Suy mạch vành (còn được gọi tên khác là bệnh tim thiếu máu cục bộ, bệnh mạch vành mạn) là một bệnh lý tim mạch nguy hiểm, ảnh hưởng đến hàng triệu người trên thế giới. Tình trạng động mạch vành bị hẹp hoặc tắc nghẽn sẽ làm giảm lưu lượng máu đến tim. Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng như: nhồi máu cơ tim, suy tim và thậm chí tử vong. Việc nhận biết nguyên nhân, triệu chứng cũng như các phương pháp điều trị và phòng ngừa bệnh là điều quan trọng để bảo vệ sức khỏe tim mạch.
Suy mạch vành là một dạng bệnh tim do tắc nghẽn hoặc hẹp động mạch vành, làm giảm lưu lượng máu chảy đến tim. Động mạch vành là những mạch máu cung cấp oxy và chất dinh dưỡng cho cơ tim, giúp tim hoạt động bình thường. Khi bị suy giảm chức năng, tim không nhận đủ oxy, gây ra các triệu chứng như đau thắt ngực, khó thở, hoặc thậm chí nhồi máu cơ tim.
Nguyên nhân gây suy mạch vành thường do xơ vữa động mạch, khi cholesterol và các chất béo tích tục trên thành mạch, gây hẹp hoặc tắc nghẽn có thể chặn một phần hoặc toàn bộ lưu lượng máu đến tim. Ngoài ra, nhiều yếu tố nguy cơ đáng kể bao gồm:
Đau thắt ngực và khó chịu là triệu chứng phổ biến nhất của bệnh nhân suy mạch vành. Tình trạng đau thắt ngực có thể xảy ra khi có quá nhiều mảng xơ vữa tích tụ bên trong lòng mạch, khiến chúng bị hẹp lại. Theo đó, động mạch bị hẹp gây đau ngực vì chúng có thể chặn dòng máu đến cơ tim và các bộ phận còn lại của cơ thể. Ngoài ra, bệnh còn có một số triệu chứng khác:
Suy mạch vành là một bệnh lý tim mạch nguy hiểm, có thể đe dọa tính mạng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Khi mạch vành bị hẹp hoặc tắc nghẽn nghiêm trọng, tim không nhận đủ oxy để hoạt động hiệu quả, dẫn đến nhiều hậu quả nghiêm trọng như: nhồi máu cơ tim, rối loạn nhịp tim, thậm chí đột tử do tim dẫn đến tử vong.
Nếu không được phát hiện sớm và điều trị sớm, suy mạch vành có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng. Cụ thể:
Rối loạn nhịp tim là một trong những biến chứng phổ biến của suy mạch vành. Khi lưu lượng máu đến tim bị giảm, hệ thống kiểm soát nhịp tim của cơ thể có thể bị ảnh hưởng, gây ra nhịp tim bất thường như:
Suy tim xảy ra khi tim mất đi khả năng bơm máu hiệu quả, không còn đáp ứng đủ nhu cầu của cơ thể. Khi tình trạng suy mạch vành kéo dài, cơ tim bị thiếu oxy liên tục sẽ làm giảm khả năng co bóp của tim. Dưới đây là các triệu chứng của suy tim bao gồm:
Nếu không được kiểm soát tốt, suy tim có thể tiến triển nặng, làm giảm tuổi thọ và ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống.
Nhồi máu cơ tim là biến chứng nghiêm trọng nhất của suy mạch vành, xảy ra khi động mạch vành bị tắc hoàn toàn, khiến một phần cơ tim bị hoại tử do thiếu oxy. Nhồi máu cơ tim có thể gây tử vong hoặc để lại di chứng nặng nề nếu không được can thiệp kịp thời. Các dấu hiệu cảnh báo bao gồm:
Trong trường hợp nghi ngờ nhồi máu cơ tim, cần gọi cấp cứu ngay lập tức để được điều trị kịp thời và giảm thiểu nguy cơ tổn thương tim vĩnh viễn.
Để chẩn đoán suy mạch vành, bác sĩ sẽ dựa vào tiền sử bệnh lý, thăm khám lâm sàng và các xét nghiệm cận lâm sàng. Các phương pháp chẩn đoán bao gồm:
Các xét nghiệm này giúp bác sĩ xác định mức độ bệnh và đưa ra phương án điều trị phù hợp.
Các phương pháp điều trị bệnh suy mạch vành đều nhắm đến mục tiêu tăng cường máu cung cấp đủ đến tim, giảm triệu chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống cho người bệnh.
