Ổi là loại trái cây khá quen thuộc ở Việt Nam, được nhiều người yêu thích vì “ngon – bổ – rẻ” nhưng không ít mẹ bầu vẫn đắn đo bầu ăn ổi được không? Điều này vô cùng dễ hiểu bởi chế độ ăn uống trong thai kỳ cần được cân nhắc kỹ lưỡng để đảm bảo cho sức khỏe của cả mẹ và thai nhi. Vậy mẹ bầu ăn ổi có tốt không và nên ăn bao nhiêu là đủ? Cùng xem chia sẻ của ThS.BS Nguyễn Anh Duy Tùng, Trung tâm Thông tin Y khoa Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM trong bài viết dưới đây.
Trước khi đến với phần giải đáp có bầu ăn ổi được không, hãy cùng tìm hiểu đôi nét về loại quả này. Quả ổi có tên khoa học là Psidium guajava, thuộc họ Myrtaceae, có nguồn gốc xuất xứ từ vùng nhiệt đới châu Mỹ và hiện được trồng nhiều ở các vùng nhiệt đới. Tại Việt Nam có thể thấy cây ổi khắp từ Bắc vào Nam, có thể mọc hoang dại hoặc được trồng kinh tế. Ổi dễ thích nghi, dễ trồng và cho quả hầu như mọi thời điểm trong năm.
Quả ổi có hình tròn hoặc giống quả lê, khi chín vỏ ổi có màu vàng nhạt hoặc xanh nhạt. Thịt quả ổi cứng, màu sắc phụ thuộc vào giống ổi trồng. Trong thịt ổi chứa rất nhiều hạt, hạt ổi nhỏ, có thể tròn hoặc hơi dẹt, cứng. Vị ổi có thể từ ngọt đến chua tùy vào độ chín của quả. Ngoài việc ăn quả tươi và làm nước ép, các nguyên liệu như bột ổi được sử dụng phổ biến trong nấu ăn, pha chế đồ uống như trà ổi hoặc làm bánh.
Theo dữ liệu của Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ (USDA), trung bình 100g ổi cung cấp 80.8g nước và 68 kcal, mức năng lượng này chủ yếu đến từ 14.32g carbohydrate, 2.55g protein và 0.95g chất béo. Ngoài ra, măng cụt còn chứa đa dạng các vitamin và khoáng chất cần thiết cho cơ thể. Chi tiết có trong bảng dưới đây:
| Dưỡng chất nổi bật | Hàm lượng trong 100g ổi | Mức đáp ứng (%) nhu cầu hàng ngày của cơ thể |
| Chất xơ | 5.4 g | 19% |
| Đường | 8.92 g | – |
| Folate (vitamin B9) | 49 mcg | 12% |
| Niacin (vitamin B3) | 1.084 mg | 7% |
| Pyridoxin (vitamin B6) | 0.11 mg | 6% |
| Riboflavin (vitamin B2) | 0.04 mg | 3% |
| Thiamin (vitamin B1) | 0.067 mg | 6% |
| Vitamin A | 31 mcg | 3% |
| Vitamin C | 228.3 mg | 254% |
| Vitamin E | 0.73 mg | 5% |
| Vitamin K | 2.6 mg | 2% |
| Canxi | 18 mg | 1% |
| Sắt | 0.26 mg | 1% |
| Magie | 22 mg | 5% |
| Photpho | 40 mg | 3% |
| Kali | 417 mg | 9% |
| Natri | 2 mg | 0% |
| Kẽm | 0.23 mg | 2% |
Đặc biệt, một nghiên cứu năm 2011 của Viện Dinh dưỡng Quốc gia Hyderabad (Ấn Độ) tiến hành nghiên cứu các đặc tính chống oxy hóa của một số loại trái cây cho kết quả là ổi chứa nhiều chất chống oxy hóa nhất so với các loại trái cây khác trong nghiên cứu.
Chất chống oxy hóa chính là những hợp chất mạnh mẽ có công dụng vô hiệu hóa các gốc tự do để bảo vệ cơ thể chống lại những tổn thương tế bào và bệnh mạn tính. Tăng cường bổ sung chất chống oxy hóa cho cơ thể có khả năng ngăn ngừa được các bệnh lý phổ biến như đái tháo đường, tim mạch và ung thư. Vậy bà bầu ăn ổi được không?
