Sùi mào gà (mồng gà, mụn cóc sinh dục) là một trong những bệnh lý lây nhiễm qua đường tình dục phổ biến và có xu hướng tăng nhanh, người bệnh ngày càng trẻ hóa. Việc phát hiện sớm, điều trị sùi mào gà đúng cách góp phần giảm mức độ nghiêm trọng, hạn chế nguy cơ tái phát. Vậy có những cách chữa sùi mào gà ở dương vật nào chuẩn y khoa? Bệnh có thể điều trị tại nhà được không? Bác sĩ Nguyễn Quang Vinh Trung tâm Hỗ trợ sinh sản, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TPHCM sẽ chia sẻ chi tiết trong bài viết sau.
Triệu chứng sùi mào gà ở dương vật thường bắt đầu âm thầm và không rõ ràng trong giai đoạn đầu. Bệnh có thời gian ủ bệnh kéo dài, trong đó người nhiễm hiếm khi cảm thấy đau, ngứa hay rát nên dễ bỏ qua những biểu hiện ban đầu. Khi bắt đầu khởi phát, sùi mào gà thường xuất hiện dưới dạng những nốt u nhú nhỏ, mềm, màu hồng nhạt hoặc màu thịt, mọc rải rác ở các vị trí như quy đầu, rãnh quy đầu, thân hoặc gốc dương vật, thậm chí lan xuống vùng bìu. (1)
Theo thời gian, các nốt sùi phát triển to hơn, có thể kết lại thành từng mảng hoặc cụm trông giống như súp lơ hoặc mào gà. Một số tổn thương có thể có cuống hoặc không, bề mặt ẩm ướt, dễ vỡ, dễ chảy máu khi va chạm, đặc biệt là trong khi quan hệ tình dục. Ở giai đoạn tiến triển, người bệnh có thể bắt đầu cảm thấy khó chịu, ngứa, nóng rát, thậm chí đau nhức vùng tổn thương.
Màu sắc của các nốt u nhú cũng có thể thay đổi thành đỏ, hồng đậm, nâu hoặc sẫm màu hơn do hiện tượng tăng sắc tố hoặc sừng hóa. Việc phát hiện sớm và điều trị kịp thời là rất quan trọng để tránh các biến chứng như viêm nhiễm, lở loét và nguy cơ lây nhiễm cho bạn tình.
Các phương pháp điều trị sùi mào gà được chỉ định dựa trên nhiều yếu tố như tuổi tác người bệnh, mức độ nghiêm trọng của sùi mào gà (bao gồm kích thước, vị trí, số lượng, mức độ thương tổn, tài chính cá nhân…). Dưới đây là những cách chữa sùi mào gà ở dương vật hiệu quả được áp dụng phổ biến: (2)
Thuốc Podophyllotoxin có nguồn gốc từ nhựa cây podophyllum, có tác dụng ức chế sự phân chia của các tế bào nhiễm virus, dẫn đến hoại tử mô và loại bỏ các tổn thương. Đây là phương pháp điều trị tại chỗ, thường được thay thế cho liệu pháp áp lạnh trong việc loại bỏ các u nhú lành tính trên bề mặt da. Tuy nhiên phương pháp này không được chỉ định đối với các tổn thương bên trong như niệu đạo, vòm họng, vết thương hở…
Podophyllotoxin có hai dạng chế phẩm chính: dung dịch 0,5% và kem 0,15%. Phác đồ điều trị thông thường là bôi ngoài da hai lần mỗi ngày, trên diện tích không quá 10 cm², duy trì liên tục trong 3 ngày, sau đó nghỉ 4 ngày trước khi lặp lại chu kỳ mới. Một liệu trình điều trị kéo dài khoảng 4-5 tuần để đạt hiệu quả tối ưu.
Tác dụng phụ có thể gặp bao gồm kích ứng tại chỗ, cảm giác nóng rát hoặc trượt da. Tỷ lệ thành công của thuốc dao động từ 36% đến 83%, tùy thuộc vào từng dạng chế phẩm và mức độ đáp ứng của bệnh nhân.
