Rau đay là một loại rau dân dã, quen thuộc trong bữa cơm của người Việt, được biết đến với công dụng tốt cho hệ tiêu hóa và giải nhiệt cho cơ thể. Thế nhưng loại rau này có thực sự phù hợp với cơ địa của phụ nữ mang thai? Bầu ăn rau đay được không? Cùng tìm hiểu qua bài viết bên dưới nhé!
Rau đay (jute mallow) có tên khoa học là Corchorus olitorius, thuộc họ Gai (Tiliaceae), là loại rau ăn lá phổ biến và quen thuộc trong ẩm thực truyền thống của nhiều nước châu Á và châu Phi. Với hương vị thanh mát, hậu ngọt dịu nhẹ, rau đay không chỉ dễ ăn mà còn tạo cảm giác trơn mượt khi nuốt vào nhờ lớp nhớt tự nhiên xuất hiện sau khi nấu chín. Đặc điểm này khiến rau đay trở thành nguyên liệu lý tưởng trong các món canh, món súp dùng để giải nhiệt trong những ngày hè oi bức. Vậy bầu ăn rau đay được không?
Để có câu trả lời chính xác và khoa học, thai phụ cần hiểu rõ giá trị và thành phần dinh dưỡng có trong rau đay. Theo các chuyên gia dinh dưỡng, trung bình 100g rau đay tươi chỉ cung cấp khoảng 34 kcal – mức năng lượng khá thấp, thích hợp cho những người cần kiểm soát cân nặng, 5.8g carbohydrate (chất bột đường), 4.7g protein (chất đạm) và 0.3g chất béo.
Bên cạnh giá trị năng lượng vừa phải, rau đay còn nổi bật với hàm lượng vitamin và khoáng chất phong phú, lên đến 18 loại khác nhau. Đặc biệt, đây là nguồn cung cấp dồi dào các vi chất thiết yếu cho phụ nữ mang thai như:
Ngoài ra, lá rau đay còn giàu chất chống oxy hóa tự nhiên thuộc nhóm polyphenol như: Axit caffeic, trans-ferulic, rutin, quercetin, axit ellagic,… Những hoạt chất này được khoa học chứng minh có khả năng chống viêm, bảo vệ tế bào và giảm nguy cơ mắc bệnh mãn tính.
Thai phụ có thể xem chi tiết thành phần và giá trị dinh dưỡng của rau đay thông qua bảng sau:
| Dưỡng chất | Hàm lượng trong 100g rau đay | Mức đáp ứng (%) nhu cầu hàng ngày của cơ thể |
| Vitamin B2 | 0.546 mg | 42% |
| Vitamin B6 | 0.6 mg | 35% |
| Vitamin B9 (folate) | 123 mcg | 31% |
| Vitamin C | 37 mg | 41% |
| Sắt | 4.76 mg | 26% |
| Đồng | 0.26 mg | 29% |
| Canxi | 208 mg | 16% |
| Magie | 64 mg | 15% |
Phụ nữ mang thai hoàn toàn có thể ăn rau đay, bởi đây là loại rau an toàn, lành tính và chứa nhiều chất dinh dưỡng cần thiết cho thai kỳ, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe cho mẹ và bé. Tuy nhiên, thai phụ cần tiêu thụ rau đay ở mức độ hợp lý và chế biến đúng cách (nấu chín kỹ, tránh ăn sống,…).
Không chỉ giàu vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa, rau đay còn chứa nhiều hợp chất thực vật có hoạt tính sinh học, đặc biệt là nhóm flavonoid và alkaloid, thường được gọi là các “chất chuyển hóa thứ cấp”. Các nghiên cứu thực nghiệm đã ghi nhận rằng, tiêu thụ rau đay đúng cách có thể làm giảm rõ rệt biên độ và tần suất co bóp của cơ trơn tử cung, từ đó giúp ngăn ngừa nguy cơ chuyển dạ sớm – một trong những biến chứng thai kỳ thường gặp ở các thai phụ.
Việc bổ sung rau đay vào thực đơn thai kỳ một cách khoa học không chỉ giúp mẹ thanh nhiệt, làm mát cơ thể, nhuận tràng, bổ sung dưỡng chất mà còn góp phần bảo vệ thai nhi và hỗ trợ quá trình sinh nở thuận lợi hơn.
Một số quan niệm dân gian cho rằng tiêu thụ rau đay trong thai kỳ có thể gây co bóp tử cung, dẫn đến nguy cơ sảy thai, đặc biệt trong 3 tháng đầu. Tuy nhiên, ThS.BS Nguyễn Anh Duy Tùng, BVĐK Tâm Anh cho biết, hiện nay chưa có bằng chứng khoa học cụ thể nào xác nhận điều này. Theo các chuyên gia dinh dưỡng, việc tiêu thụ rau đay với số lượng và tần suất hợp lý không những không gây hại cho thai kỳ mà còn mang lại nhiều lợi ích sức khỏe.