Để phòng ngừa và giảm nguy cơ mắc bệnh suy mạch vành, mỗi người nên tự ý thức xây dựng lối sống lành mạnh và duy trì thói quen tốt để bảo vệ sức khỏe.
Nên hướng đến chế độ ăn uống lành mạnh bằng cách hạn chế ăn các thực phẩm chứa chất béo bão hòa, chất béo chuyển hóa và cholesterol. Đồng thời, tăng cường rau xanh, trái cây, cá béo giàu omega-3. Đặc biệt, với những người bị tiểu đường nên ăn nhạt, giảm lượng muối và đường để kiểm soát huyết áp và đường huyết.
Bạn hãy duy trì thói quen tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày và 5 ngày mỗi tuần để giữ gìn sức khỏe. Lựa chọn bài tập phù hợp như đi bộ, đạp xe, bơi lội, yoga. Không nên tập với cường độ lớn hoặc quá sức.
Thừa cân, béo phì ảnh hưởng xấu đến sức khỏe. Theo đó, bạn hãy duy trì cân nặng ở mức hợp lý để chỉ số BMI nằm trong giới hạn bình thường. Ngoài ra, nên theo dõi huyết áp thường xuyên, kiểm soát bằng chế độ ăn và tập luyện.
Hút thuốc lá là nguyên nhân chính gây xơ vữa động mạch, do đó nên bỏ hút thuốc lá để giảm nguy cơ mắc bệnh. Ngoài ra, bạn cũng nên hạn chế uống rượu bia, sử dụng các chất kích thích để giảm áp lực lên tim mạch.
Thăm khám sức khỏe định kỳ sẽ giúp phát hiện sớm và điều trị kịp thời bệnh mạch vành để ngăn ngừa biến chứng. Nên tham khảo ý kiến bác sĩ nếu có tiền sử bệnh tim mạch.
Tốc độ tiến triển của hẹp mạch vành phụ thuộc vào nhiều yếu tố như lối sống, kiểm soát bệnh nền (huyết áp, tiểu đường, cholesterol), và việc tuân thủ điều trị. Một số trường hợp có thể tiến triển nhanh trong vài năm, trong khi những người kiểm soát tốt có thể trì hoãn quá trình bệnh trong thời gian dài.
Việc sử dụng thuốc phụ thuộc vào tình trạng bệnh lý cụ thể của từng bệnh nhân. Một số loại thuốc thường được kê đơn bao gồm: Thuốc hạ cholesterol (statin), thuốc chống kết tập tiểu cầu (aspirin, clopidogrel) giúp ngăn ngừa cục máu đông, thuốc giãn mạch, thuốc chẹn beta và chẹn canxi… Việc sử dụng thuốc cần theo chỉ định của bác sĩ để đảm bảo hiệu quả và tránh tác dụng phụ.
Bạn nên gặp bác sĩ ngay khi có các dấu hiệu nghi ngờ suy mạch vành, bao gồm: Đau thắt ngực kéo dài hoặc nặng hơn bình thường, khó thở đột ngột, đặc biệt khi nghỉ ngơi, hồi hộp, tim đập nhanh hoặc rối loạn nhịp, chóng mặt, ngất xỉu không rõ nguyên nhân…
Tại BVĐK Tâm Anh, điều trị suy mạch vành không chỉ tập trung vào kiểm soát triệu chứng mà còn chú trọng phục hồi chức năng tim và phòng ngừa biến chứng bằng mô hình đa chuyên khoa toàn diện. Trong suốt quá trình điều trị, người bệnh được theo dõi và hỗ trợ bởi đội ngũ liên chuyên khoa gồm Khoa Phẫu thuật tim mạch – lồng ngực, Khoa Gây mê hồi sức, Hồi sức tích cực, Khoa Chẩn đoán hình ảnh,.. Nhờ sự phối hợp chặt chẽ sẽ mang đến hiệu quả điều trị cao, đồng thời cải thiện chất lượng sống lâu dài cho người bệnh suy mạch vành.
Để đặt lịch khám và tư vấn cùng chuyên gia đầu ngành tại BVĐK Tâm Anh hoặc tư vấn các vấn đề liên quan đến các bệnh lý mạch vành, Quý khách vui lòng liên hệ:
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Suy mạch vành là một bệnh lý tim mạch nghiêm trọng, có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không được kiểm soát tốt. Tuy nhiên, với sự tiến bộ của y học, có nhiều phương pháp điều trị hiệu quả giúp cải thiện chất lượng cuộc sống cho người bệnh. Quan trọng hơn, việc thay đổi lối sống, kiểm soát các yếu tố nguy cơ và tuân thủ điều trị sẽ giúp phòng ngừa và làm chậm tiến triển của bệnh suy mạch vành.