Liệu pháp áp lạnh nitơ lỏng là phương pháp chữa bệnh phổ biến, sử dụng nitơ lỏng ở nhiệt độ âm 196 độ C giúp đóng băng các nốt sùi từ 10-20 giây cho đến khi quầng trắng xuất hiện xung quanh, các nốt này sẽ bong ra trong quá trình lành thương. Phương pháp này khiến màng tế bào bị tổn thương không thể phục hồi, cắt đứt quá trình phát triển của nốt sùi mào gà. Phương pháp này cần lặp lại nhiều lần để đạt hiệu quả tối đa.
Liệu pháp áp lạnh bằng nitơ lỏng phù hợp với trường hợp người bệnh có nốt sùi mào gà kích thước nhỏ đến trung bình, ít gây đau nhưng nhược điểm là sưng tấy, rộp da nhẹ và để lại sẹo sau điều trị.
Tỷ lệ làm sạch tổn thương của phương pháp áp lạnh lên đến 87% và có nguy cơ tái phát là 59% sau khi tẩy sạch nốt sùi khoảng 12 tháng.
Phương pháp đốt điện loại bỏ nốt sùi sử dụng dòng điện cao tần để đốt cháy mô sùi, loại bỏ nhanh các tổn thương. Tuy nhiên phương pháp này có thể gây đau và để lại điều sẹo sau điều trị.
Đốt laser CO2 là phương pháp hiện đại được ứng dụng nhiều tại các trung tâm Nam khoa hiện nay. Bác sĩ sẽ sử dụng ánh sáng tia laser cường độ cao để đốt triệt các nốt u nhú, mụn sùi. Đốt laser được chỉ định trong trường hợp người bệnh có kích thước nốt sùi lớn, nằm ở vị trí khó hoặc tái phát nhiều lần.
Tuy nhiên phương pháp đốt sùi mào gà bằng laser CO2 tồn tại những hạn chế như chi phí cao, rủi ro chảy máu khi điều trị, phục hồi da chậm và nguy cơ để lại sẹo nếu không được thực hiện đúng kỹ thuật.
Phương pháp chấm Trichloroacetic hoặc Bichloroacetic được chỉ định đối với các trường hợp người bệnh bị sùi mào gà dạng sẩn. Liệu trình điều trị sẽ kéo dài tối đa 10 tuần.
Chấm Trichloroacetic hoặc Bichloroacetic dễ gây bỏng da nếu dung dịch rơi vào vùng da thường. Trong trường hợp thuốc dây ra vùng da thường, người bệnh cần rửa ngay với xà phòng hoặc dung dịch natri bicarbonate để tránh bỏng da. Tác dụng phụ có thể gặp là đau rát và kích ứng da nhẹ.
Thuốc điều hòa miễn dịch là một trong những phương pháp điều trị sùi mào gà hiện đại được áp dụng phổ biến. Bác sĩ có thể chỉ định các loại thuốc dạng bôi hoặc tiêm như Imiquimod, Sinecatechin, Interferon… Liệu trình điều trị thường kéo dài 8-16 tuần. Với dạng thuốc bôi, người bệnh có thể tự thực hiện tại nhà theo hướng dẫn của bác sĩ điều trị.
Người bệnh sẽ được yêu cầu tái khám theo đúng lịch hẹn để đánh giá hiệu quả điều trị hoặc thay đổi phác đồ nếu cần.
Cắt bỏ nốt sùi mào gà bằng dao điện (LEEP) là quá trình loại bỏ hoàn toàn nốt sùi bằng vòng dây tích điện. Phương pháp này thường được chỉ định trong trường hợp các nốt sùi có kích thước lớn hoặc nguy cơ biến chứng. Tuy nhiên phương pháp này thường áp dụng khi loại bỏ nốt sùi mào gà trên cổ tử cung ở nữ giới.
Khi thực hiện đốt sùi bằng dao điện (LEEP), bác sĩ sẽ gây tê cục bộ và tiến hành loại bỏ nốt sùi. Nhược điểm của phương pháp này là sau điều trị thường để lại sẹo.
