Bà bầu bị ho gà cần được quan tâm do bệnh ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ và tiềm ẩn rủi ro cho thai nhi. Vậy biểu hiện gồm những gì, xử trí ra sao? Hãy cùng BVĐK Tâm Anh tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây.
Khi mang thai, cơ thể người mẹ có nhiều thay đổi để thích nghi với việc nuôi dưỡng thai nhi. Hệ miễn dịch tạm thời “giảm bớt hoạt động” để không tấn công bào thai. Vì thế, mẹ bầu dễ mắc các bệnh truyền nhiễm, trong đó có ho gà ở bà bầu.
Ho gà khi mới mang thai có thể xảy ra nếu mẹ tiếp xúc gần với người đang mắc bệnh mà không biết. Vi khuẩn Bordetella pertussis (vi khuẩn gây ho gà) lây truyền qua giọt bắn khi người bệnh ho hoặc hắt hơi. Các yếu tố làm tăng nguy cơ mẹ bầu nhiễm bệnh có thể là do làm việc trong môi trường khép kín.
Một tác nhân phổ biến làm tăng nguy cơ bà bầu bị ho gà là chưa tiêm nhắc lại vắc xin phòng bệnh. Miễn dịch từ mũi tiêm cũ sẽ giảm dần theo thời gian và nếu mẹ chưa tiêm nhắc vắc xin Tdap (vắc xin bạch hầu – ho gà – uốn ván) trước hoặc trong thai kỳ thì nguy cơ mắc bệnh sẽ gia tăng.
Triệu chứng ho gà ở bà bầu thường xuất hiện sau 1–2 tuần nhiễm vi khuẩn. Nếu thấy các biểu hiện sau, đặc biệt khi ho nặng kéo dài không dứt, mẹ bầu nên đi khám sớm để được chẩn đoán và điều trị đúng cách. Ban đầu, các dấu hiệu bị dễ nhầm với cảm cúm thông thường, nhưng sau đó cơn ho trở nên đặc trưng hơn: (1)
Tình trạng bà bầu bị ho gà có thể tiềm ẩn một số rủi ro như sau:
Khi mẹ bầu bị ho gà khi mới mang thai, thai nhi có thể phải đối mặt với nhiều rủi ro. Nếu bệnh xuất hiện trong giai đoạn đầu thai kỳ, cơn ho kéo dài và nhiễm trùng có thể làm tăng nguy cơ sảy thai, thai chậm phát triển hoặc sinh non. Đây là giai đoạn thai nhi đang ‘nhạy cảm’ nên bất kỳ bệnh lý nào của mẹ cũng có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ.
Sau khi sinh, trẻ cũng có nguy cơ bị nhiễm ho gà từ sớm, đặc biệt là khi mẹ chưa kịp truyền kháng thể bảo vệ. Hệ miễn dịch của trẻ sơ sinh còn yếu, vì thế vi-rút và vi khuẩn có thể dễ dàng tấn công. Với trẻ dưới 3 tháng tuổi nếu mắc bệnh thường gặp phải các biến chứng bệnh ho gà nặng như viêm phổi, ngừng thở hoặc tử vong nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.
Bản thân mẹ bầu bị ho gà cũng có thể chịu nhiều ảnh hưởng về sức khỏe. Cơn ho thường kéo dài về đêm khiến mẹ mệt mỏi, mất ngủ và sụt cân. Tình trạng mệt mỏi kéo dài còn có thể làm giảm sức đề kháng và khiến quá trình hồi phục diễn ra chậm hơn.
Ho mạnh nhiều lần có thể làm tăng áp lực trong ổ bụng từ đó dẫn đến co bóp tử cung và tiềm ẩn nguy cơ dọa sinh non. Đây vốn là biến chứng nguy hiểm mà người bệnh cần được theo dõi sát sao. Nếu bệnh không được điều trị sớm, đúng cách, vi khuẩn Bordetella pertussis có thể lan xuống phổi gây viêm phổi hoặc bội nhiễm đường hô hấp, ảnh hưởng nghiêm trọng sức khỏe của cả mẹ và bé.
Vì thế, khi xuất hiện các dấu hiệu như ho dai dẳng, co giật khi ho hay tình trạng khó thở, hay mệt mỏi, mẹ bầu nên đi khám ngay để được chẩn đoán và điều trị an toàn. Việc chủ động điều trị sớm và tiêm phòng đầy đủ là cách tối ưu để phòng ngừa biến chứng cho mẹ bầu.
Điều trị ho gà cho bà bầu ngay khi phát hiện những dấu hiệu đầu tiên là cách bảo vệ tối ưu cho cả mẹ và bé. Tuyệt đối không tự ý dùng thuốc khi mẹ bầu nghi ngờ mắc bệnh. Một số loại kháng sinh hay siro ho có thể ảnh hưởng đến thai nhi. Thay vào đó, mẹ bầu cần: (2)
Thai phụ cần khám thai định kỳ theo lịch do bác sĩ khuyến nghị để được kiểm soát sức khỏe thường xuyên. Trong thai kỳ, mẹ bầu có thể giảm nguy cơ mắc bệnh bằng những thói quen đơn giản nhưng quan trọng. Trước hết, mẹ nên tiêm vắc xin Tdap trong khoảng tuần thai thứ 27–36, giúp cơ thể tạo kháng thể và truyền miễn dịch cho bé ngay từ trong bụng mẹ. Mẹ cần hạn chế tiếp xúc với người đang ho kéo dài hoặc nghi mắc ho gà, đặc biệt ở nơi đông người hay không khí kém thông thoáng.
Giữ vệ sinh cá nhân như rửa tay thường xuyên, che miệng khi ho hoặc hắt hơi cũng giúp giảm nguy cơ lây nhiễm. Mẹ nên giữ ấm cơ thể, ăn uống đủ chất và nghỉ ngơi hợp lý để tăng sức đề kháng, giúp cơ thể khỏe mạnh trong suốt thai kỳ.
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Bà bầu bị ho gà có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của cả mẹ và thai nhi nếu không được phát hiện và điều trị đúng cách. Việc tiêm vắc xin đầy đủ, nhận biết sớm triệu chứng và xử trí kịp thời… là ‘chìa khóa’ giúp bảo vệ sức khỏe cho mẹ và bé khỏi ảnh hưởng của bệnh.