Bầu ăn ổi được và ổi rất tốt cho sức khỏe của bà bầu cũng như thai nhi. Ổi chứa nhiều vitamin C, chất xơ, sắt, acid folic và các khoáng chất như magie, canxi, kali rất có lợi. Ăn ổi giúp bà bầu tăng sức đề kháng, hỗ trợ tiêu hóa, giảm táo bón, ngừa thiếu máu, ổn định đường huyết và giúp phát triển hệ thần kinh cho thai nhi.
Theo bác sĩ Tùng, phụ nữ mang thai hoàn toàn có thể ăn được ổi. Loại quả này rất tốt cho sức khỏe của mẹ cũng như sự phát triển của thai nhi nếu ăn đúng cách. Ổi được mệnh danh là “siêu thực phẩm” bởi hàm lượng dinh dưỡng vượt trội mà ít loại quả nào có được. Bên cạnh đó, ổi không hề chứa các chất gây co thắt tử cung – chất được tìm thấy trong nhiều loại trái cây khác như dứa (thơm), đu đủ xanh, hồng xiêm, táo mèo… nên mẹ có thể yên tâm đưa vào thực đơn trong thai kỳ.
Nếu đang thắc mắc bà bầu ăn ổi có tốt không, mẹ hãy xem những lợi ích tuyệt vời mà “siêu thực phẩm” này mang lại:
Bầu ăn ổi tốt không? Câu trả lời là có, không chỉ cung cấp dưỡng chất tốt cho sức khỏe của mẹ mà còn cần thiết cho sự phát triển của thai nhi. Ổi là nguồn cung cấp axit folic tự nhiên (folate hay vitamin B9) rất quan trọng đối với sự phát triển hệ thần kinh của thai nhi. Nghiên cứu cho thấy, bổ sung axit folic vào chế độ ăn uống hàng ngày có thể bảo vệ thai nhi khỏi các khuyết tật ống thần kinh như tật nứt đốt sống hoặc vô sọ.
Khá ngạc nhiên nhưng quả ổi là loại trái cây cung cấp lượng vitamin C cao nhất. Vitamin C giúp tăng cường miễn dịch của cơ thể, chống lại các bệnh nhiễm trùng và mầm bệnh. Đồng thời, loại vitamin này còn hoạt động như một chất kháng histamine tự nhiên, nhờ đó giảm lượng histamine được giải phóng trong quá trình viêm, kiểm soát hiệu quả dị ứng đường hô hấp…
Ngoài ra, trong ổi còn chứa nhiều chất chống oxy hóa và chống viêm khác như beta-carotene, polyphenol và vitamin E, giúp cơ thể tăng cường khả năng chống lại các tác nhân gây hại từ môi trường bên ngoài. Do đó, mẹ ăn ổi đúng cách có thể tăng cường hệ thống miễn dịch của cơ thể.
Niacin còn được gọi là vitamin B3 giúp cung cấp năng lượng và tăng cường lưu thông máu cho não bộ, đồng thời giúp giảm cholesterol và triglyceride trong máu, nhờ đó giảm nguy cơ bệnh tim mạch và tai biến. Trong khi đó, Pyridoxin còn được gọi là vitamin B6 rất cần thiết cho việc sản xuất serotonin và norepinephrine – hai chất dẫn truyền thần kinh quan trọng trong việc điều tiết tâm trạng và giảm căng thẳng.
Vì thế, mẹ ăn ổi trong thai kỳ có thể cung cấp vitamin B3 và B6 cho cơ thể, nhờ đó cải thiện lưu thông máu lên não và thư giãn các dây thần kinh, giảm thiểu tình trạng lo lắng hoặc căng thẳng kéo dài có thể gây nguy hiểm cho thai kỳ.
Magie là khoáng chất cần thiết đối với sự hoạt động của tế bào thần kinh. Nếu thiếu magie, cơ thể mẹ sẽ dễ bị mệt mỏi, căng thẳng, khó ngủ và dễ cảm thấy lo lắng. Quả ổi rất giàu magie, vì thế tiêu thụ ổi trong thai kỳ có thể giúp mẹ cải thiện được tình trạng này, cảm thấy thư giãn và thoải mái hơn.
Lượng chất xơ dồi dào có trong ổi giúp hạn chế tốc độ hấp thụ đường trong ruột, nhờ đó giảm lượng đường trong máu. Bên cạnh đó, chất xơ cũng làm tăng độ bão hòa của thực phẩm, tạo cảm giác no lâu hơn, ngăn cảm giác đói, qua đó kiểm soát được lượng thức ăn tiêu thụ,
Ngoài ra, chỉ số glycemic của ổi khá thấp, nghĩa là sẽ không làm tăng đường huyết quá nhanh và đột ngột. Chính vì thế, tiêu thụ ổi cũng là cách giúp mẹ kiểm soát được đường huyết của mình, ngăn ngừa đái tháo đường thai kỳ và các biến chứng nguy hiểm của bệnh.