Một nghiên cứu được đăng tải trên ScienceDirect cho thấy chiết xuất từ lá rau đay có tác dụng làm giãn cơ trơn tử cung, giúp giảm nguy cơ co bóp quá mức. Ngoài ra, một bài viết khác được đăng tải trên Healthline cũng cho biết, rau đay chứa nhiều chất chống oxy hóa và chất xơ, hỗ trợ tiêu hóa và giảm viêm, điều này có thể có lợi cho phụ nữ mang thai. Do đó, nếu sử dụng rau đay đúng cách trong thai kỳ sẽ không gây nguy hiểm đến sức khỏe của mẹ và bé.
Rau đay là loại rau quen thuộc và có lợi cho sức khỏe thai kỳ. Tuy nhiên trong một số trường hợp, mẹ bầu cần thận trọng khi tiêu thụ loại rau này. Cụ thể:
Để đảm bảo an toàn sức khỏe cho mẹ và bé đồng thời tận dụng được tối đa lợi ích của rau đay mà không gặp rủi ro, mẹ bầu cần tiêu thụ rau đay đúng cách và lưu ý các vấn đề sau:
Hãy ưu tiên lựa chọn những bó rau đay còn tươi, có màu xanh mướt, không bị dập nát, héo úa hay bị sâu bệnh. Rau sạch, đạt chất lượng sẽ giữ nguyên được hàm lượng vitamin, khoáng chất và hoạt chất sinh học có lợi cho thai kỳ.
Trước khi chế biến, mẹ bầu nên rửa rau đay thật kỹ và nhiều lần dưới vòi nước sạch, sau đó ngâm trong nước muối loãng khoảng 20 phút. Điều này sẽ giúp loại bỏ được bụi bẩn, vi khuẩn và tồn dư thuốc bảo vệ thực vật còn tồn đọng trong rau. Đây chính là những tác nhân tiềm ẩn gây hại cho sức khỏe của mẹ và thai nhi.
Thai phụ không nên ăn rau đay khi còn sống hoặc chỉ trụng sơ qua mà chỉ nên ăn khi rau được nấu chín kỹ. Việc nấu chín rau không chỉ giúp mẹ bầu dễ tiêu hóa rau hơn mà còn loại bỏ được nguy cơ nhiễm khuẩn, ký sinh trùng,… tồn tại trong rau.
Rau đay là loại rau dân dã, bổ dưỡng và dễ chế biến thành những món ăn ngon cho mẹ bầu trong thai kỳ như:
Theo khuyến nghị của Viện Dinh dưỡng Quốc gia, mẹ bầu nên tiêu thụ rau đay với số lượng và tần suất hợp lý theo từng giai đoạn của thai kỳ. Cụ thể:
Lưu ý: Mỗi đơn vị rau tương đương khoảng 80g rau đay tươi (chưa nấu chín).
Bên cạnh đó, mẹ bầu cũng cần lưu ý, chỉ nên ăn rau đay khoảng 1 – 2 lần mỗi tuần, mỗi lần khoảng 100 – 200g rau để vừa hấp thu được đầy đủ các dưỡng chất cần thiết vừa đảm bảo an toàn sức khỏe thai kỳ.
Ngoài ra, mẹ cũng cần trao đổi và tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi bổ sung rau đay thường xuyên vào thực đơn trong thai kỳ nếu mẹ đang dùng các loại thuốc điều trị bệnh, mắc các bệnh lý phụ khoa, cơ địa nhạy cảm, tiêu hóa yếu,… Điều này sẽ giúp tránh được những tương tác không mong muốn đồng thời tối ưu hóa lợi ích cho sức khỏe mẹ và bé.
Rau đay là nguồn dinh dưỡng quý cho mẹ bầu, giúp giảm táo bón, bổ sung vitamin và khoáng chất cần thiết cho thai kỳ. Tuy nhiên, việc sử dụng cần đúng cách để tránh lạnh bụng hoặc rối loạn tiêu hóa. Thay vì lo lắng tự điều chỉnh chế độ ăn, mẹ nên được bác sĩ sản khoa hướng dẫn khoa học, an toàn. Tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, đội ngũ chuyên gia luôn sẵn sàng đồng hành, tư vấn dinh dưỡng thai kỳ và xây dựng thực đơn cá nhân hóa, giúp mẹ vừa ngon miệng vừa an tâm chăm sóc sức khỏe thai nhi.
Để đặt lịch khám, tư vấn về chế độ dinh dưỡng và chăm sóc sức khỏe thai kỳ với các bác sĩ tại Trung tâm Sản Phụ khoa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, Quý khách hàng có thể liên hệ theo thông tin sau:
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Tóm lại, bầu ăn rau đay được không là vấn đề nhiều thai phụ quang tâm. Với hàm lượng dinh dưỡng cao và nhiều lợi ích sức khỏe, rau đay là một lựa chọn tốt cho chế độ ăn của mẹ bầu nhưng cần được tiêu thụ với lượng hợp lý và đúng cách. Trong một số trường hợp đặc biệt, mẹ bầu nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi thêm rau đay vào thực đơn hàng ngày. Việc duy trì một chế độ ăn cân bằng và đa dạng là chìa khóa để đảm bảo sức khỏe cho cả mẹ và thai nhi.
