duy trì sự ổn định cho sức khỏe của mẹ và bé.
Phụ nữ mang thai mắc buồng trứng đa nang cần tuân thủ đầy đủ các chỉ định của bác sĩ, thực hiện các biện pháp quản lý sức khỏe chặt chẽ, theo dõi sức khỏe định kỳ. Việc kiểm tra mức đường huyết, huyết áp và tình trạng nội tiết tố thường xuyên sẽ giúp phát hiện sớm các vấn đề và có biện pháp can thiệp kịp thời. Bên cạnh đó, một chế độ ăn uống cân đối và tập luyện thể dục nhẹ nhàng sẽ giúp kiểm soát tốt tình trạng sức khỏe và đảm bảo sự phát triển khỏe mạnh của thai nhi.
Không thể hoàn toàn phòng ngừa được hội chứng buồng trứng đa nang trong thai kỳ nhưng việc duy trì một lối sống lành mạnh từ trước khi mang thai có thể giúp giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh. Phụ nữ cần có chế độ ăn uống lành mạnh, cân đối; chế độ sinh hoạt khoa học, hợp lý; kiểm soát cân nặng tốt; hạn chế tình trạng căng thẳng, lo lắng quá mức; tập thể dục đều đặn;… sẽ giúp giảm thiểu rủi ro mắc bệnh. Ngoài ra, việc khám sức khỏe sinh sản định kỳ và điều trị sớm các vấn đề về nội tiết có thể giúp giảm ảnh hưởng của hội chứng buồng trứng đa nang trong suốt thai kỳ.
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Bài viết đã giải đáp thắc mắc Đa nang buồng trứng có ảnh hưởng đến thai nhi và mẹ bầu không. Đây là bệnh lý có ảnh hưởng đến thai nhi và sức khỏe của mẹ trong suốt thai kỳ. Do đó, phụ nữ mang thai mắc buồng trứng đa nang cần chú trọng việc theo dõi sức khỏe thường xuyên, duy trì một lối sống lành mạnh và tham khảo ý kiến bác sĩ để đảm bảo một thai kỳ khỏe mạnh và an toàn.