Ổi chứa nhiều chất xơ (gồm chất xơ hòa tan và chất xơ không hòa tan) giúp tăng cường sức khỏe hệ tiêu hóa và nhu động ruột khỏe mạnh, nhờ đó giảm nguy cơ táo bón. Trong đó, chất xơ hòa tan được hấp thụ và chuyển hóa thành chất béo trong ruột non, vì thế giảm được lượng cholesterol trong máu, giữ cho hệ tiêu hóa khỏe mạnh. Còn chất xơ không hòa tan sẽ giữ nước trong ruột, đẩy hết chất thải khỏi cơ thể dễ dàng, ngăn ngừa tình trạng táo bón.
Không chỉ thế, trong ổi còn chứa nhiều nước, có khả năng làm dịu niêm mạc đường ruột, giúp giảm cảm giác đau và khó chịu khi táo bón. Do đó, quả ổi là một lựa chọn tuyệt vời cho mẹ nếu muốn ngăn ngừa hoặc điều trị hiệu quả chứng táo bón khi mang thai.
Quả ổi chứa nhiều chất chống oxy hóa như vitamin C, flavonoids, carotenoids và polyphenols, tất cả những chất này đều có lợi cho làn da, giúp làn da khỏe mạnh hơn và chống lại quá trình lão hóa.
Bên cạnh đó, vitamin C có trong ổi còn giúp tăng cường sản xuất collagen – một loại protein quan trọng cho làn da, giúp da mềm mại, đàn hồi và săn chắc hơn. Trong ổi còn nhiều chất dinh dưỡng khác như vitamin E, vitamin A, kẽm và sắt cũng rất cần thiết cho làn da khỏe đẹp. Do đó, mẹ tiêu thụ ổi đúng cách có thể tăng cường giải pháp bảo vệ làn da, ngăn ngừa tình trạng rạn da thường gặp trong thai kỳ.
Vitamin A là một loại vitamin cần thiết cho mắt, có tác dụng duy trì và bảo vệ sức khỏe của các tế bào mắt, giúp chúng hoạt động tốt hơn. Ngoài ra, vitamin A cũng rất cần thiết cho sự tăng trưởng của thai nhi, đặc biệt là của các mô trong hệ cơ xương.
Do cơ thể không tự tổng hợp được vitamin A mà phải thông qua ăn uống, nên cách bổ sung an toàn nhất chính là sử dụng nguồn thực phẩm giàu vitamin A. Quả ổi chứa lượng vitamin A tốt cho cơ thể, mẹ có thể bổ sung vào thực đơn trong thai kỳ. Tuy nhiên, mẹ cần đa dạng các loại thực phẩm để bổ sung đầy đủ các vi chất cần thiết.
Các chất chống oxy hóa tự nhiên có trong ổi như vitamin C, polyphenol và lycopene có khả năng chống lại các gốc tự do gây hại cho cơ thể, ngăn ngừa và ngăn chặn sự phát triển của các tế bào ung thư, nhất là ung thư vú, ung thư gan và ung thư đại trực tràng. Nếu vẫn đang lăn tăn mẹ bầu ăn ổi được không, hãy bổ sung quả ổi vào chế độ ăn uống trong thai kỳ bởi đây là một cách đơn giản nhưng hiệu quả giúp mẹ giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư.
Với giá trị dinh dưỡng nổi bật của ổi, mẹ bầu thường thắc mắc thêm về những loại trái cây giàu vitamin khác. Một trong những lựa chọn phổ biến là lê, và việc tìm hiểu bầu ăn lê được không sẽ giúp bạn xác định đâu là thực phẩm phù hợp nhất cho nhu cầu của mình.
Mẹ bầu được ăn ổi sẽ không đồng nghĩa với việc có thể ăn bao nhiêu tùy thích. Thực phẩm dù tốt đến đâu nếu tiêu thụ quá mức cũng có khả năng gây hại cho sức khỏe, ổi cũng không ngoại lệ. Bác sĩ Tùng cho biết, việc tiêu thụ ổi quá mức hoặc không đúng cách có thể dẫn đến những rủi ro sau:
Ăn quá nhiều ổi trong thai kỳ có thể khiến mẹ bị táo bón do cơ thể hấp thụ quá nhiều chất xơ không hòa tan, làm phân trở nên cứng hơn và khởi phát chứng táo bón.