Bên cạnh các phương pháp chữa sùi mào gà hiện đại, nhiều người truyền tai nhau phương pháp, “mẹo dân gian” điều trị sùi mào gà tại nhà. Tuy nhiên bác sĩ Vinh lưu ý các biện pháp dân gian chỉ mang tính chất hỗ trợ giảm nhẹ triệu chứng, không có khả năng tiêu diệt tận gốc virus gây bệnh, không khuyến cáo thực hiện điều trị tại nhà vì hiệu quả không cao và biến chứng nhiều.
Việc tự ý điều trị tại nhà mà không có hướng dẫn của bác sĩ có thể khiến bệnh tiến triển nặng hơn, làm tăng nguy cơ lây lan sang các vùng da khác hoặc gây ra những biến chứng nguy hiểm. Khi có dấu hiệu nghi ngờ mắc bệnh, người bệnh nên chủ động đến khám tại các cơ sở y tế chuyên khoa da liễu hoặc nam khoa để được chẩn đoán chính xác và điều trị kịp thời bằng các phương pháp y học hiện đại như đốt laser, áp lạnh hoặc dùng thuốc theo chỉ định.
Một số các chữa sùi mào gà ở dương vật theo dân gian như:
Theo Đông Y, tỏi là phương thuốc dân gian có khả năng chữa nhiều bệnh lý, trong đó có sùi mào gà ở dương vật. Tuy nhiên hiệu quả điều trị của tỏi chưa được xác thực và chứng minh bằng các nghiên cứu chuyên sâu. Vì vậy người bệnh chỉ nên xem trị bằng tỏi là biện pháp bổ trợ, không thay thế cho các phương pháp điều trị hiện đại.
Nam giới có thể bổ sung tỏi vào thực đơn hàng ngày để hỗ trợ quá trình điều trị, nhai 3-4 tép tỏi sống mỗi ngày hoặc dùng nước cốt tỏi bôi vào nốt sùi mào gà hàng ngày. Lưu ý người bệnh cần tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi áp dụng phương pháp này.
Lá trầu không có tác dụng sát khuẩn, kháng viêm và được sử dụng nhiều trong quá trình vệ sinh, điều trị bệnh. Người bệnh có thể dùng lá trầu tươi hơ nóng rồi đắp trực tiếp lên nốt sùi, hoặc giã nhuyễn lá trầu rồi đắp lên vùng tổn thương để làm thuyên giảm triệu chứng sùi mào gà.
Tuy nhiên phương pháp này có thể gây kích ứng da, thậm chí ghi nhận một số trường hợp bị dị ứng sau khi đắp lá trầu không. Vì vậy bác sĩ khuyến cáo người bệnh cần cân nhắc, tham khảo tư vấn của bác sĩ trước khi áp dụng liệu pháp này. Đồng thời khi xuất hiện các dấu hiệu bất thường như nổi mẩn đỏ, ngứa ngáy, sưng tấy, cần ngưng sử dụng ngay và thông báo đến bác sĩ.
Trà xanh chứa nhiều chất chống oxy hóa, mang lại nhiều lợi ích sức khỏe, tăng cường sức đề kháng và có khả năng hỗ trợ kiểm soát virus, vi khuẩn gây sùi mào gà. Bên cạnh đó, chất chống oxy hóa trong trà xanh có khả năng hạn chế sự phát triển các tế bào bất thường trên da, niêm mạc, từ đó ngăn chặn sự phát triển của các nốt sùi.
Người bệnh có thể sử dụng trà xanh bằng cách uống nước trà xanh mỗi ngày, dùng nước trà xanh ấm để ngâm hoặc lau nốt tổn thương…
Tinh dầu tràm chứa nhiều hoạt chất kháng khuẩn, có tác dụng giảm viêm, kháng sinh vật gây hại, hỗ trợ điều trị một số bệnh lý ngoài da, trong đó có sùi mào gà. Nhờ chứa nhiều hợp chất có khả năng kháng vi sinh vật, tinh dầu tràm được cho có khả năng hạn chế sự phát triển của virus HPV, giảm kích thước các nốt sùi, cải thiện triệu chứng bệnh.