Ổi chứa nhiều chất xơ, do đó có thể khiến mẹ bị tiêu chảy nếu tiêu thụ quá nhiều. Bên cạnh việc khiến mẹ khó chịu, tiêu chảy kéo dài còn dẫn đến mất nước và mất cân bằng điện giải, từ đó gây ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ.
Nếu không rửa sạch ổi trước khi ăn, mẹ có thể vô tình tiếp xúc với virus, vi khuẩn, ký sinh trùng hoặc các loại hóa chất, thuốc bảo quản ở trên vỏ ổi. Điều này có thể khiến mẹ bị ngộ độc thực phẩm, làm tăng nguy cơ bị nhiễm trùng máu và truyền bệnh sang thai nhi.
Bên cạnh việc tìm hiểu bầu ăn ổi có được không, mẹ cũng cần biết cách tiêu thụ loại quả này để có thể hấp thụ tối đa giá trị dinh dưỡng nhưng vẫn đảm bảo thai kỳ khỏe mạnh và an toàn. Mẹ cần ghi nhớ những điều sau:
Để chọn được quả ổi ngon, mẹ hãy nhìn màu sắc vỏ ổi. Nên chọn ổi có màu xanh nhạt hoặc vàng tươi tự nhiên là dấu hiệu ổi vừa chín tới (tùy theo giống ổi). Đồng thời, màu sắc vỏ ổi phải đồng đều, không được có vết thâm đen, không có vết lõm, vết thối, vết đục khoét hay trầy xước.
Ổi chín tự nhiên thường có hương thơm đặc trưng dễ chịu, do đó mẹ cần tránh mua ổi có mùi lạ khó chịu do chín lỡ mùa hoặc bảo quản sai cách. Mẹ nên ưu tiên mua ổi ở những cửa hàng, siêu thị hoặc nguồn uy tín để đảm bảo chất lượng và vệ sinh an toàn thực phẩm.
Mẹ nên chọn mua và tiêu thụ ổi chín tự nhiên, bởi ổi chín sẽ dễ tiêu hóa hơn và cung cấp nhiều dưỡng chất hơn. Không nên ăn ổi quá xanh vì chứa nhiều axit, có thể gây ra chứng ợ chua, chướng bụng và trào ngược dạ dày.
Hãy đảm bảo rửa sạch ổi trước khi ăn để có thể loại bỏ tối đa các vi khuẩn, hóa chất và bụi bẩn bám trên quả ổi có thể gây hại cho mẹ và thai nhi.
Mặc dù quả ổi chứa nhiều dinh dưỡng có lợi cho sức khỏe mẹ và sự phát triển của thai nhi, nhưng mẹ chỉ nên ăn lượng vừa phải, không ăn quá nhiều vì có thể gây nhiều rủi ro. Nếu băn khoăn không biết nên ăn bao nhiêu ổi là tốt nhất, mẹ có thể tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn cụ thể cho thai kỳ của mình.
Ổi là nguồn dinh dưỡng giàu vitamin C và chất xơ, giúp mẹ bầu cải thiện tiêu hóa, phòng táo bón và tăng cường sức đề kháng. Tuy nhiên, việc ăn bao nhiêu, ăn thế nào cho an toàn lại cần được cá nhân hóa theo từng giai đoạn thai kỳ. Tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, các bác sĩ sản khoa và chuyên gia dinh dưỡng sẽ đồng hành, xây dựng chế độ ăn khoa học, đảm bảo cả mẹ và bé đều được hưởng lợi tối đa từ thực phẩm quen thuộc này, đồng thời giảm thiểu mọi nguy cơ tiềm ẩn trong thai kỳ.
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Bầu ăn ổi được không là thắc mắc phổ biến của nhiều mẹ bầu trong thai kỳ. Loại quả này cung cấp vitamin C, folate và chất xơ, giúp tăng cường miễn dịch, phòng thiếu máu và hỗ trợ tiêu hóa. Tuy nhiên, để tận dụng lợi ích mà không gặp khó chịu về tiêu hóa, bà bầu nên chọn quả chín, rửa sạch, gọt vỏ nếu cần và ăn với lượng vừa phải. Việc nhai kỹ từng miếng cũng giúp hạn chế tình trạng đầy hơi hay táo bón, từ đó mang lại giá trị dinh dưỡng cao và sự an toàn cho cả mẹ lẫn thai nhi.