Sùi mào gà ở nam mức độ nhẹ có thể sử dụng tinh dầu tràm pha loãng để thoa lên vùng da bị tổn thương. Lưu ý người bệnh nên sử dụng tinh dùng pha loãng và xoa nhẹ nhàng 1-2 phút để tinh dầu thấm vào da. Tránh bôi tinh dầu nguyên chất lên trực tiếp vùng da nhạy cảm hoặc vết thương hở.
Giấm táo là nguyên liệu tự nhiên, chứa axit axetic và axit malic, được ứng dụng nhiều trong chăm sóc sức khỏe. Nam giới có thể sử dụng giấm táo để làm mềm, làm mở, giảm kích thước nốt sùi mào gà.
Khi áp dụng phương pháp này, đầu tiên người bệnh cần vệ sinh sạch sẽ và lau khô vùng da bị tổn thương. Sau đó sử dụng bông gòn hoặc tăm bông sạch, thấm giấm táo và chấm lên nốt sùi, hạn chế để dung dịch lan sang vùng da khỏe mạnh. Giữ nguyên khoảng 10-15 phút để giấm táo phát huy tác dụng, cuối cùng rửa sạch với nước ấm.
Sùi mào gà ở dương vật không được khuyến khích điều trị tại nhà. Chăm sóc và điều trị sùi mào gà tại nhà chỉ nên được áp dụng khi có chỉ định, hướng dẫn cụ thể từ bác sĩ chuyên khoa. Việc tự chữa sùi mào gà bằng thuốc hoặc “mẹo dân gian” có thể khiến tình trạng trạng bệnh nghiêm trọng hơn như rủi ro nhiễm trùng, vùng da bị tổn thương lan rộng gây khó chịu, khó khăn trong sinh hoạt, giảm chất lượng cuộc sống của người bệnh.
Mặc dù các phương pháp điều trị hiện nay mang tính chất kiểm soát triệu chứng bệnh, không có tác dụng loại bỏ hoàn toàn căn nguyên bệnh là virus HPV ra khỏi cơ thể nhưng điều trị, can thiệp kịp thời bằng các phương pháp hiện đại giúp hạn chế nguy cơ tái phát nhiều lần. Vì vậy nếu nghi ngờ nhiễm virus HPV hoặc xuất hiện các triệu chứng bất thường trên dương vật, người bệnh cần nhanh chóng đến bệnh viện uy tín có chuyên khoa Nam học – Hiếm muộn để được bác sĩ thám sát, đánh giá và tư vấn biện pháp điều trị phù hợp.
Đến thời điểm hiện tại, sùi mào gà không thể chữa khỏi hoàn toàn vì căn nguyên gây bệnh là virus HPV vẫn tồn tại trong cơ thể. Hiện nay chưa có thuốc đặc hiệu có khả năng loại bỏ hoàn toàn virus HPV ra khỏi cơ thể. Điều này đồng nghĩa ngay cả khi các tổn thương ngoài da đã được loại bỏ, sùi mào gà vẫn có thể tái phát nhiều lần. Vì vậy người bệnh cần theo dõi, tái khám và tuân theo các hướng dẫn từ bác sĩ điều trị để kiểm soát tốt triệu chứng và hạn chế nguy cơ tái phát.
Nhằm tối ưu hiệu quả điều trị sùi mào gà ở dương vật, nam giới cần lưu ý:
Sau khi điều trị sùi mào gà, việc chăm sóc đúng cách giúp vết thương nhanh hồi phục, giảm nguy cơ tái phát và nâng cao chất lượng cuộc sống. Để chăm sóc hiệu quả sau khi chữa sùi mào gà, nam giới có thể áp dụng những cách sau:
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Hiện nay có nhiều phương pháp chữa sùi mào gà ở dương vật, từ bôi thuốc, liệu pháp hóa học đến biện pháp can thiệp phẫu thuật. Tùy thuộc vào tình trạng bệnh, sức khỏe tổng thể và các yếu tố khác mà bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp điều trị phù hợp. Quan trọng nhất, người bệnh cần tuân thủ liệu trình điều trị mà bác sĩ chuyên khoa chỉ định, đồng thời duy trì lối sống lành mạnh nhằm hỗ trợ bệnh tái phát.